Η Πατρίδα μας, η Εκκλησία μας, ο Λαός μας διερχόμεθα –παραχωρήσει Θεού- δύσκολες ημέρες και ευρισκόμεθα προ πρωτοφανών αδιεξόδων, λόγω της θανατηφόρου επιδημίας του covid-19 (όπως φυσικά και όλα τα έθνη και η παγκόσμια κοινότητα). Κάτω από πρωτόγνωρες αντίξοες συνθήκες, καλούμεθα όλοι να συμβάλλουμε με όλες τις δυνάμεις μας , στην προστασία της δημόσιας υγείας και της ανθρώπινης ζωής κάνοντας θυσίες, αλλά και «άκραν οικονομίαν».
Ως γνωστόν βεβαίως, την ευθύνη της διακυβέρνησης της χώρας ο κυρίαρχος λαός την ανέθεσε –εν πνεύματι δημοκρατίας- στην παρούσα κυβέρνηση, την οποία έχει εξουσιοδοτήσει να λαμβάνει τις αποφάσεις που αφορούν την διαβίωσή του, την υγεία του κ.λπ. Η πολιτεία κάτω από τα αδιέξοδα στα οποία περιήλθε και προκειμένου να περιορίσει την μετάδοση του ιού και να προστατεύσει την δημόσια υγεία, προέβη –ως όφειλε- στη θέσπιση ορισμένων νόμων. Εξέδωσε Κ.Υ.Α. και επέβαλε μέτρα προστασίας, απαιτώντας την τήρησή τους από όλους τους πολίτες και τους θεσμούς.
Η τήρηση των νόμων είναι η ουσία μιας ευνομούμενης και Συντεταγμένης Πολιτείας και δη δημοκρατικής. Η αγία μας Εκκλησία πάντοτε συνδιατιθεμένη εις παν έργον αγαθόν, υπάκουη στις Αποστολικές Παραδόσεις, στάθηκε αλληλέγγυος στην προσπάθεια της πολιτείας για την προστασία της σωματικής υγείας και της ζωής των πιστών και εν γένει των πολιτών. Οφείλουμε να διευκρινίσουμε ότι η Εκκλησία δεν υπακούει τυφλά στην Πολιτεία και την κάθε κυβέρνηση ούτε όμως ζει ασυδότως ελεύθερη· έχει Κύριο, ο Οποίος είναι η Κεφαλή της και υπόκειται στις εντολές Του. Αυτό νομοθέτησε και ο Συνταγματικός νομοθέτης στο άρθρο 3 του Συντάγματός μας, ορίζοντας: «Η ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδος γνωρίζει κεφαλή της τον Κύριο ημών Ιησού Χριστό… και τηρεί απαρασάλευτα τους Ιερούς αποστολικούς και συνοδικούς κανόνες και τις ιερές παραδόσεις». Μία από αυτές τις εντολές είναι: «απόδοτε τα Καίσαρος Καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ»· η δε δημόσια υγεία, το υγειονομικό σύστημα, η κοινωνική ασφάλιση είναι αρμοδιότητες εκχωρημένες από τον κυρίαρχο λαό στον «Καίσαρα». Ο Απόστολος των Εθνών εντέλλεται στην Εκκλησία: «Πάσα ψυχή εξουσίαις υπερεχούσαις υποτασσέσθω, ου γαρ έστιν εξουσία ει μη υπό Θεού· αι δε ούσαι εξουσίαι υπό του Θεού τεταγμέναι εισίν… οι γαρ άρχοντες ουκ εισί φόβος των αγαθών έργων, αλλά των κακών… Θεού γαρ διάκονός εστί σοι εις το αγαθόν. εάν δε το κακόν ποιής, φοβού· ου γαρ εική την μάχαιραν φορεί· Θεού γαρ διάκονός εστιν εις οργήν, έκδικος τω το κακόν πράσσοντι. διό ανάγκη υποτάσσεσθαι ου μόνον διά την οργήν, αλλά και διά την συνείδησιν» (Ρωμ. ιγ΄,1,3-5). Στον δε απόστολο Τίτο εντέλλεται: «Υπομίμνησκε αυτούς (υπενθύμιζε στα μέλη της Εκκλησίας) αρχαίς και εξουσίαις υποτάσσεσθαι, πειθαρχείν, προς παν έργον αγαθόν ετοίμους είναι» (Τίτον γ΄,1). Το θέμα λοιπόν της προστασίας της υγείας των πιστών και γενικότερα των πολιτών είναι έργο αγαθό, που δεν αντίκειται στις εντολές του Κυρίου, αντιθέτως εμπίπτει στη δεύτερη εντολή, εκείνη της προς τον πλησίον αγάπης. Δυστυχώς, μερικοί καταφρονούν το σώμα σαν να μην έχει καμία αξία, ακολουθώντας μία αιρετίζουσα περί αυτού αντίληψη.
