Πέρασαν δυο χρόνια από την Κοίμηση  του αειμνήστου Μητροπολίτου Δράμας Παύλου. Του αλήστου μνήμης Μητροπολίτου, πεφιλημένου Ιεράρχου, φίλου καρδιακού, που η απουσία του έκανε την πατρίδα μας φτωχότερη και την Εκκλησία μας  πιο αδύναμη.

Πριν δυό χρόνια,το βράδυ της Κυριακής  1ης Μαίου έφυγε αιφνιδίως, για τους Ουρανούς, εξ αιτίας ενός  καρδιακού επεισοδίου που του συνέβη ενώ ήταν στην γενέτειρα γη του, στη Νάουσα.

Εσίγησε μια αυθεντική εκκλησιαστική, πατριωτική φωνή που υπερασπιζόταν με θάρρος και τόλμη τα δίκαια συμφέροντα του Γένους μας.

«Ηρπάγη μη κακία αλλάξη σύνεσιν αυτού» και τύχει να σταματήσει να μιλάει και να υπερασπίζεται με σθένος τις μεγάλες του αγάπες: τον Χριστό και την Ελλάδα, την Εκκλησία και το Οικουμενικό μας Πατριαρχείο, τον Πόντο και την Μακεδονία, τους ανθρώπους του μόχθου και της βιοπάλης, την αγαπημένη του Δράμα…Έχω καιρό να γράψω για τον Παύλο αλλά δεν υπάρχει μέρα που να μην τον συλλογιστώ. Τα έχω με τον εαυτό μου που δεν πρόλαβα να κάνω κάτι για να αποτρέψω την φυγή του. Που δεν πήγα όπως μου ζητούσε  να πάω μαζί του στο μοιραίο αυτό ταξίδι  στην Νάουσα και την Βέροια. Κάτι θα είχα προλάβει! Τουλάχιστον  δεν θα έδειχνα  αμέλεια και αδιαφορία. Αλλά θα γύριζα τον κόσμο ανάποδα! Και αυτή η σκέψη από τότε  με στοιχειώνει!

Αδυνατούμε ακόμη να πιστέψουμε πως δεν θα τον συναντήσουμε ξανά, πως δεν θα χτυπήσει ποτέ πια   το τηλέφωνό μας και από την άλλη άκρη θα ακούσουμε την γεμάτη  παλμό φωνή του με εκείνο το αφοπλιστικό του… καλησπέρα, μήπως ενοχλάω;

Δεν θα ακούσουμε ξανά τον ορθό και προσγειωμένο του λόγο, την σοφή συμβουλή του, την πρακτική του λύση, αλλά και το χαριτωμένο ποντιακό χιούμορ του και την γνωστή του ατάκα στο τέλος κάθε νυκτερινής συνομιλίας μας «άντε καλό ξημέρωμα και ο Θεός και η Παναγία  μαζί μας»!

Και το κενό που άφησε ορατό και δυστυχώς δυσαναπλήρωτο! Ήδη έχει φανεί αυτό σε όλους τους τομείς.

Ο Παύλος  ήταν ένας  Ιεράρχης μετρημένος σε όλα. Δεν του άρεσαν οι ακρότητες και οι υπερβολές αλλά το μέτρο και η ισορροπία. Ακολουθούσε  πάντοτε την βασιλική οδό.

Στον πλούτο της καρδιάς του όμως, των συναισθημάτων του, της αγάπης του για τον Χριστό, τους Αγίους, τον άνθρωπο, την Πατρίδα,την Μακεδονία, το Οικουμενικό μας  Πατριαρχείο, και ιδιαίτερα τον Πόντο,δεν έβαζε φραγμούς! Όπως και στην αγάπη του προς τον πλησίον και μάλιστα με έργα όχι με λόγια! Δεν βαρυγκωμούσε όπως οι περισσότεροι  των Ιεραρχών μας που βλέπουν την φιλανθρωπία ως αγγαρεία, ως βάρος στην…δική τους πριγκιπική ζωή! Ο Παύλος ήταν ελεήμων  και φιλάνθρωπος από τη φύση του.  Προτιμούσε να μείνει χωρίς ένα ευρώ, παρά να φύγει με άδεια χέρια, ο  έχων ανάγκη, που του είχε χτυπήσει την πόρτα.Ήξερα να προλαβαίνει τις ανάγκες του άλλου και να βοηθά με αγάπη και όχι με βαρυθυμία. Έλεγε πάντα ότι σκέφτεται τη θέση του άλλου. Αυτό τον έκανε να είναι γενναιόδωρος και μέγας φιλάνθρωπος.

Τι να πρωτοθυμηθώ και τι να πρωτογράψω για τον Παύλο. Σε όλα  τα μεγάλα κεφάλαια της Εκκλησίας μας  στα χρόνια που ζούσε κυριαρχεί και πρωταγωνιστεί η μορφή του.

