Αρχισε σήμερα το πρωί σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας η Διεθνής Διάσκεψη για τον «Θρησκευτικό και Πολιτιστικό Πλουραλισμό και την Ειρηνική Συνύπαρξη στη Μέση Ανατολή» που διοργανώνει το υπουργείο Εξωτερικών.

Μία πρωτοβουλία του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά, που ξεκίνησε πριν δύο χρόνια με την πρώτη Διεθνή Διάσκεψη, καθιστώντας την Ελλάδα βήμα ειλικρινούς και ανοιχτού διαλόγου, η οποία επικέντρωσε τις εργασίες της στην επείγουσα ανθρωπιστική κρίση με την οποία βρίσκονταν αντιμέτωπες οι θρησκευτικές κοινότητες και οι πολιτιστικές οντότητες στη Μέση Ανατολή, λόγω των συνεχιζόμενων συρράξεων και εντάσεων, καθώς και της ανόδου του εξτρεμισμού.

Τη διοργάνωση υποστηρίζει το Κέντρο για τον Θρησκευτικό Πλουραλισμό στη Μέση Ανατολή (CPRM), το οποίο ιδρύθηκε σε συνέχεια της πρώτης Διάσκεψης και λειτουργεί ως μηχανισμός παρακολούθησης των εξελίξεων, καταγραφής προβλημάτων σε θέματα θρησκευτικού πλουραλισμού, καθώς και παρουσίασης συγκεκριμένων προτάσεων για την αντιμετώπισή τους. Η ίδια η ίδρυση και λειτουργία του Κέντρου αποτελεί μια σημαντική επιτυχία της πρωτοβουλίας αυτής του υπουργείου Εξωτερικών που διασφαλίζει τη συνέχεια του εγχειρήματος, καθώς και τη διαρκή ανατροφοδότηση του διαλόγου γύρω από τα καίρια ζητήματα που έθεσε η πρώτη Διάσκεψη.

Στη Διάσκεψη παρίστανται ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Ιερώνυμος, ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Θεόφιλος, ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Θεόδωρος, ο Αρχεπίσκοπος Κύπρου Χρυσόστομος, ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας ως εκπρόσωπος του Πατριάρχη Μόσχας Κυρίλλου, εκπρόσωποι Ορθόδοξων Εκκλησιών, ο Μεγάλος Μουφτής της Αιγύπτου, καθώς και προεξάρχοντες θρησκευτικοί ηγέτες από το Μουσουλμανικό και Εβραϊκό κόσμο. Συμμετέχουν επίσης οι υπουργοί Εξωτερικών της Αιγύπτου Σάμεχ Σούκρι, της Κύπρου Ιωάννης Κασουλίδης, και της Παλαιστίνης Ριάντ Μάλκι, ο υπουργός Επικρατείας των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων αρμόδιος για την Ανεκτικότητα σεΐχης Ναγιάν μπιν Μουμπάρακ αλ Ναχιάν, ο υφυπουργός του Βατικανού, καθώς και υψηλόβαθμες αντιπροσωπείες από το σύνολο των χωρών της Μέσης Ανατολής και της Μεσογείου.

Ο χαιρετισμός του Προέδρου της Δημοκρατίας
Την επιτακτική ανάγκη της ειλικρινούς αναζήτησης των όρων και των προϋποθέσεων της συνεχούς υποστήριξης του διαλόγου μεταξύ διαφορετικών πολιτισμών, στο πλαίσιο του πλήρους σεβασμού του πολιτισμικού και του θρησκευτικού πλουραλισμού, υπογράμμισε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος, κηρύσσοντας την έναρξη της 2ης Διεθνούς Διάσκεψης των Αθηνών με θέμα: «Θρησκευτικός και Πολιτιστικός Πλουραλισμός και Ειρηνική Συνύπαρξη στη Μέση Ανατολή».

Αναφερόμενος δε στο πνεύμα, μέσα στο οποίο πρέπει να διεξαχθεί η Διάσκεψη, τόνισε ότι «Η συζήτηση περί, δήθεν, «σύγκρουσης των πολιτισμών», ως μεθόδου εξήγησης -οπότε και αντιμετώπισης- μέρους σημαντικών πολιτικών εξελίξεων στη σημερινή διεθνή πολιτική σκηνή συνιστά μιαν ανιστόρητη εκδοχή, η οποία, επιπλέον, αγνοεί την ίδια τη φύση του πολιτισμού».

Όπως σημείωσε «ένα σύνολο ανθρώπινης δημιουργίας, για να μπορεί να φέρει τον τίτλο του «πολιτισμού», δεν είναι νοητό να συντίθεται από στοιχεία που οδηγούν νομοτελειακώς σε σύγκρουση με άλλους πολιτισμούς και που συνακόλουθα απεργάζονται την καταστροφή τους».

