● Γέροντα, τι είναι πνευματικός σκοτασμός;
Πνευματικός σκοτασμός είναι η κατάσταση που κυριαρχεί στον άνθρωπο και δεν μπορεί να δει την αμαρτωλή κατάσταση στην οποία βρίσκεται, πιστεύοντας με σιγουριά ότι δεν συμβαίνει τίποτα το κακό, ώστε να υπάρχει λόγος να ανησυχεί. Ισοδυναμεί με πνευματικό θάνατο!
● Γέροντα, πώς προκαλείται αυτή η κατάσταση; Ποιες είναι οι αιτίες;
Ο ίδιος ο άνθρωπος προκαλεί αυτήν την κατάσταση, με τον τρόπο που ζει και πορεύεται. Αιτία βασική είναι η μη καθαρή εξομολόγηση.
● Τι δημιουργεί η μη καθαρή εξομολόγηση στον άνθρωπο;
Εξομολόγηση είναι το μυστήριο της μετανοίας. Μετανοεί ο άνθρωπος για κάθε τι κακό που σκέφθηκε ή έπραξε και προσέρχεται στον πνευματικό να καταθέσει τα λάθη του, ώστε να ελευθερωθεί η καρδιά του από κάθε αγκάθι που την πονά και την δεσμεύει. Αντιθέτως, όταν δεν υπάρχει καθαρή εξομολόγηση, τα αγκάθια μένουν, γιατί δεν υπάρχει μετάνοια. Σκληραίνει η καρδιά, αλλάζοντας τον χαρακτήρα του ανθρώπου.
● Τι είναι η σκληροκαρδία;
Το ότι σκληραίνει η βρώμικη καρδιά από λογισμούς, πονηρές σκέψεις και αμαρτίες, μετατρέποντας τον άνθρωπο σε σκληρόκαρδο. Ο σκληρόκαρδος χαρακτηρίζεται από την παντελή έλλειψη αγάπης. Κάθε του κίνηση είναι σκληρή και απότομη. Αδικεί, δεν νιώθει οίκτο για κανέναν άλλο, θεωρεί απόλυτα σωστή την δική του άποψη και προσπαθεί να την επιβάλει. Κυριεύεται από πνευματική τύφλωση, σταυρώνοντας τον καθένα με μεγάλη ευκολία! Η συνείδηση -εννοείται- έχει καταπνιγεί. Δεν διαφέρει σε τίποτα από τους σταυρωτές του Χριστού, οι οποίοι ήταν κυριευμένοι από τα ίδια πάθη!
● Υπάρχει σωτηρία στον πνευματικό σκοτασμό;
Αυτό είναι καθαρά στο έλεος του Θεού! Ο άνθρωπος για να φθάσει σ’ αυτό το σημείο έχει κυριευθεί από αδιαφορία, η οποία προκαλεί το σκοτάδι, ώστε να μην βλέπει ο άνθρωπος ότι χάνεται. Η ζήλεια δημιουργεί εμπάθεια, η οποία σε συνδυασμό με την αδιαφορία καταλήγει σε μίσος. Το μίσος είναι το δηλητήριο της ψυχής, που την οδηγεί σε πνευματικό θάνατο! Είναι πολύ δύσκολο να ξεφύγει ο άνθρωπος από τέτοια κατάσταση και να μετανοήσει. Μόνο με θαύμα!
Ας εγκαταλείψουμε την αδιαφορία, για να προλάβουμε, να μην βρεθούμε σε τέτοια, ολέθρια κατάσταση. Η πραγματική εξομολόγηση με αληθινή μετάνοια μάς λυτρώνει από τα πάθη και μας οδηγεί στην σωτηρία! Ας πλησιάσουμε το πετραχήλι του πνευματικού με ειλικρίνεια!. Προσφέρεται και η περίοδος αυτή της προετοιμασίας για την μεγάλη εορτή των Χριστουγέννων! Ας καθαρίσουμε την καρδιά μας από κάθε αγκάθι που την πονά και την σκληραίνει, ώστε να χτυπά ελεύθερα και χαρούμενα, υποδεχόμενη ως άλλη φάτνη το Θείο Βρέφος!
Καλά Χριστούγεννα!
Αρχιμανδρίτης Βαρθολομαίος
Καθηγούμενος Ιεράς Μονής Εσφιγμένου
