Του ΣΩΤΗΡΗ Μ. ΤΖΟΥΜΑ

Τριπλό το μήνυμα της επίσκεψης:
 • Αλληλεγγύη προς τους πρόσφυγες
 • Υποστήριξη προς τον ελληνικό λαό
 • Έκφραση αποδοκιμασίας προς την πολιτική κλειστών συνόρων

Τριπλό το μήνυμα του ταξιδιού του Πάπα Φραγκίσκου, του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου και του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου στην Μυτιλήνη: αλληλεγγύη προς τους πρόσφυγες, στήριξη του ελληνικού λαού και έκφραση αποδοκιμασίας προς τους Ευρωπαϊκούς λαούς που εφαρμόζουν πολιτική κλειστών συνόρων . Αυτόν τον συμβολισμό έδωσε στο ταξίδι του και αυτό το μήνυμα έστειλε σε όλο τον κόσμο οι τρείς Προκαθήμενοι,με την ιστορική κοινή τους παρουσία στην Λέσβο, το νησί που σήκωσε και σηκώνει μεγάλο βάρος αυτής της κρίσης.

Οι τρεις Προκαθήμενοι Ρώμης , Κωνσταντινουπόλεως και Αθηνών , στις ομιλίες και τις δηλώσεις τους έκαναν εκτεταμένη αναφορά στην ανθρώπινη στάση του ελληνικού λαού που υποδέχθηκε και περιέθαλψε τις εκατοντάδες χιλιάδες των προσφύγων, σε μία συγκυρία μάλιστα που δοκιμάζεται ο ίδιος από την παρατεταμένη οικονομική κρίση και τόνισαν την ανάγκη να αντιμετωπιστούν τα αίτια του ξεριζωμού των ανθρώπων αυτών, αλλά και η Ευρώπη να ανοίξει τα σύνορα για να τους δεχθεί.

Στην ομιλία του στο λιμάνι της Μυτιλήνης, ο Πάπας Φραγκίσκος είπε : «…Να εκφράσω το θαυμασμό μου για τον ελληνικό λαό, ο οποίος μπόρεσε να κρατήσει ανοιχτή την καρδιά και διάπλατες τις πόρτες. Ο Κύριος θα ξέρει να ανταποδώσει αυτή γενναιοδωρία, όπως και εκείνη των άλλων γειτονικών λαών που υποδέχτηκαν πρόσφυγες…Οι πρόσφυγες και οι μετανάστες δεν είναι απλά αριθμοί, είναι άνθρωποι, ονόματα, ιστορία…Εσείς, κάτοικοι της Λέσβου, αποδεικνύετε πως σε αυτά τα χώματα χτυπάει ακόμη η καρδιά μιας ανθρωπότητας που ξέρει να χτίζει γέφυρες και αρνείται να υποστηρίξει τη θεωρία πως οι φράχτες μπορούν να φέρουν ασφάλεια. Πράγματι, οι φράχτες προκαλούν διαιρέσεις. Για να είμαστε όντως αλληλέγγυοι με όποιον είναι αναγκασμένος να εγκαταλείψει την πατρική του γη, είναι αναγκαία η καταστολή των αιτιών. Να χάσουν κάθε υποστήριξη όσοι επιδιώκουν σχέδια μίσους και βίας».

Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος από την πλευρά του απευθυνόμενος προς τους πρόσφυγες τόνισε : «Ταξιδεύσαμε εδώ για να σας κοιτάξουμε στα μάτια, να ακούσουμε τις φωνές σας και να σφίξουμε τα χέρια σας. Ταξιδεύσαμε εδώ για να σας πούμε ότι ενδιαφερόμαστε για σας. Ήλθαμε εδώ διότι ο κόσμος δεν σας ξέχασε. Με τους αδελφούς μας τον Πάπα Φραγκίσκο και τον Αρχιεπίσκοπο κ. Ιερώνυμο είμαστε εδώ σήμερα για να εκφράσουμε την αλληλεγγύη μας και την υποστήριξη μας για ελληνικό λαό ο οποίος σας δέχθηκε και σας φρόντισε».

Και ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος σημείωσε: «Σήμερα ενώνουμε τις φωνές μας για να καταδικάσουμε τον ξεριζωμό των προσφύγων, να στηλιτεύσουμε κάθε μορφή απαξίωσης του ανθρώπινου προσώπου. Από τούτο το νησί, τη Λέσβο, ελπίζω να ξεκινήσει ένα παγκόσμιο κίνημα ευαισθητοποίησης, ώστε να αλλάξoυν ρότα όσοι κρατούν τις τύχες του κόσμου στα χέρια τους και να επιστρέψει η ειρήνη και η ασφάλεια σε κάθε σπίτι, σε κάθε οικογένεια, σε κάθε πολίτη».