Για την Εκκλησία όμως, το σώμα του πιστού δεν είναι απλώς ένα μέσον απόλαυσης των αισθήσεων και ηδονής ή μέσον καταναλωτισμού, ώστε να το εκθέτουμε αμελώς στη φθορά. Ο Απόστολος των Εθνών διατρανώνει: «ουκ οίδατε ότι το σώμα υμών ναός του εν υμίν Αγίου Πνεύματός εστιν, ου έχετε από Θεού, και ουκ εστέ εαυτών;» (Α΄ Κορ. στ΄,19). Και πάλι: «Ουκ οίδατε ότι ναός Θεού εστε και το Πνεύμα του Θεού οικεί εν υμίν; ει τις τον ναόν του Θεού φθείρει, φθερεί τούτον ο Θεός. ο γαρ ναός του Θεού άγιος εστιν, οίτινές εστε υμείς» (Α΄ Κορ. γ΄,16-17). Και επίσης: «ο Λόγος σαρξ εγένετο και εσκήνωσεν εν ημίν» (Ιω. Α΄,14). Ο Θεός τίμησε το σώμα μας και εκ του Αγ. Βαπτίσματος και Χρίσματος ήλθε και ενοίκησεν εν ημίν, οι δε ορθώς φρονούντες σέβονται αυτό ως ναόν Του και οφείλουν να μην το εκθέτουν οικειοθελώς στη φθορά, στην ασθένεια και στον θάνατο.
Εκ νεότητός μου με αυτά έχοντας γαλουχηθεί υπό της Αγίας μας Εκκλησίας και αυτά έως σήμερα φρονώντας, έλαβα από την Δ.Ι.Σ. της Εκκλησίας της Ελλάδος το από 8 Ιουνίου 2021 ΕΓΚΥΚΛΙΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ με Α.Π. 2436, το οποίο πρωτοκολλήθηκε ως εισερχόμενο έγγραφο στις 9-6-2021 με Α.Π. 310. Δι’ αυτού η Δ.Ι.Σ. μας κοινοποίησε όλες τις κοινές υπουργικές αποφάσεις (Κ.Υ.Α.) περί της λήψεως μέτρων προστασίας, καθώς και το ΦΕΚ Β΄ 1686/2021, διά των οποίων συστήνεται η πιστή τήρηση των μέτρων και όπως «άπαντες οι κληρικοί, το βοηθητικόν προσωπικόν των πάσης φύσεως εκκλησιαστικών νομικών προσώπων της Ι. Μητρόπολης, Ιερών Μονών, Ιερών Ναών, Ιερών Προσκυνημάτων, εκκλησιαστικών ιδρυμάτων κ.λπ., δέον όπως πλέον διενεργούν άπαξ της εβδομάδος διαγνωστικόν έλεγχον (self-test) προς ανίχνευσιν του κορωνοϊού, δηλούντες το αποτέλεσμα αυτού εις την σχετικήν ηλεκτρονικήν εφαρμογήν…» κ.λπ. Λαμβάνοντας προσωπικώς αυτό το έγγραφο και υπάκουος γενόμενος, το κοινοποίησα χωρίς χρονοτριβή, αυθημερόν, με το υπ’αριθ. πρωτ.310/9.6.21 ΕΓΚΥΚΛΙΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ προς όλους τους εφημερίους της Ι. Μητροπόλεως, προς το προσωπικό των Ι. Ναών, στις Ιερές Μονές, με την παράκληση για την ακριβή τήρηση όλων όσων εντέλλεται η Δ.Ι.Σ., που υπενθυμίζει και επικαλείται τις σχετικές Κ.Υ.Α.