Μάλιστα, επισήμανε ότι «ο πραγματικός πολιτισμός έχει, κατά τον προορισμό του, ως αρχετυπικά χαρακτηριστικά του τον ανθρωπισμό και την ειρήνη. Άρα η σύγκρουση και ο πόλεμος αποτελούν για τον πραγματικό πολιτισμό μια μορφή contradictio in adjectο».

Στο πλαίσιο, αυτό, υποστήριξε ότι «η παγκόσμια αναταραχή και οι κίνδυνοί της δεν έχουν τις ρίζες τους στη σύγκρουση των πολιτισμών, αλλά στο γεγονός ότι οι πολιτισμοί αυτοί φθίνουν ανησυχητικά. Και λόγω ακριβώς αυτής της παρακμιακής τους πορείας δεν είναι πια σε θέση να εκπληρώσουν τη φυσική ειρηνοποιό αποστολή που καθορίζει η ουσία τους, μέσ’ από την συνύπαρξη και συλλειτουργία τους σε παγκόσμια κλίμακα».

Συνεχίζοντας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας χαρακτήρισε εξαιρετικά επίκαιρο τον χαρακτήρα της Διάσκεψης υπενθυμίζοντας ότι η αγωνία όλων εντείνεται από τα τεκταινόμενα στη Μέση Ανατολή, ενώ την ίδια στιγμή συνεχίζεται η έκρηξη των ροών προσφύγων πολέμου, διαμορφώνοντας συνθήκες ανθρωπιστικής κρίσης, αντίθετης προς κάθε έννοια πολιτισμού και δικαιοσύνης, η οποία προσλαμβάνει έτσι οιονεί πλανητικές διαστάσεις.

«Στις μέρες μας, ο πόλεμος συνεχίζεται, η τρομοκρατική βαρβαρότητα του ISIS ενδημεί, με συνέπεια τα κυρίως θύματα των δύο αυτών, τόσο δυσμενών εξελίξεων στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, να είναι οι άνθρωποι, ανεξαρτήτως της θρησκείας τους. Και μάλιστα, τόσο εκείνοι που εξακολουθούν να μένουν εκεί, δηλαδή στις πατρογονικές τους εστίες, όσο και εκείνοι που ξεριζώθηκαν, προκειμένου να διασώσουν τις ζωές τις δικές τους, όπως και των οικείων τους, μ’ έμφαση στα παιδιά, τα μεγαλύτερα θύματα του πολέμου και της προσφυγιάς» σημείωσε ο κ. Παυλόπουλος.

Απευθυνόμενος στους μετέχοντες στη Διάσκεψη, τους κάλεσε με τη σοφία και την ανιδιοτέλεια που τους προικίζει το ιερατικό τους σχήμα, να δώσουν το παράδειγμα στους πολιτικούς ταγούς, διατρανώνοντας τη θεμελιώδη για την ανθρωπότητα αρχή: Στο επίκεντρο της ανθρωπότητας και του προορισμού της βρίσκονται ο άνθρωπος και η ειρήνη. Ουδεμία άλλη σκοπιμότητα επιτρέπεται να κατισχύσει, όποιο και αν είναι το «περίβλημα» υπό το οποίο εμφανίζεται.

Καταλήγοντας, υπογράμμισε, ότι σκοπός όλων, πρέπει να είναι:

Πρώτον, να τερματισθεί αμέσως ο πόλεμος και να εδραιωθεί η ειρήνη και η δημοκρατία στην περιοχή.

Δεύτερον, να διασφαλισθεί η ελευθερία, υφ’ όλες της τις εκφάνσεις, στις οποίες, αυτονοήτως και πρωτευόντως, ανήκει ο σεβασμός όλων των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου, άρα και της θρησκευτικής ελευθερίας.

Τρίτον, να προστατευθούν τα ιερά, όπως και τα υπόλοιπα πολιτισμικά μνημεία, που δεν έχουν πληγεί από τον φρικτό αυτό πόλεμο. Αλλά και ν’ αναστηλωθούν καταλλήλως όσα υπέστησαν καταστροφές.

Κοτζιάς: «Η Ελλάδα έχει αναλάβει έναν σημαντικό ρόλο στη περιοχή»
Τον σημαντικό ρόλο που έχει αναλάβει στην περιοχή μας η Ελλάδα ως η χώρα με τους πιο ισχυρούς ιστορικούς και πολιτιστικούς δεσμούς μαζί της και ως φάρος ασφάλειας και σταθερότητας, προέταξε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς στον εναρκτήριο χαιρετισμό που απηύθυνε κατά την έναρξη των εργασιών της Διεθνούς Διάσκεψης.

