🔺Του Σωτήρη Μ. Τζούμα
Η σύγκληση της Ιεραρχίας για την Εκκλησία μας είναι μία ιερή και σημαντική στιγμή αφού συνέρχεται το ανώτατο όργανο διοίκησης της Εκκλησίας μας. Σε μια σωστά οργανωμένη Αυτοκέφαλη Εκκλησία το γεγονός αυτό αποτελεί την αποθέωση του Συνοδικού μας συστήματος. Δυστυχώς στην Εκκλησία μας η Συνοδικότητα λειτουργεί επιλεκτικά.
Και το δυστύχημα είναι ότι αυτοί που την επιζητούσαν επί Χριστοδούλου και τον κατήγγειλαν για καταστρατήγηση του θεσμού, είναι οι ίδιοι που σήμερα τον έχουν αποβάλλει από τη συνείδηση των Ιεραρχών μας.Για να μην αντιδρούν.
Για παράδειγμα η Ιεραρχία του Οκτωβρίου 2022 θα μείνει στην ιστορία ως μια υποτονική και αδιάφορη Ιεραρχία. Συνήλθε για μα εκλέξει τέσσερις νέους Μητροπολίτες και αν στο τέλος δεν αντιδρούσαν δύο τρεις ευσυνείδητοι Ιεράρχες για να βγει ένα ανακοινωθέν προς τον λαό δεν θα ακούγαμε τη φωνή της Εκκλησίας μας πέρα από τα ανακοινωθέντα για τις εκλογές.
Ναι με εξαίρεση τις εκλογές των τεσσάρων Μητροπολιτών και την εμπεριστατωμένη εισήγηση του Σεβ. Σάμου κ. Ευσεβίου για την ενοριακή μας ζωή, με την οποία μας υπενθύμισε με μοναδική ευαισθησία και ενάργεια το έργο και τις δράσεις των παλαιών ενοριών, δεν υπήρξε κάποια άλλη έκπληξη.
Η εισήγηση του Αρχιεπισκόπου έδωσε με ανάγλυφο τρόπο την 55ετή πορεία του στο θυσιαστήριο και την 15χρονη Αρχιεπισκοπική του θητεία με όλα τα θετικά και τα αρνητικά όπως παραδέχθηκε και ο ίδιος.
Κατά τη γνώμη μου ήταν λάθος ο μικρός μεν αλλά αρκούντως φαρμακερός υπαινιγμός του:
« Ἀσφαλῶς θά ὑπάρξουν ἐπιστήμονες, ἐρευνητές πού θά φέρουν ὑπεύθυνα στήν ἐπιφάνεια κακοποιημένες πολλές ἀλήθειες καί θά γελοιοποιήσουν τίς πρόχειρες κατά καιρούς φυλλάδες καί τίς πληρωμένες «διαφημίσεις» καί προβολές».
Έπρεπε να του πει κάποιος εκ των συνεργατών του που άκουσαν τον χαιρετισμό του πριν την επίσημη εκφώνηση του στην αίθουσα της Ιεραρχίας ότι τέτοιου είδους διαπιστώσεις όταν υπάρχουν άνθρωποι που τις έζησαν καλόν είναι να μην έρχονται στην επιφάνεια άνευ λόγου. Άλλωστε είναι διπλής αναγνώσεως και ασφαλώς διπλής ερμηνείας. Και μερικές φορές γυρίζουν ως μπούμεραγκ!
Η Ιεραρχία κράτησε τέσσερις ημέρες και πέρασε χωρίς να μας αφήσει κάτι για να τη θυμόμαστε. Κανένα ενδιαφέρον για τις εργασίες της. Δεν νοιάστηκε κανείς. Τα δε ΜΜΕ που διψούν πάντα για «σπέρμα,αίμα και …στέμμα» δεν έδωσαν σημασία ούτε για τις συνεδριάσεις αλλά ούτε και για το περιεχόμενο των εργασιών και τις εκλογές.
Δεν είναι τυχαίο αυτό που μας είπε σοβαρός και μετρημένος στα λόγια Ιεράρχης:δυστυχώς πατώσαμε! Δεν θα έχεις άδικο αν το γράψεις!
