Ὡς Ἕλλην πολίτης καί ὡς Ἱεράρχης τῆς Ἑλλαδικῆς ἡμῶν Ἐκκλησίας προάγομαι νά ἀποταθῶ εὐσεβάστως μέν εἰς τήν Ἐκκλησιαστικήν ἡμῶν Ἡγεσίαν, τήν Ἱεράν Σύνοδον τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἑλλάδος καί τήν ἐκπροσωποῦσαν Αὐτήν Διαρκῆ Ἱεράν Σύνοδον, διά τοῦ Μακαριωτάτου Προέδρου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ.Ἱερωνύμου, μετά τῆς προσηκούσης δέ τιμῆς εἰς τήν Κυβέρνησιν τῆς Χώρας μας καί τήν Βουλήν τῶν Ἑλλήνων, διά τοῦ Ἐξοχ. Πρωθυπουργοῦ κ.Κυριάκου Μητσοτάκη καί τοῦ Ἀξιοτ. Προέδρου τῆς Βουλῆς κ.Κωνσταντίνου Τασούλα, διά τά κάτωθι φλέγοντα Ἐκκλησιαστικά καί Πολιτικά θέματα, ἀνακύψαντα κυρίως ἐκ τῆς ἐνεστώσης ἐπιδημίας τοῦ κορωνοϊοῦ καί ὄχι μόνον. Ἐκ προοιμίου πιστεύω ὅτι ἐκφράζω τάς ἀπόψεις καί τήν ἀγωνίαν τοῦ Ποιμνίου μου, τοῦ Ἱεροῦ Κλήρου καί τοῦ φιλοχρίστου ἡμῶν λαοῦ.

1. Ἀναβληθείσης τῆς συγκλήσεως τῆς Σεπτῆς Ἱεραρχίας μας (Ι.Σ.Ι.) ἐπ’ ἀόριστον, δι’ εὔθετον χρόνον, ἀνέκυψαν δύο ζητήματα, τά ὁποῖα θά ἀντιμετώπιζε ἡ Ι.Σ.Ι. ἐάν συνεκαλεῖτο εἰς τήν κατ’ ἔτος τακτικήν σύγκλησιν Αὐτῆς, κατά μῆνα Ὀκτώβριον, ἡ ὁποία, εἰρήσθω ἐν παρόδῳ, δυστυχῶς, ὡς μή ὤφελε, παρεπέμφθη εἰς τόν ἐπιόντα χρόνον, ἐνῷ δέν συνέβη τοιοῦτον τι διά τήν Βουλήν τῶν τριακοσίων τοῦ Ἑλληνικοῦ Κοινοβουλίου, ἡ ὁποία ἀδιακόπως ἐκτελεῖ τό πρόγραμμα τῶν ἐργασιῶν αὐτῆς.

