Του π. Ηλία Μάκου
Με πολύ μυσταγωγία, χοροστατούντος του Μητροπολίτη Απολλωνίας και Φίερι Νικολάου, εψάλησαν οι Δ΄ Χαιρετισμοί στο ναό-μνημείο της Κοίμησης της Θεοτόκου στον αρχαιολογικό χώρο της Απολλωνίας.
Μέσα στο φημισμένο αρχαιολογικό χώρο της Απολλωνίας κοντά στο Φίερι Αλβανίας, που δέχεται πολλούς επισκέπτες καθημερινά, υπάρχει ο ναός του ιστορικού μοναστηριού της Παναγίας, που λειτουργείται κάθε Κυριακή, αλλά και σε άλλες λατρευτικές ευκαιρίες.
Ο ναός της μονής της Παναγίας, εντός της αρχαίας Απολλωνίας, είναι κτισμένος με καλοπελεκημένο οικοδομικό υλικό, προερχόμενο από τη δωρική αυτή αποικία.
Προσδιορίζεται η ανέγερσή του στην πρώτη πενηνταετία του 13ου αιώνα και ανήκει στην παραλλαγή των σταυροειδών εγγεγραμμένων ναών, όπου ο τρούλος στηρίζεται σε τέσσερις κίονες και ειδικός χώρος για το Ιερό Βήμα είναι προσκολλημένος στον κυρίως ναό.
Η παραλλαγή αυτή είναι χαρακτηριστική της σχολής της Κωνσταντινούπολης.
Δικιόνια πρόπυλα προστάτευαν τις εισόδους του κυρίως ναού και του νάρθηκα.
Ανοικτή στοά με ιταλικής τεχνοτροπίας γλυπτά προστέθηκε το τρίτο τέταρτο του 13ου αιώνα στη δυτική πλευρά.
Από το μοναστηριακό συγκρότημα της Απολλωνίας σώζεται και η βυζαντινή τράπεζα, μακρόστενος χώρος με τρεις αψίδες στην ανατολική, νότια και δυτική πλευρά.
Ο ναός της Παναγίας, όπου οι πιστοί με πολύ ταπείνωση δοξολόγησαν και ικέτευσαν τη Μητέρα του Θεού, είναι ένα ζωντανό γνώρισμα της Ορθοδοξίας, που ανάγεται στην ίδια την ουσία της, καθώς διατηρεί, όπως συμβαίνει και με τις άλλες εκκλησίες, ως χώρος λατρείας την πίστη ότι ο Θεός έχει την πρωτοβουλία στην ιστορία της σωτηρίας του ανθρώπου.
Και αυτό το βίωσαν και το βιώνουν οι Ορθόδοξοι της γειτονικής χώρας.
Ο ιστορικός αυτός ναός, μαζί με όλους τους άλλους, δεν έπαψε, δεν παύει και δεν θα πάψει ποτέ να θυμίζει ότι στην Ορθοδοξία, χωρίς να υπάρχει καμιά διακοπή της κίνησης από κάτω προς τα πάνω, προσλαμβάνεται ταυτόχρονα και μια οριζόντια κατεύθυνση.
Ο ουσιαστικός παράγοντας στο έργο της λύτρωσης είναι η ίδια η Εκκλησία.
Έτσι η προσέλευση πιστών και στους Δ΄ Χαιρετισμούς, δεν αποτελεί απλά μια χρήσιμη πράξη ή μια ωφέλιμη και αξιοσύστατη ενέργεια, αλλά μια αυτόνομη και αδήριτη αναγκαιότητα.
Η ψυχοσωματική ενότητά μας με την Παναγία, η μετάγγιση στη ζωή μας του φρονήματος της Παναγίας, η υποταγή μας στο θέλημα της Εκκλησίας μας κάνει δείκτες της χάριτος του Θεού στα καθημερινά προβλήματα και αιτήματα της ζωής μας.
Αμαρτωλοί και ταπεινοί, ευσεβείς και αδιάφορο, υγιείς και δοκιμαζόμενοι, εγκρατείς και ράθυμη ας προσπέσουμε με μετάνοια μπροστά στην Παναγία.
Και θα έχουμε την ίδια τη Θεοτόκο προστασία και ισχυρή βοήθεια στην οποιαδήποτε προσπάθειά μας.
Εκείνη θα σπεύσει σε κάθε πρόβλημα και θα δώσει τη λύση, σύμφωνα με το πνευματικό μας συμφέρον. Η Παναγία είναι η καταφυγή και η αντίληψή μας.