Και μπορεί οι τέσσερις υποψήφιοι που πρότεινε ο Αρχιεπίσκοπος για τις ισάριθμες χηρεύουσες Μητροπόλεις,να επικράτησαν χωρίς αντιπάλους αλλά η τελευταία εκλογή του Ηλείας έδωσε κάποια μηνύματα τα οποία ξεπερνούν τα όρια της απλής και σιωπηλής διαφωνίας. Η διαμαρτυρία των 11+5 Ιεραρχών είτε δια της λευκής ή της άκυρης ψήφου είναι ένα ηχηρό μήνυμα. Δεν ξέρουμε αν θα υπάρξει συνέχεια αλλά είναι θέμα προς αξιολόγηση.
Οι δυο Μητροπολίτες εξελέγησαν χθες και οι άλλοι δυο σήμερα. Ο Μητροπολίτης Δράμας Δωρόθεος έφτασε στο ρεκόρ των 69 ψήφων επί 75 παρόντων.
Και το αποτέλεσμα αυτό είναι αντάξιο του νέου Μητροπολίτη ο οποίος διακρίθηκε μέσα στο Συνοδικό Μέγαρο για την αποτελεσματική και συνεπή εργασία του. Έστω και χωρίς πολλά λόγια και υπερβολές όπως οι περισσότεροι.
Ως γνωστόν και οι τέσσερις νέοι Μητροπολίτες αποτελούν προσωπική επιλογή του Αρχιεπισκόπου Αθηνών, αλλά ύστερα από αιτήματα των Γεροντάδων Μητροπολιτών.
Ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος δεν θα δυσκολευτεί ποτέ από δω και πέρα να εκλέξει όποιον θέλει, όπου θέλει αρκεί να το θέλει.
Μόνο όταν ακούμε ότι σε μια Μητρόπολη ρίχνει δύο υποψηφίους είναι γιατί ενώ προτιμά τον έναν θέλει να θολώσει τα νερά για τον άλλον και να τον οδηγήσει στην ξέρα και στην απαξίωση. Το είδαμε πολλές φορές να γίνεται αυτό κατά τα 15 έτη της Αρχιεπισκοπικής του θητείας.Και είναι άδικο. Και το άδικο ουκ ευλογείται!
Αλλά ποιος νοιάζεται γιαυτό; Ιερώνυμος και ίσιο κόκκαλο δεν συμβαδίζουν, είναι δύο έννοιες εκ διαμέτρου αντίθετες.
Για τις τέσσερις τελευταίες εκλογές, χθες και σήμερα, είχαμε τέσσερα αιτήματα Γεροντάδων Μητροπολιτών για τα πνευματικά τους αναστήματα.
🔹Ο Μητροπολίτης Χαλκίδος Χρυσόστομος- ο οποίος έχει αποδειχθεί μέχρι τώρα ένας από τους πιο ισχυρούς κρίκους της Ιεραρχίας αφού αυτό που βάζει στο μυαλό του το επιτυγχάνει – ζήτησε να προαχθεί ο Αρχιμ. Νικηφόρος Ευσταθίου, πνευματικό του ανάστημα, αδελφός του συμπαθούς και δραστήριου Αρχιμ. Νικοδήμου Ευσταθίου Πρωτοσυγκέλλου της Ι. Μητροπόλεως Χαλκίδος και δεξιού βραχίονά του . Και ο Αρχιεπίσκοπος τον προώθησε άνευ αντιρρήσεως για την ιστορική Μητρόπολη Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως.Ο Νικηφόρος έχει κάνει λαμπρές σπουδές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και σίγουρα τα κατσάβραχα της συγκεκριμένης Μητρόπολης δεν θα είναι ο ιδανικός τόπος γιαυτόν μετά την ειδυλλιακή και παραθαλάσσια Χαλκίδα. Αλλά είναι πάντα ανηφορικός ο δρόμος προς την εξουσία που δίνει το αξίωμα του Αρχιερέως. Ο Νικηφόρος εξελέγη πανηγυρικά χθες από την Ιεραρχία και η ψήφος αυτή είναι ψήφος επιδοκιμασίας τόσο για τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο όσο και για τον Χαλκίδος Χρυσόστομο. Ευχόμαστε στον εκλεγέντα νέο Μητροπολίτη Γόρτυνος Νικηφόρο να επιτύχει στη νέα διακονία του ως Αρχιερεύς και να φανεί αντάξιος των σπουδαίων προκατόχων του.
