Του π. Ηλία Μάκου
Πανηγυρικά εορτάστηκε, στις 23 και 24 Αυγούστου, η μνήμη του φλογερού ιεραπόστολου και ιερομάρτυρα Κοσμά του Αιτωλού, στο μοναστήρι, που φέρει το όνομά του, όπου και ο τάφος του, στο Κολικόντασι του Φίερι Αλβανίας, και ανακαινίστηκε από τον Αρχιεπίσκοπο Αναστάσιο.
Η αγάπη του πατρο-Κοσμά, ήταν το πρωταρχικό στοιχείο, το οποίο τον παρακίνησε στον πνευματικό του αγώνα.
Την αγνή αγάπη του προς το Θεό, την έστρεψε αφοσιωμένα και προς τα πλάσματά του, γιατί διαφορετικά δεν θα ήταν ολοκληρωμένη.
Προεξήρχε της θείας λειτουργίας ο επιχώριος Μητροπολίτης Νικόλαος, πλαισιούμενος από τον Μητροπολίτη Αμαντίας Ναθαναήλ.
Το μοναστήρι του πατρο-Κοσμά στο Κολικόντασι, που είναι ιστορικό μνημείο και ταυτόχρονα φωτεινό ορόσημο της θυσιαστικής νίκης ενός απλού καλόγερου, που με υπομονή, επιμονή και ζήλο υπερασπίστηκε την Ορθόδοξη πίστη, υπερπηδώντας πολλά εμπόδια, κατακλύστηκε, από πλήθος προσκυνητών, όχι μόνο από διάφορες περιοχές της Αλβανίας, αλλά και από την Ελλάδα.
Κατά τη λιτάνευση, προς το τέλος της θείας λειτουργίας των λειψάνων (που φυλάσσονται σε ξύλινη λάρνακα στην Αρχιεπισκοπή και στο μοναστήρι μεταφέρονται μόνο την ημέρα του εορτασμού) και της εικόνας του αγίου γύρω από το ναό της Μονής, τους πιστούς συνεπήρε ο ματωμένος αναγεννητικός αγώνας του Κοσμά του Αιτωλού.
Άτομα. Ορθόδοξοι και Μουσουλμάνοι με συγκίνηση προσκύνησαν τον τάφο του, αναγνωρίζοντας το φωτεινό παράδειγμά του και την αυταπάρνηση του έργου του.
Ο ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ ΣΤΟΝ ΤΟΠΟ ΑΠΑΓΧΟΝΙΣΜΝΟΥ ΤΟΥ ΠΑΤΡΟΚΟΣΜΑ
Ρίγη θερμής πίστης διαπέρασαν όσους πιστούς βρέθηκαν, την παραμονή της εορτής του αγίου Κοσμά, στις όχθες του ποταμού Σέμαν, κοντά στο χωριό Μουγιάλι, όπου στις 24 Αυγούστου 1779 μαρτύρησε με απαγχονισμό ο άγιος Κοσμάς.
Εκεί μέσα στη φύση, μπροστά στον ξύλινο μεγαλόσταυρο, που ανύψωσε ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος στις 23 Αυγούστου του 2018, τελέστηκε εσπερινός, χοροστατούντος του Μητροπολίτη Απολλωνίας και Φίερι Νικολάου. Τι ξεχωριστές, στ’ αλήθεια, στιγμές.
Και έφεραν στο νου ότι αν και μάντευε ο στοχαστικός ιεραπόστολος τι θα συνέβαινε, όμως ατρόμητος βάδιζε προς το θάνατο και το μαρτύριο, εννοώντας να πεθάνει πάνω στο έργο του.
Μες τη σκέψη γεμάτη από την ιδέα , που συνόδευε τη δράση του: Πάντοτε μπροστά και με το κεφάλι ψηλά στη ζωή και στο θάνατο. Και δεν μπορούσε αλλιώτικα να τελειώσει παρά σαν μα΄ρτυρας, εκείνος, που συνεχώς έλεγε και παρακαλούσε να μαρτυρήσει για τον Χριστό και για το Έθνος του.
Και εδώ φαίνεται ο υπέροχος χαρακτήρας του. Οι ιδέες του, οι πεποιθήσεις του, οι σκοποί του, ήταν η ίδια η ζωή του.
ΕΦΕΡΕ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Η προσπάθεια του αγίου Κοσμά έφερε αποτελέσματα αξιολογότατα. Βοήθησε το λαό να διατηρήσει την Ορθόδοξη πίστη του και την εθνική του συνείδηση. Ανέκοψε το ρεύμα προς αλλαξοπιστία. Παρεκίνησε το λαό σε μετάνοια.
Η αγία ζωή του, η ασκητική μορφή του, ο αφιλάργυρος τρόπος του, ο ουράνιος ενθουσιασμός του δημιούργησαν και εγκαθίδρυσαν στις ψυχές των υποδούλων την πεποίθηση ότι ήταν απεσταλμένος του Θεού την κατάλληλη στιγμή.
Γι’ αυτό ό,τι δίδασκε ρίζωνε βαθιά στις ψυχές των ανθρώπων και παρέμενε ανεξίτηλο και μεταδίδονταν από γενιά σε γενιά.