Του Σωτήρη Μ. Τζούμα *

Η χριστιανική εκκλησία περνάει δύσκολες ώρες.

Ας ξετυλίξουμε έναν-έναν τον μύθο αυτό που είναι περιπλεγμένος ωσάν τον μίτο της Αριάδνης.

 Η Ορθόδοξη Εκκλησία ευρύτερα, ανεξάρτητα από τους καλούς ή κακούς χειρισμούς του Οικουμενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου στο ουκρανικό θέμα , οδηγείται αργά ή γρήγορα, σε ένα διαχωρισμό μεταξύ σλαβικών και των άλλων Ορθοδόξων Εκκλησιών, γεγονός το οποίο παρακολουθεί επεμβατικά η Μόσχα και δεν θα ησυχάσει αν δεν το καταφέρει. Γιατί μόνο τότε θα μπορέσει να κατακτήσει το ρόλο που επιδιώκει χρόνια τώρα.

Το Βατικανό , από την άλλη,προσπαθεί απεγνωσμένα να αναχαιτίσει το τσουνάμι των πιέσεων που δέχεται να εξανθρωπίσει τις υπηρεσίες του να καταλαγιάσει τις φωνές  που απαιτούν   να παντρεύονται οι ιερείς, ως μέσο αντιμετώπισης της διογκούμενης παιδοφιλίας του κλήρου- κάθε βαθμίδας.

Ολοένα και περισσότεροι καθολικοί  ναοί, ακόμη και σπουδαίοι καθεδρικοί, παύουν να είναι εκκλησιές και μεταβάλλονται σε  λέσχες, εστιατόρια, μπαρ, καταστήματα κλπ.

Και το περίεργο είναι ότι δεν αντιδρά κανείς. Οι άνθρωποι  των σύγχρονων ουδετερόθρησκων κοινωνιών μένουν πλέον απλοί  παρατηρητές σε όλα αυτά και τα αποδέχονται ως μέρος της εξέλιξης της εποχής μας.

Η Ευρώπη ολόκληρη, μέσα ή έξω από την Ένωση, δεν θέλει πια να συνδέεται με τη χριστιανική της κληρονομιά και προσπαθεί να τη διαγράψει με όποιους τρόπους μπορεί.

Αυτή είναι η κατεύθυνση και αυτό το δρόμο ακολουθούν όλοι.

Είναι φανερό σε όλους τους διανοούμενους ότι η ψηφιακή κοινωνία στην οποία έχουμε ήδη εισέλθει και μάλιστα με ταχύτητα βολίδας  απέχει πάρα πολύ από τον λόγο της Εκκλησίας.

Ας σταθούμε και στην Εκκλησία της Ελλάδος.Κάποια στιγμή  θα αρχίσει να ετοιμάζεται για να εκλέξει τον επόμενο Αρχιεπίσκοπο, αν και δεν έχει ξεχωρίσει μέχρι τώρα κάποιο φαβορί.

Ωστόσο αυτός που θα εκλεγεί θα πρέπει να έχει  το αναγκαίο κύρος και την θέληση  ώστε να δώσει αγώνα για να κρατήσει  την Εκκλησία  όρθια  σ΄ένα πολίτευμα που δεν την προστατεύει και δεν την κατοχυρώνει όπως νομίζουμε αλλά ούτε και  τη σέβεται- ανεξαρτήτως κυβερνήσεων και ιδεολογιών.

Η Εκκλησία πάντως πρέπει να δώσει η ίδια αέρα στα πανιά της. Ο λόγος της σήμερα δεν ακούγεται πια από το κύριο και ζωτικότερο μέρος της κοινωνίας: τη νεολαία!

Όχι γιατί δεν θέλει αλλά γιατί δεν τον κατανοεί.

Την εποχή του Χριστοδούλου  ζήσαμε την άνοιξη της επικοινωνίας εκκλησιαστικού λόγου και κοινωνίας. Έκανε ένα ισχυρό μπαμ που  στη συνέχεια το διαδέχθηκε η απραξία και η σιωπή. Μετά το «ελάτε όπως είστε»   και το «σας πάω» προς τους νέους- στα οποία υπήρξε ομόθυμη ανταπόκριση των νέων και ζήσαμε την επιστροφή τους στους ναούς-η προσπάθεια έμεινε ημιτελής.

Δυστυχώς σε όλο τον κόσμο η χριστιανική γλώσσα πια  παραπέμπει σε ένα παρελθόν ξεπερασμένο κι αραχνιασμένο. Λες και η Εκκλησία δεν μπορεί να μιλήσει σε χρόνο Μέλλοντα .

