Του Θεοδώρου Καλμούκου/ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΚΑΣ
ΒΟΣΤΩΝΗ. Με τόλμη και παρρησία μίλησε ο Μητροπολίτης Σικάγου Ναθαναήλ ενώπιον του Πατριάρχη Βαρθολομαίου κατά τη συνάντηση της 5ης Απριλίου 2023 στο Φανάρι Ιεραρχών της Επαρχιακής Συνόδου της Αρχιεπισκοπής Αμερικής συμπεριλαμβομένου και του Αρχιεπισκόπου Ελπιδοφόρου, σύμφωνα με την απόρρητη έκθεση, το τρίτο μέρος της οποίας αποκαλύπτει σήμερα ο «Εθνικός Κήρυκας».
Στην έκθεση αναγράφεται πως «ο Μητροπολίτης Σικάγου υπεστήριξεν ότι το όλον ζήτημα της αναθεωρήσεως του Συντάγματος έχει κουράσει, πρότεινε δε την επιβράδυνσιν της διαδικασίας, προκειμένου να διαπιστωθή τι πράγματι χρήζει αναθεωρήσεως εις το ισχύον Σύνταγμα. Υπεγράμμισε δε ότι κατά την πρόσφατον Αρχιεπισκοπικήν Κληρικολαϊκήν Συνέλευσιν (Ιούλιος 2022), τα μέλη της Πατριαρχικής Αντιπροσωπείας υπέβαλαν το ερώτημα προς την Επαρχιακήν Σύνοδον, εάν επιθυμή ολικήν ή μερικήν αναθεώρησιν του Συντάγματος, η δε Επαρχιακή Σύνοδος απήντησε μεν μερική, ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής, όμως, εισηγείται ολικήν».
Σε άλλο σημείο της έκθεσης αναγράφεται πως «περί του ζητήματος της θεσπίσεως ορίου ηλικίας διά τους Αρχιερείς, ο Μητροπολίτης Ναθαναήλ συνεφώνησε μετά του Μητροπολίτου Αγίου Φραγκίσκου ότι ανήκει εις την αποκλειστικήν αρμοδιότητα της Μητρός Εκκλησίας. Διερωτήθη, μάλιστα, πώς είναι δυνατόν να θεσπισθή τοιαύτη ρύθμισις δια μίαν μόνον επαρχίαν του Θρόνου. Επεκρότησε, πάντως, την πρότασιν περί συμπεριλήψεως προβλέψεως εν τω Συντάγματι διαδικασίας διακριβώσεως της αδυναμίας Αρχιερέως να ασκήση τα καθήκοντά του».
Για την πρόταση του Αρχιεπισκόπου Ελπιδοφόρου για την τριπλή μνημόνευση στις Ιερές Ακολουθίες συμπεριλαμβανομένης και της Θείας Λειτουργίας η έκθεση αναφέρει τα εξής: «Την πρότασιν της διπλής ή τριπλής μνημονεύσεως ο Μητροπολίτης Σικάγου εχαρακτήρισεν ως ακατανόητον και αντικανονικήν, ανεγνώρισεν όμως, ότι ήτο σφάλμα του, λόγω αγνοίας, η μη μνημόνευσις από μέρους του και του Αρχιεπισκόπου Αμερικής εις την Μεγάλην Είσοδον, κατά παράβασιν σχετικής προβλέψεως του ισχύοντος Συντάγματος.
Τέλος ως προς την πρότασιν του Αρχιεπισκόπου Ελπιδοφόρου περί της καταργήσεως των Μητροπόλεων και αντικαταστάσεώς των υπό Περιφερειών, ο Μητροπολίτης Ναθαναήλ διεφώνησε μετά της αξιολογήσεως από μέρους του Αρχιεπισκόπου Αμερικής του ισχύντος διοικητικού συστήματος ως προϊόντος της αδυνάμου θέσεως εις την οποίαν ευρίσκετο το Οικουμενικόν Πατριαρχείον μετά την παραίτησιν του Αρχιεπισκόπου Σπυρίδωνος.
Κατά τον Μητροπολίτην Σικάγου μία τοιαύτη προσέγγισις συνιστά παραγνώρισιν ουχί μόνον της σοφίας της Μητρός Εκκλησίας να λαμβάνη τας κατά τας περιστάσεις καλλιτέρας λύσεις. Αλλά έτι χειρότερον, αυτού του ρόλου του Αγίου Πνεύματος να κατευθύνη τα της Εκκλησίας πράγματα. Ο Μητροπολίτης Ναθαναήλ εξέφρασε την άποψιν ότι κατά τα είκοσι έτη ισχύος του Μητροπολιτικού Συστήματος τούτο απέδειξεν ότι λειτουργεί αποδοτικώς, εχαρακτήρισε δε ως δυνατήν και ισχυράν την Ιεράν Αρχιεπισκοπήν Αμερικής σήμερον.
