🔺Του Σωτήρη Μ.Τζούμα

Όταν κάποτε ο μεγάλος Στρατηγός Ντε Γκόλ, κλήθηκε να χαρακτηρίσει με δύο λόγια μια δύσκολη προσωπική του περιπέτεια, είχε πεί με το γνωστό σαρκαστικό ύφος του, μια φράση που έμεινε στην ιστορία: «Les canailles ne savent pas tirer».  Που σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει: «αστόχησαν γιατί δεν γνώριζαν σκοποβολή».

Και δεν θα μπορούσε να δώσει καλύτερη απάντηση στους όποιους επικριτές του. Μέσα σε λίγες λέξεις τα είπε όλα..

Τηρουμένων, ασφαλώς, των αναλογιών και επικαλούμενος την γενναιότητα του μεγάλου Στρατηγού , ας μου επιτραπεί να πώ και γώ το ίδιο, προς όλους εκείνους, που εδώ και χρόνια– από την εποχή του Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου–και με κάθε ευκαιρία επιδίδονται  σε έναν  αισχρό πόλεμο λάσπης εναντίον μου,με ένα και μόνο στόχο: να με εξοντώσουν ως άνθρωπο και να με εξουθενώσουν ηθικά. Ευτυχώς για μένα, δυστυχώς γιαυτούς δεν τα κατάφεραν. Είμαι εδώ όρθιος για να γράφω και να ομιλώ πάντα  με θάρρος και παρρησία!Και να ανταπεξέρχομαι επιτυχώς σε κάθε αντιξοότητα. Και να ζητώ και συγνώμη όταν πρέπει!

Δεν είναι εύκολο να εξοντώνεις ανθρώπους που μάχονται με παρρησία και θάρρος.Δεν είναι εύκολο να ταπεινώνεις ανθρώπους που θέλουν να γράφουν αλήθειες, χωρίς φόβο!

Έχω συμβιβαστεί βέβαια πλήρως με την αλήθεια ότι ζούμε σε μια εποχή όπου μια απλή φήμη γίνεται είδηση, έστω κι αν δεν επιβεβαιωθεί ποτέ, ενώ μια  πραγματική είδηση, περνά ως μονόστηλο, σχεδόν απαρατήρητη και ένας αντίλογος που αποκαθιστά την αλήθεια, συνήθως υποβαθμίζεται. Εξαρτάται σε ποιά οπτική γωνία βρίσκεται αυτός που κρατά στα χέρια του το όπλο της ενημέρωσης – για να μην καταλήξει να γίνει φονικό– και τί  σκοπιμότητες εξυπηρετεί.

Όμως, όπως το κουτσομπολιό «αποκαλύπτει» τα σκοτεινά ένστικτα του ανθρώπου, έτσι και η αλήθεια πρέπει να γίνεται γνωστή και να μην αφήνει την παραμικρή υποψία… Γιαυτό ας μου επιτραπεί αυτή η εκ βαθέων κατάθεση της ψυχής,εξ αφορμής μιας συγνώμης που ζήτησα από έναν Ιεράρχη σε ένδειξη καλής θέλησης αλλά κυρίως για να μην πληρώνω δικηγόρους. Δεν μου περισσεύουν χρήματα για να πληρώνω δικηγόρους. Έστω και μόνο τα παράβολα. Κι ο Αρχιερεύς που του ζήτησα συγνώμη σε μια επίδειξη της μεγαλοκαρδίας που τον διακρίνει γέμισε τις ιστοσελίδες με διθυράμβους για την επιτυχία του να με οδηγήσει στη συγνώμη. Και μερικοί καλοί συνάδελφοι το δημοσίευσαν όχι για να δείξουν την αμεροληψία τους αλλά για να  με ταπεινώσουν.Χαλάλι τους! Ο καθένας ο,τι επέχει προσφέρει! Άλλοι προσφέρουν ρόδα και άλλοι κέρατα! Έτσι είναι η ζωή.