α. Τό ἕνα εἶναι τό τῆς ματαιώσεως τῆς παρελάσεως τῶν μαθητῶν καί μαθητριῶν τῆς Δημοτικῆς καί Μέσης Ἐκπαιδεύσεως, ἀλλά καί τοῦ Στρατοῦ τῆς Πατρίδος μας, καθώς ἐπίσης καί τῶν λοιπῶν ἑορταστικῶν ἐκδηλώσεων τῆς Ἐθνικῆς Ἐπετείου τοῦ ΟΧΙ (28η Ὀκτωβρίου 1940). Ἀνεκοινώθη τοῦτο ἀρχάς Ὀκτωβρίου ὑπό τοῦ Κυβερνητικοῦ ἐκπροσώπου καί ἀκολούθως ὑπό τοῦ Πρωθυπουργοῦ. Ἠρωτήθη ἡ Βουλή τῶν Ἑλλήνων διά τό μείζονος σημασίας ἐθνικόν καί πατριωτικόν τοῦτο θέμα ἤ ὑπερίσχυσεν ἡ θεωρία τῆς τοῦ ἑνός ἀνδρός ἀρχῆς; Φρονῶ ὅτι θά ἠδύνατο νά ἀρθρώσῃ ἐπωφελῆ λόγον ἡ Ι.Σ.Ι., ἀφ’ ἑνός μέν, διότι ἡ μαθητιῶσα νεολαία στερεῖται τοῦ ἐκκλησιασμοῦ καί τῆς ἐπισήμου Δοξολογίας, κατά τήν ἐπετειακήν ἐκείνην ἡμέραν καί τήν Θεομητορικήν Ἑορτήν τῆς Ἁγίας Σκέπης, μέ ἀπόφασιν τοῦ Ὑπουργείου Παιδείας νά λάβῃ χώραν δίωρος ἐπετειακός ἑορτασμός μέ ἑόρτιες ἐκδηλώσεις τήν παραμονήν τῆς Ἐπετείου ἐντός τῶν Σχολείων καί τήν κυριώνυμον ἡμέραν τῆς Ἐπετείου νά παραστοῦν εἰς τήν ἐπίσημον Δοξολογίαν μόνον οἱ σημαιοφόροι καί οἱ παραστάτες τῆς σημαίας, καί ἀφ’ ἑτέρου, διότι ἐπικρέμαται σοβαρός ἐθνικός κίνδυνος ἐκ τῆς ἐξ ἀνατολῶν γείτονος χώρας, ἐπαπειλούμενος ἡμέρᾳ τῇ ἡμέρᾳ, καί ὁ Στρατός τῆς Πατρίδος μας ἐπιβάλλεται νά εἶναι ὄχι μόνον ἐν ἑτοιμότητι καί ἐπιφυλακῇ ἀνά πᾶσαν ἡμέραν καί ὥραν, ἀλλά καί νά συμμετάσχῃ κατά τήν ἐθνικήν ἐπέτειον τῆς λαμπρᾶς αὐτῆς ἡμέρας. Καί ἐάν ἀκόμη ἦτο ἀπολύτως ἐπιβεβλημένον ὁ μαθητόκοσμος νά μή συμμετάσχῃ εἰς παρελάσεις, ὁ Στρατός τῆς Πατρίδος μας δέν θά ἔδει νά ματαιώσῃ τήν στρατιωτικήν του παρέλασιν, «ἵνα μή ἐπιχαρῶσιν οἱ ἐχθροί ἡμῶν». Ἡ πολιτική ἡγεσία τῆς γείτονος ἐχθρικῆς ἡμῶν χώρας προγραμματίζει, ὄχι τυχαίως, κατά τήν ἡμέραν τῆς Ἐθνικῆς μας Ἐπετείου καί τάς ἑπομένας ἡμέρας φιλοδόξους ἐπιχειρήσεις. Καί ἐάν, ὅ μυριάκις μή γένοιτο, προβῇ εἰς πολεμικήν καθ’ ἡμῶν σύρραξιν, εἶναι ποτέ δυνατόν νά ἀδρανήσουν τά στρατεύματά μας, ἐπικαλούμενα τήν ἐπιδημίαν τοῦ κορωνοϊοῦ;

Πρότριτα, ὁ Μακ. Ἀρχιεπίσκοπος κ.Ἱερώνυμος συνέστησε εἰς τούς πολιτικούς ἄρχοντας τοῦ τόπου μας νά μή παρασταθοῦν εἰς τήν ἐπίσημον Δοξολογίαν τῆς προσεχοῦς Ἐθνικῆς μας Ἐπετείου διά νά ἀποφευχθῇ ὁ συνωστισμός καί νά δώσουν τό παράδειγμα εἰς τούς πολίτας νά πράξουν τό ἴδιο. Πληροφορηθεῖσα ἡ Κυβέρνησις τῆς Χώρας μας τήν προτροπήν αὐτήν τοῦ Μακαριωτάτου ὥρισε νά μήν παραστῇ κανείς ἐκπρόσωπος τῆς Κυβερνήσεως εἰς τάς κατά τόπους ἐπισήμους Δοξολογίας διά τόν αὐτόν λόγον.