Η 17χρονη  ποιμαντορία του στην ιστορική Δράμα ήταν μία πορεία μετ´εγκωμίων και εμποδίων η οποία όμως άφησε πίσω της έργο μοναδικό.

Κατά τα χρόνια αυτά, αγιοκατατάχθηκε ο Άγ. Γεώργιος Καρσλίδης,ο αγαπημένος του Άγιος. Τώρα το σώμα του κείτεται δίπλα στον τάφο του Αγίου.Ο ίδιος είχε επιλέξει τη θέση αυτή πριν φύγει!

Επί των ημερών του με συστηματικές νομικές ενέργειες  εντόπισε κλεμμένα ιερά κειμήλια της πίστεώς μας τα οποία είχαν πουληθεί στο εξωτερικό από τους ιερόσυλους Βούλγαρους που είχαν διαπράξει τις κλοπές. Κάποια εξ αυτών επεστράφησαν και κάποια- τα πολυτιμότερα-  θα επιστραφούν αν δεν ολιγωρήσουν αυτοί που ανέλαβαν να συνεχίσουν το έργο της επιστροφής. Και καλά θα κάνουν να μην αμελήσουν αυτή την εθνική αλλά και ορθόδοξη προσπάθεια. Γιατί ο Παυλος Από εκεί που είναι θα ρίξει το ανάθεμά του προς όλους εκείνους που χάρη σκοπιμοτήτων δεν θέλουν να ολοκληρωθεί η προσπάθεια. Η Μητρόπολη Δράμας χαρη στην αγωνιστικότητα του Παύλου κέρδισε  τον ιστορικό Ναό της Παναγίας Πετρούσας,  που κάποιοι –λες και ζούμε σε μουσουλμανική χώρα- ήθελαν να τον κάνουν πολιτιστικό(!!!) κέντρο! Έχτισε περίλαμπρο Ναό του Αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης, του από Δράμας. Φρόντισε για την αποκατάσταση του Ι. Ν. Αγ. Σοφίας, ενός μνημείου του 10ου αι. Κύκνειο άσμα του εξελίχθηκε , η ανοικοδόμηση της Ι. Λαυρεντιανής Μονής-Νέα Σουμελά. Ένα περίλαμπρο επιβλητικό και καλλιμάρμαρο λατρευτικό οικοδόμημα, που κατασκευάστηκε με ενέργειες και προσωπική του φροντίδα και επίβλεψη , αφιερωμένος στην μνήμη των θυμάτων του Ποντιακού Ελληνισμού, ώστε να αποτελεί ένα ζωντανό μνημείο, ένα μεσότοιχο που θα ενώνει το παλαιό και το σύγχρονο πνεύμα του ποντιακού ελληνισμού.

«Ένας χώρος όπου η Θεία Λατρεία θα τελείται με βάση τα Μοναστηριακά τυπικά του Αγίου Όρους, και θα αποτελεί σημείο αναφοράς για τον Ποντιακό Ελληνισμό κέντρο διάσωσης της ιστορικής μνήμης και των κειμηλίων του Ευξείνου Πόντου», είχε δηλώσει για την Παναγία Λαυρεντιανή ο Μακαριστός Μητροπολίτης. Και αλλού: «Στις εγκαταστάσεις της Ιεράς Μονής θα στεγασθούν και όσοι νέοι θα ακολουθήσουν τον Μοναχικό βίο και θα διακονήσουν την Ιερά Μητρόπολη. Και ο Παυλος είχε πει τότε, θα εγκαταβιώσει στην Μονή, αφού και αυτός ως Μοναχός έχει ανάγκη της συμμετοχής στις καθ’ ημέραν ιερές ακολουθίες που θα τελούνται στην Μονή και θα δύναται, πέραν των καθαρών διοικητικών υποχρεώσεων του, να επικοινωνεί με τους Χριστιανούς και να διακονεί το Μυστήριον της Εξομολογήσεως»...

Δεν πρόλαβε τίποτα από αυτά! Τα άφησε πίσω του για να τον θυμίζουν.

Οι άνθρωποι είμαστε διαβατάρικα πουλιά. Ερχόμαστε και φεύγουμε από τον παρόντα βίο. Τα έργα μας όμως μένουν στην αιωνιότητα. Οι κάτοικοι της Δράμας πρέπει να αισθάνονται υπερήφανοι για το μνημείο αυτό και για τον κτήτορά του τον αείμνηστο Παύλο! Αρκεί  το έργο αυτό να ολοκληρωθεί και να μην το αφήσουν να ριμάξει από την αδιαφορία και την εγκατάλειψη.

