Στο θάρρος που επέδειξαν οι Ελληνες και στην ηγεσία της χώρας την εποχή εκείνη αναφέρεται στην εγκύκλιό του για την Εθνική Εορτή της 28ης Οκτωβρίου ο Μητροπολίτη Κονίτσης Ανδρέας.

Συγκεκριμένα αναφέρει

ΘΕΜΑ: 28η Οκτωβρίου 1940 – «Τιμή σ’ εκείνους όπου στην ζωή των ώρισαν να φυλάγουν Θερμοπύλες. Ποτέ από το χρέος μη κινούντες» (Κων. Καβάφης).

Αγαπητοί μου Χριστιανοί,
-Α-
Η νίκη της Πίνδου, με τον συνταγματάρχη Κωνσταντίνο Δαβάκη, ως πρωταγωνιστή, πέρασε πλέον στην ιστορική μνήμη του Έθνους.
Αλλά και η νίκη του Στρατού μας, στο θρυλικό Καλπάκι, με τον υποστράτηγο Χαράλαμπο Κατσιμήτρο, πέρασε κι’ αυτή στην ιστορική μνήμη του Ελληνικού Έθνους.
Δυό μάχες – δυό Ηγέτες στρατιωτικοί – δυό νίκες περίλαμπρες, σφράγισαν το αθάνατο Έπος του 1940. Η Μάχη της Πίνδου, με την πάνοπλη εχθρική μεραρχία «Τζούλια», αν χανόταν, οι Ιταλοί θα καταλάμβαναν το Μέτσοβο και θα έκοβαν στα δύο την Ελλάδα. Τα φασιστικά στρατεύματα ήταν έτοιμα από καιρό, κρύβοντας όμως τα ετοιμοπόλεμα σχέδιά τους κάτω από δήθεν φιλειρηνικές διακηρύξεις του Μουσολίνι και του Τσιάνο, Ιταλού υπουργού των Εξωτερικών.

-Β-
Αλλά η Ελλάδα, τότε, είχε άξια Ηγεσία : Πολιτειακή, Πολιτική, Στρατιωτική και Εκκλησιαστική : Αρχηγός του Κράτους, ο Βασιλεύς Γεώργιος Β΄. Πρωθυπουργός, ο Ιωάννης Μεταξάς. Επί κεφαλής των Ενόπλων Δυνάμεων, ο Αρχιστράτηγος Αλέξανδρος Παπάγος. Και Αρχηγός της Ελλαδικής Εκκλησίας ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος ΧΡΥΣΑΝΘΟΣ, ο από Τραπεζούντος. Έτσι, όταν τον Απρίλιο του 1939, η Ιταλία κατέλαβε την Αλβανία, τα πράγματα έδειχναν ότι, αργά ή γρήγορα, θαρχόταν και η σειρά της Ελλάδος. Γι’ αυτό η Κυβέρνηση, χωρίς να παραβή την ουδετερότητά της, ενίσχυσε – κατά το μέτρο του δυνατού – τις στρατιωτικές Δυνάμεις και προς την πλευρά της Πίνδου και προς το Καλπάκι. Γιατί, αν ο εχθρός εξουδετέρωνε την εκεί άμυνα, θα έπεφταν τα Γιάννινα, οπότε, σύντομα, η Ελλάδα θα έχανε την ανεξαρτησία της.