Ὅμως, παρά τήν ἁγνήν πρόθεσιν τοῦ Μακαριωτάτου, ἀπομειώνεται προδήλως ἡ τιμή τῆς Ἐθνικῆς Ἐπετείου τοῦ ΟΧΙ ἕνεκα τῆς ἀπουσίας Κυβερνητικῶν καί Κοινοβουλευτικῶν παραγόντων, ἀλλά καί ἀπουσίας τῆς μή στοιχειώδους συμμετοχῆς τοῦ λαοῦ. Εἶναι πολιτικῶς καί δεοντολογικῶς ὀρθόν τά μέλη τοῦ Ἑλληνικοῦ Κοινοβουλίου, ἐνῶ συνεδριάζουν καθημερινῶς διά τήν ἐξέτασιν προτάσεως δυσπιστίας εἰς βάρος Ὑπουργοῦ διά τήν ἀπόδοσιν ἤ μή εὐθυνῶν, νά ἀπουσιάσουν ἀπό τόν ἐπίσημον ἑορτασμόν τῆς Ἐθνικῆς μας ἑορτῆς διά τόν φόβον τῆς διαδόσεως τοῦ κορωνοϊοῦ; Οἱ πιστοί δέν δύνανται μέ τούς ὅρους καί τά μέτρα, μέ τά ὁποῖα ἐκκλησιάζονται τήν Κυριακήν, νά τιμήσουν τήν Ἐθνικήν ἐπέτειον, ὀλιγώτεροι κατά τόν ἀριθμόν; Ἡ μαθητιῶσα νεολαία ἀποκλείεται ἀπό τόν ἑορτασμόν, οἱ Κυβερνητικοί καί Κοινοβουλευτικοί ἐκπρόσωποι θά ἀπουσιάσουν, ὁ λαός θά μείνῃ ἔξω τοῦ «νυμφῶνος». Ποιοί ἀπομένουν; Θά περάσῃ καί αὐτή ἡ Ἐθνική ἑορτή «κεκλεισμένων τῶν θυρῶν» διά τούς πολλούς; Δέν εἴμεθα τοιουτοτρόπως ἐπιλήσμονες τοῦ μεγάλου χρέους μας πρός τούς ἀθανάτους νεκρούς, τούς ὑπέρ πίστεως καί πατρίδος πεσόντας, καί δέν παρουσιάζομεν οὕτω πως ὡς Ἑλληνικός λαός εἰκόνα πλοίου ἀκυβερνήτου καί ἀνερματίστου;

β. Τό ἄλλο ζήτημα εἶναι ἡ καθιέρωσις τῆς μάσκας ὡς ὑποχρεωτικῆς καί ἐντός τῶν Ἱερῶν Ναῶν. Ὅταν πρό μηνός ἐμελετᾶτο, λόγῳ τῆς αὐξήσεως τῶν κρουσμάτων καί εἰς τήν πατρίδα μας, ἡ ἐπιβολή τῆς μάσκας εἰς τούς κλειστούς χώρους ὡς ὑποχρεωτικῆς, καί ἠρωτήθη σχετικῶς ὁ ἁρμόδιος Ὑφυπουργός κ.Χαρδαλιᾶς διά τήν ἐφαρμογήν ἤ μή τῆς ἀποφάσεως αὐτῆς διά τούς Ἱερούς Ναούς, ἀπήντησεν ὅτι «ἐμεῖς τό συνιστοῦμε». Μόλις, ὅμως, ὁ Μακ. Ἀρχιεπίσκοπος κ.Ἱερώνυμος ἐδήλωσε δημοσίως ὅτι, ἐάν τό εἴπουν οἱ εἰδικοί θά ἐπιβληθῇ ὑποχρεωτικῶς ἡ μάσκα καί ἐντός τῶν Ἱερῶν Ναῶν, ἡ Ἐπιτροπή τῶν εἰδικῶν τήν ἐπέβαλε ὡς ὑποχρεωτικήν αὐθωρεί καί παραχρῆμα!

