Η ιστορική εγκύκλιος του Μητροπολίτη Φωκίδος Θεοκτίστου, σαν μία κραυγή ποιμαντικής αγωνίας, προς τους εφημερίους της εκκλησιαστικής Επαρχίας του με συμβουλές για την καθημερινή διακονία τους και προτροπές για την καλύτερη και αποτελεσματικότερη άσκηση του ποιμαντικού και κοινωνικού έργου τους:
Πρός
Ἅπαντας τούς Ἐφημερίους τῆς καθ’ Ἡμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως.
Εἰς Ἔδρας των.
Ἀγαπητοί Πατέρες.
Μέσα ἀπό τήν παροῦσα ἐγκύκλιό μου, λαμβάνω τήν εὐκαιρία νά ἐπικοινωνήσω μαζί σας, γιά νά ἐναποθέσω στίς καρδιές σας, μερικές σκέψεις ἀγάπης καί φιλάδελφες συμβουλές, πού ἀναφέρονται στό λειτουργικό λατρευτικό μας ἔργο, καθώς ἐπίσης καί στήν κατηχητική, ἱεραποστολική καί κοινωνική μας δράση.
Ἀπό τίς πρώτες ἡμέρες, πού ἀνέλαβα Ἐπίσκοπος καί Ποιμενάρχης τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Φωκίδος, δι’ ἐγκυκλίων μου, ὑπέδειξα πρός ὅλους σας, μέ πολλή ἀγάπη καί σεβασμό, διά τό πώς πρέπει νά εἶναι, νά ἐργάζεται καί νά ζεῖ ὁ κληρικός μας, ὥστε νά φέρει καρπούς πνευματικούς εἰς τήν ἐνορία του καί γενικῶς εἰς τήν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, ταπεινοί ἐργάτες τοῦ Ὁποίου εἴμεθα ὅλοι.
Ἐπιθυμῶ ἡ Ἐκκλησία τῆς Φωκίδος, τήν ὁποία ποιμαίνω, νά προοδεύσει πνευματικά καί νά φέρει καρπούς πνευματικούς πρός δόξα τοῦ Ἀληθινοῦ Θεοῦ μας, Ἰησοῦ Χριστοῦ. Πρός ἐπίτευξη τοῦ σκοποῦ αὐτοῦ, ἐργάζομαι νύχτα καί ἡμέρα, νουθετώντας τόν κάθε ἕναν ἀπό ἐσᾶς, ἄλλοτε προσωπικῶς καί ἄλλοτε ὅλους μαζί, ἀλλά καί ἐνεργοποίησα ἐγγάμους καί ἀγάμους κληρικούς, ἔμμισθους καί ἄμισθους, καθώς καί μοναχούς μορφωμένους ζητώντας καί παρακαλώντας, ἀπό ὅλους νά ἐργασθοῦν πνευματικῶς εἰς τόν ἀμπελῶνα τοῦ Κυρίου, ὥστε νά ὑπάρξει πνευματική ἀναγέννηση τοῦ λαοῦ τῆς Φωκίδος.
Διά τῆς παρούσης ἐγκυκλίου, παρακαλῶ τήν ἀγάπη σας, ὅσοι ἀπό ἐσᾶς ἀγαπᾶτε πραγματικά τήν Ἐκκλησία μας, τόν Ἰησοῦ Χριστό, τόν Ἐπίσκοπό σας καί τόν λαό μας, νά ἐργασθεῖτε πρός αὐτή τήν κατεύθυνση, τῆς πνευματικῆς ἀναγέννησης τοῦ λαοῦ μας.