«Οι πέντε τριμερείς πρωτοβουλίες της χώρας μας στην περιοχή, μαζί με την Κύπρο, το πνεύμα της Ρόδου για νέες δομές ασφάλειας, η παγκόσμια πρωτοβουλία για τους ζωντανούς αρχαίους πολιτισμούς και η παρούσα πρωτοβουλία, καθώς και η συνεργασία των επτά της euromed, αποτελούν ακρογωνιαίους λίθους της πολιτικής μας στην περιοχή», είπε. Προσέθεσε δε το εξής: «Η Ελλάδα υπήρξε και είναι η χώρα που υποστηρίζει επί χιλιετηρίδες τον σεβασμό του διαφορετικού, την ανεκτικότητα ανάμεσα σε θρησκείες και πολιτισμούς, τη δημιουργική ανταλλαγή των επιτευγμάτων τους, τη διδασκαλία του ενός από τον άλλο».

Ο κ. Κοτζιάς ευχαρίστησε πρωτίστως τους συμμετέχοντες υπουργούς, θρησκευτικούς ηγέτες και εκπροσώπους θρησκειών, πανεπιστημιακούς και εκπροσώπους ΜΚΟ, όλους όσοι ανταποκρίθηκαν στην πρόσκλησή του για μία κοινή δράση υπέρ της προστασίας και της ανάπτυξης της πολιτιστικής και θρησκευτικής ποικιλομορφίας στην περιοχή της Α. Μεσογείου και Μ. Ανατολής.

Ασκώντας κριτική στους μεγάλους οργανισμούς που δρουν στην περιοχή, με έμφαση στον ΟΗΕ -δεν έχει ακόμη διαμορφώσει ένα συνολικό σχέδιο-, αλλά και στην ΕΕ -λειτουργεί επιλεκτικά ως προς κράτη, άτομα και μειονότητες παρά ως προς το σύνολο της περιοχής και ειδικότερα τις θρησκευτικές και πολιτισμικές κοινότητες-, ο υπουργός Εξωτερικών διατύπωσε δύο σημαντικές προτάσεις: «Να καταθέσουμε το 2018 ειδικό ψήφισμα στον ΟΗΕ και στην επιτροπή για τα ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς και να εισάγουμε στα κείμενα της ΕΕ τη θεματολογία που θα μας απασχολήσει σήμερα και αύριο» είπε. Παράλληλα πρότεινε και την περαιτέρω ενίσχυση του Παρατηρητηρίου, του Κέντρου για τον θρησκευτικό πλουραλισμό στη Μέση Ανατολή, το οποίο ιδρύθηκε στο πλαίσιο της Α’ Διεθνούς Διάσκεψης.

Ο κ. Κοτζιάς αναφερόμενος στην αύξηση της βίας στη Μ. Ανατολή ανάμεσα σε κράτη υπογράμμισε την «ανάγκη θετικών, δημιουργικών και φιλειρηνικών πρωτοβουλιών στην περιοχή μας, ενάντια στο φανατισμό και σε μια λογική που αντί να αξιοποιεί την ιστορία ως σχολείο, την αντιμετωπίζει μονοδιάστατα ως φυλακή». Στο πλαίσιο αυτό αναφέρθηκε στη Διάσκεψη της Ρόδου και στη διαμόρφωση, με ελληνική πρωτοβουλία, μίας δομής ασφάλειας και σταθερότητας για την Ανατολική Μεσόγειο, επισημαίνοντας ότι ήδη το υπουργείο Εξωτερικών ετοιμάζει την τρίτη σύνοδο το καλοκαίρι του 2018. «Μια δομή», όπως εξήγησε, «στην οποία συμμετέχουν 12 αραβικά κράτη, δύο διεθνείς αραβικές οργανώσεις και επτά ευρωπαϊκά κράτη -πρόκειται για τη διάσκεψη των 21» στην οποία προωθούνται κοινές δράσεις στη βάση μιας θετικής ατζέντας ανάπτυξης δικτύων και συστημάτων συνεργασίας σε όλους τους τομείς. «Μη ξεχνάμε, ότι ο χώρος της ΝΑ Ευρώπης και του σημερινού αραβικού κόσμου, ήταν ένας χώρος κοινού πολιτισμού και οικονομίας, εμπορίου και δράσεων εδώ και 5.000 χρόνια. Δεν έχει κανείς παρά να επισκεφτεί το νέο μουσείο του Ριάντ της Σαουδικής Αραβίας για να το διαπιστώσει αυτό» προσέθεσε χαρακτηριστικά.

Με πληροφορίες από το ΑΠΕ-ΜΠΕ

Φωτογραφίες: Χρήστος Μπόνης/Eurokinissi