Του π. Ηλία Μάκου
Ένα όνειρο των Ορθοδόξων της Κορυτσάς γίνεται, επιτέλους, πραγματικότητα.
Ο καθεδρικός ναός “Ζωοδόχος Πηγή”, που είναι ένα από τα παλαιότερα κτίσματα της πόλης, αλλά και σημείο αναφοράς, θρησκευτικής και πολιτιστικής, αναμένεται να αποκατασταθεί σύντομα, καθώς οι εργασίες βρίσκονται σε εξέλιξη και θα αποδοθεί πάλι στους πιστούς ως λατρευτικός χώρος.
Με την καθοδήγηση του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου, με τη φροντίδα του Μητροπολίτη Κορυτσάς Ιωάννη, που είχε και οικονομική συνεισφορά, και τις δωρεές πιστών αναπαλαιώνεται, αν και χρειάστηκαν μεγάλα κεφάλαια, o ναός, που έχει συνδεθεί με την πνευματική άνθηση της Κορυτσάς.
Αρχικά η εκκλησία αυτή χτίστηκε το 1720 και περιελάβανε ένα συγκρότημα κτιρίων, όπου στεγάζονταν σχολεία και φιλανθρωπικά ιδρύματα.
Το 1924, δύο περίπου δεκαετίες πριν την εγκαθίδρυση του κομμουνιστικού καθεστώτος, ο καθεδρικός ναός της Κορυτσάς ανακατασκευάστηκε.
Στα χρόνια της αθεΐας μετατράπηκε σε μουσείο, δεν έπαυσε, όμως, ποτέ να ενσαρκώνει την έννοια του θείου και να φανερώνει τον αληθινό Θεό, την παρουσία του Χριστού και να διαλύει το πυκνό σκοτάδι.
Και ο καθεδρικός ναός της Κορυτσάς είναι ένα σύμβολο, που διαχρονικά διαμηνύει ότι μόνο κοντά στον Κύριο βρίσκεται η πραγματική ζωή των ανθρώπων και ότι μακριά απ’ αυτόν κυριαρχεί ο όλεθρος.
Είναι διαχρονική μαρτυρία οι ναοί, ειδικά στις χώρες, όπου διώχθηκε η πίστη, ότι καμία πρόοδος δεν μπορεί να νοηθεί χωρίς το Χριστό και τη φωτεινή διδασκαλία του.
Είναι μια πρόσκληση-πρόκληση να μην παραμείνουμε στο μισόφως, ενώ προορισμός μας είναι να γίνουμε “υιοί φωτός”.
***
Από τη στιγμή, που ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος, ανέλαβε την ευθύνη της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλβανίας, μέχρι σήμερα, τρεις περίπου δεκαετίες, ανεγέρθησαν εκ θεμελίων 150 νέοι ναοί, αναστηλώθηκαν 70 ναοί-μνημεία, ενώ επισκευάσθηκαν 160.
Εξάλλου περισσότερα από 70 μεγάλα οικοδομήματα ανεγέρθησαν ή αγοράσθηκαν και ανακατασκευάσθηκαν, για να στεγάσουν μητροπολιτικά οικήματα, σχολές, νηπιαγωγεία, ξενώνες, εργαστήρια, κλινικές, κέντρα νεότητος κλπ.
Το όλο οικοδομικό έργο ανέρχεται σε 450 κτίρια.
Να επισημανθεί ότι η Ορθόδοξη Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Αλβανίας δείχνει έμπρακτο ενδιαφέρον για την έρευνα, την καταγραφή και αναστήλωση των διασωθέντων Ορθοδόξων μνημείων.
Μιλώντας σχετικά πρόσφατα (το Νοέμβριο του 2020) στον καθεδρικό ναό της Αναστάσεως Τιράνων ο κ. Αναστάσιος ανέφερε: “Χρειάστηκαν πολλές προσπάθειες, πολλές απογοητεύσεις για να μπορέσουμε να τα καταφέρουμε, να συγκεντρώσουμε, δηλαδή, τα απαραίτητα ποσά για να ανεγείρουμε ναούς. Ο Θεός ξέρει όλη αυτή την εποποιΐα, η οποία υπήρξε”.
Και πρόσθεσε: “Θυμάμαι ότι, όταν πριν από 25 χρόνια τριγύριζα σε διάφορα χωριά και μιλούσα για την ανάγκη να ξανακτίσουμε τους ναούς, σ’ έναν εσπερινό στην περιοχή της Μουζακιάς, είχα πει το εξής απλό πράγμα: Ότι ο Θεός θα ευλογήσει την προσπάθειά μας. Εκείνο το οποίο δεν μπορεί να ευλογήσει και να πολλαπλασιάσει είναι το μηδέν. Το λίγο, όμως, το πολλαπλασιάζει”.
Πράγματι, η Εκκλησία της Αλβανίας, εκτός όλων των άλλων τομέων, που είναι αρκετοί, επένδυσε αρκετά χρήματα στην οικοδόμηση, ανοικοδόμηση και συντήρηση των ναών.
Και ήταν μια επίμοχθη και επώδυνη, μερικές φορές διαδικασία, ωστόσο ο καρπός πολύς.
Με υποστήριξη διεθνή, λόγω της ακτινοβολίας της προσωπικότητας του κ. Αναστασίου, αλλά και με το λεκ (νόμισμα της Αλβανίας) όχι μόνο πλούσιων, αλλά και φτωχών ανθρώπων, έγιναν ναοί. Και έγιναν ναοί, “καμάρι” της κάθε περιοχής, “ουρανοί πολύφωτοι” και “παράδεισοι τερπνοί”.
Αλλά και αποκαταστάθηκαν ναοί-μνημεία, που διασώζουν ολοζώντανη την παρουσία μέσα στην ιστορία της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλβανίας, που υπήρξε πολυκύμαντη και αιματοκυλισμένη.
Kαι είναι αυτό ένα από τα σύγχρονα θαύματα στην Εκκλησία της Αλβανίας.
Χρειάζεται καρδιά καθαρή, για να αναγνωρίσουν οι άνθρωποι στα θαύματα του Θεού, που ποτέ δεν λείπουν, τη φανέρωση της θείας αγάπης, το νέο κόσμο της ελπίδας, που αναγγέλλει για τους πιστούς.
Και ο ναός είναι το κέντρο της λατρείας και η πηγή του αγιάσματος.
Ο ναός δεν είναι ξεροί τοίχοι. Είναι Εκκλησία του Θεού, που ελκύει, εμπνέει, μεταρσιώνει και αναβιβάζει τον άνθρωπο.
Αλλά και περιέχει, περικλείει τον διαχρονικό πλούτο της Ορθοδοξίας.
