Ἡ Ἱερά Ἐπαρχιακή Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας Κρήτης, μετά τήν πανηγυρική τρισαρχιερατική Θεία Λειτουργία τοῦ Πολιούχου Ἡρακλείου, Ἁγ. Μεγαλομάρτυρος Μηνᾶ, διοργάνωσε τήν Πέμπτη 11 Νοεμβρίου καί τήν Παρασκευή 12 Νοεμβρίου ἐ.ἔ., Ἐπιστημονικό Συνέδριο μέ θέμα: «Ἡ Παλλιγγενεσία τοῦ Ἔθνους. Τότε καί σήμερα. 1821-2021», μέ ἀφορμή τήν Ἐπέτειο τῶν 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἔναρξη τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως. Τό Συνέδριο πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά, σεβόμενο τά ὑγειονομικά μέτρα γιά τόν περιορισμό τῆς ἐξάπλωσης τῆς πανδημίας τοῦ κορωνοϊοῦ.
Τό Συνέδριο ἀναπτύχθηκε σέ πέντε ἑνότητες. Ὁμίλησαν εἰκοσιτρεῖς (23) Καθηγητές Πανεπιστημίου καί ἄλλοι διακεκριμένοι ἐπιστήμονες-μελετητές, ὁλοκληρώθηκε καί κατέληξε στά παρακάτω συμπεράσματα:
1. Ἡ Ἐπανάσταση τοῦ ΄21 ὑπῆρξε γεγονός ἐθνικό καί διεθνές, διότι δημιούργησε τό πρῶτο ἐθνικό κράτος στά Βαλκάνια.
2. Τούς ἀγῶνες τοῦ 1821 ἐνέπνεε ἡ Ὀρθόδοξη πίστη καί ἐπηρέασε τήν ἐπανάσταση στό διάσπαρτο ἑλληνισμό τῶν Βαλκανίων, τῆς Μικρασιατικῆς χερσονήσου, ἀλλά καί τῆς Κύπρου.
3. Τόν ἀπελευθερωτικό ἀγῶνα στήριξαν μέ ἡρωϊσμό καί αὐτοθυσία τά Μοναστήρια μας καί ὁ ἱερός Κλῆρος, θυσιάζοντας στό βωμό τῆς ἐλευθερίας τή ζωή τους καί ὅλα τά ὑλικά ἀγαθά τους.
4. Οἱ Νεομάρτυρες καί οἱ Ἐθνομάρτυρες μέ τίς θυσίες τους, πού ἑδράζονται στήν βιωματική, ἀποκαλυπτική καί ἐμπειρική πίστη, ἐνίσχυσαν τήν ἐν Χριστῷ ἐλευθερία καί τό ἀγωνιστικό φρόνημα τῶν ἀδελφῶν τους.
5. Στά Συντάγματα τῆς Ἐπιδαύρου τοῦ 1821 καί στούς Ἀρμένους τῆς Κρήτης τό 1822, Ἕλληνες ὁρίζονται καί ὀνομάζονται μόνο ὅσοι εἶναι χριστιανοί.
6. Ἡ Ἑλληνική Ἐπανάσταση, ὑπό τήν ἐπίδραση τῶν ἰδεολογικῶν ρευμάτων τῆς Δύσης καί τοῦ Διαφωτισμοῦ, σηματοδοτεῖ τό τέλος τῶν αὐτοκρατοριῶν καί τήν ἐνίσχυση καί ἐνδυνάμωση τοῦ ἐθνικοῦ-κρατικοῦ ἰδεώδους.
7. Οἱ προσωπικότητες: τῶν ἱερομαρτύρων Οἰκουμενικῶν Πατριαρχῶν, Κυρίλλου Λουκάρεως καί Γρηγορίου Ε΄, τοῦ Πατριάρχου Ἀλεξανδρείας Μελετίου Πηγᾶ, ἀλλά καί πολλῶν ἄλλων ἐκκλησιαστικῶν ἀνδρῶν, ἀποδεικνύουν, ἐπίσης, τήν ἀδιάρρηκτη σχέση τῆς Ἐκκλησίας μέ τό 1821.
8. Τό Κρητικό 1821, παρ’ ὅλες τίς δυναμικές καί αἱματοβαμμένες ἐξεγέρσεις σ’ ὅλη τή Μεγαλόνησο, δέν ὁδήγησε στήν ἕνωση τῆς Κρήτης μέ τό πρῶτο Ἑλληνικό Κράτος.
9. Οἱ μεγάλες ἐξεγέρσεις στήν Κρήτη, ἔδωσαν τό ἔναυσμα γιά τήν ἐξύμνησή τους ἀπό τήν λόγια ποίηση, ἀπό τήν ἐκκλησιαστική μουσική καί ἀπό τόν δημοτικό ποιητικό λόγο τῆς κρητικῆς διαλέκτου, ὁ ὁποῖος ἀποτυπώνει καί τεκμηριώνει τά γεγονότα. Ἡ ἐνδελεχέστερη μελέτη τους θά διαφωτίσει ἀκόμη περισσότερο τά γεγονότα τῆς ἐποχῆς.
10. Γιά τό Συνέδριο, τό ζητούμενο εἶναι νά διαφυλαχθεῖ καί νά συνεχισθεῖ ὁ πολιτισμός καί ἡ πνευματική παράδοση τῆς Ἑλλάδας, τῶν Ἑλλήνων καί τοῦ Ἑλληνισμοῦ, σ’ ἕναν κόσμο πού διαρκῶς μεταβάλλεται, καί μάλιστα ραγδαῖα, κατά τόν 21ο αἰῶνα.