Η Ιερά Μητρόπολις Σερρών και Νιγρίτης, θέλουσα να συμβάλει στην ενδυνάμωση της ιστορικής μνήμης με αφορμή την πικρή επέτειο της συμπληρώσεως των 100 χρόνων από της Μικρασιατικής καταστροφής (1922), αφιερώνει τον μήνα Σεπτέμβριο στα γεγονότα της επετείου αυτής και ιδιαιτέρως στις ηρωϊκές και σεπτές μορφές των θυσιασθέντων αγίων Αρχιερέων, ιερέων, μοναχών και των Μικρασιατών αδελφών μας, ανδρών, γυναικών και παιδιών, που βρήκαν φρικτό θάνατο από τους Τούρκους κατά την Μικρασιατική καταστροφή τον Αύγουστο και Σεπτέμβριο του 1922. Για τον λόγο αυτό προγραμμάτισε και υλοποιεί σειρά εκδηλώσεων επετειακού και διδακτικού χαρακτήρος, ώστε να αποτελέσουν μία καλή αφορμή προσευχής, τιμής, διδαχής, γόνιμου αναστοχασμού και αναζωπυρώσεως της εθνικής μνήμης.
Ειδικότερα, την Κυριακή 11 Σεπτεμβρίου 2022, το πρωΐ, σε όλους τους Ναούς της Ιεράς Μητροπόλεως τελέσθηκε μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως των ψυχών των θυμάτων της Μικρασιατικής καταστροφής, ενώ επί πεντάλεπτον ήχησαν πενθίμως οι καμπάνες στις 10:30 π.μ..
Στις 7:30 το απόγευμα της ίδια ημέρας πραγματοποιήθηκε, σε συνδιοργάνωση με τον Σύλλογο Μικρασιατών Σερρών «Ο Άγιος Πολύκαρπος», εκδήλωση λόγου, μέλους και ιστορικής μνήμης της Ιεράς Μητροπόλεως Σερρών και Νιγρίτης, υπό τον τίτλο: «Μικρασίας Μνήμη», στην πλατεία του Ιερού Μητροπολιτικού Ναού Παμμεγίστων Ταξιαρχών Σερρών, στην οποία ο γεωπολιτικός αναλυτής, εκδότης και συγγραφέας κ. Σάββας Καλεντερίδης, ομίλησε με άριστο τρόπο με θέμα: «Εκατό χρόνια χωρίς τη Μικρασία».
Παρόντες στην εκδήλωση ήταν ο Σεβ. Μητροπολίτης Ναζαρέτ κ. Κυριακός, ο Σεβ. Ποιμενάρχης της των Σερρών και Νιγρίτης Εκκλησίας κ. Θεολόγος, η Σερραία τέως Υφυπουργός Μακεδονίας – Θράκης κ. Μαρία Κόλλια – Τσαρουχά, οι Βουλευτές Σερρών κ. κ. Φωτεινή Αραμπατζή και Αναστάσιος Χατζηβασιλείου, ο Πρόεδρος του Δημ. Συμβουλίου Σερρών κ. Βασίλειος Κατιρτζόγλου, ο Πρόεδρος του Συλλόγου Μικρασιατών Σερρών κ. Σωκράτης Κοτζάογλου και μέγα πλήθος Σερραίων, που υπερπλήρωσαν τον προαύλιο χώρο του Ιερού Μητροπολιτικού Ναού για να απολαύσουν ένα «ταξίδι» νοσταλγικό και διδακτικό σε δρόμους φωτεινούς του αειζώου ορθοδόξου πνεύματος και της φιλογενούς ελληνικής Μικρασιατικής παραδόσεως.
Την εκδήλωση παρουσίασε ο πανοσιολ. Αρχιμανδρίτης π. Γαβριήλ Παλιούρας, Πρωτοσύγκελλος της Εκκλησίας των Σερρών και διήνθισαν μελωδικώς η γνωστή καλλιτέχνης κ. Αρετή Κετιμέ και η παραδοσιακή ορχήστρα του Σερραίου μουσικού κ. Νικολάου Μπούσιου, με έντεχνα τραγούδια και αναφορές μνήμης από την πολύτιμη Μικρασιατική μουσική παράδοση των αλησμόνητων πατρίδων, όπου εμεγαλούργησαν η πίστη, το πνεύμα, η σκέψη, η τέχνη και ο πολιτισμός.
Ακολούθως, τον λόγο έλαβε ο Πρόεδρος του Συλλόγου Μικρασιατών Σερρών κ. Σ. Κοτζάογλου, ο οποίος ευχαρίστησε θερμώς τον Σεβ. κ. Θεολόγο για την ποικιλότροπη στήριξή του στις ανάγκες του Συλλόγου και αναφέρθηκε στην σπουδαία διακονία – μαρτυρία της Εκκλησίας των Σερρών και της Νιγρίτης και στον πνευματικό και πολιτιστικό τομέα, ως και στο κλίμα γονίμου και παραγωγικής συνεργασίας και συναντιλήψεως μετά των πολιτιστικών φορέων του τόπου, επ’ ωφελεία του φιλοπροόδου Σερραϊκού λαού.