Ζητῶ ἀπό ἐσᾶς, μαζί μέ τόν Ἀπόστολο Παῦλο, ὅπως ἀναφέρει στήν Α΄ Πρός Τιμόθεον Ἐπιστολή του Κεφ. 3, 1-5, ὁ κληρικός νά εἶναι: «ἀδιάβλητος, μιᾶς γυναῖκας ἄνδρας (ἐάν εἶναι ἔγγαμος), προσεκτικός, ἐγκρατής, σεμνός, φιλόξενος, διδακτικός, ὄχι βίαιος καί ἐπιθετικός, ὄχι φιλόνικος, ὄχι φιλάργυρος καί αἰσχροκερδής, ἀλλά πρᾶος, ἀφιλόνικος, ἀφιλάργυρος. Να κυβερνᾶ καλά τό σπίτι του, νά ἔχει παιδιά ὑπάκουα, πιστά στόν Χριστό καί σεμνά. Διότι ἐάν κανείς δέν ξέρει νά κυβερνήσει τό σπίτι του, τότε πῶς θά κυβερνήσει και θά διοικήσει τήν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ;» Αὐτή, τήν ἁγία ζωή θέλω καί ἐπιθυμῶ νά ἔχουν οἱ κληρικοί μου καί οἱ οἰκογένειές τους. Διότι βλέποντας, οἱ πιστοί αὐτή τήν ἁγία ζωή σας, θά σᾶς ἔχουν πρότυπα καί θά σᾶς μιμοῦνται.
Ὡς μᾶς βεβαιώνουν, οἱ Ἅγιοί μας καί ἡ ὀρθόδοξος παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας, τά ἀνωτέρω, ἐπιτυγχάνονται ζῶντας ἐμεῖς οἱ ἴδιοι καθημερινή πνευματική καί λειτουργική ζωή. Δι’ αὐτό ἐξάλλου, οἱ Ἅγιοι μας ἔχουν ὁρίσει τούς λειτουργικούς κύκλους τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους.
Ἄν σήμερα ἐμεῖς καί ὁ λαός μας, δέν ζοῦμε τήν χριστιανική ζωή στήν πράξη καί στήν καθημερινότητα, αὐτό ὀφείλεται στό ὅτι ἀπό μόνιμοι κάτοικοι τῶν Ἱερῶν Ναῶν μας, γίναμε ἐπισκέπτες αὐτῶν. Ἀντί ὁ Ναός, νά εἶναι τό κέντρο τῆς ζωῆς μας καί νά ζοῦμε καθημερινά, ὡς μᾶς λέγουν οἱ Ἅγιοι, ἐντός αὐτοῦ, ἐμεῖς ἐπισκεπτόμεθα, δυστυχῶς, τούς Ναούς μας, διά ἐλάχιστες ὧρες μόνο τίς Κυριακές ἤ ἄν τύχει καί κάποια ἄλλη ἡμέρα…
Πῶς εἶναι δυνατόν, ὅταν κλήρος καί λαός, γίναμε ἐπισκέπτες τῶν Ἱερῶν Ναῶν μας, ἐρωτῶ, πῶς εἶναι δυνατόν μετά νά ἔχουμε, χριστιανική καί πνευματική ζωή; Πῶς εἶναι δυνατόν, ὅταν τίς περισσότερες ὧρες καί ἡμέρες τῆς ζωῆς μας, ὁ νοῦς μας, ἡ καρδιά μας, ἡ ψυχή μας, εἶναι στραμμένη στόν κόσμο καί ὄχι στόν Χριστό, στίς Ἱερές Ἀκολουθίες, στίς Θεῖες Λειτουργίες, στήν προσευχή, στήν μελέτη τῶν Ἁγίων Γραφῶν, νά φέρουμε πνευματικούς καρπούς μετά στήν ἐνορία μας;
Πῶς εἶναι δυνατόν, καλοί μου πατέρες, μία ὑπηρεσία νά προκόψει, ὅταν οἱ ἐργαζόμενοι σέ αὐτήν, ἐργάζονται τό πολύ δύο μέ τρεῖς ὧρες, μόνο τήν ἑβδομάδα; Ἀλλά καί ποιός ἐργάτης στίς ἡμέρες μας, ἐργάζεται δύο μέ τρεῖς ὧρες μόνο τήν ἑβδομάδα καί λαμβάνει κανονικό μισθό, τήν ὥρα πού ἄλλοι ἐργάζονται ἡμερησίως ὀκτώ καί παραπάνω ὧρες;