Η Μητρόπολη Γόρτυνος μπορεί να είναι μικρή και άγονη αλλά έχει καλό κόσμο και μάλιστα υπάρχουν πολλοί σπουδαίοι άνθρωποι που έλκουν την καταγωγή τους από τα αγιασμένα χώματα της. Πεδίο δόξης λαμπρό αν κάποιος έχει όραμα και θέλει να αφήσει πίσω του έργο!
🔹Ο Μητροπολίτης Δημητριάδος Ιγνάτιος εκ των πιο προβεβλημένων Ιεραρχών της Εκκλησίας μας- ο Γέροντας του ο Καλλίνικος τον αποκαλούσε.. φίρμα- και διαχειριστής της κληρονομιάς του Χριστοδούλου στον Βόλο,είχε αφήσει έναν ανοικτό λογαριασμό από την εποχή της εκλογής του Μητροπολίτη Φιλίππων. Τότε υπερίσχυσε ο πράος και ταπεινός Στέφανος έναντι του Δαμασκηνού για την ιστορική Μητρόπολη της Μακεδονίας. Το σχέδιο του Θεού πάντα διαφέρει από εκείνα των ανθρώπων. Αλλά ο Δημητριάδος είναι δεινός παίκτης ωσάν τον Γέροντά του αείμνηστο Πειραιώς Καλλίνικο. Ξέρει πότε να βγει στο ξέφωτο. Δεν το ξέχασε, ούτε το έβαλε κάτω. Αφού άφησε και πέρασαν μερικά χρόνια επανήλθε δριμύτερος προς τον Αρχιεπίσκοπο.Μόλις χήρευσε η αχανής Μητρόπολη Αιτωλίας και Ακαρνανίας ζήτησε από τον Αρχιεπίσκοπο να τιμήσει την υπόσχεσή του. Είχε έναν παραπάνω λόγο αφού ήταν ο ανακριτής του άτυχου Κοσμά για τις εμμονές που ανέπτυξε την εποχή του κορονοϊού. Δυστυχώς ο Κοσμάς έφυγε από τη ζωή αφού οι άνθρωποι που τον συμβούλευαν τον οδήγησαν μοιραία στον θάνατο.
Ο μόνος πιστός και ειλικρινής συνεργάτης του Αρχιμ. Επιφάνιος Καραγεώργος δεν μπόρεσε να τον μεταπείσει να ακολουθήσει την σωστή θεραπεία. Και έφυγε πρόωρα προς μεγάλη θλίψη του απορφανισμένου ποιμνίου του.
Και ο Αρχιεπίσκοπος είπε ναί, αλλά με έναν όρο: να μη φέρουν αντίρρηση στο ενδεχόμενο διχοτόμησης της Μητρόπολης με βάση τον παλαιό σχεδιασμό που είχε γίνει επί Χριστοδούλου.
Ο Δημητριάδος ασφαλώς έλεγε ναί σε όλα, όσα του έλεγε ο Αρχιεπίσκοπος. Είχαμε δημοσιεύσει σχετική φωτό τότε που είχαν βρεθεί στο Δήλεσι.
Και αυτή η καλή του συμπεριφορά ανταμείφθηκε με το παραπάνω. Η Κυβέρνηση αποδείχθηκε ανίκανη να χαράξει μία νέα στρατηγική στα της Εκκλησίας και να διχοτομήσει την Μητρόπολη και έτσι ο Δαμασκηνός είναι ο μεγάλος νικητής και τυχερός.Εξελέγη Μητροπολίτης για την ενιαία Μητρόπολη Αιτωλίας και Ακαρνανίας. Είναι ικανός και δημιουργικός κληρικός. Ευχή μας να αμβλύνει τις γωνίες που τον κάνουν σκληρό και δύσκολο. Δεν έχει λόγους πια να δείχνει στους άλλους ότι είναι ο πρώτος μετά τον πρώτο. Τώρα θα είναι πρώτος.
Η Κυβέρνηση και ο Πρωθυπουργός φοβήθηκαν τους λίγους φωνασκούντες και πλήγωσαν τον λαό της Εκκλησίας που ήθελε την διχοτόμηση. Περίμεναν μισό αιώνα για να βρεθεί μία κυβέρνηση με ισχυρή θέληση και να δώσει την πρέπουσα λύση αλλά επί Νέας Δημοκρατίας και τις δύο φορές το σχέδιο ματαιώθηκε.
