Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε στο Ρέθυμνο, από 10 έως 12 Σεπτεμβρίου 2024, το
Οικολογικό Συμπόσιο με τίτλο: «ΓΗ: Ένας Βιώσιμος Πλανήτης για όλους. Κάλεσμα για Δράση –
Η αλλαγή είναι εφικτή» και θέμα την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και την ανάγκη
αλλαγής στον τρόπο της σκέψης μας, με τον επανακαθορισμό των προτεραιοτήτων και των
αξιών μας.
Στο επίκεντρο του τριήμερου Οικολογικού Συμποσίου, που συνδιοργάνωσαν η Ιερά
Μητρόπολη Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου, το Πανεπιστήμιο Κρήτης και το Εθνικό Μουσείο
Φυσικής Ιστορίας Γουλανδρή, με τη συμβολή του World Human Forum και εντός του πλαισίου
των επετειακών εκδηλώσεων για τη συμπλήρωση 200 ετών από τη μαρτυρική τελείωση των εν
Ρεθύμνη Αγίων Τεσσάρων Νεομαρτύρων, Μανουήλ, Αγγελή, Γεωργίου και Νικολάου (1824 –
2024), τέθηκαν το φλέγον ζήτημα της κλιματικής αλλαγής, η βιωσιμότητα και η αειφορία.
Το Συμπόσιο τέθηκε υπό την αιγίδα της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας
Σακελλαροπούλου και της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, ενώ
καθοριστική για τη διοργάνωση και διεξαγωγή του υπήρξε η αρωγή και στήριξη της Περιφέρειας
Κρήτης, καθώς και των χορηγών: της Grecotel, της Aegean Airlines και των τηλεοπτικών
σταθμών ΣΚΑΪ και CRETA.
Η εναρκτήρια συνεδρία του Συμποσίου πραγματοποιήθηκε, το απόγευμα της 10ης
Σεπτεμβρίου 2024, στην κεντρική αίθουσα του Κέντρου Πολιτισμικής και Κοινωνικής Διακονίας
«ΘΕΟΜΗΤΩΡ» της Ιεράς Μητροπόλεως Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου. Σε αυτήν χαιρετισμούς
απηύθυναν ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Γέρων Πριγκηποννήσων κ. Δημήτριος,
Εκπρόσωπος της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, ο οποίος ανέγνωσε
το Σεπτό Πατριαρχικό Μήνυμα του Παναγιωτάτου, ο Εξοχώτατος κ. Κωστής Χατζηδάκης,
Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, ως εκπρόσωπος της Ελληνικής Κυβερνήσεως,
ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κρήτης κ. Γεώργιος Κοντάκης, η Πρόεδρος του Εθνικού
Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Γουλανδρή κ. Φαλή Βογιατζάκη, η Αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνης κ.
Μαίρη Λιονή, εκ μέρους του Περιφερειάρχη Κρήτης κ. Σταύρου Αρναουτάκη, ο Δήμαρχος
Ρεθύμνης κ. Γεώργιος Μαρινάκης και ο οικοδεσπότης, Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ρεθύμνης
και Αυλοποτάμου κ. Πρόδρομος.
Η πρώτη ημέρα του Συμποσίου ολοκληρώθηκε με τις εισαγωγικές ομιλίες του
Ιερολογιωτάτου Αρχιδιακόνου του Οικουμενικού Θρόνου π. Ιωάννου Χρυσαυγή, με θέμα: «ΤΟ
ΑΡΧΑΙΟΝ ΚΑΛΛΟΣ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΑΣΘΑΙ- Κατανοήσεις και Παρανοήσεις της Κλιματικής
Αλλαγής», και της κ. Αλεξάνδρας Μητσοτάκη, Προέδρου και Συνιδρύτριας του World Human
Forum, με θέμα: «Γη για όλους».
Την εναρκτήρια συνεδρία τίμησαν με την παρουσία τους επίσης οι Σεβασμιώτατοι
Μητροπολίτες Λάμπης, Συβρίτου και Σφακίων κ. Ειρηναίος, Γορτύνης και Αρκαδίας κ.
Μακάριος, Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου κ. Ανδρέας, Πέτρας και Χερρονήσου κ.
Γεράσιμος, Ιεραπύτνης και Σητείας κ. Κύριλλος και ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Κνωσού κ.