Η κοινή διακήρυξη που υπέγραψαν οι τρείς Προκαθήμενοι είναι ένα μνημειώδες κείμενο, με το οποίο στέλνουν ηχηρό μήνυμα ανθρωπισμού στον κόσμο όλο. Συγκεκριμένα αναφέρουν:
«Ημείς ο Πάπας Φραγκίσκος, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος και ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος, συναντηθήκαμε στο ελληνικό νησί της Λέσβου για να αποδείξουμε την βαθιά ανησυχία μας για την τραγική κατάσταση των πολυάριθμων προσφύγων, των μεταναστών και των αιτούντων άσυλο, που έχουν έλθει στην Ευρώπη, προσπαθώντας να ξεφύγουν από καταστάσεις συγκρούσεων και, σε πολλές περιπτώσεις, καθημερινών απειλών για την επιβίωσή τους. Η παγκόσμια κοινή γνώμη δεν μπορεί να αγνοήσει την τεράστια ανθρωπιστική κρίση που δημιουργήθηκε από την εξάπλωση της βίας και των ενόπλων συγκρούσεων, τις διώξεις και τον εκτοπισμό των θρησκευτικών και εθνικών μειονοτήτων και τον ξεριζωμό των οικογενειών από τα σπίτια τους, κατά παραβίαση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών τους…».

Η επίσκεψη του Πάπα Φραγκίσκου στην Λέσβο ήταν σαφώς ένα παγκόσμιο γεγονός.

Το πρόγραμμα του Πάπα ήταν διαμορφωμένο ώστε με τους συμβολισμούς του να υπογραμμίσει το βασικό του μήνυμα αφ´ενός την ανάγκη αλληλεγγύης και αφ´ετέρου να γίνει ένα ακόμη βήμα προσέγγισης μεταξύ του Πατριαρχείου Κωνσταντινούπολης και της Εκκλησίας της Ελλάδας– λόγω των γνωστών τριβών που υπάρχουν τελευταία μεταξύ των δύο Εκκλησιών. Τον Πάπα υποδέχθηκαν το πρωί του Σαββάτου στο αεροδρόμιο της Μυτιλήνης ο Έλληνας Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος και ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος και είχαν μεταξύ τους κατ ιδίαν συναντήσεις και συνομιλίες, οι οποίες επαναλήφθηκαν και το μεσημέρι πριν την αναχώρηση του Πάπα για την Ρώμη.

Κατά παράβαση του πρωτοκόλλου, οι τρεις Προκαθήμενοι μετακινήθηκαν με το ίδιο αυτοκίνηνητο– ένα τεθωρακισμένο πουλμανάκι που το έφεραν από την Ρώμη, ειδικά γιαυτό το σκοπό– από το αεροδρόμιο προς το κέντρο υποδοχής της Μόριας.Ακολούθησαν οι ομιλίες τους, παρουσία του Πρωθυπουργού κ. Τσίπρα και του αρμόδιου Υπουργού κ. Μουζάλα.

Στην Μόρια συνομίλησαν με τους πρόσφυγες και συνέφαγαν μαζί τους το φαγητό που προέβλεπε το συσσίτιο της ημέρας( νηστίσιμο ριζότο με λαχανικά,ελιές τσακιστές και χαλβάς από σιμιγδάλι). Ακολούθησε η υπογραφή της κοινής διακήρυξης. Ακολούθως μετέβησαν στο λιμάνι της Μυτιλήνης, όπου τους περίμεναν όλα τα ειδησειογραφικά πρακτορεία του κόσμου, τηλεοράσεις, φωτογράφοι κλπ. Παρουσία όλου του κόσμου και υπό τις ιαχές των Καθολικών πιστών προς τον Πάπα, που είχαν μαζευτεί στο λιμάνι, απευθύνθηκαν από τους τρεις Προκαθημένους ξεχωριστά ο καθένας, τις προσευχές τους για τα αθώα θύματα που χάθηκαν στη θάλασσα κατά το πέρασμά τους για μία άλλη και καλύτερη ζωή.
Στη συνέχεια κράτησαν ενός λεπτού σιγή και έρριξαν από ένα στεφάνι στη θάλασσα.

