Ο Ηγούμενος της Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου Αγίου Ορους, Γέροντας Εφραίμ, σε συνέντευξη του στον «Περιοδικό» του «Εθνικού Κήρυκα» και στην ερώτηση τι είναι το Αγιον Ορος για την Ορθοδοξία ή κι ακόμα για τον Χριστιανισμό γενικότερα, είπε πως «είναι ο κατεξοχήν τόπος αγιότητος, διότι εκεί βιώνεται η αγιότητα από την στιγμή της ιδρύσεώς του ώς και σήμερα. Η αγιορειτική πολιτεία είναι η αρχαιότερη ορθόδοξη μοναστική κοινότητα, γιατί δεν υπήρξε περίοδος, από την ίδρυση του Αγίου Ορους ώς σήμερα, που δεν διέκοψε την αποστολή του μέσα στην Εκκλησία και τον κόσμο. Η αποστολή αυτή είναι να δημιουργεί αγίους, να μεταλαμπαδεύει την ζώσα παράδοση της Ορθοδοξίας και την εμπειρία της θεώσεως στον άνθρωπο».

Τόνισε πως «το Αγιον Ορος έχει μία διαχρονική αντοχή, παρουσιάζει μία μοναδικότητα ζωής, κρύβει ένα βαθύ μυστήριο, μία αναγεννητική δύναμη. Το Αγιον Ορος δείχνει τον Ουρανό. Γι’ αυτό και πολλοί προσκυνητές, που το επισκέπτονται και διατηρούν κάποια επικοινωνία ή σχέση μαζί του, βρίσκουν πνευματική ανάπαυση και πληρότητα».

Υπογράμμισε ότι «το Αγιον Ορος αποτελεί καύχημα για το Οικουμενικό Πατριαρχείο, στο οποίο πνευματικά υπάγεται. Αλλά και για την Ορθοδοξία και τον Χριστιανισμό γενικότερα, σήμερα στην εποχή της αρνήσεως των πάντων, της κρίσης των αξιών και θεσμών, της διαμορφώσεως ενός νέου παγκοσμιοποιημένου ήθους που ζούμε, η ύπαρξη του Αγίου Ορους δίνει μία φωτεινή και ελπιδοφόρα μαρτυρία».

Ο Γέροντας Εφραίμ επισκέπτεται τις Ηνωμένες Πολιτείες προσκεκλημένος του Μητροπολίτη Ατλάντας κ. Αλεξίου, ο οποίος είναι Αδελφός της Μονής Βατοπαιδίου παιδιόθεν, κομίζοντας αντίγραφο της εικόνας Παναγίας Βηματάρισσας, η οποία θα αποθησαυριστεί της Ιερής Μητρόπολης Ατλάντας.

Ο Γέροντας Εφραίμ είπε ότι «αυτή η επίσκεψη είναι η δεύτερη επίσκεψή μας. Είχα πάει το 2011 στην Αριζόνα, στην Μονή του Αγίου Αντωνίου για να συναντήσω τον Γέροντα Εφραίμ τον νυν Αριζονίτη και πρώην Φιλοθεΐτη, ο οποίος είναι ο πνευματικός αδελφός του μακαριστού Γέροντός μου Ιωσήφ. Και οι δύο είχαν πνευματικό Πατέρα τον μακάριο Γέροντα Ιωσήφ τον Ησυχαστή. Ηταν μία αλησμόνητη συνάντηση. Για την δεύτερη επικείμενη επίσκεψή μας στην Αμερική ο λόγος είναι ότι εδώ και τρία χρόνια ο Μητροπολίτης Ατλάντας κ. Αλέξιος μας είχε προσκαλέσει να μεταφέρουμε στην Μητρόπολή του ένα αντίγραφο της θαυματουργού εικόνας Παναγίας Βηματάρισσας, που φυλάσσεται στην Μονή μας. Διάφορες υποχρεώσεις μας δεν επέτρεπαν την πραγματοποίηση αυτής της μεταφοράς της αγίας εικόνας, αλλά τελικά αυτό θα πραγματοποιηθεί στο τέλος του Σεπτεμβρίου, πρώτα ο Θεός».

