Το Πρόσωπο της Χρονιάς, η οποία εκπνέει και χάνεται μέσα στον αέναο στροβιλισμό του χρόνου, ήταν ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, καθότι συμπλήρωσε τριάντα χρόνια εύορκης Πατριαρχίας, της μακροβιότερης των τελευταίων αιώνων.
Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος γεννήθηκε στο νησί της Ιμβρου στις 29 Φεβρουαρίου του 1940. Την Ιμβρο όχι απλώς την αγαπά, αλλά τη λατρεύει κυριολεκτικά, γι’ αυτό και την επισκέπτεται όσο πιο συχνά μπορεί. Είναι η απανεμιά και η γαλήνη της ψυχής του.
Το κοσμικό του όνομα ήταν Δημήτριος Αρχοντώνης. Οι γονείς του, οι αείμνηστοι Χρήστος και Μερόπη Αρχοντώνη, ήταν απλοί άνθρωποι. Ο πατέρας του είχε καφενείο και κουρείο μαζί και τα καλοκαίρια ο φοιτητής Δημήτρης Αρχοντώνης πήγαινε και τον βοηθούσε. Κι ήταν θέλημα Θεού αυτό το φτωχόπαιδο το γεννημένο σ’ ένα νησί αιχμάλωτο και μαρτυρικό, να γίνει ο 270ος διάδοχος του Αγίου Αποστόλου Ανδρέα του Πρωτοκλήτου, ο Πρώτος Επίσκοπος της Ορθόδοξης Εκκλησίας και να «επισκοπεί πάντα τα έθνη», γενόμενος ο Πατριάρχης από την Ιμβρο, ο Πατριάρχης του Γένους και της Οικουμένης.
Μετά το Δημοτικό Σχολείο στην Ιμβρο, πήγε στο Ζωγράφειο Λύκειο στην Κωνσταντινούπολη, τελείωσε με άριστα, εισήλθε στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης από την οποία αποφοίτησε με άριστα το 1961. Χειροτονήθηκε Διάκονος και μετονομάσθηκε σε Βαρθολομαίο. Μεταξύ των ετών 1963 και 1968 έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Ινστιτούτο Ανατολικών Σπουδών της Ρώμης, στο Οικουμενικό Ινστιτούτο Bossey της Ελβετίας και στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου με ειδίκευση στο Κανονικό Δίκαιο. Το 1968 χειροτονήθηκε Πρεσβύτερος, το 1973 έγινε Μητροπολίτης με τον τίτλο ψιλό τίτλο Φιλαδελφείας και διορίσθηκε Διευθυντής του Ιδιαιτέρου Πατριαρχικού Γραφείου του μακαριστού Πατριάρχη Δημητρίου. Το 1990 έγινε Μητροπολίτης Χαλκηδόνος και το 1991 Οικουμενικός Πατριάρχης.
Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος έχει βαθιά Θεολογική μόρφωση. Μιλά οκτώ γλώσσες: Ελληνικά, Τουρκικά, Λατινικά, Ιταλικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά. Είναι απλός και ευγενικός στους τρόπους, ενώ διαθέτει ένα πρωτοφανές μνημονικό. Μπορεί να θυμηθεί ονόματα προσώπων τα οποία γνώρισε έστω και μία φορά δεκαετίες πριν. Αυτός ο Πατριάρχης της Ορθοδοξίας και του Γένους μας κομίζει διαρκώς και ατέλεστα την αγάπη, τη στοργή, τη σοφία αιώνων πολλών της μαρτυρικής Μητέρας Εκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως.
Εχουν λεχθεί και γραφτεί πολλά τον τελευταίο καιρό περιγραφικά της Πατριαρχικής πορείας, μαρτυρίας και προσωπικότητάς του. Σε τούτο το αφιερωματικό άρθρο εμείς θα πούμε μόνο τούτο, πως ο Βαρθολομαίος της Ιμβρου και της Οικουμένης ξέρει να αξιολογεί το παρελθόν, να πορεύεται στο παρόν και να στοχεύει στο μέλλον, δηλαδή να τολμά να οραματίζεται. Αλλωστε χωρίς όραμα δεν υπάρχει ελπίδα και χωρίς ελπίδα καραδοκεί το ιστορικό τέλος. Κι αυτό φάνηκε στην προ πενταετίας Μεγάλη Σύνοδο της Κρήτης, τον Ιούνιο του 2016, με τις όποιες ενδεχομένως ελλείψεις ή παραλείψεις της, τα εμπόδια, τις δυσκολίες και τις αποχές με τις οποίες προσπάθησαν διάφοροι «μητραλοίες» να την τορπιλίσουν. Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος απέδειξε κάτι πολύ ουσιαστικό, πως είναι ηγέτης διότι κράτησε δυνατά το πηδάλιο της ιστορικής πορείας της Ορθόδοξης Εκκλησίας, κι εκεί ακριβώς βρίσκεται η αξιοσύνη του και προχώρησε αποφασιστικά στη διεξαγωγή της Μεγάλης Συνόδου με επιτυχία και ευδοκίμηση. Κι αυτή η Μεγάλη Σύνοδος είναι από τα μεγαλύτερα ορόσημα της Πατριαρχίας του.
Η χορήγηση Αυτοκεφαλίας στην Εκκλησία της Ουκρανίας ήταν όντως μία ιστορική απόφασή του με την οποία αψήφησε τις αντιδράσεις και τις φωνασκίες εκείνων οι οποίοι επιχειρούν να μεταποιήσουν την Ορθόδοξη Εκκλησία σε μία «συμμετοχική» Ομοσπονδία χάρη πολιτικών σκοπιμοτήτων και να ανατρέψουν τη μακρόχρονη κανονική και εκκλησιολογική παράδοση της Εκκλησίας.
Οι πρωτοβουλίες του διά μέσου των ετών για την προστασία της ιερότητας της Δημιουργίας του Θεού, της Κτίσης ως Ευχαριστίας κατά τη βαθυστόχαστη επισήμανση του κορυφαίου Θεολόγου του αιώνα μας, Μητροπολίτη Περγάμου Ιωάννη (Ζηζούλια) ή του Φυσικού Περιβάλλοντος όπως έχει επικρατήσει να λέγεται, αποτελούν αγωνία προφητική στις μέρες μας που τα ακραία καιρικά φαινόμενα, απόρροια της κλιματικής αλλαγής, γίνονται όλο και πιο απειλητικά για όλους τους λαούς της Γης, τους εγγύς και τους μακράν.
Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος είναι υπόδειγμα εργατικότητας μέχρι σημείου εργασιομανίας «από φυλακής πρωίας μέχρι νυκτός». Αεικίνητος στο Φανάρι και στην Αρχιεπισκοπή Κωνσταντινουπόλεως. Επισκέπτεται διαρκώς τις Επαρχίες του Θρόνου εν τω εξωτερικώ, αλλά και την Εκκλησία της πρεσβυτέρας Ρώμης, την Εκκλησία της Ελλάδος, τα Ορθόδοξα Πατριαρχεία, πρεσβυγενή και νεότερα, τις Αυτοκέφαλες και Αυτόνομες Εκκλησίες, παντού, εν πορεία «εις πάντα τα έθνη», γιατί το φως, η αλήθεια και η ενότητα της Ορθοδοξίας είναι και οφείλει να είναι η διαρκής αλήθεια και «όντως ζωή» για να ζήσει ο Κόσμος.