Ούτε μπορεί η νεολαία μας σήμερα με τις προσλαμβάνουσες που έχει να καταλάβει για ποιο λόγο υπάρχουν τόσες πολλές χριστιανικές εκκλησίες, για ποιο λόγο σκοτώνονται οι ποιμένες μας  για διαφορές λέξεων, για πρωτεία και για αυτοκεφαλίες.

Η λέξη δόγμα είναι αφ´εαυτής μια λέξη που υποδηλώνει φανατισμό και άκριτο πάθος, μερικές φορές  για το τίποτε.

Ενώ το δίλημμα που θα πρέπει να υπάρχει σήμερα είναι απλό: θα μείνει η Εκκλησία  στο περιθώριο που άρχισε να διαφαίνεται ότι την απορροφά  ή θα αποφασίσει  να έχει κάποιο ουσιαστικό ρόλο στη διαμόρφωση της συνείδησης της ψηφιακής εποχής;

Γιατί τι άλλο μπορεί να περιμένει η εποχή μας από μια φωτισμένη χριστιανική κοινότητα με σύγχρονο λόγο;

Και η απάντηση στο ερώτημα αυτό  δεν βρίσκεται στην αλλαγή του ύφους των κηρυγμάτων, ούτε στις εγκυκλίους Μητροπολιτών προς ιερείς και ποίμνιο.  Αυτά σήμερα μπορεί να ηχούν εύηχα και τα αποδεχόμαστε. Αλλά μέχρι πότε;

Σε λίγο θα είναι αφόρητα και αυτά!

Γιαυτό χρειάζεται μία  μεγάλη και ισχυρή αλλαγή.

Μόνον ο Οικουμενικός Πατριάρχης μπορεί να το κάνει αυτό. Και εδώ δεν εννοώ να μιλήσει για το περιβάλλον. Χρόνια το κάνει αυτό  ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος. Και έχει καταφέρει να του απονεμηθεί ο τίτλος του «πράσινου Πατριάρχη».

Ωστόσο  είδαμε ότι ένα νεαρό κορίτσι ( η Σουηδή ακτιβίστρια Γκρέτα)  από το πουθενά προκάλεσε τέτοιον επικοινωνιακό σάλο, που όμοιό του δεν τόλμησε να φανταστεί  κανείς.

Ταρακουνήθηκαν ο ΟΗΕ, Πρόεδροι Κρατών,Πρωθυπουργοί, διεθνείς οργανισμοί και σειρά κυβερνήσεων.

Ούτε βέβαια διανοήθηκε κανείς να μνημονεύσει την ώρα που πρόβαλε τον αγώνα της μικρής, μαζί  και  τον αγώνα του Πατριάρχη για το περιβάλλον .Η μικρή Γκρέτα τα σάρωσε όλα γιατί επικοινωνιακά εκπροσωπούσε το σύγχρονο μήνυμα, το νεανικό! Αν ο Πατριάρχης την ώρα εκείνη προσέτρεχε κοντά στην Γκρέτα να συνεπικουρίσει την προσπάθεια της θα είχε άλλη απήχηση! Ήταν σα να έκανε αυτό που ο Μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ιάκωβος επέλεξε για να καταδικάσει τον ρατσισμό: περπάτησε χέρι -χέρι με τον ειρηνιστή Βαπτιστή Ιερέα  Μάρτιν  Λούθερ Κίνγκ και η φωτό τους  στο ΤΙΜΕ μένει μέχρι σήμερα ως κεφάλαιο ζωής.  Από τότε ο Ιάκωβος δεν χρειάστηκε να ξαναμιλήσει για ρατσισμό και ανθρώπινα δικαιώματα! Με μία κίνηση τα κέρδισε όλα.

Μιλάμε λοιπόν ότι πρέπει να γίνει  ένα μεγάλο βήμα, ένα βήμα που δεν θα ξεχασθεί σε μια εβδομάδα, αλλά θα μας οδηγήσει στη νέα κοινωνία, η οποία παρά τις μεταβολές και τις εξελίξεις δεν θα χάσει το ανθρώπινο πρόσωπο.

Το βήμα αυτό πρέπει να γίνει πρώτα  απο τον Οικουμενικό  Πατριάρχη Βαρθολομαίο και  να είναι μια ενότητα των χριστιανικών εκκλησιών όλου του κόσμου.