Οταν τον ρωτήσαμε να μας μιλήσει περιληπτικά για την Ιερά Μονή Βατοπαιδίου και συγκεκριμένα σε ποια κατάσταση την αναλάβατε όταν πρωτοπήγατε εκεί και σε τι κατάσταση είναι σήμερα, είπε:

«Η Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου είναι το δεύτερο στην ιεραρχία των Μονών του Αγίου Ορους ιστορικό μοναστήρι. Η παράδοση τής ιδρύσεώς της ανάγεται, σύμφωνα με τις χειρόγραφες παραδόσεις της, στα χρόνια του αυτοκράτορα Μεγάλου Θεοδοσίου, δηλαδή τέλη του 4ου αιώνα. Τον 10ο αιώνα υπεδείχθη από τον Αγιο Αθανάσιο τον Αθωνίτη στους τρεις κτίτορες Νικόλαο, Αθανάσιο και Αντώνιο, άρχοντες της Αδριανουπόλεως, η ανακαίνιση του κατεστραμμένου από τους πειρατές Μοναστηριού του Βατοπαιδίου. Εκτοτε η Μονή ανέλαμψε υπό την προστασία των διαφόρων αυτοκρατόρων καθόλη την βυζαντινή περίοδο, χαρίζοντας στην Εκκλησία του Χριστού πλήθος Αγίων, όπως ο Αγιος Γρηγόριος Παλαμάς, που έλαβε το μοναχικό σχήμα στην Μονή από τον Γέροντά του Οσιο Νικόδημο τον Ησυχαστή και ασκείτο μαζί του σε Κάθισμα απέναντι από την Μονή.

Ο Γέροντας Εφραίμ με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο. Η φωτογραφία είναι ευγενική παραχώρηση στον «Ε.Κ.» από την Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου.

»Οι Αγιοι Σάββας, πρώτος Αρχιεπίσκοπος Σερβίας, και Συμεών ο Μυροβλύτης ο κατά σάρκα πατέρας του, πρώτος ηγεμόνας της Σερβίας, οι οποίοι μεταλαμπάδευσαν στην Σερβία την Ορθόδοξη Παράδοση και αναγέννησαν την Εκκλησία της Σερβίας. Ο Αγιος Μάξιμος ο Γραικός, ο οποίος απεστάλη από την Μονή για την πνευματική στήριξη της Εκκλησίας της Ρωσίας κατά τον 16ο αιώνα. Πλήθος άλλων Αγίων και προσωπικοτήτων, που προέρχονται από την Μονή, κόσμησαν το νοητό στερέωμα της Εκκλησίας.

»Στην Μονή φυλάσσεται η χαριτόβρυτος και θαυματουργός Αγία Ζώνη της Κυρίας Θεοτόκου, οι κάρες του Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου, του Αγίου Γρηγορίου Θεολόγου, πλήθος αγίων λειψάνων και πολλά άλλα ιερά κειμήλια, όπως ο Ιασπις του Ματθαίου Καντακουζηνού, η Κρατητήρα του Θωμά Πρελούμπου, ο Επιτάφιος και το Ευαγγέλιο του Ιωάννου Καντακουζηνού. Δώρα των αυτοκρατόρων του Βυζαντίου. Προικισμένη από τους αγίους κτήτορές της από πλήθος μετοχίων διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην ιστορική πορεία του Γένους, ενισχύοντας την παιδεία και τους ιερούς αγώνες για την ελευθερία.

»Η Μονή ήταν ιδιόρρυθμη κατά τα μεταβυζαντινά χρόνια έως να γίνει κοινόβιο από την δική μας συνοδεία, για 500 περίπου χρόνια. Μετά το 1930 περίπου η Μονή βρισκόταν σε πνευματική και υλική παρακμή. Οταν το 1987 προσκλήθηκε ο Γέροντάς μας Ιωσήφ με την συνοδεία μας, είχαν απομείνει στην Μονή λίγα γεροντάκια που διοικούσαν την Μονή και μερικοί που άνοιγαν τον ναό για υποτυπώδη τέλεση των Ακολουθιών. Το 1990 με απόφαση του Οικουμενικού Πατριαρχείου και της Ιεράς Κοινότητας του Αγίου Ορους μετατρέπεται από ιδιόρρυθμη σε κοινοβιακή. Τότε εγκαθίσταται η ταπεινότητά μου ως ο πρώτος Ηγούμενος στην Μονή μετά από 500 χρόνια.