-Γ-
Ο Δαβάκης, βαρειά τραυματισμένος, δεν πρόλαβε να «μαντρώση» τους Ιταλούς. Το έργο του, όμως, το συνέχισε ο Ταγματάρχης Ιωάννης Καραβίας, υπό τις οδηγίες του στρατηγού Βραχνού. Και σε λίγο, η περίφημη μεραρχία «Τζούλια» νικήθηκε κατά κράτος και διαλύθηκε, ενώ στην νίκη συνέβαλαν αθόρυβα, αλλά αποφασιστικά και οι ηρωΐδες «Γυναίκες της Πίνδου». Παράλληλα, όμως, η Ελλάδα έκλαψε τον πρώτο νεκρό Έλληνα αξιωματικό, τον Δωδεκανήσιο υπολοχαγό Αλέξανδρο Διάκο.
Η Μάχη στο Καλπάκι, άρχισε σε λίγες μέρες αργότερα, στις 5 Νοεμβρίου. Αλλά και εκεί οι Ιταλοί έπαθαν πανωλεθρία, μετά, μάλιστα, την οριστική γι’ αυτούς απώλεια της Γκραμπάλας, γύρω στις 15 Νεομβρίου του 1940. Έτσι, και ο στρατηγός Χαράλαμπος Κατσιμήτρος αναδείχθηκε άξιος και γενναίος ηγήτορας του Ελληνοιταλικού Πολέμου του 1940, και με την 8η Μεραρχία, της οποίας ήταν Διοικητής, απέκρουσε την εχθρική επίθεση και κατατρόπωσε τους Ιταλούς εισβολείς. «Τιμή σ’ εκείνους όπου στην ζωή των ώρισαν να φυλάγουν Θερμοπύλες»…

-Δ-
Αλλά, ενώ και οι δύο ήρωές μας, ο Δαβάκης στην Πίνδο και ο Κατσιμήτρος στο Καλπάκι, δόξασαν την Ελλάδα και δοξάστηκαν, στάθηκαν άτυχοι μετά την λήξη του Πολέμου. Κατά την διάρκεια της Κατοχής, ο Κων/νος Δαβάκης συνελήφθη από τους Ιταλούς και, μεταφερόμενος ως όμηρος στην Ιταλία, πνίγηκε στην Αδριατική όταν το πλοίο τορπιλλίστηκε, το 1943. Εξ άλλου, ο στρατηγός Κατσιμήτρος, επειδή ανέλαβε το υπουργείο Γεωργίας στην γερμανοπρόβλητη Κυβέρνηση του Τσολάκογλου, για 3 ή 4 μήνες, θεωρήθηκε δωσίλογος. Και κάποιοι φρόντισαν να αμαυρώσουν την φήμη του.

Όμως, η αγνή Ελληνική ψυχή τους θαυμάζει και προσφέρει το θυμίαμα της ευγνωμοσύνης της στην μνήμη τους. Η Ελλάδα χάρη στον ηρωισμό και την ανδρεία τους απώθησε τους επιδρομείς Ιταλούς. Και έδωσε στην κατατρομαγμένη Ευρώπη την βέβαιη ελπίδα ότι ο Γερμανικός Ναζισμος και ο Ιταλικός φασισμός θα συντριβούν – όπως και τελικώς συνέβη.
Ας είναι αιωνία και αγήρως η μνήμη της γενναίας και ηρωικής αυτής ξυνωρίδος : του Κωνσταντίνου Δαβάκη και του Χαράλαμπου Κατσιμήτρου. Και καλόν είναι όλοι, ιδιαίτερα οι νέοι μας, ν’ ακούσουμε κάποιες σκέψεις του Δαβάκη, επίκαιρες και σήμερα όσο ποτέ : – Φροντίστε ο καθένας από σας να γίνη καλύτερος, να γίνη πραγματικός Έλλην και χριστιανός. Τότε η γαλήνη και η ευτυχία θα λάμψη στον ουρανό της πατρίδας μας. Οι κίνδυνοι που προέβλεψα στην Πίνδο υπάρχουν πάντοτε. Βλέπω τα αρπακτικά όρνεα που περιμένουν την κατάλληλη στιγμή για να μπήξουν τα νύχια τους στο σώμα της Ελλάδος. Όχι ! Πίσω σατανάδες ! Θα αγωνισθούμε και εναντίον σας. Και με την βοήθεια του καλού Θεού, εμείς οι Έλληνες θα σας νικήσουμε.
Αυτά τα τελευταία λόγια ακούγονται σαν προφητεία. Τότε οι Ιταλοί. Τώρα, η Ενωμένη Ευρώπη και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο… Ας μένουμε, λοιπόν, άγρυπνοι στις επάλξεις του χρέους.
Χρόνια πολλά, άγια ευλογημένα.

Διάπυρος προς Χριστόν ευχέτης

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ

+ Ο Δρυινουπόλεως, Πωγωνιανής και Κονίτσης

Α Ν Δ Ρ Ε Α Σ