Θέλοντας λοιπόν τήν πνευματική ἀναγέννηση ὅλων σας καί τοῦ πιστοῦ λαοῦ μας, σᾶς παρακαλῶ ὡς Ἐπίσκοπός σας, Ποιμενάρχης καί ὑπεύθυνος τῶν ψυχῶν σας, (ὑπέρ τῶν ὁποίων ὁ Χριστός ἐσταυρώθη καί ἔδωσε τό αἷμα Του διά τήν σωτηρία ὅλων μας καί γνωρίζοντας, ὅτι θά δώσουμε φρικτό λόγο στό Θεό, διά τίς ψυχές πού ποιμαίνουμε, τόσον ἐσεῖς ὡς κληρικοί, ὅσο καί ἐγώ, ὡς Ἐπίσκοπος, κατά τήν ἡμέρα τῆς Κρίσεως καί τῆς Δευτέρας τοῦ Χριστοῦ Παρουσίας), σᾶς παρακαλῶ, γράφω καί πάλι
α) νά τελεῖτε καθημερινά τίς Ἱερές Ἀκολουθίες καί τῶν Μυστηρίων τῆς Ἐκκλησίας μας, ἰδιαιτέρως δέ τοῦ Μυστηρίου τῆς Θείας Εὐχαριστίας. Παρακαλῶ
β) νά εὑρίσκεσθε καθημερινῶς εἰς τόν Ἱερό Ναό σας, εἴτε εἰς τό γραφεῖο τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ σας, ἐάν ὑπάρχει, πέραν τῆς ὥρας τῶν Ι. Ἀκολουθιῶν γιά λίγες ὧρες, ὥστε οἱ πιστοί νά ἔχουν τή δυνατότητα νά ἔρχονται σέ καθημερινή ἐπαφή μέ τόν ἐφημέριό τους, γιά ὁποιοδήποτε ζήτημα τούς ἀπασχολεῖ. Παρακαλῶ ἀκόμη
γ) νά κάνετε ποιμαντικές ἐπισκέψεις στά σπίτια τῶν ἐνοριτῶν σας, θέλω νά γνωρίζετε ὅτι ὅποιος κληρικός ἐνήργησε ἔτσι, μέσα σέ ἕνα χρόνο τριπλασίασε τό ἐκκλησίασμά του. Αὐτό μαρτυρεῖ ἡ ἐμπειρία μας, τόσον ὡς κληρικοῦ, ὅσον καί ὡς Ἐπισκόπου. Ἐπιπλέον, σᾶς παρακαλῶ
δ) νά δείχνετε μεγάλο ἐνδιαφέρον, γιά τήν κατήχηση τῶν νέων μας. Κάντε, ὅτι εἶναι δυνατόν, ὥστε οἱ νέοι τῶν ἐνοριῶν σας, νά ἔρχονται στά κατηχητικά σχολεῖα τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας καί σέ ὅλες τίς συνάξεις νέων, πού γίνονται κατά τόπους σέ διαφορετικές ἐνορίες. Θά λάβω σοβαρά ὑπ’ ὄψιν μου, τούς ἱερεῖς ἐκείνους καί θά τούς τιμήσω, πού ἔδειξαν μεγάλο ἐνδιαφέρον γιά τούς νέους μας. (Στό τέλος τῆς κατηχητικῆς χρονιᾶς, θά ἐρωτηθοῦν οἱ κατηχητές, ἰδιαιτέρως τῶν νέων Γυμνασίου-Λυκείου, καθώς καί τῶν νέων ἡλικίας 18 ἕως 40 ἐτῶν, ἀπό ποῖες ἐνορίες προήρχοντο).
Συγκεκριμένα, λοιπόν, σᾶς συμβουλεύω καί σᾶς παρακαλῶ νά τηρεῖτε σέ καθημερινή βάση τά κάτωθι:
– Ἀπό Δευτέρα ἕως Παρασκευή, νά τελεῖτε τόν Ὄρθρο τό πρωί καί τόν Ἑσπερινό τό ἀπόγευμα συμφώνως πρός τό Ὡρολόγιο Πρόγραμμα. (Ὅπου δέν ὑπάρχει πρόβλημα ὁ Ὄρθρος, ἐάν συμφωνοῦν καί οἱ πιστοί, ἄς ξεκινᾶ στίς 8:00π.μ.).
– Τό Σαββάτο ἐκτός ἀπό τόν Ὄρθρο, ἐάν ὑπάρχει ψάλτης, νά τελεῖται και ἡ Θεία Λειτουργία. Ἐάν δέν ὑπάρχει ψάλτης, θά τελεῖται μόνο ὁ Ὄρθρος.