Πατέρες της Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου την ώρα που εκτελούν το διακόνημά τους, επιμέλειας της πλούσιας και μοναδικής βιβλιοθήκης. Η φωτογραφία είναι ευγενική παραχώρηση στον «Ε.Κ.» από την Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου.

»Με την Χάρη του Θεού από τότε έχουμε αρχίσει ένα πολυσχιδές έργο στην αναστήλωση των κτιρίων (35.000 τετραγωνικά μέτρα είναι η δομημένη επιφάνεια του μοναστηριακού συγκροτήματος, πέραν των 50.000 τετρ. μέτρων είναι η δομημένη επιφάνεια των Σκητών και Κελίων που υπάγονται σε αυτήν και χρήζουν αναστηλώσεων), την συντήρηση των κειμηλίων (πάνω από 3.500 εικόνες, 2.200 χειρόγραφα, 350.000 έγγραφα, 40.000 παλαίτυπα, πλήθος έργων χρυσοκεντητικής και αργυροχρυσοχοΐας, τα οποία ήταν παραμελημένα και υποκείμενα στην φθορά και την καταστροφή έχρηζαν αποκαταστάσεως και συντηρήσεως), την φιλοξενία των προσκυνητών, το εκδοτικό έργο (με πολλές ψυχωφελείς, επιστημονικές, πολιτιστικές και μουσικές εκδόσεις που βραβεύτηκαν από την Ακαδημία Αθηνών και άλλους ευρωπαϊκούς φορείς) και το κατά δύναμη φιλανθρωπικό έργο.

»Αλλά το κύριο έργο μας αποτελεί η πνευματική καθοδήγηση και χειραγώγηση όλης της Αδελφότητας σύμφωνα με το πνεύμα της Αγιορειτικής Ησυχαστικής Παράδοσης, σύμφωνα με την πνευματική παρακαταθήκη που μας παρέδωσε ο Γέροντάς μας Ιωσήφ ο Βατοπαιδινός και ο πνευματικός παππούς μας Ιωσήφ ο Ησυχαστής».

Στην ερώτηση, εξακολουθεί, νομίζετε, να είναι ο Μοναχισμός σήμερα «το χαροποιόν πένθος της Εκκλησίας» κι οι Μοναχοί τα εσχατολογικά σημεία της βασιλείας του Θεού επί Γης ή έχει επέλθει κάποια αλλοτρίωση του ασκητικού και εσχατολογικού τους ήθους, ο Γέροντας Εφραίμ απάντησε πως «ο μεγαλύτερος κίνδυνος σήμερα για την Εκκλησία, αλλά και για τον Μοναχισμό είναι η εκκοσμίκευση. Οταν λέμε εκκοσμίκευση εννοούμε, ότι το κοσμικό φρόνημα υπερισχύει και αλλοιώνει το ορθόδοξο βίωμα, την ορθόδοξη Παράδοση. Και το κοσμικό φρόνημα είναι η φιλαυτία, η άνεση, η πλεονεξία, ο ηδονισμός, η εμπάθεια, γενικά η ανάπαυση του εαυτού μας έναντι του άλλου.

Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, George H. W. Bush με μέλη της οικογένειάς του, στην Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου. Η φωτογραφία είναι ευγενική παραχώρηση στον «Ε.Κ.» από την Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου.

»Ετσι ζει σήμερα ο κόσμος. Ο κόσμος όμως πρέπει να γίνει Εκκλησία και όχι η Εκκλησία κόσμος. Οσο λοιπόν ο Μοναχισμός δεν θα εκκοσμικεύεται, αλλά θα ζει στην γραμμή των Πατέρων, σύμφωνα με την Ορθόδοξη ασκητική Παράδοση, τότε θα παραμένει να είναι ‘το χαροποιό πένθος της Εκκλησίας’, τα εσχατολογικά σημεία της βασιλείας του Θεού επί της Γης. Οι μοναχοί που βιώνουν την θεία Χάρη, την αγιότητα, ζουν από εδώ την βασιλεία του Θεού, ζουν από αυτήν εδώ την ζωή τα έσχατα».