Μια Σύσκεψη   (για να αποφύγουμε λέξεις όπως …Σύνοδος) όλων των ηγετών κάθε χριστιανικής εκκλησίας ή κάθε εκκλησίας που θέλει να λέγεται χριστιανική, από τους παλαιοημερολογίτες έως τους μορμόνους και τους πολυδαίδαλους αμερικανικούς. Όλοι να βρεθούμε, όχι για να εξαφανίσουμε τις διαφορές μας – κάθε άλλο. Ο καθένας να διατηρήσει την ομολογιακή ταυτότητά του, την παράδοσή του. Αλλά όλοι μαζί να διακηρύξουμε την πίστη μας πως ο Ιησούς Χριστός και ο λόγος Του όπως διατυπώνεται στο Ευαγγέλιό Του είναι ο μοναδικός τρόπος να σωθεί ο άνθρωπος, όχι από ασθένειες και ατυχήματα,  όχι απο κορονοϊούς και παρανοϊούς, όχι από εξωγήινους και δυσκολίες αλλά από τον εαυτό του που τον εξωθεί να φέρεται σαν να είναι Θεός  των θεών και των αρνητών Του.

Η Σύσκεψη των χριστιανικών εκκλησιών δεν θα αποβλέπει στην υιοθέτηση μιας ιεραρχικής διοίκησης, ούτε στην άνευ όρων αναγνώριση κάθε εκκλησίας από τις άλλες,δεν θα έχει δογματικούς περιορισμούς αλλά θα αποβλέπει  στη συνεργασία και κοινή δράση όλων,όποτε τίθεται θέμα βοήθειας και προσφοράς  προς πάσχοντες.

Διότι αυτό που ζητείται από τον σύγχρονο άνθρωπο στην ψηφιακή εποχή δεν είναι οι ηγετικές προσωπικότητες, ούτε οι σπουδαίοι ρήτορες.

Είναι οι καλοί Σαμαρίτες.Είναι το μοντέλο ανθρώπου που πονά και νοιάζεται τον συνάνθρωπο.

Έως τώρα, οι χριστιανοί κάθε λογής, βλέπουμε τον πάσχοντα πεσμένο μπρός μας και ο καθένας μας λέει την άποψή του αλλά λίγοι είναι αυτοί που βοηθούν πραγματικά!

Ήλθε πια καιρός να συγκεντρωθούμε όλοι και να πάρουμε στους ώμους τον «άνθρωπο» για να τον πάμε στο κοντινότερο μέρος όπου θα βοηθηθεί. Τίποτε λιγότερο.

Η ψηφιακή κοινωνία δεν θα γίνει κάποτε στο μέλλον. Έχει ήδη αρχίσει. Η τεχνολογία δεν θα  περιμένει τους κληρικούς.

Κάποτε έκανε ένα βήμα μπρος η Εκκλησία μας  δημιουργώντας σαϊτ στο ίντερνετ.

Τώρα πια αυτά είναι ξεπερασμένα.

Για την Ορθόδοξη Εκκλησία στο ίντερνετ μιλούν σήμερα(!)  πάνω από 85  εκατομμύρια σάϊτς.

Τα μικρά παιδιά μας, από το νηπιαγωγείο παίζουν στο κομπιούτερ. Τα κινητά είναι μέρος του χεριού όλων μας.  Κατευθύνουν το μυαλό μας και έχουν γίνει απαραίτητα στη ζωή μας.

Χρειαζόμαστε βήματα μπροστά. Χρειαζόμαστε θάρρος και τόλμη. Χρειαζόμαστε μια Εκκλησία ικανή να ξεπεράσει το «είναι αμαρτία να παίζεις το πουλάκι σου» και να δει πως θα μιλήσει στα αυτιά των νέων που μεγαλώνουν όχι με πρόβλημα την αμαρτία αλλά με πρόβλημα τα πιξελς και το γουάϊφάϊ.

Η 5η γενεά της κινητής έφθασε. Η εκκλησία μας βρίσκεται ακόμη στην 1η γενεά.

Καιρός να απαιτήσουμε να μιλήσει στην 6ηγενεά. Κι ότι αυτό που νιώθει γύρω της δεν είναι ασέβεια, είναι το κενό, διότι ο κόσμος έχει πάει αλλού, δεν την ακούει πια…

Ο λαός όπου γης περιμένει να δει την Εκκλησία του να δραστηριοποιείται σε όλα τα επίπεδα, να παίζει τον πνευματικό της ρόλο με δυναμισμό και σοβαρότητα. Η ευκαιρία που μας δίνει ο κορονοϊός είναι μοναδική. Αλίμονο αν περάσει ανεκμετάλλευτη στην μ.Κ ( μετά Κορονοϊό ) εποχή.

* Το κείμενο αυτό δημοσιεύθηκε σήμερα στην ΕΣΤΙΑ