Έχω ασχοληθεί ξανά στο παρελθόν με το ζήτημα της τελέσεως των Ιερών Μυστηρίων καταγράφοντας τις σκέψεις μου εν είδει χρονογραφήματος με τον τίτλο: ” Γάμος και Βάπτιση : Μυστήριο ή τελετή; ” Σήμερα επανέρχομαι στο θέμα αυτό μιας και η περίοδος αυτή έως και τις αρχές του Φθινοπώρου, ενδείκνυται για την τέλεση μυστηρίων στους Ναούς μας.
Στα είκοσι χρόνια της Ιεροσύνης μου, είναι αλήθεια πως και άκουσα αλλά και είδα αρκετά που αφορούν την τέλεση των Ιερών Μυστηρίων στους Ναούς της Πατρίδος μας. Επαναλαμβάνω, πως τυχών λαθεμένες πρακτικές, όπως για παράδειγμα οι υπερβολικοί στολισμοί ή η επιλογή σταυρού για το βάπτισμα- που μόνον σταυρός δεν είναι- και ότι άλλο σχετικό, δεν έχει να κάνει μόνον με την άγνοια του κόσμου για την Ιερότητα των Μυστηρίων, αλλά περισσότερο με την ασυδοσία κάποιων κληρικών που σε μια προσπάθεια να έχουν μυστήρια στις Εκκλησίες τους- με ότι και αν συνεπάγεται αυτό- είναι διατεθειμένοι να δεχθούν τα πάντα, αρκεί να έχουν γάμους και βαφτίσια! Αυτή είναι η πικρή αλήθεια!
Οι κληρικοί για παράδειγμα, έχουμε υπ’ όψιν μας την συνοδική εγκύκλιο υπ’ αριθμ. 2309/21-1-1982, η οποία απαγορεύει σε όσους έχουν τελέσει πολιτικό γάμο να γίνουν ανάδοχοι σε βάπτιση, με το απλό σκεπτικό πως δεν μπορείς να απορρίπτεις το ένα μυστήριο και να δέχεσαι το άλλο! Σχετικά με τους αναδόχους βλέπε εδώ. Επίσης προβλέπεται σαφώς πως ΔΕΝ μπορεί να γίνει ανάδοχος κάποιος ανήλικος. Δεν είναι δυνατόν ένα παιδί 7 ή 8 ετών, να γίνει νονός σε ένα άλλο μικρότερο παιδί. Άλλο η κουμπαριά και άλλο το μυστήριο!
Το εξηγείς λοιπόν στους ανθρώπους και βρίσκεσαι αντιμέτωπος με την απάντηση: ”Ναι, αλλά σε άλλες Εκκλησίες το δέχονται!”. Τι μπορείς να εξηγήσεις λοιπόν σε αυτήν την περίπτωση. Πως ο εκκλησιαστικός κανόνας δεν είναι τοπικός αλλά αφορά όλες τις ενορίες; Και πως θα δικαιολογηθείς στους ενορίτες σου, όταν εφαρμόζοντας την εγκύκλιο της Εκκλησίας τους λες πως ο ανάδοχος δεν μπορεί να έχει τελέσει μόνον πολιτικό γάμο και να γίνει νονός και εκείνοι απευθύνονται σε διπλανή ενορία όπου ο παπάς ούτε καν σκέφτηκε να ρωτήσει – όχι να ζητήσει και πιστοποιητικό τελέσεως θρησκευτικού γάμου- με αποτέλεσμα εσύ να γίνεις ο κακός παπάς και ο άλλος – ο ασύδοτος και αδέσποτος- να είναι ο καλός παπάς!
Με ποιο τρόπο δηλαδή η Εκκλησία υπερασπίζεται στο σημείο αυτό τις αποφάσεις τις; Επαφίεται στην ελευθέρα βούληση του κάθε παπά η εφαρμογή των αποφάσεων της Εκκλησίας, γιατί κάτι τέτοιο συμβαίνει! Αυτό είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα μας μέσα στον χώρο της Εκκλησίας, πως ο κάθε Κληρικός μπορεί ενεργώντας κατά το δοκούν, να δεχθεί ή να αρνηθεί, ότι του ζητηθεί από ανθρώπους που επαναλαμβάνω, δεν φταίνε οι ίδιοι, μιας και αν κάτι το αγνοείς δεν μπορείς και να το κατανοήσεις!
Ενθυμούμαι την απαγορευτική εγκύκλιο της Ιεράς Συνόδου για την τέλεση υπαίθριων Μυστηρίων. Εφαρμόζεται σήμερα σε όλες τις Μητροπόλεις; Μάλλον όχι, αν λάβεις υπ’ όψιν σου τις φωτογραφίες που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο με τα Μυστήρια να τελούνται κάτω από τον καταγάλανο ουρανό με θέα το απέραντο γαλάζιο! Και αν δεν θέλεις θάλασσα, έχεις και την επιλογή των ”κτημάτων” που μπορείς να τελέσεις τον γάμο σου ακόμα και μπροστά από ένα… προσκυνητάρι!
Παρά λοιπόν τις πολλαπλές εγκυκλίους είτε τις συνοδικές, είτε αυτές των επιχωρίων Επισκόπων που σχετίζονται με την τέλεση των Ιερών Μυστηρίων, όσο ο κάθε παπάς θα κάνει αυτό που ο ίδιος θέλει- με οποιοδήποτε κόστος…- θα συνεχίζουν να ομαδοποιούνται οι Παπάδες σε καλούς και κακούς, σύμφωνα με αυτήν την ωραία ρήση του θυμόσοφου λαού μας που καταλήγει πως: θέλοντας ο βλάχος, μη θέλοντας ο ζωγράφος, βάλανε στον Χριστό κόκκινα τσαρούχια!
π. Θ. Α.