Προφανώς δεν  κατάλαβαν ότι ταπεινώθηκαν οι ίδιοι! Όποιος επιχαίρει με το πρόβλημα του άλλου και το διατυμπανίζει  βγάζοντας οκάδες κακότητας και κομπλεξισμού, του επιστρέφει αυτό που κάνει. Και ο αναμάρτητος πρώτος τον λίθο βαλέτω! Αλλά αυτά είναι για ευαίσθητους ανθρώπους και όχι για μικρούς.

Errare Humanum est έλεγαν οι Λατίνοι, δηλαδή «το σφάλλειν ανθρώπινον». Και  ο ιερός Χρυσόστομος γράφει: «το πίπτειν ανθρώπινον, το εμμένειν εωσφορικόν, το μετανοείν θείον».

Και οι απλοί άνθρωποι στις μέρες μας που διαθέτουν κοινό νου λένε: «Το σφάλλειν ανθρώπινο, το αναγνωρίζειν θείο».

Πράγματι το σφάλλειν είναι ανθρώπινο, αλλά και η αναγνώριση του σφάλματος είναι αρετή και η επανόρθωσή του όταν αυτή επιβάλλεται είναι οπωσδήποτε αναγκαία.

Μακάρι όλοι να είχαμε πάντοτε την δύναμη να αναγνωρίζουμε τα σφάλματά μας σε όλα τα επίπεδα, διαπροσωπικά, οικογενειακά, κοινωνικά, εκκλησιαστικά, εθνικά!

Να είχαμε την ευκαιρία να προσεγγίζαμε κάποια θέματα διαφορετικά, ώστε να εξελίσσοταν θετικά και να μη μοιάζουμε οτι αντιμαχόμαστε ο ένας τον άλλον. Ο λαός μας λέει βέβαια ότι χωρίς φωτιά καπνός δεν υπάρχει. Και ότι δεν υπάρχει φήμη χωρίς αφορμή… Κάποιος μας δίνει την αφορμή για να γράψουμε και να τον σχολιάσουμε τις περισσότερες φορές ελέγχοντας τον.

Η αφορμή είναι,συνήθως, η στάση της διοικούσης Εκκλησίας και των «διοικητικών» εκπροσώπων της, των Ιεραρχών μας  οι οποίοι με τη στάση τους και τον τρόπο συμπεριφοράς τους  μας οδηγούν  στο να γράφουμε και να τους στενοχωρούμε αφού πρωταγωνιστούν σε γεγονότα που παράγουν οι ίδιοι ή έχουν  μοιραία υπηρεσιακή ανάμιξη.  Και ναι μεν εμείς επιτελούμε το δημοσιογραφικό καθήκον μας αφού ασχολούμαστε με τα της Εκκλησίας. Θα μπορούσαμε να κάνουμε αυτό που κάνουν μερικοί που θέλουν να θεωρούνται υπηρέτες της ενημέρωσης με το να δημοσιεύουν τα δελτία  τύπου που τους στέλνουν με μπόλικες φωτό ή να κάνουν αναμετάδοση λειτουργιών με το αζημίωτο( μαθαίνω για ταρίφα από  5 και 8 χιλιάδες). Καλά κάνουν αφού βρίσκουν πρόθυμους για να τους τα δώσουν. Δεν ανήκω σε αυτό το είδος αλλά δεν το κατηγορώ. Όμως είναι τραγικό να επιχαίρουν με το συγνώμη του άλλου αυτοί που δεν έχουν ηθικά όρια και ηθικούς φραγμούς! Είναι η εποχή μας αυτή που τα επιτρέπει και τα ανέχεται. Ωστόσο αυτό που θέλω να καταθέσω ενώπιον σας είναι το εξής:   πόσο συνάδει σε έναν κληρικό η προσφυγή στην δικαιοσύνη για να τιμωρήσει αυτόν που τον σχολιάζει; Ή αυτόν που έγραψε και σχολίασε κάποια κακώς κείμενα; Πού είναι η γλώσσα, και  ο λόγος  της Εκκλησίας; Που είναι η μακροθυμία; Πού είναι η διδασκαλία του Ιησού Χριστού ο οποίος βγήκε να σώσει το απολωλός πρόβατο και όχι να το οδηγήσει στο εδώλιο του κατηγορουμένου και να του ζητά και οικονομική αποζημίωση για να την καταθέσει στο…φιλόπτωχο ταμείο; Είναι να γελά κανείς με αυτό το κατάντημα.