Μεθόδιος. Παρέστησαν ακόμη ο Δήμαρχος Μυλοποτάμου κ. Γεώργιος Κλάδος, Αντιδήμαρχοι
εκπρόσωποι των Δημάρχων Ανωγείων και Αμαρίου, Αντιπεριφερειάρχες και Περιφερειακοί

Σύμβουλοι, Αντιδήμαρχοι και Δημοτικοί Σύμβουλοι, ο Αστυνομικός Διευθυντής Νομού
Ρεθύμνης, Ταξίαρχος κ. Εμμανουήλ Παπαδάκης, ο Λιμενάρχης Ρεθύμνης, Πλωτάρχης κ.
Κωνσταντίνος Καστρινάκης, ο Ανώτατος Διοικητής Φρουράς Ρεθύμνης, Αντισυνταγματάρχης κ.
Ιωάννης Καλυβιώτης, η κ. Οδύσσεια Σηφουνάκη-Δασκαλαντωνάκη εκ μέρους του μεγάλου
χορηγού Grecotel, συνοδευόμενη από τον κ. Δημήτριο Καλαϊτζιδάκη, Λειτουργικό Διευθυντή της
εταιρείας, οι Ελλογιμώτατοι Εισηγητές του Συμποσίου, Αντιπρυτάνεις, μέλη του Συμβουλίου
Διοίκησης και Καθηγητές του Πανεπιστημίου Κρήτης, μέλη της διοικήσεως και συνεργάτες του
Εθνικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Γουλανδρή και του παραρτήματός του Παλαιοντολογικού
Μουσείου Ρεθύμνης και άλλοι εκπρόσωποι αρχών και φορέων, καθώς και άνθρωποι του τόπου
μας με ευαισθησία στα ζητήματα της οικολογίας και της προστασίας του φυσικού
περιβάλλοντος.
Η δεύτερη ημέρα του Συμποσίου, 11η Σεπτεμβρίου 2024, έλαβε χώρα στις
εγκαταστάσεις του Πανεπιστημίου Κρήτης στου Γάλλου, όπου σε τρεις θεματικές ενότητες-
συνεδρίες, υπό τον συντονισμό των κ. Θοδωρή Γεωργακόπουλου, Δημοσιογράφου και κ.
Ιωάννας Σουφλέρη, Δημοσιογράφου και Διδάκτορος Μοριακής Βιολογίας, ανέπτυξαν τις
εισηγήσεις τους, απάντησαν σε ερωτήματα του κοινού και πραγματοποίησαν γόνιμο διάλογο επί
των θεμάτων του Συμποσίου οι εξής έγκριτοι ομιλητές, κατά σειρά της παρουσίας τους:
Γεώργιος Πρεβελάκης, Ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Σορβόνης, με θέμα:
«Γεωπολιτική και κλιματική αλλαγή: η αλληλοεπίδραση».
Λίνος-Αλέξανδρος Σισιλιάνος, Καθηγητής Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ, π. Πρόεδρος ΕΔΔΑ, με
θέμα: «Η κλιματική αλλαγή ενώπιον των Διεθνών Δικαστηρίων».
Κωνσταντίνος Καρτάλης, Καθηγητής ΕΚΠΑ, με θέμα: «Κλιματική Ουδετερότητα στην
Ευρωπαϊκή Ένωση: Προκλήσεις και Ευκαιρίες».
Ευθύμης Λέκκας, Καθηγητής ΕΚΠΑ, με θέμα: «Επιχειρησιακές Δράσεις για τη Διαχείριση
της Εξελισσόμενης Κλιματικής Κρίσης».
Ευάγγελος Γερασόπουλος, Ερευνητής, Δ/ντής ΙΕΠΒΑΕΑΑ, με θέμα: «Μπορεί η
Μεσόγειος να αναδυθεί μέσα από τη σκιά της τριπλής πλανητικής κρίσης;».
Κώστας Παπανικόλας, Ακαδημαϊκός, Ιδρυτικός και Ομότιμος Πρόεδρος του Ινστιτούτου
Κύπρου, με θέμα: «Η ανάγκη και η πρόταση για αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης στην
Ανατολική Μεσόγειο και Μέση Ανατολή».
