Γράφει ο π. Ηλίας Μάκος
Μερικοί τον θεωρούσαν πραγματικά σαλό (τρελό). Όμως εκείνος είχε επιλέξει να παριστάνει τον τρελό, για να καλλιεργήσει την ταπεινότητα στον εαυτό του. Και έφτασε μέχρι την αγιότητα.
Ο όσιος Άνθιμος, του οποίου η μνήμη εορτάζεται στις 9 Δεκεμβρίου, αλλά δεν αναφέρεται από τους συναξαριστές, Βούλγαρος στην καταγωγή, στη δεκαετία του 1830 μόνασε στο Άγιο Όρος (αρχικά στη Μονή Σίμωνος Πέτρας), όπου κατέφυγε μετά την κοίμηση της πρεσβυτέρας του (ήταν έγγαμος ιερέας).
Ζώντας στις ερημιές, σπήλαια, δάση και ρεματιές του Αγίου Όρους, μέσα σε βράχους, φαράγγια και κουφάλες δέντρων, τρέχοντας σαν αγρίμι να φύγει, όταν τον έβλεπε κάποιος, φορώντας αντί για ράσο ένα τριμμένο τσουβάλι, εκτεθειμένος στις παγωνιές και τους καύσωνες, μισώντας όσους τους επαινούσαν, τρώγοντας ανά αραιά διαστήματα στη Μονή του Αγίου Παντελεήμονος, καταπολεμούσε αποτελεσματικά, μέχρι, που αναχώρησε για τα ουράνια, στις 9 Δεκεμβρίου του 1867 στο νοσοκομείο της Μονής Ζωγράφου, κάθε μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του.
Όταν τον επικροτούνταν για μια πράξη του ή διαβλέποντας τις αρετές του απέδιδαν σεβασμό στο πρόσωπό του, σκοπίμως έκανε παράλογα πράγματα, για να χαλάσει τη θετική εικόνα, που είχαν σχηματίσει γι’ αυτόν.
Δεν ήταν ενταγμένος σε Μοναστήρι, αλλά διέσχιζε ολόκληρο το Άγιο Όρος. Ωστόσο πολλές φορές κατέφευγε, κυρίως για τροφή, στη Μονή του αγίου Παντελεήμονα.
Είχε αρκετό καιρό να εμφανιστεί στο Ρωσικό Μοναστήρι και οι πατέρες ανησύχησαν. Όταν ρωτήθηκε, γιατί δεν τους επισκέφθηκε τόσο καιρό, απάντησε: “Όσο δεν με επαινούσαν και δεν με θεωρούσαν άγιο, πήγαινα, τώρα όχι μόνο δεν έχω όφελος να πάω, αλλά ίσως είναι και προς ζημία της ψυχής μου. Την τελευταία φορά που πήγα, ένας ιερομόναχος έπεσε στα πόδια μου και είπε: προσευχήσου για μένα, άγιε πάτερ, τον αμαρτωλό…”.
Η σαλότητά του για το Χριστό ήταν ουσιαστικά η πραγματική γνώση του εαυτού του. Και γνώρισε τον εαυτό του, γιατί έσκυψε μέσα του, ξεδιάλυνε τις πτυχές της συνείδησής του, αναπαρέστησε στη μνήμη του και ξαναβρήκε το γνήσιο πρόσωπό του.
Ήταν η λησμονιά, το “θάψιμο” των κατορθωμάτων του και των χαρισμάτων του, αλλά και η συνειδητοποίηση και η συναίσθηση της χωμάτινης προέλευσής του και κατάληξής του, όπως και η αναγνώριση της αμαρτωλότητάς του.
΄Ηταν το πλησίασμα, χωρίς προκαταλήψεις, της αλήθειας και η διαλεύκανση των αμφιβολιών του.
Ήταν το άκουσμα της φωνής του Θεού και η στροφή του βλέμματος της καρδιάς του στον ουρανό.
΄Ηταν η ενέργεια της συντριβής της ψυχής του και η απομάκρυνση από το θέλω του.
Ήταν η αντίληψη της αδυναμίας του από τη μια μεριά και η αντίληψη από την άλλη μεριά της παντοδυναμίας του Θεού.
΄Ηταν η πορεία, η επώδυνη και σκληρή, που ακολούθησε ως άνθρωπος, για να συναντήσει αληθινά το Θεό.
Και τον συνάντησε από τη γη κιόλας, αφού είναι πολλά τα περιστατικά, που έχουν διασωθεί για την προορατικότητά του, αλλά και για άλλα θαυμαστά γεγονότα, τα οποία αποκαλύπτονταν χωρίς ο ίδιος να το θέλει…
Όταν πήγε μια φορά στο Ρωσικό για να φάει, ημέρες νηστείας ήταν, έφαγε μεγάλη ποσότητα φαγητού πολύ λαίμαργα. Τον είδε ο τραπεζοκόμος και στο μυαλό του έκανε αρνητική σκέψη.
Μόλις βγήκε έξω, ο όσιος Άνθιμος τον έπιασε από το χέρι και του είπε: “Αδελφέ μου σκανδαλίστηκες και με κατέκρινες, αλλά δεν ξέρεις πόσες ημέρες είμαι νηστικός…”.
Η κατά Χριστόν σαλότητά του στον κόσμο, αποτέλεσε την ασφαλιστική δικλείδα του Ορθόδοξου φρονήματός του και της υγιούς πνευματικής ζωής του, αφού με αυτή καταπολέμησε την υπερηφάνεια, που μπορεί να οδηγήσει τον άνθρωπο σε απροσμέτρητη κατωτερότητα.
Με την τρέλα του για το Θεό ο όσιος Άνθιμος ανέβηκε στα ύψη και στάθηκε απέναντί Του.
Αυτό, που έκανε ο όσιος Άνθιμος, δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση και φυσικά δεν είναι τρέλα, γιατί κατόρθωσε και απέκτησε ταπεινότητα, που τον απογείωσε…
Τρέλα, είναι αυτό, που κάνουμε οι περισσότεροι από εμάς.
Νομίζουμε ότι είμαστε κάτι σπουδαίο, ενώ δεν κάνουμε κάτι σημαντικό. Πως είμαστε ικανοί για όλα και γύρω από μας περιστρέφονται τα πάντα. Και αγνοούμε, συνειδητά ή ασυνείδητα, το Χριστό και παγιδευόμαστε σ’ έναν ψεύτικο και πλασματικό μικρόκοσμό μας.
Δεν είναι τρέλα, όταν η πίστη μας από θεωρία γίνεται βίωμα. Όταν τα πιστευτέα και πρακτέα είναι συνδεδεμένα, έτσι ώστε να είναι αδύνατον να χωριστούν.
Δεν είναι τρέλα, όταν ζούμε κατά το θείο θέλημα.
Δεν είναι τρέλα, όταν είμαστε μετανοημένοι αμαρτωλοί.
Δεν είναι τρέλα, όταν προσμένουμε μέσα μας το Χριστό με πόθο και λαχτάρα, παρηγοριά και ελπίδα.
Δεν είναι τρέλα, όταν οι πονηροί ερεθισμοί αφανίζονται.
Δεν είναι τρέλα, όταν η ψυχή μας ακτινοβολεί, εξαιτίας της ωραιότητας και καθαρότητάς της.