Στην συνέχεια, ο Σεβ. κ. Θεολόγος, συνεχάρη θερμώς τον κ. Κοτζάογλου και τα μέλη του Συλλόγου Μικρασιατών Σερρών για την σημαντική και σπουδαία παρουσία τους στα πολιτιστικά δρώμενα του Νομού καθώς και τον εκλεκτό ομιλητή κ. Σ. Καλεντερίδη για την κατά πάντα άρτια, γλαφυρή και πλήρως εμπεριστατωμένη ομιλία του, την εκλεκτή καλλιτέχνιδα κ. Αρ. Κετιμέ και τα ταλαντούχα μέλη της παραδοσιακής ορχήστρας του κ. Ν. Μπούσιου και όλους εκείνους που εκοπίασαν συμβάλλοντας στην διοργάνωση της εκδηλώσεως, που γοήτευσε το πολυπληθές ακροατήριο.
Ο Σεβασμιώτατος αναφερόμενος στην πικρή επέτειο των 100 χρόνων από την Μικρασιατική καταστροφή, υπεγράμμισε μεταξύ άλλων και τα εξής: «Η βάρβαρη σφαγή και ο αφανισμός του ελληνικού στοιχείου στην προκυμαία της Σμύρνης και σ’ ολόκληρη την Μικρασία τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο του 1922, οι νεκροί, οι αγνοούμενοι, η πυρπόληση της Μητρόπολης του αγιοτόκου Μικρασιατικού Ελληνισμού, η πικρή προσφυγιά είναι γεγονότα εντυπωμένα με τα μελανώτερα χρώματα στη συλλογική συνείδηση όλων των Ελλήνων.
Χρέος του οικουμενικού Ελληνισμού και επιβεβλημένο καθήκον όλων μας είναι να αξιοποιήσουμε την ιστορική αυτή εμπειρία, την οποία συνθέτουν οι αγώνες και οι θυσίες των θυμάτων της Μικρασιατικής τραγωδίας, ο βίαιος και απάνθρωπος ξεριζωμός του Ελληνισμού της καθ΄ ημάς Ανατολής και ο ασίγαστος πόνος των προσφύγων αδελφών μας. Επιζητούμε την συνεργασία, εργαζόμεθα για την οικοδόμηση σχέσεων ειρήνης και καλής γειτονίας με τους όμορους λαούς, θωρακιζόμεθα πνευματικώς και υλικώς απέναντι στις προκλήσεις των καιρών, πορευόμεθα στο δρόμο του χρέους και της ευθύνης και βαδίζουμε με αξιοπρέπεια στα μονοπάτια του πεπρωμένου του Γένους μας χωρίς ποτέ να ξεχνούμε.
Η πικρή αυτή επέτειος μας δίδει την αφορμή να εμβαθύνουμε με γόνιμο τρόπο στα γεγονότα, να διδαχθούμε από αυτά, διορθώνοντας τα λάθη μας, τα πολλά λάθη εκείνης της εποχής, πολιτικά, διπλωματικά, στρατιωτικά, που οδήγησαν μέσα από τον επάρατο εθνικό διχασμό στην τραγωδία της Μικρασιατικής καταστροφής, και αυξάνοντας τις εθνικές μας αρετές, με πρώτιστες την ορθόδοξη πίστη μας και την εθνική μας ομοψυχία και ενότητα.
Η Εκκλησία μας διακονεί με πιστότητα το όραμα της ενότητος, της συνεργατικότητος και της ομοψυχίας του λαού μας μέσα από την
καθαρότητα και την δυναμική της χριστιανικής πίστεως και αλληλεγγύης, της ιστορικής μνήμης και της εθνικής αυτοσυνειδησίας που αποτελούν θεμελιακά στοιχεία της ταυτότητος του τόπου μας και προϋπόθεση περαιτέρω προόδου και προοπτικής, χωρίς φανατισμούς, αποκλεισμούς, παραχαράξεις και παρερμηνείες, υπεγράμμισε χαρακτηριστικώς ο Σεβ. και κατέληξε: Αδελφοί συνέλληνες, ας παραμείνουμε ενωμένοι και ομόψυχοι με αντοχές και υπομονές στις επάλξεις του χρέους στις δυσκολίες του εθνικού μας βίου. Όταν ο λαός μας πορεύεται με πίστη στον Θεό, αγάπη στην Πατρίδα, ενωμένος και σύμψυχος, τότε πράγματι μεγαλουργεί! Η αγαπημένη Μικρασία και οι αλησμόνητες Πατρίδες παραμένουν πάντοτε ζωντανές στη μνήμη μας και πηγή εμπνεύσεως και διδαχής για την ζωή και την πορεία του έθνους μας!».