Οταν του ζητήσαμε να εξηγήσει στους ομογενείς μας και ιδιαίτερα στους νέους τι είναι ο Μοναχισμός και ποιος ο σκοπός του στην σημερινή εποχή, ο Γέροντας Εφραίμ, ανέφερε πως «ο Μοναχισμός αποτελεί τα νεύρα, την ραχοκοκαλιά της Εκκλησίας. Μέσα στον Μοναχισμό βιώνεται με ακριβή και ακραιφνή τρόπο το Ευαγγέλιο σε κάθε εποχή. Ο μοναχός αφιερώνεται πλήρως στον Θεό, δεν βιώνει απλά μία κλήση, αλλά την έλξη του ιδίου του Χριστού. Λέει ο Χριστός στο Ευαγγέλιό Του: «Ουδείς δύναται ελθείν πρός με, εάν μη ο Πατήρ ο πέμψας με ελκύση αυτόν (Ιωάν. 6,44)». Ο μοναχός αισθανόμενος αυτήν την έλξη, τον πόθο, την δίψα για τον Θεό, την μεγάλη αγάπη για τον Χριστό αρνείται τα πάντα, οικογένεια, επιστημονική και επαγγελματική καριέρα, αρνείται τον εαυτό του, κάνει την αποταγή του από τον κόσμο, όπως λέμε στην μοναχική ορολογία, και πηγαίνει σε κάποιο μοναστήρι, υποτάσσεται σε κάποιον Γέροντα.

»Δεν φεύγει από τον κόσμο γιατί μισεί τον κόσμο, αλλά γιατί ελκύεται από τον Χριστό για μία πληρέστερη γνωριμία και ένωση μαζί Του. Δεν αρνείται τον κόσμο, την κοινωνία, αλλά το κοσμικό φρόνημα, γι’ αυτό εξάλλου επιζητεί την αληθινή εν Χριστώ κοινωνία. Στο μοναστήρι, μακριά από τα αίτια, βρίσκει τις ιδανικές συνθήκες για την επίτευξη του προσωπικού του αγιασμού. Γνωρίζει και αγαπά τον Χριστό με έναν ιδιαίτερο και προσωπικό τρόπο. Η κοινωνία πλέον μαζί με τον Χριστό καθίσταται εμπειρική, οντολογική, αναγεννητική, θεραπευτική, φωτιστική και Θεοποιός. Και τότε αρχίζει να αγαπά αληθινά και τον πλησίον, τον συνάνθρωπο, τον κάθε άνθρωπο, τον αναγκεμένο και τον θλιβόμενο άνθρωπο, ακόμη και τον εχθρό του».

Ο Ηγούμενος της Μονής Βατοπαιδίου Γέροντας Εφραίμ κατά την άφιξή του στι ΗΠΑ. Φωτογραφία: «Ε.Κ.»/Κώστας Μπέη.

Εξήγησε ότι, «δηλαδή η κίνησή του αυτή, η αποταγή του από τον κόσμο, η ένταξή του σε ένα μοναστήρι, που φαίνεται από πρώτη άποψη αντικοινωνική, γίνεται το εφαλτήριο για την ανάπτυξη της αληθινής κοινωνίας με τον πλησίον. Δεν μπορείς να αγαπάς αληθινά τον Θεό, χωρίς να αγαπάς τον πλησίον σου που είναι εικόνα του Θεού. Κατά ένα φυσικό τρόπο από την αγάπη προς τον Θεό εκπηγάζει και η αγάπη προς τον συνάνθρωπο. Διότι η διπλή ενέργεια της αγάπης, προς τον Θεό και προς τον άνθρωπο, έχει την ίδια πηγή, τον Χριστό, την σαρκωμένη και εσταυρωμένη Αγάπη. «Ο Θεός αγάπη εστίν» (Α Ιωάν. 4,8).

»Τότε ο μοναχός αρχίζει να προσεύχεται για την μετάνοια, για την σωτηρία του κόσμου με έναν τρόπο όμως μοναδικό, θυσιαστικό. Και οι προσευχές αυτού του μοναχού, ο οποίος ζει με ανιδιοτέλεια, μέσα στην υπακοή και πάντοτε στο θέλημα του Θεού, εισακούονται από τον Θεό. Οι προσευχές αυτών των μοναχών στηρίζουν την οικουμένη. Οι μοναχοί αυτοί έχουν μπει στην οικογένεια του ιδίου του Θεανθρώπου Χριστού και έχουν γίνει πλέον οι παγκόσμιοι άνθρωποι. Αυτή είναι η κύρια και ουσιαστική προσφορά του Μοναχισμού στον κόσμο, η προσευχή υπέρ της σωτηρίας του κόσμου».