Βεβαίως, ὁ Μακαριώτατος, ὁ κ.Πρωθυπουργός καί οἱ εἰδικοί τῆς Ἐπιτροπῆς προβάλλουν ἑκάστοτε τό ἀγαθόν τῆς σωματικῆς ὑγιείας, καί ὀρθῶς. Ὅμως, δέν πρέπει ἐξ ἴσου, τοὐλάχιστον, νά ἐνδιαφερώμεθα καί διά τό ἀγαθόν τῆς ψυχικῆς ὑγιείας, τῆς ἰσορροπίας τῆς ψυχῆς καί τοῦ ἐσωτερικοῦ μας κόσμου; Κατά τήν περίοδον τοῦ lockdown συνεκεντρώθησαν μέ ἀκριβῆ στοιχεῖα ὅλα τά περιστατικά ψυχικῶν διαταραχῶν καί κλονισμοῦ τῆς ψυχικῆς ὑγιείας τῶν πασχόντων συνανθρώπων μας ἤ καί αὐτοκτονιῶν; Ἠρωτήσαμεν ὡς Ἑλλαδική Ἐκκλησία ἐπισήμους Ἰατρικούς Συλλόγους τοῦ Ἐσωτερικοῦ καί τοῦ Ἐξωτερικοῦ, διεθνοῦς κύρους, διά τήν χρῆσιν τῆς μάσκας πέραν τῶν εἰδικῶν τῆς Κυβερνητικῆς Ἐπιτροπῆς, οἱ ὁποῖοι, ὡς ἐνθυμεῖσθε, ἄλλα ἔλεγον κατά τόν πρῶτον καιρόν τοῦ lockdown διά τήν μάσκα καί ἄλλα μετά τήν περίοδον τοῦ παρελθόντος θέρους; Πολλοί συνάνθρωποί μας, μή ὑπομένοντες τήν ὑποχρεωτικήν χρῆσιν τῆς μάσκας ἐντός τῶν Ἱερῶν Ναῶν καί πιεζόμενοι ἐκ τοῦ φόβου ἐπιβολῆς προστίμων, ὑποφέρουν κυριολεκτικῶς καί πάσχουν ψυχικῶς, ἐνῷ ἄλλοι δέν ἔχουν πρόβλημα. Καί

2. Δύο ἄλλα καίρια καί βασικά θέματα, πέραν τοῦ κορωνοϊοῦ, τά ὁποῖα ἀναμένουν τήν συζήτησιν καί ἐπίλυσίν των καί διά τῆς παρεμβάσεως τῆς Ι.Σ.Ι. εἶναι τά ἑξῆς :

α. Τό τῆς βεβηλώσεως τοῦ μοναδικοῦ καί ἀνυπερβλήτου εἰς ἀρχιτεκτονικήν δομήν καί ἄφθαστον κάλλος βυζαντινοῦ ἱστορικοῦ μνημείου τῆς Ἁγίας Σοφίας Κωνσταντινουπόλεως καί τοῦ ὡσαύτως ἀνεκτιμήτου ἀξίας περικαλλοῦς μνημείου τῆς Μονῆς τῆς Χώρας Κωνσταντινουπόλεως, τά ὁποῖα παρά πᾶσαν ἔννοιαν δικαίου, ἐκκλησιαστικῆς δεοντολογίας καί ἠθικῆς μετεποιήθησαν εἰς μουσουλμανικά τεμένη (τζαμιά), συνεδριαζούσης κατά τήν ἀποφράδα ἐκείνην ἡμέραν τῆς 24ης Ἰουλίου 2020, ὅτε ἀπετολμήθη ὑπό τῶν Ἀγαρηνῶν τό μέγα ἀνοσιούργημα εἰς βάρος τοῦ παγκάλου καί περιτέχνου Ἱεροῦ Ναοῦ τῆς Ἁγίας Σοφίας, τῆς Ἱερᾶς Πατριαρχικῆς Συνόδου.

