ΒΟΣΤΩΝΗ. Ο Μητροπολίτης Γέρων Πριγκηποννήσων Δημήτριος, ο οποίος κατά γενική ομολογία τυγχάνει εκ των πλέον κορυφαίων ιεραρχών του σημερινού Φαναρίου, μίλησε στον «Εθνικό Κήρυκα» με αφορμή τον πρόσφατο εορτασμό της εκατονταετηρίδας της Μητρόπολής του. Ο Μητροπολίτης Δημήτριος χαίρει μεγάλης εκτίμησης και αποδοχής από την Ιεραρχία του Οικουμενικού Θρόνου, αλλά και γενικότερα της Εκκλησίας της Ελλάδος και άλλων Εκκλησιών, καθώς επίσης απολαμβάνει της εμπιστοσύνης και τιμής υψηλόβαθμων θεσμικών παραγόντων στην Ελλάδα.

Διετέλεσε Αρχιδιάκονος του μακαριστού Πατριάρχη Δημητρίου του οποίου το πέρασμα από τον Οικουμενικό Θρόνο το χαρακτήρισε ως «πέρασμα εύσπλαχνο, ειρηνικό και ενωτικό».

Στη συνέντευξη αναφερθήκαμε στη συρρίκνωση της Ομογένειας της Κωνσταντινούπολης, αλλά και για τη διαίρεση της Ορθόδοξης ανά τον Κόσμο Εκκλησίας, την οποία αποδίδει στον «εθνοφυλετισμό».

Ολόκληρη η συνέντευξη έχει ως εξής:

«Εθνικός Κήρυξ»: Σεβασμιότατε, ποιες οι σκέψεις σας για την επέτειο της εκατονταετηρίδας της Μητρόπολής σας;

Μητροπολίτης Δημήτριος: Αισθάνομαι πολύ συγκινημένος που με αξίωσε ο Θεός να ζήσω το μείζον αυτό εκκλησιαστικό γεγονός της συμπληρώσεως εκατονταετίας  από της ιδρύσεως της Μητροπόλεως Πριγκηποννήσων, ως ο διακονών Ποιμενάρχης της, και μάλιστα με την εξέχουσα παρουσία του Πατριάρχου μας, του και προεξάρχοντος της επί τούτω Πατριαρχικής και πολυαρχιερατικής Θείας Λειτουργίας της 14ης Ιουλίου 2024.

Επίσης, το ότι ανταπεκρίθησαν εις την πρόσκλησιν εμού και της εντίμου Εφοροεπιτροπής Πριγκήπου εκατοντάδες προσκεκλημένοι από την Πόλη και το εξωτερικό, επαυξάνει την συγκίνηση και την πνευματική χαρά μου.

Τα Πριγκηπόννησα, για πολλούς λόγους, έχουν μία ξεχωριστή θέση στην ζωή του Ρωμηού της Πόλης. Θα τολμούσα δε να προσθέσω, ότι για εμάς που σπουδάσαμε στην Θεολογική Σχολή της Χάλκης -προσωπικώς τρία χρόνια- η θέσις αυτή είναι ακόμη περισσότερον ιδιάζουσα.

Εν σχέσει δε με το εορτασθέν γεγονός, είναι βαθειά τα προσωπικά μου αισθήματα. Τα αισθήματα, δηλαδή, ενός Χαλκίτη μαθητού, αλλά και νεαρού Διακόνου εις την συνέχεια, που εισήλθε εις τας τάξεις του ιερού κλήρου την 14η Ιουλίου 1974 και που αξιώθηκε μετά παρέλευσιν μισού αιώνος να οργανώσει και να εορτάσει την εκατονταετία της Μητροπόλεως Πριγκηποννήσων ως ο οικείος Επίσκοπος αυτής.

«Ε.Κ.»: Μιλήστε μας λίγο για τη διάρθρωση της Μητρόπολης: ποια νησιά περιλαμβάνει, από πόσες ενορίες συγκροτείται, πόσοι ιερείς υπηρετούν, πώς συντηρείται οικονομικώς;  Πόσοι περίπου είναι οι μόνιμοι κάτοικοι των Πριγκηποννήσων και σε ποια νησιά κατοικεί η πλειονότητά τους; Με τι επαγγέλματα ασχολούνται οι άνθρωποι του ποιμνίου σας; Πώς αισθάνεσθε που είσθε Ποιμενάρχης μίας τέτοιας ιστορικής Μητρόπολης και ποια είναι η μεγαλύτερη αγωνία σας;