Αυτή τη φορά ο μεγάλος “χαμένος” της εξέλιξης αυτής είναι ο Αρχιμ. Επιφάνιος Καραγεώργος,γέννημα και θρέμμα της περιοχής και ο κληρικός που ισορροπούσε τον Κοσμά στα δύσκολα και στις υπερβολές. Όλα έδειχναν πως π. Επιφάνιος προοριζόταν για την Μητρόπολη Μεσολογγίου που θα προέκυπτε από την διχοτόμηση.
Δυστυχώς το σχέδιο δεν πέρασε και ο π. Επιφάνιος έμεινε εκτός. Ετσι εξελέγη πανηγυρικά ο Δαμασκηνός! Αφού ενθρονιστεί με το καλό και προσαρμοστεί στα νέα του καθήκοντα ευχόμαστε να κάνει την διαφορά και την υπέρβαση με την επίδειξη μεγαλοψυχίας και να δώσει κάποιες επίμαχες περιοχές σε γειτονικές Μητροπόλεις που φυτοζωούν! Άξιο και δίκαιο! Να το κάνει τώρα,νωρίς και όχι αφού παλιώσει ως Αρχιερεύς γιατί τότε θα λέει όπως μερικοί άλλοι: «πως να αποχωριστώ το ποίμνιο μου;».Το έχουμε ξαναζήσει το σενάριο με άλλα πρόσωπα.Εκτός αν εξακολουθεί να υφίσταται το ενδεχόμενο της διχοτόμησης με τη σύμφωνη γνώμη του νέου Μητροπολίτη. Τότε τα πράγματα αλλάζουν. Ίδωμεν.
🔺Ο Μητροπολίτης Γουμενίσσης Δημήτριος, είναι ένας από τους πιο πνευματικούς και φιλομόναχους Μητροπολίτες της Εκκλησίας μας.Πέρασε δύσκολα χρόνια ως Μητροπολίτης Λάρισας τότε που το κλίμα ήταν πολωμένο και υπήρχε φανατισμός. Αλλά η εκλογή του σε Γουμενίσσης απέδειξε πόσο άξιος και ικανός είναι και πόσο ανεγκέφαλοι αποδείχθηκαν οι Λαρισαίοι με τον φανατισμό τους. Ο Σεβ. Γουμενίσσης ζήτησε από τον Αρχιεπίσκοπο να προωθήσει τον καθ´όλα επιτυχή Α ´ Γραμματέα της Συνόδου Αρχιμ. Δωρόθεο Πάπαρη, έναν καταξιωμένο κληρικό της Εκκλησίας μας με λιπαρά μόρφωση και πνευματική υποδομή. Άφησε την πλούσια οικογένεια και τις οικογενειακές επιχειρήσεις για να ενδυθεί το αγιασμένο ράσο του Μοναχού. Η πίστη του, η προσευχή του και η καλή του καρδιά τον έφτασαν στο ύπατο της Αρχιερωσύνης αξίωμα.
Ο Αρχιεπίσκοπος ενώ ποτέ δεν αρνήθηκε την προαγωγή του έλεγε πάντα στον Σεβ. Γουμενίσσης ότι υπολογίζει πολύ στην παρουσία του και την προσφορά του στη ΔΙΣ και θα τον προωθήσει κάπου καλά αργότερα.
Η χηρεία της Μητρόπολης Δράμας με την Κοίμηση του αγαπημένου μας Παύλου ήταν αναπάντεχη. Ο Αρχιεπίσκοπος αμφιταλαντεύτηκε μεταξύ τριών υποψηφίων ώσπου επικράτησε η φωνή του Γέροντος Γουμενίσσης -«ως φωνή υδάτων πολλών»- για τον π. Δωρόθεο. Και τα κατάφερε. Εξάλλου ο π. Δωρόθεος είναι πλέον σε ηλικία που οι άνθρωποι συνταξιοδοτούνται.