Δέν γνωρίζω εἰς ποίας ἐνεργείας προέβη ἡ ἐν θέματι Πατριαρχική Σύνοδος πρό τοῦ φρικτοῦ αὐτοῦ γεγονότος. Παρηκολούθησα, πάντως, εἰς τό διαδίκτυον τάς ὀρθάς καί ἐπικριτικάς κρίσεις τοῦ θλιβεροῦ αὐτοῦ γεγονότος τοῦ Παναγ. Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου. Γνωρίζω, ὅμως, ὅτι ἅγιοι Πατριάρχαι τῆς περιόδου τῆς Τουρκοκρατίας ἐπαρρησιάζοντο ἐνώπιον τοῦ σουλτάνου, ὅταν εἶχαν φλέγοντα ζητήματα, κρατοῦντες εὐθαρσῶς τό σχοινί τῆς ἐκτελέσεώς των. Τό Ὀρθόδοξον Χριστεπώνυμον Πλήρωμα θά ἀνέμενε τό σύνθημα ἀπό τόν Παναγ. Οἰκουμενικόν Πατριάρχην κ.Βαρθολομαῖον δι’ ἀγρυπνίας, παννυχίους προσευχάς, νηστείας καί σαρανταλείτουργα. Δυστυχῶς, οἱ συμπροσευχές καί λιτανεῖες μέ ἑτεροδόξους, αἱρετικούς καί ἑτεροθρήσκους, τοὐτέστιν ἀκοινωνήτους, τῶν ἡμερῶν αὐτῶν ὑπέρ τῆς εἰρήνης τοῦ κόσμου, ἐνῷ σκανδαλίζουν καί «τύπτουν τήν συνείδησιν» τῶν ὀρθοδόξων πιστῶν, δέν ἀποφέρουν κανένα ἀγαθόν ἀποτέλεσμα. Ἀντί νά ἑνώσουν τά διεστῶτα, διασποῦν τά ἡνωμένα, ὅπως χαρακτηριστικῶς ἔλεγεν ὁ ἐν ἁγίοις ἀναπαυόμενος μακαριστός Ἀρχιμανδρίτης π.Ἐπιφάνιος Θεοδωρόπουλος.

Ἡ σεπτή Ἱεραρχία μας θά ἔπρεπε νά ἐπιληφθῇ ἐν σώματι τοῦ βαρυσημάντου αὐτοῦ ζητήματος καί νά κάμῃ τά προσήκοντα διαβήματα, πέραν ἐκείνων τῶν ἐνεργειῶν τῆς Δ.Ι.Σ. Καί

β. Προχωρεῖ τό τρέχον σχολικόν ἔτος καί τά βιβλία – βοηθήματα τοῦ μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν, παρότι ὑπέστησαν κάποιες διορθώσεις, δέν εἶναι ἐκεῖνα, τά ὁποῖα ὁρίζουν αἱ ἀποφάσεις τοῦ Συμβουλίου τῆς Ἐπικρατείας. Δέν βοηθοῦν δογματικά καί θεολογικά, δέν οἰκοδομοῦν πνευματικά τούς μαθητάς καί τάς μαθητρίας, ἀλλά ἀντί νά τούς ὁδηγοῦν εἰς τήν σῴζουσαν εὐαγγελικήν ἀλήθειαν, προκαλοῦν σύγχυσιν καί ἀποπροσανατολισμόν, καθώς εἰς τά ἀκατήχητα καί ἀστήρικτα θεολογικῶς παιδιά μας προσφέρονται ξηρές θρησκειολογικές γνώσεις διαφόρων θρησκειῶν.

Μακαριώτατε,
Ἐξοχώτατε κ.Πρωθυπουργέ,
Ἀξιότιμε κ.Πρόεδρε τῆς Βουλῆς τῶν Ἑλλήνων,

Μέ βαθεῖαν ταπείνωσιν καί συναίσθησιν τοῦ Ἀρχιερατικοῦ μου χρέους ἀπευθύνω πρός Ὑμᾶς τήν θερμήν αὐτήν ἔκκλησίν μου, διερμηνεύων τά αἰσθήματα καί τά αἰτήματα τοῦ Ποιμνίου μου, τοῦ Ἱεροῦ Κλήρου καί τοῦ φιλοχρίστου λαοῦ τῆς ἀκριτικῆς πρός νότον Θεοσώστου Ἐπαρχίας μου.

Τά Ἐθνικά καί τά Ἐκκλησιαστικά ζητήματα, τά ὁποῖα ἔθιξα χρῄζουν ἰδιαιτέρας προσοχῆς . Ἐθεώρησα ὡς ἐπιτακτικόν μου καθῆκον νά σᾶς ἐνημερώσω ἐπ’ αὐτῶν διά τήν λῆψιν πνευματικῶν μέτρων ἐπ’ ἀγαθῷ καί ὠφελείᾳ τῶν ὁμοεθνῶν συμπατριωτῶν μας καί τοῦ χριστεπωνύμου πληρώματος.
Καί ἐπί τούτοις ὑποσημειοῦμαι,

Μετά τοῦ προσήκοντος σεβασμοῦ καί τῆς ὀφειλομένης τιμῆς
Ὁ Μητροπολίτης
† Ὁ Κυθήρων & Ἀντικυθήρων Σεραφείμ