Μητροπολίτης Δημήτριος: Τα Πριγκηπόννησα είναι 9. Ομως, η Μητρόπολις Πριγκηποννήσων εκτείνεται στα τέσσαρα εξ αυτών, που είναι και τα μεγαλύτερα. Την Πρώτη, με την Κοινότητα του Γενεσίου της Θεοτόκου, την Αντιγόνη με την Κοινότητα του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, την Χάλκη με την Κοινότητα του Αγίου Νικολάου και την έδρα της Επαρχίας, την Πρίγκηπο, με δύο Κοινότητες και Ναούς, τον περικαλλή Μητροπολιτικό Ναό του πολιούχου της νήσου Αγίου Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου και τον Καθεδρικό Ναό της Παναγίας της Ελεούσης, εις την αυλήν του οποίου στεγάζεται και το Επισκοπείο της Μητροπόλεως.

Η Μητρόπολις διαθέτει τέσσερες εκλεκτούς θεολόγους κληρικούς -3 ιερείς και έναν διάκονο, απαιτούνται δε και επί πλέον δύο. Οι υφιστάμενοι κληρικοί διακονούν με αυταπάρνησι τους ολίγους χριστιανούς μας μονίμους κατοίκους, που δεν ξεπερνούν τους διακοσίους. Να υπενθυμίσω ότι κατά τις αρχές του 20ού αιώνα οι μόνιμοι κάτοικοι ήταν πέντε χιλιάδες. Παρά το ολιγοστόν όμως του ποιμνίου, τα κληροδοτηθέντα τιμαλφή και ιερά του Γένους παραμένουν τα ίδια, διακονούμενα και συντηρούμενα από ολίγους. Εάν ο οιοσδήποτε προσκυνητής ή περιηγητής επισκεφθεί την προγονική αυτή εκκλησιαστική μας περιουσία στην Πόλη και τα Πριγκηπόννησα θα διαπιστώσει την θυσιαστική μέριμνα που επιδεικνύεται από το Οικουμενικό μας Πατριαρχείο για τους Ιερούς Ναούς, τις παλαίφατες Πατριαρχικές Μονές και τα πλείστα όσα φιλανθρωπικά Ιδρύματα του Γένους. Να σημειώσω ακόμη, ότι ο ιερός κλήρος μισθοδοτείται από το Πατριαρχικό Ταμείο και οι Κοινότητες συντηρούνται από την διαχείριση της ιδίας περιουσίας εκάστη. Αποδίδουν δε λεπτομερή απολογισμόν κατ’ έτος εις τον Ποιμενάρχην των. Εις την Μητρόπολήν μας διαμένουν μονίμως εκπαιδευτικοί, κοινοτικοί υπάλληλοι, οικογενειάρχαι και συνταξιούχοι.

Είναι τιμή μου να ιερουργώ ως Ποιμενάρχης της ιστορικής εκκλησιαστικής αυτής Επαρχίας του Θρόνου και να προσεύχομαι καθ’ ημέραν διά την ευστάθειαν και την κατά Θεόν ευημερίαν της.

«Ε.Κ.»: Πόσο σας ανησυχεί η αποψίλωση των αριθμών όχι μόνο στα  Πριγκηπόννησα, αλλά και γενικότερα στην Πόλη και τι συνεπάγεται αυτό για την μελλοντική πορεία του Πατριαρχείου;

Μητροπολίτης Δημήτριος: Η λίαν αισθητή συρρίκνωσις της Ομογενείας μας στην Πόλη ασφαλώς με ανησυχεί. Επιτρέψτε μου όμως να σας αναφέρω ότι δεν με αποθαρρύνει, καθότι περισσότερον από πενήντα χρόνια, όση μοι δύναμις, νοιώθω την εφ’ ημάς ασύλληπτη επιστασία του παντεπόπτου Θεού και την πρόνοιά Του για τα καθ’ ημάς με εναλλαγές συνθηκών ζωής, με τις οποίες, άλλωστε, απεργάζεται και την σωτηρία μας. Ο παρελθών εικοστός αιώνας γέμει από αναπάντεχες τραγικές περιστάσεις και περισπασμούς Ομογενειακού και Εκκλησιαστικού βίου που όμως δεν επέφεραν τον αφανισμό, αλλ’ επέτρεψαν την συνέχεια της ζωής του Θρονικού βίου στην Πόλη, και μάλιστα με ορισμένες διευκολύνσεις ως προς την λειτουργία της έδρας του Οικουμενικού Πατριαρχείου κατά τα χρόνια της νυν πολιτικής διακυβερνήσεως. Οσοι υπάρχουμε σ’ αυτήν σήμερα, συνεχισταί  αυτών των από Θεού κυμαινομένων συνθηκών τυγχάνουμε. Εχει ο Θεός και διά την αύριον.