– Ἐάν τίς καθημερινές ἡμέρες, συμπέσουν Δεσποτικές, Θεομητορικές ἑορτές, ἤ ἑορτές μεγάλων Ἁγίων, νά τελεῖτε καί Θεία Λειτουργία. Θεῖες Λειτουργίες τελοῦνται ὅπου ὑπάρχει σταυρός, στά ἐπίσημα Δίπτυχα τῆς Ἐκκλησίας μας.
– Τίς Κυριακές θά τελεῖται ὁ Ὄρθρος μετά τῆς Θείας Λειτουργίας.
– Νά παραμένετε, τέλος καθημερινά, πρός ἐξυπηρέτηση τῶν πιστῶν, στόν Ἱερό Ναό σας, τό πρωί ἕως τίς 12:00 (ἐξαιροῦνται τίς πρωινές ὧρες, μόνο οἱ ἐργαζόμενοι κληρικοί στά γραφεῖα τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως, οἱ ὁποῖοι θά προσέρχονται στά γραφεῖα, μετά τό τέλος τῆς Ἱερᾶς Ἀκολουθίας) καί τό ἀπόγευμα ἀπό τίς 17:00 ἕως 19:00.
Καθώς, πλέον πλησιάζουμε στήν Ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή, μία κατεξοχήν περίοδο πνευματικοῦ ἀγῶνα καί ψυχικῆς ἀνατάσεως, σᾶς προτρέπω ὅπως, συμφώνως πρός τό Ὡρολόγιο Πρόγραμμα:
– Ἀπό Δευτέρα ἕως Παρασκευή νά τελεῖτε Ὄρθρο, Ἑσπερινό καί τό Μεγάλο Ἀπόδειπνο.
– Τήν Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία κάθε Τετάρτη καί ὅσοι μπορεῖτε καί τήν Παρασκευή τό πρωί.
– Κάθε Παρασκευή ἀπόγευμα, σύμφωνα μέ τό Ὡρολόγιο Πρόγραμμα τῆς Μητροπόλεως τούς Χαιρετισμούς τῆς Παναγίας μας.
– Τό Σάββατο τόν Ὄρθρο καί ἄν ὑπάρχει ψάλτης καί τήν Θεία Λειτουργία το πρωί, το απόγευμα τον Εσπερινό καί τήν Κυριακή τόν Ὄρθρο καί τήν Θεία Λειτουργία.
– Κάθε Κυριακή ἀπόγευμα τόν Κατανυκτικό Ἑσπερινό.
Ἀγαπητοί μου,
Ἡ προσωπική μας σωτηρία, περνάει μέσα ἀπό τήν θυσιαστική ἀγάπη, τήν ὁποία ἀπλόχερα θά προσφέρουμε στόν πιστό λαό, θυσιαζόμενοι νυχθημερόν ὡς λειτουργοί τῶν μυστηρίων τοῦ Θεοῦ καί ὡς πνευματικοί παρηγορητές τοῦ πόνου, καί τῶν ἀγωνιῶν του. Διότι Ἐκκλησία, εἶναι πρωτίστως σχέση. Καί τοῦτο ἐκφράζεται, μέσα ἀπό τήν καθημερινή προσευχή μας διά τῶν Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν καί τῶν Μυστηρίων τῆς Ἐκκλησίας μας, ἀλλά καί μέ την καθημερινή ἐπαφή μας μετά τῶν πιστῶν μας.
Σᾶς παρακαλῶ λοιπόν, νά τηρήσετε ὅλες τίς συμβουλές τῆς παρούσης ἐγκυκλίου μου, καθώς καί τό ἀνωτέρω ἡμερήσιο πρόγραμμα, διά τήν πνευματική ἀναγέννηση τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας.
Θέλω καί ἐπιθυμῶ, νά ἔλθετε κοντά στό λαό μας, νά γίνετε οἱ ἴδιοι προσευχή καί μεσίτες πρός τόν Θεό «ὑπέρ τῶν ἡμετέρων ἁμαρτημάτων καί τῶν τοῦ λαοῦ ἀγνοημάτων».
Μετά πατρικῶν εὐχῶν καί εὐλογιῶν.
† Ο ΦΩΚΙΔΟΣ Θ Ε Ο Κ Τ Ι Σ Τ Ο Σ