Πρόσθεσε πως «μία επιπλέον σημαντική προσφορά του Μοναχού στον σύγχρονο άνθρωπο είναι το παράδειγμά του, ο τρόπος ζωής του. Οταν ένας λαϊκός επισκέπτεται μία Μονή, παραδειγματίζεται από την συμπεριφορά του μοναχού, τα λόγια του, την σιωπή του, την προσευχή του, την όλη στάση του και ευλάβεια. Ο λαϊκός παίρνει ζύμη, τροφοδοτείται πνευματικά, γεμίζουν οι μπαταρίες του όταν επισκέπτεται ένα μοναστήρι. Και κατόπιν όταν επιστρέψει στην οικογένειά του ‘εν ετέρα μορφή’ θα ωφεληθούν πνευματικά και τα υπόλοιπα μέλη της οικογενείας του. Ετσι συμβάλει ο μοναχισμός να τονώνεται, να αναβαθμίζεται πνευματικά και η όλη ζωή της ενορίας του».

Ο πρέσβης των ΗΠΑ, κ. Τζέφρι Πάιατ στην Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου. Η φωτογραφία είναι ευγενική παραχώρηση στον «Ε.Κ.» από την Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου.

Οταν τον ρωτήσαμε, Γέροντα εξηγείστε στην Ομογένεια γιατί και προς τι το άβατο; Γιατί να γίνεται αυτή η διάκριση σε άνδρες των οποίων επιτρέπεται η είσοδος στο Αγιον Ορος και σε γυναίκες που δεν επιτρέπεται, απάντησε, πως «όντως πολλοί που μας συναντούν εκτός Αγίου Ορους μας υποβάλουν αυτήν την ερώτηση: ‘Μα γιατί να είναι άβατο για τις γυναίκες το Αγιον Ορος; Αυτό σημαίνει ότι οι μοναχοί δεν θέλουν τις γυναίκες;’. Και απαντούμε εμείς ότι είναι άβατο το Αγιον Ορος για τις γυναίκες, όχι γιατί οι μοναχοί είναι ‘μισογύνηδες’. Οι μοναχοί δεν απορρίπτουν τις γυναίκες, ούτε τον γάμο.

»Ο Αγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης έλεγε ότι ο καλός μοναχός θα μπορούσε να γίνει και καλός οικογενειάρχης. Αλλά άφησε τον γάμο όχι γιατί τον μισούσε, αλλά για κάτι υψηλότερο. Το Αγιον Ορος είναι άβατο γιατί εκεί είναι ανδρικός παρθενώνας και κατ’ ανάγκην πρέπει να έχει ησυχαστικές προϋποθέσεις. Απόδειξη του ότι οι μοναχοί δεν αποστρέφονται το γυναικείο φύλο είναι ότι το κατ’ εξοχήν πρόσωπο, που τιμάται στο Αγιον Ορος, είναι η Παρθένος Παναγία και Δέσποινά μας, που είναι γυναίκα. Πόσες φορές Αυτή δεν εμφανίστηκε στους μοναχούς και δεν εμφανίζεται και τώρα, για να τους δώσει θάρρος και δύναμη στον μεγάλο τους αγώνα»;

Ο Γέροντας Εφραίμ με τον Γέροντα Ιωσήφ. Η φωτογραφία είναι ευγενική παραχώρηση στον «Ε.Κ.» από την Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου.

Στην ερώτηση, εσάς προσωπικά τι σας προσείλκυσε στον Μοναχισμό, ο Γέροντας Εφραίμ, είπε: «Θέλω να πιστεύω ότι η αγάπη του Χριστού ήταν αυτή που με έκανε να αφήσω τα πάντα και να τα λογαριάσω ως σκύβαλα για να κερδίσω τον Χριστό (βλ. Φιλίπ. 3,8). Από μικρός, αλλά και αργότερα όταν ήμουν στην Ιερατική Σχολή στην Κύπρο και ως φοιτητής στην Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών είχα τον πόθο της αφιερώσεως, της έλξεως που είπαμε πιο πάνω από τον Χριστό και για τον Χριστό. Η γνωριμία μου όμως με τον Γέροντα Ιωσήφ, τον μετέπειτα Βατοπαιδινό, ήταν καθοριστική. Ενώ είχα γνωρίσει και άλλους ενάρετους Γέροντες, η πρόνοια του Θεού όμως με κατεύθυνε με τέτοιο τρόπο, κάτι μέσα μου έλεγε, ότι αυτός θα είναι ο Γέροντάς μου. Και όντως παρέλαβα τον μοναχισμό, την οδό της μοναχικής βιωτής από αυτόν τον επιτυχημένο μοναχό, τον συνεχιστή της Αγιορειτικής Ησυχαστικής Παράδοσης, τον Γέροντα Ιωσήφ».