Ωραία να μας λένε οι κληρικοί μας και μάλιστα οι Ιεράρχες  όλα αυτά τα περί συγχωρητικότητας  αλλά αν τα εννοούσαν κιόλας δεν θα φτάναμε στο σημείο να τους σχολιάζουμε για το οποιοδήποτε λάθος τους ως ορθόδοξοι ποιμένες αλλά και για την τραγική και προκλητική συμπεριφορά τους μερικές φορές για μείζονα θέματα της Εκκλησίας. Ο Απ. Παύλος γράφει ότι δεν επιτρέπεται οι χριστιανοί να προσφεύγουν στα εθνικά δικαστήρια για την επίλυση των διαφορών τους. Επομένως δεν θα έπρεπε οι κληρικοί και δη οι Αρχιερείς μας που ίστανται εις τύπον και τόπο Χριστού, να τα εφαρμόζουν πρώτοι όλα αυτά και να μην θέλουν να αποκαταστήσουν την τρωθείσα δήθεν τιμή τους πηγαίνοντας στα δικαστήρια;Ναι αλλά αυτό ισχύει για τους άλλους! Όχι για τους Ιεράρχες μας. Και καλά εκείνοι ως Μητροπολίτες μπορούν και εκπέμπουν το ειδικό βάρος που έχουν! Οι απλοί άνθρωποι όμως τους οποίους οδηγούν ενώπιον της δικαιοσύνης γιατί να υφίστανται όλη αυτή την ταλαιπωρία; Μόνο και μόνο επειδή τους σχολίασαν; Γιατί έγραψαν για τις ανοησίες και τις αδολεσχίες τους;Είναι ερωτήματα  που ζητούν απαντήσεις και που για να δοθούν χρειάζεται σε  όλους μας περισσότερη αυτογνωσία και άρα ταπείνωση, την οποία ενώ λέμε ότι την αποζητούμε και την κηρύττουμε, ωστόσο δυσανασχετούμε στις ευκαιρίες που μας παρουσιάζονται για την απόκτησή της!

Δεν θα ασχοληθώ με όλα εκείνα που έχουν γραφεί κατά καιρούς για την ασημαντότητά μου. Τα περισσότερα με επικάλυψη και ποτέ ευθέως και με ονοματεπώνυμο.

Όσοι με γνωρίζουν από χρόνια ξέρουν πόσο μακριά απ’ την πραγματικότητα απέχουν όλα αυτά που μου αποδίδουν κατά καιρούς!

Χρόνια τώρα με παρουσίαζαν ,ως μέγα μηχανορράφο, ο οποίος επί Αρχιεπισκοπείας Χριστοδούλου κινούσε  παρασκηνιακά τα νήματα των εκκλησιαστικών μας πραγμάτων κάτι σαν εκκλησιαστικός Μέτερνιχ και σήμερα να  εξακολουθεί ή να… επιδιώκει  να διαδραματίσει κάποιο ρόλο, έστω και παρασκηνιακά.Ούτε τότε ούτε τώρα επιδιώκω να έχω ρόλο. Ειδικά σήμερα. Με τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο είναι ολοφάνερο ότι προτιμά να έχει ως υφισταμένους ανθρώπους που τον χρησιμοποιούν  και κάνουν και άλλες δουλειές. Κορυφαίος Ιεράρχης του Φαναρίου – πιο κορυφαίος δεν γίνεται- του είπε προ καιρού ότι υφιστάμενοί του ασχολούνται επ´ αμοιβής με το image του Αμερικής εις βάρος των άλλων. Και ο Αρχιεπίσκοπος του είπε το ξέρω. Επομένως τέτοιους συνεργάτες θέλει! Και όχι ανθρώπους που θα τον υπηρετούν αποκλειστικά. Ωστόσο εγώ τους ενοχλώ μολονότι οτι ποτέ  δεν είχα και ούτε έχω κάποιο μισθό από την Εκκλησία. Και θέλω να το βουλώσω! Να μη γράφω. Να μην σχολιάζω! Να μην αποκαλύπτω! Θέλουν να το βουλώσω!

