ΑΘΗΝΑ. Η Μητρόπολη Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου φέρνει στην επιφάνεια ένα ιστορικό δημοσίευμα-ντοκουμέντο που αφορά τους πρώτους Ελληνες μετανάστες από την ευρύτερη περιοχή της Ναυπάκτου που μετανάστευσαν στις ΗΠΑ.
Αρθρογράφος είναι ο κ. Ανδρέας Αναγνώστου της εφημερίδας «Πρωινή» και παίρνει αφορμή από σχετική τιμητική εκδήλωση που επρόκειτο να γίνει το καλοκαίρι του 1998 στο Κέντρο Ρουμελιωτών, με την έμπνευση και εισήγηση του κ. Τρύφωνα Χατζηνικολάου, ο οποίος, σύμφωνα με το δημοσίευμα «επί δεκαετίες υπηρέτησε τον Ελληνισμό της Αμερικής».
Αναλυτικά το δημοσίευμα:
Οι πρώτοι Ρουμελιώτες μετανάστες στην Αμερική ήταν τρία ξαδέρφια από την Περίστα Ναυπακτίας. Πρώτα ξαδέρφια μεταξύ τους, οι Γιάννης Γ. Χατζηνικολάου, Γεώργιος Μ. Ανδρεόπουλος και Αθανάσιος Ταρκαζίκης ήλθαν στις ΗΠΑ το 1888.
Ο Γιάννης Χατζηνικολάου άνοιξε το πρώτο ρουμελιώτικο ανθοπωλείο στη Νέα Υόρκη, πρωτοστάτησε στην ίδρυση των κοινοτήτων Ευαγγελισμού και Αγίας Τριάδας στο Μανχάταν, στην ίδρυση της Ναυπακτιακής Αδελφότητας το 1904 και της Ενωσης Περίστης Αμερικής το 1918. Για πολλά χρόνια υπηρέτησε αυτά τα ιστορικά σωματεία ως πρόεδρος. Επίσης, υπήρξε πρόεδρος της κοινότητας του Ευαγγελισμού και ανακηρύχθηκε μέγας ευεργέτης των κοινοτήτων και των συλλόγων. Πέθανε το 1932 σε ηλικία 65 ετών και άφησε δύο παντρεμένες θυγατέρες.
Ο Γεώργιος Μ. Ανδρεόπουλος δυστυχώς δεν είχε την ίδια μακροζωία. Το 1895 και αφού για επτά χρόνια είχε δουλέψει σκληρά στους δρόμους του Μανχάταν πουλώντας φρούτα και λουλούδια, συγκέντρωσε τις οικονομίες του και αποφάσισε να γυρίσει στην Ελλάδα. Ομως στα στενά του Γιβραλτάρ, το εμπορικό πλοίο με το οποίο διάλεξε να κάνει το ταξίδι της επιστροφής συγκρούσθηκε με ισπανικό πολεμικό πλοίο. Το σκάφος βυθίστηκε και ο Γ. Ανδρεόπουλος μαζί με τους άλλους επιβάτες και το πλήρωμα πνίγηκαν.
Ο Θανάσης Ταρκαζίκης -όπως μας είπε ο Τρύφων Χατζηνικολάου- είχε εντελώς άλλη πορεία από τ’ άλλα δύο πρώτα ξαδέρφια του. Απογοητευμένος από το άδοξο τέλος που είχε ο έρωτάς του για μια όμορφη συγχωριανή του, την οποία ο πλούσιος πατέρας της την πάντρεψε στην Αθήνα με έναν αξιωματικό της τότε Βασιλικής Φρουράς, αποξενώθηκε από κάθε τι ελληνικό, όταν ήλθε στις ΗΠΑ. Αποτραβήχτηκε από την ελληνική γειτονιά του Μανχάταν και έμαθε καλά την αγγλική γλώσσα. Ομως, όπως αποδείχθηκε αργότερα, αυτές οι αλλαγές στην ζωή του είχαν ευεργετικό αποτέλεσμα για τους συμπατριώτες του.
Ο Θανάσης Ταρκαζίκης έγινε διερμηνέας στις αμερικανικές μεταναστευτικές αρχές, εξυπηρετώντας και τους Ελληνες μετανάστες. Κάποια στιγμή παντρεύτηκε μια Ιρλανδέζα και είναι γνωστό ότι επισκέφθηκε την Ελλάδα μόνο μια φορά. Ωστόσο, είναι άγνωστο αν άφησε απογόνους, ενώ από τα υπάρχοντα στοιχεία εκτιμάται ότι απεβίωσε στην δεκαετία του ‘30.
Ενας από τους σημαντικότερους ομογενείς που μετανάστευσαν στις ΗΠΑ στις αρχές του αιώνα ήταν και ο Δημήτριος Παπαχαραλάμπους, ο οποίος γεννήθηκε στο γραφικό χωριό Χόμορη της επαρχίας Ναυπακτίας το 1885. Ο Δ. Παπαχαραλάμπους ήρθε στην Αμερική κυριολεκτικά ξυπόλητος και γρήγορα έγινε ένας από τους μεγαλύτερους ανθοπώλες της 6ης Λεωφόρου και 27 δρόμων της Νέας Υόρκης. Ευκατάστατος πλέον άκουσε και ασπάσθηκε τις συμβουλές ενός Αμερικανού δικαστή, ο οποίος τον προέτρεψε να γίνει χορηγός σε πολιτιστικά έργα.
Ο εν λόγω ομογενής όχι μόνο έκανε πράξη τις συμβουλές του Αμερικανού φίλου του, αλλά αναδείχθηκε σε Μέγα Ευεργέτη της πόλης της Ναυπάκτου. Το 1955 δημιούργησε την Βιβλιοθήκη της Ναυπάκτου, έργο που στέκεται επιβλητικά έως σήμερα, ενώ με δικά του χρήματα κατασκευάσθηκαν αίθουσα διαλέξεων, το αθλητικό στάδιο της πόλης και συστάθηκε η Φιλαρμονική του Δήμου Ναυπάκτου.
Το 1959 και συγκεκριμένα στις 17 Μαΐου, το ελληνικό κράτος τον τίμησε για την ανεκτίμητη προσφορά του. Σε ειδική εκδήλωση, ο τότε γενικός πρόξενος της Ελλάδας στη Νέα Υόρκη, Κώστας Μηλιαρέσης, του απένειμε εκ μέρους του Βασιλέως Παύλου δύο παράσημα, αυτό του «Φοίνικος» και του «Γεωργίου του Α’» και τον ανακήρυξε εθνικό ευεργέτη.
Ο Δημήτριος Παπαχαραλάμπους επέστρεψε στην Ναύπακτο το 1960 και πέθανε το 1961.