Μετά την χθεσινή ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα τεκταινόμενα στο Μαυροβούνιο και τις αλλεπάλληλες διώξεις των Ορθοδόξων της χώρας, με φυλακίσεις ιερέων και κατεδαφίσεις ναών, το Επισκοπικό Συμβούλιο της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Σερβίας στο Μαυροβούνιο απάντησε με σημερινή του δήλωση, ζητώντας να συνταχθεί νέο κείμενο για τον επίμαχο νόμο για τις θρησκευτικές ελευθερίες και αιτιολογώντας αυτή την επιλογή ως εξής:
«Ενημερωθήκαμε για τη χθεσινή ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (από τις Βρυξέλλες) αναφορικά με την ανάγκη να συνεχιστεί ο διάλογος μεταξύ της Εκκλησίας και της Κυβέρνησης του Μαυροβουνίου, ώστε να γίνει γενικά αποδεκτός ο νέος νόμος για τις θρησκευτικές ελευθερίες.
Αντιλαμβανόμαστε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στη δήλωσή της ενθαρρύνει τον διάλογο που θα ‘πρεπε να οδηγήσει στη λύση αυτού του προβλήματος, και όχι ότι αυτός ο διάλογος θα ρυθμιστεί και θα καθοριστεί από τις αποφάσεις άλλων θεσμών, όπως ανακοίνωσε η κυβέρνηση.
Χαιρετίζουμε το ενδιαφέρον της Διεθνούς Κοινότητας για μια δίκαιη και δημοκρατική λύση, και την εμπλοκή της στα εσωτερικά μας ζητήματα. Η Εκκλησία καταλαβαίνει ότι το ζήτημα της ρύθμισης της θέσης των εκκλησιών και των θρησκευτικών κοινοτήτων σε περιοχή συγκεκριμένου κράτους είναι μέσα στις εθνικές αρμοδιότητες, και κανείς ποτέ δεν το αμφισβήτησε αυτό.
Το πρόβλημα εξ αρχής στην προετοιμασία και την υιοθέτηση αυτού του αντι-νόμου είναι το γεγονός ότι δεν υπάρχει διαδικασία χωρίς αποκλεισμούς και ότι δεν συμμετέχουν όλα τα σχετιζόμενα μέλη στη σύνταξη του νομικού κειμένου, αλλά και ότι όλα αυτά δεν γίνονται σύμφωνα με τα διεθνή κι ευρωπαϊκά πρότυπα με βάση τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Πιστεύουμε πως οι πρόσφατες πράξεις της Κυβέρνησης του Μαυροβουνίου υπονομεύουν το πνεύμα των διαπραγματεύσεων και κλείνουν την πόρτα της κατανόησης και του διαλόγου, γι’ αυτό και ενημερώσαμε λεπτομερώς το κοινό σε χθεσινή μας ανακοίνωση. Tα μέλη στις διαπραγματεύσεις πρέπει να αποδεικνύουν την ειλικρίνεια τους και το ότι είναι όντως έτοιμα να βρουν μια ρεαλιστική και σταθερή λύση – και αυτή είναι, κατά τη γνώμη μας, η σύνταξη ενός νέου νομικού κειμένου, δηλαδή, μια αλλαγή στις αμφισβητούμενες νομικές διατάξεις.
Στις μέχρι τώρα πράξεις της, η Κυβέρνηση δεν έχει δείξει τέτοια διάθεση επίλυσης, εκτός από βερμπαλισμό, με στόχο την καθυστέρηση και παρεμπόδιση της διαδικασίας των διαπραγματεύσεων και την αποφυγή επίλυσης του προβλήματος.
Η πρόθεση της Κυβέρνησης να αναστείλει την εφαρμογή του Νόμου, που ανακοινώθηκε χθες, είναι μη βιώσιμη, αντισυνταγματική και νομικά αβέβαιη. Δεν οδηγεί σε λύση του προβλήματος, αλλά δείχνει την «απόσυρση» της κυβέρνησης του Μαυροβουνίου μπροστά σε μια ειρηνική, κοινωνική εξέγερση του λαού. Οι εκκλησιαστικές ακολουθίες, οι οποίες αποτελούν, ταυτόχρονα, διαμαρτυρία των πολιτών κατά του νόμου που ψηφίστηκε κατ ‘αυτόν τον τρόπο – έχουν δείξει ότι δεν πρόκειται για πολιτικές, κομματικές ή ακόμη και εθνικές διαιρέσεις του λαού, αλλά για έναν καθαρό αγώνα για τα θρησκευτικά δικαιώματα και τις ελευθερίες. Οι κυβερνήτες του Μαυροβουνίου αποφεύγουν τις πιέσεις του λαού και της διεθνούς κοινότητας, αλλά και πάλι δεν είναι έτοιμοι να κάνουν ένα βήμα προς μια λύση.
