Παρουσία του προέδρου της Βουλής των Ελλήνων Κώστα Τασούλα, τιμήθηκε, 79 χρόνια μετά, την Κυριακή 10 Ιουλίου, το ολοκαύτωμα του χωριού Κεφαλοβρύσου Πωγωνίου κατά τα χρόνια της Κατοχής.

Μετά τη θεία λειτουργία στο ναό των Αγίων Κων/νου και Ελένης τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση από το Μητροπολίτη Κονίτσης Ανδρέα στο Μνημείο Πεσόντων και ακολούθησε κατάθεση στεφάνων.

Για τα γεγονότα της εποχής εκείνης και το διαχρονικό μήνυμα της ειρήνης, που πρέπει να είναι βασικό μέλημα των λαών, μίλησε η φιλόλογος και πρόεδρος του Λυκείου Ελληνίδων Θηρεσία (Τερέζα) Γιάννενα.

Το παρών στην εκδήλωση έδωσαν, εκτός από τον κ. Τασούλα, η βουλευτής Ιωαννίνων της Ν.Δ. Μαρία-Αλεξάνδρα Κεφάλα, ο περιφερειάρχης Ηπείρου Αλέξανδρος Καχριμάνης, ο δήμαρχος Πωγωνίου Κων/νος Καψάλης κ. ά.

Ως προς το ιστορικό του ολοκαυτώματος το μεσημέρι του Σαββάτου της 10ης Ιουλίου 1943 ο 6ος λόχος του 2ου τάγματος του 98 συντάγματος της «Εντελβάις», με διοικητή τον υπολοχαγό Μίχαελ Παίσιγκερ, εισέβαλε στο Κεφαλόβρυσο, συλλαμβάνουν όσους συναντούν μπροστά τους.

Η τραγωδία ολοκληρώνεται τις επόμενες ώρες, καθώς οι Γερμανοί οδήγησαν τους 22 συλληφθέντες μέσα σε 2 σπίτια και τους καίνε ζωντανούς, ενώ το Κεφαλόβρυσο παραδίδεται στις φλόγες, στο πλιάτσικο και στην καταλήστευση και μένουν τα αποκαΐδια των κτισμάτων.

Όμως οι κάτοικοί του ξανάκτισαν τα σπίτια τους, αφού μετά το 1960 μετανάστευσαν μαζικά στη Γερμανία!

Ο Ελευθέριος Αλεξάκης στο βιβλίο του με τίτλο ‘Οι Βλάχοι του Μετζιτιέ και η ειρωνεία της ιστορίας’, – αναφέρει σχετικά:

«…Τη 10η Ιουλίου του 1943 μια γερμανική φάλαγγα αποτελούμενη από μερικές διμοιρίες της 1ης ορεινής μεραρχίας ονομαζόμενης Edelweiss κατέλαβε το χωριό Μετζιντιέ ή Κεφαλόβρυσο του Πωγωνίου, οι στρατιώτες συνέλαβαν αριθμό πολιτών Βλάχων, τους οποίους έκλεισαν μέσα σε δύο σπίτια, τα οποία κατόπιν πυρπόλησαν μαζί με άλλα 20-50 σπίτια από τα καλύτερα του χωριού, καίγοντας ζωντανούς είκοσι δύο από τους συλληφθέντες. Μετά από το 1960 οι Βλάχοι του ίδιου χωριού άρχισαν να μεταναστεύουν μαζικά στη Γερμανία προς αναζήτηση εργασίας. Σχεδόν τα 2/3 του πληθυσμού του χωριού εργάστηκαν και απέκτησαν χρήματα στη Γερμανία. Έφτιαξαν σύγχρονα σπίτια, αγόρασαν αυτοκίνητα, έκαναν καταθέσεις στις τράπεζες. Το χωριό αυτό έγινε ένα από τα σημαντικότερα και τα πλουσιότερα της επαρχίας Πωγωνίου. Δεν μπορούσε με καλύτερα τρόπο να παίξει το παιχνίδι της η ειρωνεία της ιστορίας…».

Οι συμμετέχοντες ένιωσαν ότι επικοινώνησαν ψυχικά με τους αθάνατους νεκρούς εκείνης της λαίλαπας.

Και άντλησαν τα ηθικά της διδάγματα.

Οφείλουμε να κρατάμε αναμμένη τη λαμπάδα των αιώνιων ιδανικών της λευτεριάς και να πορευόμαστε στα ειρηνικά μας έργα, έτοιμοι, όμως, για την επανάληψη της θυσίας αν ποτέ χρειαστεί.