Παρά τον εξ ημών επιδειχθέντα ζήλο περί της τηρήσεως των μέτρων, δυστυχώς τον Οκτώβριο 2021 η επιδημία του covid-19 διαδόθηκε ευρέως και στην ημετέρα Μητρόπολη Φωκίδος, ασθένησαν αρκετοί Ιερείς και εν τέλει η ασθένεια επισκέφθηκε και εμένα προσωπικώς στα τέλη Οκτωβρίου. Έκλεισαν τα γραφεία της Ι. Μητροπόλεως, έκλεισαν ιεροί ναοί και τελούσαμε υπό την επιβεβλημένη «καραντίνα». Λόγω δε των πολλών κρουσμάτων στην ευρύτερη περιοχή, έφθαναν στην Ι. Μητρόπολη καταγγελίες μη αυστηρής τηρήσεως των μέτρων σε ορισμένες Ενορίες και Ιερές Μονές (αν και αυτό δεν έγινε κακοπροαιρέτως, αλλά λόγω «άγνοιας κινδύνου»).
Εγώ ο ίδιος ο Μητροπολίτης βιώνοντας όλα τα επικίνδυνα συμπτώματα του covid-19 και εις την κλίνη και καραντίνα ευρισκόμενος, δεν ήθελα να αφήσω τις καταγγελίες περί της μη τηρήσεως των μέτρων να αιωρούνται εις βάρος της Ι. Μητροπόλεως και κυρίως δεν ήθελα να κινδυνεύει η υγεία και η ζωή των πολιτών. Κάτω λοιπόν από αυτές τις δυσμενείς συνθήκες ευρισκόμενος, αποφάσισα να απευθύνω το από 1-11-2021 με Α.Π. 696 έγγραφό μου προς τον Αστυνομικό Δ/ντη Φωκίδος, για το οποίο υπήρξε από ορισμένους έντεχνος παρεξήγηση. Στο εν λόγω έγγραφο, με ευγενή τρόπο, έχοντας υπ’ όψιν τις καταγγελίες περί της μη τηρήσεως των μέτρων που νομοθέτησε η Πολιτεία, επεσήμαινα επί λέξει:
«Ως υπεύθυνος Ιεράρχης και μέλος της Εκκλησίας της Ελλάδος, πολλάκις ενημερώσαμε τας Ιεράς Μονάς και τας ενορίας μας, διά τα μέτρα τα οποία πρέπει να τηρούν άπαντες σύμφωνα με τους νόμους της πολιτείας. Εντούτοις, με λύπη πληροφορούμεθα διά περιπτώσεις μοναστηριών και ενοριών της επαρχίας μας, που δεν εφαρμόζουν τον νόμο και γίνονται αιτία διασποράς του covid-19 (εδώ αναφερόμουν εις τας καταγγελίας που εδέχετο η Μητρόπολή μας –καθόσον προσωπικώς ευρισκόμην εις εμπύρετον κατάστασιν – και περαίωνα ως εξής:) Εμείς ως τοπική Εκκλησία και εγώ ως Ιεράρχης, πέραν της ενημερώσεως την οποία έχουμε κάνει, ο νόμος της Πολιτείας δεν μας δίνει κάποιο άλλο δικαίωμα επεμβάσεως. Εσείς όμως, εκ του νόμου έχετε κάθε δικαίωμα επεμβάσεως, ώστε να τηρηθούν τα προβλεπόμενα εκ της πολιτείας μέτρα περιορισμού της πανδημίας».