Ειδικώτερον περί της προτάσεως εκλογής των νυν Μητροπολιτών της Αρχιεπισκοπής Αμερικής εις Μητροπόλεις της Μ. Ασίας, του Πόντου και της Ανατολικής Θράκης και της αναθέσεως εις αυτών τα καθήκοντα του Επόπτου της μετατραπείσης εις Αρχιεπισκοπικήν Περιφέρειαν πρώην Μητροπόλεώς των, ο Μητροπολίτης Σικάγου ετόνισεν ότι η Αγία και Ιερά Σύνοδος τον εξέλεξε διά να είναι Ποιμενάρχης και ουχί Περιφερειάρχης, διά τον λόγον δε αυτόν η εν λόγω πρότασις δεν δύναται να γίνη από μέρους του αποδεκτή, καθώς θίγει την ιδίαν την υπόστασίν του ως Αρχιερέως, προς την οποίαν ουδόλως συμβιβάζεται η απόδοσις εις αυτόν αρμοδιότητος ενασκήσεως ορισμένων διοικητικών ή διαχειριστικών καθηκόντων εις την Μητρόπολιν διά την οποίαν τον εξέλεξεν η Αγία και Ιερά Σύνοδος».
Ο Ναθαναήλ για την Μητρόπολη Νέας Ιερσέης
Στην έκθεση αναγράφονται και τα ακόλουθα: «Κατακλείων ο Μητροπολίτης Ναθαναήλ διερωτήθη δια ποίον λόγον, πρα την πλήρη επαναφοράν του ισχύοντος Συντάγματος, η Ιερά Μητρόπολις Νέας Ιερσέης εξακολουθεί να τελή εν χηρεία, κατά παράβασιν της σχετικής διατάξεως του Συντάγματος. Εις απάντησιν ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής υπεγράμμισεν ότι η μη τήρησις του ισχύοντος Συντάγματος ωμολογήθη πρωτίστως υπό του ιδίου Μητροπολίτου Σικάγου, ο οποίος μέχρι προσφάτως δεν εμνημόνευε του Αρχιεπισκόπου αυτού εις την Μεγάλην είσοδον, κατά παράβασιν της σχετικής συνταγματικής προβλέψεως. Προσέθεσε δε ότι το Σύνταγμα παραβιάζεται τη κοινή συναινέσει πάντων των μελών της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου και κάθε φοράν που αυτή συγκαλείται, παρά το γεγονός ότι τούτο δεν προβλέπεται υπό τους ισχύοντος Συντάγματος.
Εις το σημείον αυτό ο Μητροπολίτης Ναθαναήλ παρετήρησεν ότι το Σύνταγμα παρέχει εις τον Αρχιεπίσκοπον Αμερικής την ευχέρειαν να συγκαλή την Επαρχιακήν Σύνοδον όποτε ο ίδιος το επιθυμεί. «Εκτάκτως», διευκρίνισεν ο Αρχιεπίσκοπος Ελπιδοφόρος, ο οποίος συνεπλήρωσε το επιχείρημά του υπογραμμίσας ότι πάντοτε η Εκκλησία ευρίσκει εν σχήμα διά να επενδύση κανονικώς μίαν ισχύουσαν κατάστασιν. Αυτή είναι η οικονομία. Ως ανέφερε δε ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής, κατ’ οικονομίαν οι Μητροπολίται μνημονεύουν του ονόματος του Οικουμενικού Πατριάρχου, και καλώς πράττουν! Η κανονική ακρίβεια, όμως, επιτάσσει οι Μητροπολίται της Διοικήσεως να μνημονεύουν του Εξάρχου της Διοικήσεως, δηλαδή, εν προκειμένω του ονόματος του Αρχιεπισκόπου Αμερικής. Επανέλαβε δε και πάλιν την πρότασίν του να μνημονεύηται όχι μόνον ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής, κατά την κανονικήν ακρίβειαν, αλλά και ο Οικουμενικός Πατριάρχης, προκειμένου το όνομά του να ακούεται και να καθίσταται γνωστόν παντού εις τας ΗΠΑ.
Συναφώς, περί της Μητροπόλεως Νέας Ιερσέης, η Υμετέρα Θειοτάτη Παναγιότης, υπενθύμισεν εις τους παρόντας ότι αύτη εδημιουργήθη προσωποπαγώς υπό του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Ιακώβου διά το πνευματικόν αυτού τέκνον, τον αείμνηστον Μητροπολίτην Σίλαν. Ο δε Αρχιεπίσκοπος Ελπιδοφόρος ανέφερεν ότι επί ποιμαντορίας του Μητροπολίτου Νέας Ιερσέης Ευαγγέλου, νυν Μητροπολίτου Σάρδεων, δεν ήτο επιτρεπτόν εις τους κληρικούς της Μητροπόλεως της Ν. Ιερσέης να μεταβαίνουν εις εν Νέα Υόρκη Αμεσον Αρχιερατικήν Περιφέρειεαν, ούτε όμως, και εις τους κληρικούς της τελευταίας εδίδετο άδεια εισόδου εις την Μητρόπολιν Νέας Ιερσέης».