Αναφορικά σε τι πορεία νομίζετε πώς βρίσκεται η υπό τον ουρανόν Ορθόδοξη Εκκλησία μέσα σ’ αυτόν τον διαρκώς μεταβαλλόμενο, αλλοτριωνόμενο και ανασυντιθέμενο κόσμο, μας είπε: «Μέσα σε αυτόν τον κυκεώνα που ζούμε νομίζουμε ότι τώρα ήρθε η ώρα της Ορθοδοξίας, η ώρα της καλής μαρτυρίας, της μαρτυρίας της αληθείας που δεν είναι αφηρημένη έννοια αλλά ζωντανό Πρόσωπο. Της αληθείας που σαρκώθηκε στην υπόσταση του Λόγου του Θεού και μαρτυρήθηκε μέσα στην ιστορία. ‘Εγώ ειμί η οδός και η αλήθεια και η ζωή’ (Ιωάν. 14,6). Γι’ αυτό και εμείς πρέπει να είμαστε σε θέση να προσφέρουμε τον ζώντα Χριστό, τον αληθινό τρόπο ζωής του Χριστού, κάτι που έχει μεγάλη ανάγκη σήμερα ο άνθρωπος και η κοινωνία μας.

»Ο μεγάλος βυζαντινολόγος σερ Στίβεν Ράνσιμαν, στην τελευταία του συνέντευξη που είχε παραχωρήσει στην ‘Πεμπτουσία’, είχε πει ότι στα επόμενα 100 χρόνια η Ορθοδοξία θα είναι η μόνη ιστορική Εκκλησία που θα υφίσταται. Πίστευε ότι η Ορθοδοξία προσφέρει την πραγματική πνευματικότητα που οι άλλες ομολογίες δεν μπορούν πλέον να μεταδώσουν. Ο Τσαρλς Τέιλορ, ένας από τους μεγαλύτερους φιλοσόφους σήμερα στον Κόσμο, ο οποίος με τόση εμβρίθεια και βαθύτητα έχει γράψει για τα νεότερα και σύγχρονα φιλοσοφικά και θεολογικά ρεύματα στην Δύση, σε διάλεξή του που έκανε το καλοκαίρι στην Αθήνα εξέφρασε με πολύ έντονο τρόπο τον πόθο του, την προσδοκία του για την Ορθοδοξία. Δεν είναι τυχαία αυτά τα πράγματα. Ολοι οι ξένοι σοβαροί άνθρωποι, μελετητές, ερευνητές περιμένουν κάτι από την Ορθοδοξία. Η Ορθοδοξία είναι το φως, είναι η αλήθεια, είναι η γνώση, είναι η χαρά, είναι η ζωή, είναι το πλήρωμα της ζωής για τον κάθε άνθρωπο. Και πρέπει εμείς ως Ορθόδοξοι να είμαστε σε θέση κάθε στιγμή να μαρτυρούμε περί αυτού του Φωτός και της Ζωής».

Ο πρίγκιπας Κάρολος στην Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου. Η φωτογραφία είναι ευγενική παραχώρηση στον «Ε.Κ.» από την Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου.

Στην ερώτηση αν εκτός από Ελληνες επισκέπτονται την Μονή σας ομογενείς ή άλλες προσωπικότητες από άλλες χώρες του Κόσμου, σημείωσε πως «το Αγιον Ορος ανήκει στην ελληνική επικράτεια, αλλά είναι χώρος οικουμενικός. Οι Αγιορείτες μοναχοί έλκουν την καταγωγή τους από πολλές χώρες. Και φυσικά επισκέπτονται το Αγιον Ορος, αλλά και την Μονή μας από όλες τις Ορθόδοξες χώρες, αλλά και μη Ορθόδοξες. Ερχονται φυσικά ομογενείς από την Ευρώπη, την Αυστραλία και την Αμερική, αλλά νομίζουμε ότι από την Αμερική θα μπορούσαν να είναι περισσότεροι. Συχνά επισκέπτονται την Μονή Προκαθήμενοι και Ιεράρχες όλων των Ορθοδόξων χωρών.