Γιάννης Καρακάσης, Καθηγητής Πανεπιστημίου Κρήτης, με θέμα: «Θαλάσσια
Βιοποικιλότητα στη Μεσόγειο».
Ιωάννης Μητσόπουλος, Γενική Διεύθυνση Ο.ΦΥ.ΠΕ.ΚΑ, με θέμα: «Οι προστατευόμενες
περιοχές ως μοχλός βιώσιμης ανάπτυξης».
Μαργαρίτα Γκορτζολίδου, Αντιπρόεδρος ΣτΕ, με θέμα: «Ο Δικαστής και ο Χωρικός
Σχεδιασμός για την προστασία του περιβάλλοντος και του κλίματος».
Σταυρούλα Τσινόρεμα, Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Κρήτης, με θέμα: «Κλιματική αλλαγή:
Ηθικές και κοινωνικές προκλήσεις».
Ιωσήφ Μποτετζάγιας, Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου, «Πώς θα πείσουμε τους
πολίτες να ενδιαφερθούν για την κλιματική κρίση;».
Παναγιώτα Δημητροπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Κρήτης, με θέμα:
«Κλιματική αλλαγή και ψυχική ευαλωτότητα παιδιών και εφήβων».
Θεοδότα Νάντσου, Επικεφαλής πολιτικής της WWF Hellas, με θέμα: «Ενεργή Κοινωνική
Συμμετοχή για αποτελεσματική κλιματική θωράκιση και δίκαιη μετάβαση».
Μέρος του Συμποσίου ήταν και η προβολή/συναυλία που πραγματοποιήθηκε το βράδυ
της 11ης Σεπτεμβρίου 2024, στο Παλαιοντολογικό Μουσείο Ρεθύμνης, το οποίο αποτελεί
Παράρτημα του Εθνικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Γουλανδρή και στεγάζεται στο τέμενος
Μασταμπά. Ήταν η απόδειξη ότι η τέχνη και ο πολιτισμός αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της
ευαισθητοποίησης και ενεργοποίησης των πολιτών για την ζωή στον πλανήτη. Η ταινία της
πολυβραβευμένης σταρ της όπερας Τζόις ΝτιΝτονάτο “Eden in Olympia”, που συνδυάζει την

κλασική μουσική με την οικολογική αφύπνιση, κορυφώθηκε με την ζωντανή ερμηνεία της
τοπικής παιδικής χορωδίας «Μουσικός καρπός» και της χορωδίας του Πανεπιστημίου Κρήτης.
Τα παιδιά τραγούδησαν για την φύση και τον σεβασμό στο συνάνθρωπο, μοιράζοντας επίσης
στο κοινό σπόρους φυτών δείχνοντας δυναμικά τον δρόμο προς την πράξη για τον καθένα μας.
Σε ένα κατάμεστο χώρο την εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε με την συμβολή του World
Human Forum, προλόγισαν η Πρόεδρος του Εθνικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Γουλανδρή κ.
Φαλή Βογιατζάκη και η Πρόεδρος του World Human Forum κ. Αλεξάνδρα Μητσοτάκη, ενώ
παρέστησαν, μεταξύ άλλων, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ.
Πρόδρομος, ο Υφυπουργός Πολιτισμού κ. Ιάσων Φωτήλας, η Αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνης κ.
Μαίρη Λιονή, ο Δήμαρχος Ρεθύμνης κ. Γεώργιος Μαρινάκης και άλλοι εκπρόσωποι αρχών και
φορέων του τόπου.
Οι εργασίες του τριήμερου Συμποσίου ολοκληρώθηκαν, την 12η Σεπτεμβρίου 2024, σε
ένα χώρο υψηλού ιστορικού και πνευματικού συμβολισμού και παγκόσμιας ακτινοβολίας,
ταυτόσημο με τα πανανθρώπινα ιδανικά του αγώνα για την ελευθερία, την Ιερά Πατριαρχική και
Σταυροπηγιακή Μονή Αρκαδίου.
Στους κατάλληλα διαμορφωμένους χώρους των παλαιών στάβλων της Μονής, επίτιμος
προσκεκλημένος ήταν ο Υφυπουργός Πολιτισμού κ. Ιάσων Φωτήλας, ο οποίος μίλησε
κατάλληλα σχετικά με τη βιωσιμότητα και την ανάπτυξη στο πεδίο του Πολιτισμού υπό τις
προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής.