Εμείς, ως Εκκλησία του Χριστού, και μετά από αυτό το μήνυμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για άλλη μια φορά δείχνουμε την ετοιμότητά μας να τερματίσουμε τις συνομιλίες για το Νόμο σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων, αλλά με συνταγματικό και νομικά θεμελιωμένο τρόπο. Ωστόσο, πρέπει να τονίσουμε ότι δεν είμαστε έτοιμοι να εισαγάγουμε αυτό το σημαντικό θέμα στη ζώνη των εκλογών και στις επερχόμενες προεκλογικές εκστρατείες. Με άλλα λόγια, πιστεύουμε ότι δεν υπάρχει ούτε χρόνος ούτε ανάγκη να μιλήσουμε για όλα αυτά επ’ αόριστον. Μπροστά μας έχουμε μια περίοδο προσευχής και νηστείας (των Αγίων Αποστόλων). Βλέπουμε αυτήν την περίοδο, δίχως ίχνος ελέγχου και εκβιασμού, ως προθεσμία για την απάντηση της κυβέρνησης στην ξεκάθαρη και επακριβώς διατυπωμένη πρότασή μας για αλλαγή του νομικού κειμένου. Μετά από αυτό το διάστημα, και κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας – δεν σκοπεύουμε να συζητήσουμε αυτό το θέμα.
Όσον αφορά τη νέα ανακοίνωση για τις λειτουργίες, καλούμε τον κόσμο να συγκεντρωθεί με ειρήνη και προσευχή, στις ακολουθίες, στις ενορίες τους και στα μοναστήρια, σε αυτή την περίοδο της νηστείας των Αγίων Αποστόλων.
Ο αγώνας των προβλημάτων, του μίσους και του κακού, σύμφωνα με τα λόγια του Κυρίου, απλώς εκδιώκεται με ειλικρινή νηστεία και προσευχή. Όσον αφορά τη λειτουργία που ανακοινώθηκε για αύριο, την Ημέρα των Αγίων Πάντων, στις 14 Ιουνίου, καλούμε τους ιερείς και τους πιστούς να σεβαστούν τα μέτρα σε ναούς που δεν ανέφεραν εγκαίρως ότι θέλουν να λειτουργήσουν και ως εκ τούτου δεν έχουν λάβει έγκριση από την αστυνομία. Επίσης, όπου έχουν εγκριθεί οι λειτουργίες θα πρέπει να εκτελούνται με τον προβλεπόμενο από τα υγειονομικά μέτρα αριθμό συμμετεχόντων. Αυτό το τονίζουμε για χάρη της ειρήνης στο λαό, έχοντας στην σκέψη μας και τους αδελφούς μας στην αστυνομία – παρόλο που γνωρίζουμε ότι ορισμένα μέτρα υγείας διατηρήθηκαν μόνο και μόνο για να αποτρέψουν το να γίνονται λειτουργίες. Έχουμε ήδη ενημερώσει όλους τους διεθνείς φορείς σχετικά με αυτήν την ασυμβατότητα των κρατικών φορέων.
Αύριο, όπου δεν μπορεί να τελεστεί η θεία λειτουργία, ο προϊστάμενος του ναού υποχρεούται να ενημερώσει τους συγκεντρωμένους πιστούς ότι η πορεία διαμαρτυρίας δεν θα πραγματοποιηθεί στους δρόμους της πόλης, αλλά γύρω από τον ναό. Υπό αυτήν την έννοια, οι ιερείς υποχρεούνται να αναφέρουν εγκαίρως την τέλεση της λειτουργίας για την επόμενη Κυριακή, σύμφωνα με την καθιερωμένη τάξη, σε όλους τους ενοριακούς ναούς, προκειμένου να διευκολυνθεί η τήρηση έκτακτων μέτρων σε θρησκευτικές συγκεντρώσεις.
Ζητάμε από την Αστυνομική Διεύθυνση και τους αστυνομικούς να εφαρμόσουν τους νομικούς κανονισμούς και τα υγειονομικά μέτρα κατά κανόνα, στη βάση του ότι «ο νόμος είναι ίσος για όλους» και να μην ενεργούν επιλεκτικά, ώστε άλλου τύπου μαζικές συγκεντρώσεις σε πόλεις του Μαυροβουνίου να είναι δυνατές και ατιμώρητες και να μην υποκείνται σε όλες τις πιθανές κυρώσεις».
