Toυ π. Ηλία Μάκου
Οι εκδηλώσεις κορυφώθηκαν με την αναπαράσταση της ανατίναξης του Κουγκίου από τον καλόγηρο Σαμουήλ, ενώ προηγήθηκε δοξολογία στον παλαιοχριστιανικό ναό του αγίου Δονάτου, χοροστατούντος του Μητροπολίτου Παραμυθίας Σεραπίωνος.
Ακολούθησε επιμνημόσυνη δέηση και κατάθεση στεφάνων και προσκλητήριο νεκρών στο μνημείο των πεσόντων, ενώ ο κύκλος τιμής και μνήμης ολοκληρώθηκε με δημοτικούς χορούς στο χώρο του Βουλευτηρίου.
Την κυβέρνηση εκπροσώπησε ο υπουργός Εθνικής Αμύνης Νίκος Δένδιας, ο οποίος σε δηλώσεις του τόνισε ότι “το ολοκαύτωμα του Σουλίου αποτελεί ένα από τα πιο γνωστά κεφάλαια της προεπαναστατικής περιόδου. Εξήψε και εξάπτει τη συλλογική μνήμη από τα παιδικά μας χρόνια. Οι Σουλιώτες είχαν ισχυρή την αίσθηση της κοινότητας, ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των Ελλήνων τα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Και κατάφεραν μαχόμενοι να διατηρήσουν την αυτονομία τους για πάνω από δύο αιώνες”.
Υποστήριξε ακόμη ότι “εφιάλτης των παιδικών μου χρόνων ήταν ο Πήλιο Γούσης. Η κερκόπορτα είτε ως ανοιχτή πύλη είτε ως προδοτική συμπεριφορά έχει σημαδέψει το συλλογικό υποσυνείδητο”.
Και επεσήμανε: “Οι Σουλιώτες αγωνίστηκαν για την ελευθερία τους και προετοίμασαν τον μεγάλο αγώνα για την ανεξαρτησία της πατρίδας μας. Το ολοκαύτωμα του Σουλίου αποτέλεσε και αποτελεί παρακαταθήκη για την ελευθερία του Έθνους”.
Σημείωσε ότι “σήμερα, σε μια εποχή, που οι προκλήσεις είναι υπεραρκετές, είναι απολύτως αναγκαία συνθήκη συμβίωσης η αφοσίωση στην Πατρίδα. Και νομίζω ότι είναι γνωστό σε όλους ότι η ελευθερία, η ανεξαρτησία δεν χαρίζονται. Κατακτώνται και διατηρούνται. Ο εντεταλμένος φορέας σήμερα από το Σύνταγμα για την διατήρηση της κυριαρχίας, της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας είναι οι Ένοπλες Δυνάμεις της πατρίδας μας. Όχι μόνο τα λαμπρά επαγγελματικά στελέχη, αλλά το σύνολο των Ενόπλων Δυνάμεων που με προφανή συνταγματική επιταγή αποτελούν στρατό πολιτών και που μεταρρυθμίζονται και ισχυροποιούνται, με την «Ατζέντα 2030», τη μεγαλύτερη μεταρρύθμιση των Ενόπλων Δυνάμεων μετά το 1974 και ίσως στο σύνολο της νέας ελληνικής ιστορίας”.
Και κατέληξε λέγοντας ότι “την ιστορία τους οι Σουλιώτες την έπλασαν οι ίδιοι. Με αξιοπρέπεια και γενναιότητα επέλεξαν το τέλος αυτής της ιστορίας με την περιφρόνηση του θανάτου, τον οποίον θεώρησαν ελάχιστο αντίτιμο και το κατέβαλαν έναντι της εισόδου με δάφνες στη συλλογική μνήμη του Ελληνικού Έθνους”.
Εκτός από τον πανηγυρικό της ημέρας, που εκφώνησε ο καθηγητής του Παντείου και βουλευτής και πρώην υπουργός Άγγελος Συρίγος (με καταγωγή από το Σούλι, από τη μεριά της γιαγιάς του, που η οικογένειά της έφυγε το 1803 από το Σούλι), όπου ξετύλιξε τα ιστορικά γεγονότα και τη θυσιαστική πορεία των Σουλιωτών και αναλύθηκε ο αντίκτυπός της στη σύγχρονη εποχή, απηύθυναν χαιρετισμούς ο αντιπεριφερειάρχης Θεσπρωτίας Θωμάς Πιτούλης (στο Αμφιθέατρο) και ο δήμαρχος Σουλίου Αθανάσιος Ντάνης (στο Βουλευτήριο).
Το Σάββατο 25 Μαΐου πραγματοποιήθηκε συνάντηση χορευτικών συγκροτημάτων και περιδιάβαση των χορευτών με παραδοσιακές φορεσιές, συνοδεία παραδοσιακής μουσικής, στην κωμόπολη της Παραμυθιάς, ενώ στον προαύλιο χώρο του δημοτικού σχολείου Βούλγαρη χόρεψαν χορευτικά συλλόγων όχι μόνο του δήμου Σουλίου, αλλά και από άλλες περιοχές της Ελλάδας και εκτυλίχθηκε δρώμενο από τον Όμιλο Απόδοση Τιμών και Ιστορικής Αναβίωσης Σουλίου, ο οποίος συμμετείχε στις εορταστικές εκδηλώσεις.
Εξάλλου την Κυριακή το πρωί διεξήχθη ο 10ος ορεινός αγώνας δρόμου θυσίας Σουλιωτών, που είχε σημείο εκκίνησης την Γλυκή και τερματισμό το χώρο του Βουλευτηρίου
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Οικία Τζαβέλλα ήταν ανοικτή για το κοινό, με έκθεση οικογενειακών κειμηλίων και έργων τέχνης και δεν ήταν λίγοι αυτοί, που την επισκέφθηκαν.
ΤΟ ΣΟΥΛΙ ΛΑΜΠΡΥΝΕΙ ΤΗ ΛΕΥΤΕΡΙΑ
Αν ο αγώνας της επανάστασης του 1821 αποτέλεσε και προβλήθηκε ως μια από τις ηρωικότερες και ιδεαλιστικότερες εκφάνσεις του ελληνικού βίου, αλλά και της υπόλοιπης ανθρωπότητας, η θυσία των Σουλιωτών λάμπρυνε, λαμπρύνει και θα λαμπρύνει τη λευτεριά, όσο υπάρχουν σ’ αυτό τον κόσμο υψηλά ιδεώδη και ευγενή αισθήματα.
Υπήρξαν οι Σουλιώτες η τελειότερη έκφραση των Ελλήνων ως πολεμιστών για την ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα του τόπου τους, απαράμιλλοι σε γενναιότητα, ξεχωριστοί σε στρατιωτική ιδιοφυΐα και ευστροφία (οι πολεμικές τεχνικές τους διδάσκονται σε στρατιωτικές σχολές του εξωτερικού), ιδιαίτεροι σε πατριωτισμό και ανιδιοτέλεια και εντιμότητα.
Αυτοί οι ατίθασοι πολεμιστές, που έζησαν πάνω στα άγρια και απόρθητα βουνά, παρέμειναν σε όλα αδιάβλητοι απέναντι στον αιμοχαρή και διεφθαρμένο Αλή πασά.
Οραματίζονταν την πατρίδα τους αδούλωτη και γι’ αυτό πολέμησαν σαν λιοντάρια και κατάφεραν να αναδειχθούν και να αποδειχθούν άξιοι ένδοξων προγόνων.