Έπρεπε να προχωρήσει επιτέλους και να προαχθεί. Εξελέγη πανηγυρικά Μητροπολίτης Δράμας εις διαδοχή του μεγάλου Παύλου . Ελπίζουμε οτι θα σεβαστεί και να συνεχίσει το σπουδαίο έργο του. Άλλωστε από όλους τους νέους που εξελέγησαν, ο νέος Δράμας είναι ο μόνος που θα βγάλει τα παπούτσια του για να μπει στην Μητρόπολη και να απολαύσει το έργο που άφησε πίσω του ο Παύλος. Τον πρώτο καιρό ο Δωρόθεος μόνο θα εγκαινιάζει τα έργα του Παύλου. Μεγάλη ευλογία. Ρώτησα κάποτε τον σπουδαίο Φιλίππων Προκόπιο, που λείπει από την Εκκλησία μας και δεν ήταν εύκολος άνθρωπος, γιατί τα πάτε τόσο καλά με τον Άγιο Δράμας; Και μου απάντησε:
-Γιατί Σωτήρη είναι σαν και μας τους Χιώτες ! Έχει λόγο. Δεν είναι άλλα μπρος και άλλα πίσω! Και είναι μεγάλος μερακλής σε όλα.
Και είχε απόλυτο δίκαιο! Ο Δωρόθεος διαδέχεται έναν σπουδαίο προκάτοχο. Θα φανεί αντάξιος του.
🔺Ο Μητροπολίτης πρώην Ηλείας Γερμανός παραιτήθηκε και ζήτησε την εκλογή- διορισμό του βοηθού Επισκόπου Ωλένης Αθανασίου.
Ενώ αυτή η μεθόδευση- εκλογή -διορισμός, φάνηκε προς στιγμήν ότι θα σταματούσε, ώστε να πάψει να αποτελεί τον βραχνά για πολλούς Ιεράρχες( όπως έλεγε ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος) και ότι η εκλογή του Τρίκκης Χρυσοστόμου θα ήταν η τελευταία φωτογραφική εκλογή, όπως είχε πει ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος, ως αιτιολογία στον π. Άρτης Ιγνάτιο τον Δ ´ που παραιτήθηκε για τον Πρωτοσύγκελλό του Θεολόγο.
Στην περίπτωση του Γέροντα Ηλείας δεν μπόρεσε να πει το ίδιο. Από μία άποψη ανταποδίδει την στήριξη και ικανοποιεί το αίτημα του επιστήθιου φίλου του Γερμανού που ήταν δίπλα του στα δύσκολα και τον σιγοντάριζε σε όλες τις επιθέσεις του κατά Χριστοδούλου! Τα δύο μέτρα και τα δύο σταθμά είναι πάντα ένα προσφιλές μέσον μέτρησης των εκκλησιαστικών μας πραγμάτων, ιδίως όταν υπάρχουν υποκειμενικοί λόγοι προς διεκπεραίωση. Άλλωστε ο Ηλείας Γερμανός ήταν αυτός που ζήτησε με αναίσχυντο τρόπο την παραίτηση του Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου στα γεγονότα του 2004-2005, όταν η παρέα του έριχνε λάσπη στον ανεμιστήρα εναντίον του Μεγάλου και ανεπανάληπτου Πρωθιεράρχου και επεδίωκε να τον οδηγήσει σε παραίτηση. Η ιστορία δικαίωσε τον Χριστόδουλο και το οσιακό τέλος του έδειξε ποιος είναι και τι θέση και τι παρρησία έχει κοντά στον Θεό . Δεν μπορούμε να πούμε το ίδιο και για τους άλλους. Ίσως κι ίδιος ο Θεός δεν τους θέλει κοντά του και τους αφήνει εδώ να ταλαιπωρούν εμάς και την Εκκλησία!
Η εκλογή του νέου Ηλείας Αθανασίου έγινε με την βοήθεια του Αρχιεπισκόπου.Και ενώ υπήρξε μουρμούρα από τους Ιεράρχες μας στο τέλος πήγαν και ψήφισαν αυτό που ήθελε ο Πρώτος.Ασφαλώς δεν τον άφησαν χωρίς μήνυμα. Οι 16 Ιεράρχες που ψήφισαν λευκό και άκυρο έστειλαν στον Αρχιεπίσκοπο ένα πολύ ηχηρό μήνυμα. Πολλοί λένε ότι δεν έδωσε καμία σημασία. Αλλά το βέβαιο είναι ότι όταν κάτι σιγοκαίει μπορεί να καταλήξει σε μπουρλότο! Πότε; Την κατάλληλη στιγμή. Το βέβαιο είναι ότι πάνω από τα ανθρώπινα υπάρχει ο Θεός! Και αφού το επιτρέπει σημαίνει ότι το θέλει. Ωστόσο, είναι απορίας άξιο πως ο Γερμανός ενώ επέμενε επι πέντε χρόνια για την προαγωγή σε Επίσκοπο του συγγενούς του, άξιου κληρικού Συνοδικού γραμματέα Αρχιμ. Δαμασκηνού Πετράκου, – δύο αγωγές και δύο μηνύσεις μου έκανε που το έγραφα αυτό την εποχή της αιχμής – τον οποίο φοβόταν ο Ωλένης ότι θα τον «καπελώσει» όταν έλθει η ώρα της διαδοχής, ο Γερμανός στο τέλος παραιτήθηκε από αυτή την αξίωση και αρκέστηκε στην προαγωγή του Αθανασίου ως διαδόχου του.