Δεν είπαμε λοιπόν κάτι διαφορετικό από εκείνο που αποφάσισε εχθές και η Δ.Ι.Σ. Ο έλεγχος της τήρησης των νόμων της πολιτείας δεν είναι έργο της Εκκλησίας και δη μάλιστα του επιτρόπου ή του νεωκόρου (αν είναι δυνατόν, αυτοί οι εν Χριστώ αδελφοί να ελέγξουν αν ένα πιστοποιητικό είναι γνήσιο ή πλαστό, ή να ζητούν ταυτότητα για εξακρίβωση στοιχείων)! Δυστυχώς, σήμερα για κάποιους τα αυτονόητα έγιναν δυσνόητα και παρεξηγήσιμα, λόγω ιδιοτελών σκοπιμοτήτων.
Υπάρχουν λοιπόν τα αρμόδια όργανα της Συντεταγμένης Πολιτείας που έχουν επωμισθεί τον έλεγχο της τάξης και της νομιμότητας και ομιλήσαμε για τα αυτονόητα, τα οποία εντέχνως υπό τινων κακοπροαιρέτων παρεξηγήθησαν. Όσον αφορά το εν λόγω έγγραφο, προσωπικώς, ως Μητροπολίτης το υπαγόρευσα και έδωσα εντολή στον Πρωτοσύγκελλό μου να το υπογράψει αντ’ εμού και να το αποστείλει, καθώς τα γραφεία της Μητροπόλεώς μας ήταν κλειστά, σε «καραντίνα» και καθώς εκείνες τις ημέρες ευρισκόμην εμπύρετος επί κλίνης . Ο Πρωτοσύγκελλός μου, σεβαστός Γέροντας, Αρχιμανδρίτης Νεκτάριος Μουλατσιώτης, έκανε –ως όφειλε- υπακοή στον Αρχιερέα του και υπέγραψε το εν λόγω έγγραφο· προ δε της υπογραφής του αναγράφεται ευκρινώς: «Τη εντολή του Μητροπολίτου».
Δυστυχώς όμως, το μένος τινών γνωστών διαχρονικών εχθρών της Εκκλησίας εστράφη κατά του διατελούντος εν απολύτω υπακοή προς τον Αρχιερέα του, Πρωτοσυγκέλλου της Μητροπόλεώς μας, διά ανυποστάτων κατηγοριών, κατασκευασθέντων με πρόθεση και δόλο εν τη αρρωστημένη φαντασία αυτών. Βεβαίως, έχοντας ζητήσει τις αποδείξεις περί αυτών των ανυπόστατων και αρρωστημένων κατασκευασμάτων της ιδιοτελούς συμπεριφοράς τους, δεν υπήρξαν όχι αποδείξεις ή ενδείξεις, αλλά ούτε καν υπόνοιες κατ’ αυτού. Αντιθέτως, ορθώνεται ένα μεγάλο πνευματικό έργο που επί δεκαετίες έχει επιτελέσει και συνεχίζει να επιτελεί και τούτου του έργου του μάρτυρες είναι ο Θεός, η Εκκλησία, ο Αρχιερεύς, οι Ιερές Μονές του και οι εκατοντάδες χιλιάδες πιστοί που έχουν ωφεληθεί, ευεργετηθεί και συνεχίζουν να ευεργετούνται υπ’ αυτού.
Ως εκ τούτου, κρίνουμε και φρονούμε ότι δεν αξίζει να ασχοληθούμε περαιτέρω με τους γνωστούς πολεμίους της Εκκλησίας μας και δεινούς διαχρονικούς συκοφάντες ούτε καν να τους παραπέμψουμε στην ελληνική δικαιοσύνη. Έχουμε εμπιστοσύνη στη Θεία Δικαιοσύνη, αν και πολλάκις πριν Αυτή ενεργήσει, το πνεύμα στο οποίο δουλεύουν οι εν λόγω συκοφάντες, γνωρίζει να πληρώνει καλά τους «εργάτες» του, παρότι εμείς οφείλουμε να τους συγχωρούμε. Η παρούσα εγράφη, διότι όπως προειπώθηκε, στην εποχή μας πλέον τα «αυτονόητα καθίστανται δυσνόητα και παρεξηγήσιμα».
Η Χάρις του Κυρίου και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού, διά πρεσβειών της Κυρίας ημών Θεοτόκου, είη μετά πάντων υμών.
Ο Μητροπολίτης
† Ο Φωκίδος Θεόκτιστος