«Ε.Κ.»: Θα είχατε κάποιες προτάσεις αντιμετώπισης της συρρίκνωσης του Ελληνισμού;

Μητροπολίτης Δημήτριος: Ανθρωπίνως ιδιαίτερη σημασία έχει η συνέχισις πρωτίστως των προσευχών μας, αλλά και των προσπαθειών βελτιώσεως όλο και περισσότερον των τουρκο-ελληνικών σχέσεων από τους αρμοδίους πολιτικούς φορείς. Βεβαίως, αστάθμητους παράγοντας δεν είμαι εις θέσιν να υποθέσω.

«Ε.Κ.»: Θα μας λέγατε τρία πράγματα που μάθατε πλησίον του αειμνήστου Πατριάρχη Δημητρίου;

Μητροπολίτης Δημήτριος: Θα ενθυμείσθε ασφαλώς, ότι η προς τις Εκκλησίες και τα έθνη  ανεπανάληπτος περιοδεία του μακαριστού Πατριάρχου Δημητρίου (1987-1990), είχε ορθώς χαρακτηρισθεί ως Ιερά Πορεία Αγάπης, Ειρήνης και Ενότητος. Ιδού, λοιπόν, τα τρία «πράγματα», δηλαδή οι τρεις ευαγγελικές αρετές, που τις εβίωσα και εγώ μαζί με πλήθος κόσμου, ενσαρκωμένες στον Πατριάρχη Δημήτριο. Η ωραία ψυχή του αυτές τις αρετές εγνώρισε και προσέλαβε εξ απαλών ονύχων. Και αυτές μετέδωσε στους πάντες με αφθονία κατά το εύσπλαχνο, ειρηνικό και ενωτικό πέρασμά του από την έδρα του Οικουμενικού Θρόνου και την καθόλου ιστορία της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Πέρασμα αγάπης, ειρήνης και ενότητος.

«Ε.Κ.»: Πώς και γιατί νομίζετε κατάντησε σήμερα η Ορθόδοξη Εκκλησία ανά τον κόσμο ένα σκορποχώρι με ορατή πλέον την διαίρεσή της; Σε ποιο βαθμό ευθύνεται το σημερινό Φανάρι  γι’ αυτή την κατάσταση; Εχετε κάποιες  προτάσεις αποκατάστασης της ενότητος της Ορθόδοξης Εκκλησίας;

Μητροπολίτης Δημήτριος: Μη χρησιμοποιείτε την λέξι «διαίρεση». Υπάρχουν βέβαια,  παροδικές εύχομαι, συνοδικές διαφοροποιήσεις και προβληματισμοί Εκκλησιών, αλλά όχι διαίρεσις. Δεν είναι διηρημένη η Ορθοδοξία. Μας ενώνει η κοινή πίστις των Πατέρων μας. Το δε «σκορποχώρι» που λέτε, το έλεγαν και οι πολιοί Γέροντές μας στο Φανάρι που εξέλιπαν. Και αυτό οφείλεται εν πολλοίς στο ότι ατυχώς «καλά κρατεί» ο εθνοφυλετισμός, τον οποίον κατεδίκασε η εν ΚΠόλει συγκληθείσα Αγία και Μεγάλη Σύνοδος του 1872. Αλλά και ο Πατριάρχης Ιωακείμ Γ’ με την Εγκύκλιο του 1902 τον καταγγέλλει και προτρέπει «να εξέλθωμεν από τα στεγανά του». Αλλ’ εις μάτην επί του παρόντος. Πέραν τούτου όμως, πρέπει να γνωρίζουμε και να ενθυμούμεθα ότι τα εκκλησιαστικά προβλήματα δεν επιλύονται με ρυθμούς «αγοράς». Χρειάζεται ορθοφροσύνη και υπομονή, η οποία ως αρετή θεωρείται μυστήριο και μαρτύριο, το οποίο ο Θεός μόνον διακρίνει και ελεεί: «Ου καθυστερήσει υπομονήν ευσεβούς» (Σοφ. Σειρ. 16,13)».