Ακολούθως, έγινε η παρουσίαση των αποτελεσμάτων του Συμποσίου από τους κ.
Νικόλαο Πουλακάκη, Καθηγητή, Διευθυντή του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Πανεπιστήμιου
Κρήτης και τους συντονιστές δημοσιογράφους κ. Θοδωρή Γεωργακόπουλο και κ. Ιωάννα
Σουφλέρη.
Θερμό χαιρετισμό απηύθυνε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ρεθύμνης και
Αυλοποτάμου κ. Πρόδρομος, ο οποίος εξέφρασε την ικανοποίησή του για το υψηλό επίπεδο
του Οικολογικού Συμποσίου με τη συμμετοχή εξαίρετων και διακεκριμένων επιστημόνων και
ομιλητών, καθώς και τις ευχαριστίες του προς το Πανεπιστήμιο Κρήτης, το Εθνικό Μουσείο
Φυσικής Ιστορίας Γουλανδρή και τους χορηγούς του Συμποσίου για την αρμονική συνεργασία
και το άριστο αποτέλεσμά της που μνημειώνεται στις χρυσές σελίδες της ιστορίας του τόπου
μας. Επίσης, ο Σεβασμιώτατος εξέφρασε την ευχή να υπάρξει και συνέχεια με ανάλογες κοινές
δράσεις και Συμπόσια, για τα οποία η Πόλη των Γραμμάτων, το Ρέθυμνο, είναι πάντοτε ένας
ανοικτός και κατάλληλος τόπος φιλοξενίας.
Τέλος, ο Σεβασμιώτατος, θέλοντας να τιμήσει την «ψυχή» αυτού του Συμποσίου, τον
εκλεκτό άνθρωπο που είχε την αρχική έμπνευση και ιδέα για τη διοργάνωσή του, απένειμε στην
Πρόεδρο του Εθνικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Γουλανδρή, τη Ρεθεμνιώτισσα κ. Φαλή
Βογιατζάκη, την Ανωτάτη Τιμητική Διάκριση της Ιεράς Μητροπόλεως Ρεθύμνης και
Αυλοποτάμου, τον Σταυρό των εν Ρεθύμνη Αγίων Τεσσάρων Νεομαρτύρων μετά του σχετικού
συνοδευτικού ευεργετηρίου γράμματος.
Το Συμπόσιο ολοκληρώθηκε με πλούσια παραδοσιακή κρητική φιλοξενία, την οποία
προσέφερε η Αδελφότητα της Ιεράς Μονής Αρκαδίου προς όλους τους συμμετέχοντες, κατά την
οποία προσφέρθηκαν αναμνηστικά δώρα εκ μέρους της Μονής προς τον Σεβασμιώτατο
Μητροπολίτη Γέροντα Πριγκηποννήσων κ. Δημήτριο, τον Εξοχώτατο Υφυπουργό Πολιτισμού κ.
Ιάσωνα Φωτήλα και την Εντιμοτάτη κ. Φαλή Βογιατζάκη, Πρόεδρο του Εθνικού Μουσείου
Φυσικής Ιστορίας Γουλανδρή.

Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι, στο πλαίσιο του Οικολογικού Συμποσίου, την 13η
Σεπτεμβρίου 2024, υλοποιήθηκαν εκπαιδευτικές δράσεις για μαθητές, από το Εθνικό Μουσείο
Φυσικής Ιστορίας Γουλανδρή, το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και το
World Human Forum με την αρωγή των Διευθύνσεων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας
Εκπαίδευσης Ρεθύμνου. Το οικολογικό-μουσικό εργαστήρι «Σπόροι της Ελπίδας» στο Ιστορικό
και Λαογραφικό Μουσείο Ρεθύμνου υλοποίησε η Σοφί Νταντ, υπεύθυνη των εκπαιδευτικών
προγραμμάτων της Τζόις ΝτιΝτονάτο, με στόχο τα παιδιά που συμμετείχαν να στείλουν
μηνύματα, μέσω της μουσικής, για ένα βιωσιμότερο πλανήτη σε όλη την Κρήτη.