Ημουν και παραμένω στο στόχαστρο κάποιων εμπαθών ανθρώπων. Δέχομαι ότι  μερικές φορές μπορεί να ξεπερνώ τα όρια των ανοιχτών θυρών, όμως δεν περίμενα τέτοια κακότητα από ιερωμένους,οι οποίοι έφθασαν στο σημείο να μου κάνουν επίθεση και επί προσωπικών θεμάτων. Το επεχείρησαν δύο φορές. Τη μία με πληρωμένο κονδυλοφόρο. Και αυτό είναι το πλέον εκπτωτικό φαινόμενο για  ανθρώπους που φέρουν το αρχιερατικό σχήμα.

Ως άνθρωπος  της επικοινωνίας και της ενημέρωσης, ανήκα πάντα στη σχολή εκείνων που απαιτούν από τον εαυτό τους ή να δικαιώνουν τον όποιο τίτλο φέρουν  ή να σιωπούν. Το κριτήριο για μένα είναι πάντα ένα και μόνο: η αποτελεσματικότητα και η αλήθεια, ακόμη και αν πονά.

Οχι για να διασύρω ανθρώπους αλλά για να αφυπνίζω συνειδήσεις.

Έργο δικό μου, για δεκαετίες τώρα,  ήταν  να υπηρετώ και να παράγω επικοινωνία. Χρησιμοποιώντας τις δυνατότητες που μου παρείχαν  κάθε φορά οι εργασιακές μου θέσεις, προσπαθούσα με σειρά άρθρων μου να υπερασπιστώ την Εκκλησία της Ελλάδος, από την σκόπιμη διαστρέβλωση των εκκλησιαστικών μας πραγμάτων στην οποία επιδίδετο κάποια στιγμή μεγάλη μερίδα του Τύπου.  Δεν ήταν στις προθέσεις μου να καταλάβω τίτλους μέσα στην Εκκλησία χωρίς αντικείμενο, ούτε να σιτίζομαι από την Εκκλησία και βεβαίως ούτε να παριστάνω τον…. «Μέττερνιχ» όπως με αποκαλούσαν, των εκκλησιαστικών μας πραγμάτων ή τον παντελονά, όπως με έλεγε ο αείμνηστος Πειραιώς Καλλίνικος.Ακόμη και όταν περιήλθα σε πραγματική ανάγκη περί τα τέλη της Αρχιεπισκοπικής περιόδου του Χριστοδούλου, δεν κατέλαβα ούτε τότε κάποια θέση, διότι το  ισχυρό  περιβάλλον του δεν με ήθελε στα πόδια του,για να μην ανακαλύπτω τις διάφορες λοβιτούρες τους.

Αλλά και τρεις  μήνες προ του θανάτου του- μόλις γυρίσαμε από Αμερική-  όταν μου ανέθεσε παρουσία όλων, συγκεκριμένα καθήκοντα  καθώς διαπίστωσε οτι οι υπηρεσίες της Εκκλησίας είχαν ήδη αρχίσει να λοξοκοιτάζουν στον  επόμενο Αρχιεπίσκοπο και να μην τον υπακούουν το αρνήθηκα, προστατεύοντας κυρίως τον εαυτό μου. Δεν ξέρω αν έκανα καλά! Ξέρω όμως οτι αυτό μου υπαγόρευσε τότε η συνείδησή μου.Και δεν το μετανόησα.

Γνωρίζω  όλους τους Μητροπολίτες μας, άλλους περισσότερο και άλλους λιγότερο. Και εκείνοι γνωρίζουν πολύ καλά πως η ζωή μου κυλά πάντοτε  κοντά στην Εκκλησία,  προσφέροντας ό,τι μπορώ.  Αυτό δεν σημαίνει ότι είμαι «δέσμιος» και δεν έχω το θάρρος της γνώμης μου. Αντιθέτως μπορώ να διαφωνώ και να καταθέτω την διαφωνία μου και μάλιστα δημοσίως – όταν κρίνω ότι κάτι τέτοιο είναι σύμφωνο με τις αρχές και τις πεποιθήσεις μου, οι οποίες είναι πάνω από πρόσωπα.  Το γνωρίζουν πολύ καλά αυτό, και οι ολίγοι των Ιεραρχών που σήμερα «καταπλήσσονται» μαζί μου διότι τολμώ να έχω άποψη.