»Στην εποχή μας έχουν επισκεφτεί την Μονή και αρχηγοί κρατών, όπως ο Γλαύκος Κληρίδης (πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας), ο Κωστής Στεφανόπουλος (πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας), ο Κώστας Καραμανλής (πρωθυπουργός της Ελλάδος), ο Γεώργιος Μπους (πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ), ο πρίγκιπας της Ουαλίας Κάρολος, ο Ζακ Σαντέρ της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, ο πρόεδρος της Μολδαβίας Ιγκορ Ντόντον, ο πρώην πρόεδρος της Ουκρανίας, Βίκτωρ Γιανουκόβιτς, προσωπικότητες όπως ο βυζαντινολόγος σερ Στίβεν Ράνσιμαν, ο γενικός γραμματέας της UNESCO, Francesco Bandarin, ο Αμερικανός βιοηθικολόγος Herman Engelhardt, ο νυν πρέσβης των ΗΠΑ Geoffrey Pyatt, καθώς και ο πρέσβης του Ιράν Shabestari Majid και πολλές άλλες προσωπικότητες».

Οταν τον ρωτήσαμε, «ανάμεσα στις θαυματουργές εικόνες που έχετε στο μοναστήρι σας ποια είναι αυτή που είναι ταυτισμένη με το Βατοπαίδι και γιατί, ο Γέροντας Εφραίμ, απάντησε: «Η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας που είναι ταυτισμένη με το Βατοπαίδι, είναι η εφέστια, η πιο αρχαία εικόνα της Μονής, η Παναγία η Βηματάρισσα. Είναι μία από τις επτά θαυματουργές εικόνες της Μονής, οι άλλες είναι η Παραμυθία, η Αντιφωνήτρια, η Εσφαγμένη, η Ελαιοβρύτισσα, η Πυροβοληθείσα και η Παντάνασσα. Με την εικόνα αυτή σχετίζεται ένα θαύμα που έγινε τον 10ο αιώνα. Οταν Αραβες πειρατές επέδραμαν στην Μονή, ο νεαρός ιεροδιάκονος Σάββας πρόλαβε και έριξε την εικόνα της Παναγίας σε ένα πηγάδι μαζί με τον σταυρό του Μεγάλου Κωνσταντίνου και μία λαμπάδα αναμμένη, την οποία κατά την ευλαβή συνήθεια άναβαν μπροστά στην εικόνα της Παναγίας.

Ο Jacques Santer στην Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου. Η φωτογραφία είναι ευγενική παραχώρηση στον «Ε.Κ.» από την Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου.

»Δεν πρόλαβε όμως ο ίδιος να διασωθεί γιατί οι πειρατές τον συνέλαβαν και τον πούλησαν αιχμάλωτο στην Κρήτη. Οταν μετά εβδομήντα χρόνια ελευθερώθηκε η Κρήτη από τους πειρατές, επί Νικηφόρου Φωκά τού τότε στρατηγού και μετέπειτα αυτοκράτορα, ελευθερώθηκε και ο ιεροδιάκονος Σάββας και επέστρεψε υπέργηρος στην Μονή. Υπέδειξε στον τότε ηγούμενο της Μονής Νικόλαο (τον Αδριανουπολίτη) να ανοίξουν το πηγάδι, όπου αντικρίζουν ένα εξαίσιο θαύμα. Βλέπουν την εικόνα και τον σταυρό όρθια πάνω στο νερό και την λαμπάδα αναμμένη όπως την είχε ανάψει πριν από εβδομήντα χρόνια!

»Εκτοτε σε ανάμνηση του θαύματος, ψάλλεται Παρακλητικός Κανόνας προς την Υπεραγία Θεοτόκο κάθε Δευτέρα απόγευμα και κάθε Τρίτη τελείται στο καθολικό Θεία Λειτουργία, ενώ σε όλες τις λιτανείες της Μονής πρωτοστατεί αυτή η εικόνα της Παναγίας. Εορτάζεται ιδιαίτερα την Τρίτη της Διακαινησίμου, όπου και γίνεται μεγάλη λιτανεία γύρω από την Μονή προς τιμήν της εικόνας. Στον Αγιασμό που κάνουμε κάθε πρώτη Κυριακή του μήνα λιτανεύουμε αυτήν την εικόνα. Αντίγραφο αυτής της εικόνας θα πάμε στην Μητρόπολη Ατλάντας».