Η επίσκεψη και οι μετακινήσεις έγιναν με αυστηρά μέτρα ασφαλείας, ενώ στην Μυτιλήνη διαδήλωνε ομάδα…”αλληλέγγυων”, κατά της πολιτικής των κλειστών συνόρων και των περιορισμών στην χορήγηση ασύλου.

Έντονο συμβολισμό είχε και η τελευταία ενέργεια του Πάπα ο οποίος αναχώρησε για το Βατικανό παίρνοντας μαζί του 12 πρόσφυγες που ανήκουν σε ευάλωτες κοινωνικά ομάδες – μέλη μονογονεϊκών οικογενειών, μητέρες με παιδιά, ανθρώπους με κινητικά προβλήματα ή προβλήματα υγείας, από διάφορες εθνικότητες -που βρίσκονται εγκλωβισμένοι στην Ελλάδα, λόγω του κλεισίματος των συνόρων στα Βαλκάνια και στις χώρες της Βόρειας Ευρώπης. Η ενέργεια ερμηνεύεται ως εκδήλωση της δυσαρέσκειάς του για τις αποφάσεις της ΕΕ στο προσφυγικό και για τις απαράδεκτες ενέργειες και δηλώσεις των Ευρωπαίων γιαυτό το θέμα..

Η πολιτική αξιοποίηση του ταξιδιού από το Μαξίμου

Ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας αξιοποίησε την επίσκεψη του Πάπα για τους δικούς του λόγους, ήταν σε όλες τις φωτογραφίες τις οποίες φρόντισε να διανείμει και να προβάλει ο επικοινωνιακός του μηχανισμός. Στόχος του κ. Τσίπρα είναι να δικαιώσει την δική του πολιτική των ανοικτών συνόρων και να δείξει ότι η η χώρα δεν είναι απομονωμένη καθώς επίσης να προβάλλει ότι το προσφυγικό είναι ευρωπαϊκό και διεθνές ζήτημα που χρήζει ανάλογης αντιμετώπισης.

Κατά την υποδοχή του Πάπα στο αεροδρόμιο ο πρωθυπουργός σημείωσε: «Η επίσκεψη σας εδώ είναι μια πολύ σημαντική ευκαιρία να αναδείξουμε την ανάγκη να σταματήσει ο πόλεμος, η εκμετάλλευση ανθρώπων και να δοθεί η δυνατότητα μιας νόμιμης οδού γι’ αυτούς τους ανθρώπους που φεύγουν από τις εστίες τους και ψάχνουν να βρουν ένα καλύτερο μέλλον στην Ευρώπη».

Στην κατ’ ιδίαν συνάντηση τους, σύμφωνα με ενημερωτικό σημείωμα του Μεγάρου Μαξίμου, υπογραμμίστηκε ότι η προσφυγική κρίση αποτελεί ευρωπαϊκή και διεθνή πρόκληση, η οποία απαιτεί ολοκληρωμένη αντιμετώπιση με σεβασμό στο ευρωπαϊκό και διεθνές δίκαιο. Ο Πάπας Φραγκίσκος αναφέρθηκε στην ανθρωπιστική στάση του ελληνικού λαού, ο οποίος, παρά το βάρος της πολυετούς οικονομικής κρίσης, επιδεικνύει αλληλεγγύη και προσήλωση στις οικουμενικές αξίες.

Ο Αλέξης Τσίπρας επισήμανε ότι αποτελεί τιμή και λόγο υπερηφάνειας για την Ελλάδα η υπεράσπιση των ανθρωπιστικών αξιών από τον λαό της, παρά το γεγονός, όπως σημείωσε, ότι εδώ και έξι χρόνια ο ελληνικός λαός υποφέρει άδικα από τη σκληρή λιτότητα που οι διεθνείς χρηματαγορές του επέβαλαν προκειμένου να διασώσουν τις ευρωπαϊκές τράπεζες. Τόνισε ότι ο ελληνικός λαός δεν δίστασε να δώσει από το υστέρημά του για να σταθεί στο πλευρό των προσφύγων, αναδεικνύοντας, έτσι το ανθρώπινο πρόσωπο της Ευρώπης.

Στην συνάντηση, τονίστηκε επίσης, η ανάγκη να προστατευθούν οι πρόσφυγες από τα επικίνδυνα περάσματα του Αιγαίου και της Μεσογείου, μέσα από την καταπολέμηση των κυκλωμάτων των διακινητών, την εξάλειψη των παράνομων διόδων και την κατοχύρωση νόμιμων διαδικασιών επανεγκατάστασης στην Ευρώπη.