Ο Παύλος πρέπει να μακαρίζεται εσαεί για το όραμα και την καλή του διάθεση να ανεγείρει τον Ναό αυτό, πραγματικό κόσμημα όχι μόνο για τον Ποντιακό Ελληνισμό, αλλά για όλο τον Ορθόδοξο κόσμο.

Ο Παύλος ήταν ένας φλογερός Ιεράρχης, ήταν ένας λέων πυρ πνέων, ένας Δεσπότης  παλιάς κοπής,παρά την νεανική ηλικία του. Ένας ντόμπρος εκκλησιαστικός άνδρας, ειλικρινής και φιλότιμος, που δεν ήξερε να μασάει τα λόγια του. Με το κύρος και την πυγμή που διέθετε, αλλά και το χάρισμα του λόγου του, ήξερε πώς να κερδίσει τον συνομιλητή του και να ξεσηκώνει το λαό μας.

Η Εκκλησία στερήθηκε έναν σπάνιο φιλόθεο εκκλησιαστικό ηγέτη και συνάμα έναν  μπεσαλή Μητροπολίτη που τιμούσε το λόγο του.  Μπορεί να δημιουργήθηκαν κάποιες σκιές πάνω από τη μνήμη του αλλά ήταν πέρα και πάνω απ´αυτόν! Τίποτα το ανθρώπινο, όμως,  δεν μας είναι ξένο.

Ο Παύλος με τον αιφνίδιο και πρόωρο   θάνατό του διδάσκει το κενό της εξουσίας όλων και πως όταν ο Θεός το θελήσει η πορεία της ζωής διακόπτεται. Είναι ένα μάθημα ζωής που θα πρέπει όλοι μας να συνειδητοποιήσουμε  για  να συναισθανθούμε την ματαιότητα της ζωής. Ποιος να έλεγε στον Παύλο πως εκείνη τη μοιραία Τετάρτη που έφευγε από την καθέδρα του θα ήταν η τελευταία ημέρα της ζωής του. Πως δεν θα ξαναγύρισε. Αν γνώριζε ότι το τέλος εγγύς  πόσα πράγματα θα εξελίσσονταν αλλιώς και ο ίδιος πόσα πράγματα δεν θα είχε κάνει αλλιώς. Ενδεχομένως αν σκεφτόταν  την υγεία του, την μοιραία εκείνη ημέρα αντί να πάει στη Νάουσα,έστω και για τελευταία φορά,θα  έπρεπε να περνά το κατώφλι του νοσοκομείου για να κάνει αυτό που προγραμμάτιζε να κάνει από καιρό αλλά το ανέβαλε και το οποίο οι ανάξιοι γιατροί του νοσοκομείου της Βέροιας δεν μπόρεσαν να κάνουν – παρά την πρότυπη μονάδα που έχει δημιουργηθεί στο νοσοκομείο- γιατί απουσίαζαν οι ιατροί λόγω Πρωτομαγιάς. Και αφού έχασαν τόσο πολύτιμο χρόνο, τον έστειλαν με οξύ έμφραγμα στη Θεσσαλονίκη για να πεθάνει εκεί και μάλιστα συναισθανόμενος το τέλος του, αφού ταλαιπωρημένος πια τους είπε: αφήστε με!

Ο Παύλος θα παραμένει στη σκέψη όλων μας ως το λιοντάρι του Πόντου που έφυγε πρόωρα από κοντά μας. Έτσι ήθελε ο Κύριος της ζωής και του θανάτου.Και δεν μπορούμε παρά να το αποδεχθούμε! Έφυγε από κοντά μας. Αλλά είναι πάντα παρών. 

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος τον τίμησε με γενναιοδωρία και μάλιστα όσο δεν έχει τιμήσει κανέναν άλλον. Και αυτό του το πιστώνουν άπαντες. Είναι μία από τις θετικές υπερβάσεις της πατριαρχίας του η οποία θα τον συνοδεύει πάντα. Η Δράμα δυστυχώς τόσο σε εκκλησιαστικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο δεν ανταποκρίθηκε στο βαθμό που  άξιζε στον Παύλο. Πέρα από μεμονωμένα  περιστατικά δεν τιμήθηκε ο Παύλος όπως του άξιζε. Αντιθέτως. Βλέπω και καμαρώνω τον  Σεβ. Φιλίππων Στέφανο για όλα όσα υπέρ της μνήμης του προκατόχου του Προκοπίου( φίλου του Παύλου) οργανώνει! Και το χαίρομαι! Είναι παράδειγμα προς μίμηση. 

Οι άνθρωποι, προφανώς,φερόμαστε αντιστρόφως ανάλογα των σκέψεων που μας εκφράζουν και μας καθοδηγούν! 

 Ο Θεός να  αναπαύει πλησίον Του τον Παύλο και να έχουμε την Αγία ευχή του.Θα τον θυμόμαστε πάντα.