Η αλλαγή στάσεως του Γέροντα Μητροπολίτη οφείλεται σύμφωνα με ψύχραιμους παρατηρητές στην επιμονή του δικηγόρου και επιστήθιου φίλου και συνεργάτη του, ο οποίος από την εποχή Χριστοδούλου αγωνιζόταν για την προαγωγή του Αθανασίου σε Μητροπολίτη Τριφυλλίας και Ολυμπίας. Έριξε τα μούτρα του ο Γερμανός μετά το … «Χριστόδουλε παραιτήσου» και ζήτησε ραντεβού με τον νομικό συνεργάτη του για να δει τον Αρχιεπίσκοπο και να του πει να εκλέξουν τον Αθανάσιο Μητροπολίτη!
Και ο Χριστόδουλος που δεν μασούσε τα λόγια του, τους έδωσε μια ξεγυρισμένη απάντηση που θα τη θυμούνται ακόμη. Γιαυτό όλοι αυτοί ακούνε …Χριστόδουλος και δαιμονίζονται! Αγιοι άνθρωποι!Κι ύστερα μου λέτε να μην γράφω!
Τα αποτελέσματα των εκλογών -60(ο Νικηφόρος) 63 ( ο Δαμασκηνός) ,69 ψήφοι (το ρεκόρ Δωροθέου) και 55 (ο Αθανάσιος) υπέρ των υποψηφίων στους 77 και 75 παρόντες – δείχνουν ότι ο Ιερώνυμος ο Β´ ελέγχει το 80% και πλέον της Ιεραρχίας και αναδεικνύεται πανίσχυρος. Το έγραψα και θα το ξαναγράψω:μέχρι να συναντήσει το κοντέρ το βιολογικό τέλος του θα δούμε να κάνει πράγματα που δεν τόλμησε κανείς άλλος Αρχιεπίσκοπος να κάνει. Πέρα από Συνοδικότητα και σύμφωνη γνώμη της Ιεραρχίας. Η υπεροχή αυτή του δίνει το μεγάλο προνόμιο να διαπραγματεύεται με την εκάστοτε κυβέρνηση μόνος του χωρίς τους Ιεράρχες, για όλα τα θέματα- μείζονα, φλέγοντα και τρέχοντα εκκλησιαστικά ζητήματα- και να ανακοινώνει εκ των υστέρων τις συμφωνίες του. Ποιος να μιλήσει! Το Συνοδικό σύστημα της Εκκλησιας μας «θριαμβεύει»! Από τη στιγμή που βγαίνει κερδισμένος και ο ίδιος – -πρωτίστως ο ίδιος -και η Εκκλησία μέσα από αυτή την διαπραγματευτική τακτική του, τότε γιατί να έχουν αντίρρηση οι Ιεράρχες; Έστω και με μερικά λάθη και αδυναμίες, το βέβαιο είναι πως αγαπάει την Εκκλησία και επιθυμεί την πρόοδο εκκλησιαστικών έργων. Μακάρι, γιατί οι εποχές άλλαξαν, οι προκλήσεις είναι μεγάλες και η Εκκλησία μας θα κληθεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ποικιλότροπη στήριξη του λαού μας.Όμως ας μην τα περιμένουμε όλα από τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο. Γράφει τίτλους τέλους και σε λίγα χρόνια θα παραδώσει την σκυτάλη. Αυτοί που φιλοδοξούν να κυβερνήσουν το σκάφος της Εκκλησίας γιατί δεν κάνουν κάτι για μα ξεχωρίσουν ώστε να πούμε από την καρδιά μας: τοιούτος ημίν έπρεπε Αρχιεπίσκοπος!
