Του π. Ηλία Μάκου
Ένας αυτοκράτορας του Βυζαντίου, ο Νικηφόρος Φωκάς, που ακολουθούσε στρατιωτική πολιτική, έγινε άγιος της Εκκλησίας.
Η μνήμη του εορτάζεται στις 11 Δεκεμβρίου και αποδεικνύει ότι ένας κοσμικός ηγέτης μπορεί να είναι και πιστός ακόλουθος της Βασιλείας του Θεού.
Ο Νικηφόρος Φωκάς, που λέγεται ότι φορούσε ράσα κάτω από το αυτοκρατορικό ένδυμα και επιθυμούσε τη μοναχική ζωή, συνέβαλε με καθοριστικό τρόπο να χτιστεί η Μεγίστη Λαύρα από τον Άγιο Αθανάσιο τον Αθωνίτη, που ήταν η πρώτη Μονή, η οποία ιδρύθηκε στο Άγιο Όρος.
Έδειξε με τη ζωή του ότι δεν είχε η καρδιά του, παρά τη θέση του, εξουσιαστικά και τυραννικά στοιχεία, αλλά “εξουσιάζονταν” από τον Χριστό.
Ήταν ένας άρχοντας, που μετρούσε το πρωτείο με το μέτρο του Θεού και έτσι το προσδιόριζε διαφορετικά από μας.
Το πρωτείο, που αναγνωρίζει ο Χριστός, βρίσκεται σε άλλη κατεύθυνση από εκεί, που το ζητά συνήθως η κοινωνία.
Ο Χριστός αντί για πρωτείο εξουσίας ζητά πρωτείο διακονίας.
Επιδιώκοντας εξουσία οι άνθρωποι, θέλουμε δύναμη, για να επιβληθούμε πάνω στους άλλους.
Και κάνουν συνήθως οι μεγάλοι του κόσμου κατάχρηση της ισχύος τους, όπως το λέει και το Ευαγγέλιο (κατα-κυριεύσουσι, κατ-εξουσιάζουσι…).
Η Εκκλησία από την πρώτη στιγμή της οργάνωσής της στον κόσμο, μιλά όχι για “αξιώματα”, αλλά για “διακονίες”.
Στην εκκλησιαστική γλώσσα “υπουργοί” ονομάζονται οι “διάκονοι”, οι “υπηρέτες” του λαού.
Αυτό το σημαντικό, δεν το έχουμε ακόμη συνειδητοποιήσει. Η συνηθισμένη διάκριση σε υπεροχικά πρόσωπα και σε κατώτερα ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις μιας κοσμικής προσέγγισης.
Δυστυχώς, όμως, και μέσα στην εκκλησιαστική ζωή εμφανίζονται συχνά καταστάσεις, που νοθεύουν την χριστιανική μας ουσία.
Ιδεολογικοποιείται και αποπροσανατολίζεται η διακονία, όταν με το στόμα, μπορεί να λέμε ότι είμαστε “ταπεινοί και ανάξιοι δούλοι του Θεού”, με τη ζωή μας, όμως, δεν διαφέρουμε καθόλου από τους “τυράννους”.
Δεν μπορούμε όλοι να καταλάβουμε τις πρώτες θέσεις στην κοινωνική ζωή. Μπορούμε, όμως, όλοι να διεκδικήσουμε και να κατακτήσουμε την πρωτοπορία στη διακονία.
Και θα μιλούσαμε, σήμερα, για μια διαφορετική κοινωνία, για μια γνήσια χριστιανική κοινωνία, αν όλοι κινούμασταν από αυτόν τον θεάρεστο πόθο.