Τους υπενθυμίζω οτι δεν είμαι ένας άνθρωπος που τον ανακάλυψαν στις «μικρές αγγελίες». Είμαι αυτός που επί δεκαετίες άκουε πάντα με προσοχή,  πολλούς από τους σήμερον εκπλησσομένους, να του ζητούν ή να τον ξεσκονίζουν για να πεί μία καλή κουβέντα στον τότε  Πρώτο για να προαχθούν και προσπαθούσα κάθε φορά φιλοτίμως να εξυπηρετήσω.

Κι όμως έφτασαν   στο σημείο να συμμαχήσουν εναντίον μου ετερόκλητες μεταξύ τους δυνάμεις!  Από τη μια παραδοσιακοί εχθροί– όσοι απέμειναν– του Μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου (από την εποχή που ήταν Μητροπολίτης Δημητριάδος) και οι οποίοι πάντοτε με έβλεπαν με μισό μάτι και από την άλλη η  πνευματική του οικογένεια,Αρχιερείς που εξελέγησαν  ή αναδείχθηκαν επί των ημερών του.

Υπό άλλας συνθήκας, θα έπρεπε  να είχα μεγάλη πίκρα μέσα μου για όλα αυτά. Τώρα, όμως, γνωρίζω πλέον ότι βρίσκομαι στο σωστό δρόμο. Όταν συμμαχούν εναντίον σου άνθρωποι εκ διαμέτρου αντίθετοι, για τον ίδιο, όμως, λόγο δεν μπορεί παρά να αισθάνεσαι δικαιωμένος γιαυτή την αποτελεσματικότητα.

Παρ’ όλα αυτά θα συνεχίσω να   υπερασπίζομαι τον εαυτό μου έναντι εκείνων που όχι αρχές, αλλά την αρχομανία των υπηρετούν.

Μεγάλωσα με πυξίδα την πίστη μου και μεγαλώνοντας αισθανόμουν πάντα την ανάγκη να την υπερασπίζομαι από όποιο μετερίζι, ένιωθα, ότι μου όριζε ο Θεός.

Δεν έχει σημασία αν το «πόστο» είναι αθέατο ή θεατό. Σημασία έχει να είναι ορατό το αποτέλεσμα. Σημασία έχει να αποκαλύπτεται πάντα η αλήθεια. Με όποιο τίμημα. Σημασία έχει ο κάθε ένας από μας, απαλλαγμένος από μικρότητες, υστεροβουλίες, κακίες και συμφέροντα, να έχει πλήρη συναίσθηση της ευθύνης του ως Έλληνας, ως πολίτης και πάνω απ’ όλα ως ορθόδοξος χριστιανός. Και μάλιστα σήμερα περισσότερο από ποτέ!

Αδιαφορώντας λοιπόν για το …όποιο τίμημα, θα συνεχίζω να υπηρετώ  αυτό που με καθορίζει ως άνθρωπο– Χριστό και Ελλάδα– και όσους και όσα εγώ θεωρώ ιερά και όσια, ελπίζοντας ότι συμβάλλω με τον τρόπο μου, λιγότερο ή περισσότερο,στο θαυμαστό έργο της Εκκλησίας.

Κι ελπίζοντας ακόμη ότι όσοι έχουν στα χέρια τους τη δύναμη του λόγου και της γραφής μέσα από τον Τύπο και τα  μέσα κοινωνικής δικτύωσης που καθορίζουν πλέον την ενημέρωση, θα προσπαθούν πάντα να χρησιμοποιούν τα όπλα τους για χάριν του «αγώνα του καλού» και μόνον…! Εμείς από τη θέση αυτή δεσμευόμαστε οτι εδώ στον ” Εξάψαλμο” γιαυτό τον “καλό αγώνα” θα αναλώσουμε όλες μας τις δυνάμεις!