Η Μονή Βατοπαιδίου έχει περί τους 120 μοναχούς. Στην ερώτηση αν το Αγιον Ορος περνά μια από τις καλύτερες περιόδους του από πλευράς στελέχωσης, ο Γέροντας Εφραίμ, είπε πως «υπήρχαν περίοδοι μεγάλης ακμής του Αγίου Ορους όταν αριθμούσε πάνω από 10.000 μοναχούς, αλλά και περίοδοι λειψανδρίας. Στους εορτασμούς της χιλιετηρίδας του Αγίου Ορους, το 1963, δηλαδή όταν εορτάστηκαν τα χίλια χρόνια μετά την ίδρυση του πρώτου μεγάλου κοινοβίου του Αγίου Ορους, της Ιεράς Μονής Μεγίστης Λαύρας, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Αθηναγόρας είχε αναφέρει χαρακτηριστικά: ‘Μαζί με την χιλιετηρίδα εορτάζουμε και τα λοίσθια του Αγίου Ορους’. Και το είχε πει βέβαια αυτό, γιατί μεγάλη λειψανδρία απειλούσε το Αγιον Ορος.

Η φωτογραφία είναι ευγενική παραχώρηση στον «Ε.Κ.» από την Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου.

»Από το 1968 και μετά άρχισε μία θαυματουργική επάνδρωση του Αγίου Ορους με την ευλογία της Κυρίας Θεοτόκου, της Εφόρου και Ηγουμένης του Αγίου Ορους. Μονές από ιδιόρρυθμες γίνονται κοινόβιες και στελεχώθηκαν με νέους μοναχούς, όπως η Μονή Σταυρονικήτα με νέο Ηγούμενο τον π. Βασίλειο Γοντικάκη. Τo 1971, σύμφωνα με τα στατιστικά που δημοσίευσε ο τότε καθηγητής και τώρα ομότιμος της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Γεώργιος Μαντζαρίδης, αυξήθηκε ο πληθυσμός του Αγίου Ορους κατά μία μονάδα.

»Στη συνέχεια επανδρώνονται οι Μονές Σίμωνος Πέτρας με τον Γέροντα Αιμιλιανό από την Μονή του Μεγάλου Μετεώρου, οι Μονές Φιλοθέου, Οσίου Γρηγορίου, Κουτλουμουσίου, Δοχειαρίου, Ξενοφώντος, Κωνσταμονίτου, Διονυσίου, Καρακάλλου και οι υπόλοιπες με τελευταία την Ιερά Μονή Παντοκράτορος. Σήμερα ως εκ θαύματος όλες οι Μονές του Αγίου Ορους είναι επανδρωμένες, όλες είναι κοινόβιες και οι περισσότερες από αυτές με πολλούς μοναχούς. Σήμερα το Αγιον Ορος έχει περίπου 2.000 μοναχούς και όντως βρίσκεται σε καλό δρόμο».

Στην ερώτηση, τι μήνυμα κομίζετε στην Ομογένεια της Αμερικής από την Αθωνική Μοναστική Πολιτεία, είπε: «Ως Αγιορείτες πονούμε για τον σύγχρονο άνθρωπο, που ζει στην εποχή αυτή του παραλογισμού, της ευρύτατης αποδοχής της αμαρτίας, του κατακερματισμού του ανθρωπίνου προσώπου, της αποδόμησης κάθε αξίας και θεσμού. Προσευχόμαστε και ευχόμαστε να είστε σταθεροί στις Παραδόσεις της Εκκλησίας μας, να ζείτε την εσωτερική εν Χριστώ ζωή, η οποία καταξιώνει τον άνθρωπο και δίνει νόημα στην ζωή του. Η Κυρία Θεοτόκος, η Ηγουμένη του Αγίου Ορους να σας σκεπάζει, να σας ενδυναμώνει και να ευλογεί πάντοτε».

Ο Γέροντας Εφραίμ, ο μητροπολίτης Ατλάντας, κ. Αλέξιος και ο ηθοποιός Jonathan Jackson. Η φωτογραφία είναι ευγενική παραχώρηση στον «Ε.Κ.» από την Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου.