ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΗ Μ. ΤΖΟΥΜΑ
Οι μέρες που διανύουμε προσφέρονται πάντα για να κάνουμε κάποιες σκέψεις οι οποίες μας βοηθούν για να καταλάβουμε ότι έννοιες όπως η ηθική στην Εκκλησία μας εύκολα τις λέγουμε αλλά πολύ δύσκολα τις εννοούμε και ακόμη πιο δύσκολα τις τηρούμε!
Η ηθική στο χώρο της Εκκλησίας είναι ένα μεγάλο και ανεξάντλητο κεφάλαιο. Συνήθως μένουμε στην ηθική του λόγου και της καθωσπρέπειας και κατακερματίζουμε την ηθική με τις πράξεις μας και τα καμώματά μας! Ασχολούμεθα με το “φαίνεσθαι” και την επιφάνεια και καλύπτουμε ένοχα την ουσία και το βάθος !
Είναι αλήθεια ότι η Εκκλησία μας ήταν πάντα και ευτυχώς παραμένει “ο χώρος του αχώρητου που τα πάντα χωρεί”.
Υπάρχουν κληρικοί, οι οποίοι ανεξαρτήτως βαθμίδος διακρίνονται άλλος για την πνευματικότητά του, άλλος για τις θεολογικές γνώσεις του, άλλος για τη φωνή του και την μουσική παιδεία του, άλλος για το ήθος του, άλλος για την φιλανθρωπία του, άλλος για την καλή του καρδιά , άλλος για τα διοικητικά του προσόντα, άλλος για τον ιεραποστολικό του ζήλο, άλλος για τον φιλομοναχισμό του, άλλος για την ενασχόλησή του με τη νεότητα!
Ένα πρόσωπο να διαθέτει τη σημερινή εποχή, όλα αυτά τα χαρίσματα,είναι από απίθανο έως αδύνατο.Ένα ή μερικά από αυτά,μπορεί να κοσμούν έναν κληρικό μας,ίσως!
Αντιθέτως, πολλά ελαττώματα μπορεί να τα σηκώσει ένα πρόσωπο, πολλές αρετές, όμως, δεν μπορούν να αναπτυχθούν σε έναν κληρικό!Είναι,σχεδόν,αδύνατον!
Όπως δεν γίνεται ένα πρόσωπο να μη διαθέτει και καμία από τις παραπάνω αρετές! Σε όλους μας ο Θεός κάτι έδωσε.
Ο Μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος, για παράδειγμα, που εθεωρείτο και ήταν πράγματι πολυτάλαντος( ο Θεός τον είχε προικίσει με όλες τις χάρες), δεν είχε αναπτύξει ιδιαίτερα κάποιες από αυτές που προανέφερα και ιδιαιτέρως αυτήν της ελεημοσύνης! Οι οικογενειακές του καταβολές σε συνδυασμό με τα τα κατοπινά του ακούσματα από τους Γεροντάδες, παρά τους πόδας των οποίων εθήτευσε και γαλουχήθηκε, τον είχαν κάνει “σφιχτό”! Αλλά δεν ήταν πλεονέκτης ή φιλάργυρος! Ήταν ολιγαρκής!Και αυτές οι φήμες περί πολυτελούς διαβίωσης, πολλών αμφίων και άλλων τινών, που ακολούθησαν την Κοίμησή του,προέρχονταν από ανίερα κέντρα παραπληροφόρησης τα οποία ακόμη και μέχρι σήμερα εξακολουθούν να διαχέονται στο διαδίκτυο και να σπιλώνουν την μνήμη του.
Όλα αυτά τα χρόνια έχουν δεί πολλά τα μάτια μας! Κληρικοί μας, τους οποίους οι συντηρητικοί και οι …ηθικολόγοι,τους θεωρούν, ή τους κολλούν την ρετσινιά του χαλαρού ή ακόμη και του ανηθίκου, ήταν συχνά μεγάλοι φιλάνθρωποι και ελεήμονες και από τα πενιχρά ή πλούσια βαλάντιά τους ,βοηθούσαν φτωχές οικογένειες, σπούδαζαν απόρους φοιτητάς και συνέδραμαν στην ομαλή λειτουργία των ναών που υπηρετούσαν!
Ενώ οι υπεράνω πάσης υποψίας ηθικοί… κληρικοί, δεν δίνουν ούτε του αγγέλου τους νερό!
Κάποτε ο σπουδαίος και Άγιος Γέροντας της Αγίας Σκέπης Χίου, ο αείμνηστος Κορνήλιος Μαρμαρινός, ο οποίος ξεκίνησε την πορεία του από το Πλωμάρι της Λέσβου, διετέλεσε ο πρώτος Γέροντας τριών σημαντικών Ιεραρχών της Ελλαδικής Εκκλησίας: του Μυτιλήνης Ιακώβου του Β ´(Κλεομβρότου),του Μηθύμνης Ιακώβου (Μαλλιαρού),του Χίου Χρυσοστόμου( Γιαλούρη) και για μικρό διάστημα του Ελευθερουπόλεως Αμβροσίου,(τότε που ήταν βοηθός Επίσκοπος στη Μητρόπολη Μυτιλήνης). Μας είχε διηγηθεί το εξής καταπληκτικό περιστατικό, το οποίο δημοσιεύεται ως ιστορικό περιστατικό στο βιβλίο του Μητροπολίτη Μηθύμνης Ιακώβου (Μαλλιαρού) ” Τα Κορνηλιακά του Πλωμαρίου”.
Μπροστά σε μία φήμη που κυκλοφορούσε την εποχή εκείνη για μία ακόμη ηθική παρεκτροπή του Γέροντος Μυτιλήνης Ιακώβου του Α ´Νικολάου( που ήταν ο κοινός Γέρων Αρχιερεύς για τους παραπάνω τέσσερις Αρχιερείς), είχε πεί ο Γέρων Κορνήλιος σε ομήγυρη επιφανών αρχόντων της Μυτιλήνης της εποχής εκείνης, τα εξής:
– ” Δεν ξέρω τί ισχύει από όλα αυτά που λέγονται και φημολογούνται για τον Γέροντα Μυτιλήνης, αλλά το βέβαιο είναι ότι ο Ιεράρχης αυτός, έχει εξασφαλίσει ήδη μια θέση στον Παράδεισο. Το έργο του απαράμιλλο και η φιλανθρωπία του παροιμιώδης. Όλη η Ελλάδα έχει να διδαχθεί πολλά από την γενναιοδωρία του Γέροντος Μυτιλήνης Ιακώβου, προ της οποίας όλοι υποκλινόμαστε”.
Και ο καθηγητής Κ. Χαριτάκης επιβεβαιώνει την ίδια εποχή:
–” Είχα γυρίσει όλη την Ελλάδα και γνώριζα τί είχε γίνει σε κάθε πόλη, αυτό, όμως, που είδα στη Μυτιλήνη ήταν ασύγκριτο.Καμία άλλη περιοχή της χώρας δεν είχε αυτό το άρτιο πλέγμα ιδρυμάτων και καταστημάτων Κοινωνικής Πρόνοιας. Και όλα αυτά χάρη στην πρωτοβουλία, στο οργανωτικό πνεύμα και στη λειτουργία της ελεημοσύνης ενός εμπνευσμένου Δεσπότη! Κατά τα άλλα τον κατηγορούν ως…” ανήθικο”. Ας είχαμε ακόμη δέκα σαν κι αυτόν τον Ιεράρχη και η Ελλάδα θα είχε άλλη εικόνα”.
Και όλα αυτά στην Ελλάδα του 1957-1958.Σήμερα ούτε σύγκριση. Στην μικρόμυαλη εποχή μας περισσεύουν οι φήμες και οργιάζουν τα κουτσομπολιά στους εκκλησιαστικούς κύκλους.Και συνήθως εκπορεύονται από τους σούπερ ηθικούς!
Από εκείνα τα χρόνια. μέχρι και σήμερα, αυτοί που θεωρούν τους εαυτούς των …”ηθικούς αδάμαντες”, συχνά εξελίσσονται σε “σταυρωτές” των άλλων!
Αρέσκονται να κολλούν ρετσινιές και να υιοθετούν άκριτα και χωρίς δυσκολία, ευφάνταστα σενάρια, φήμες, κουτσομπολιά και συκοφαντίες που πλάθουν αρρωστημένα μυαλά και συκοφάντες και τα κυκλοφορούν στο πανελλήνιο για να δηλητηριάζουν τον κόσμο! Και για να νοιώθουν αυτοί που τα υιοθετούν και τα διακινούν ότι είναι οι μόνοι ηθικοί και ως εκ τούτου οι κριτές των άλλων και οι εισαγγελείς των ψυχών των άλλων!
Πολλές φορές αντιμετωπίζουμε τέτοιες καταστάσεις οι οποίες εκπορεύονται συνήθως από αρρωστημένα μυαλά και κέντρα παραπληροφόρησης που θέλουν να αμαυρίζουν την εικόνα συγκεκριμένων και στοχοποιημένων ρασοφόρων, εξ αφορμής άλλοτε κάποιων φημών και άλλοτε κάποιων παρορμητικών ενεργειών και πράξεων! Οι ευάλωτοι και αδύναμοι κληρικοί δεν μπορούν να υπερασπιστούν και να αντιμετωπίσουν παρόμοια γεγονότα!
Τον ρόλο του “σταυρωτη” έπαιζαν παλιά οι εκκλησιαστικές οργανώσεις, οι οποίες προσπάθησαν μια εποχή (1962-1966) να ελέγξουν τις εκλογές των Μητροπολιτών και τελικώς τα κατάφεραν από το 1967 έως το 1974, με Αρχιεπίσκοπο Αθηνών τον Ιερώνυμο τον Α ´. Ο Ιερώνυμος ο Α ´ θέλησε με τις εκλογές αξίων και ηθικών Ιεραρχών να κάνει μία μετάγγιση ζωτικής σημασίας στην ραχοκοκκαλιά της Ιεραρχίας! Και ως ένα βαθμό τα κατάφερε! Αν την εποχή εκείνη δεν έμπλεκε η Εκκλησία με την πολιτική και το καθεστώς, τότε θα πετύχαινε η απόπειρα Ιερωνύμου του Α ´ να δημιουργήσει μία νέα τάξη πραγμάτων στην Εκκλησία και τα αποτελέσματα σήμερα θα ήταν σαφώς καλύτερα!
Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Σεραφείμ στη συνέχεια, με την στρατηγική που ακολούθησε κατόρθωσε να επιφέρει ένα θανάσιμο πλήγμα σε τέτοιου είδους φαινόμενα και να κουτσουρέψει τον ρόλο και την δύναμη των Οργανώσεων μέσα στην Εκκλησία!
Επί Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου κατεβλήθησαν προσπάθειες από κάποιους θερμούς υποστηρικτές των εκκλησιαστικών οργανώσεων να αναβιώσουν φαινόμενα που η Εκκλησία έζησε από το 1962 και εντεύθεν.
Φημολογίες και σπερμολογίες που συνόδευσαν την εκλογή του Αρχιεπισκόπου Αθηνών Ιακώβου(Βαβανάτσου) στα 1962, οδήγησαν μέσα σε ένα μήνα, σε παραίτηση τον σημαντικό και φωτισμένο αυτό Πρωθιεράρχη!
Τα ίδια πήγαν να κάνουν και στον Χριστόδουλο. Και μάλιστα τα πρώτα πυρά και τα δηλητηριώδη βέλη τα έλαβε εξ οικείων ο Μακαριστός Χριστόδουλος αλλά και από παλιούς εχθρούς και ανερμάτιστους συνεπισκόπους του οι οποίοι κινούμενοι” εν οδώ χωρίς αιδώ”, του έκαναν επί δέκα χρόνια τον βίο αβίωτο!
Θυμάμαι ένα επεισόδιο που έζησα εγώ ο ίδιος, όταν ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος αποφάσισε να προωθήσει για Μητροπολίτη έναν κληρικό που δεν ενέκρινε η πτέρυγα των συντηρητικών και των μεγάλων ηθικολόγων της Ιεραρχίας!
Τότε ο Γέρων Κορίνθου Παντελεήμων βλέποντας την αγωνία μας και αναγνωρίζοντας τον αγώνα που κατέβαλε ο Μακαριστός Χριστόδουλος για να μη χάσει την εκλογή του συγκεκριμένου τότε υποψηφίου, (μάλιστα εξαιτίας αυτού του γεγονότος έμεινα κι εγώ εκτός εκλογών του 2004 και γιαυτό δεν εκλέχτηκα βουλευτής,γιατί έτσι είχαν απαιτήσει οι ….σειρήνες από τον Κώστα Καραμανλή, οι γνωστοί ηθικολογούντες, την εποχή εκείνη Αρχιερείς) μου είπε (ο Γέρων Κορίνθου)να ζητήσω από τον Αρχιεπίσκοπο να μου δώσει να ρίξω μια ….ματιά στους φακέλους που υπήρχαν στην Σύνοδο γιαυτούς τους συγκεκριμένους Ιεράρχες που του έκαναν τη ζωή δύσκολη και ζητούσαν την… κεφαλή μου επί πίνακι, ως οι σύγχρονες Ηρωδιάδες!
Ο Μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος δεν ήθελε τότε να αγριέψει την κατάσταση και μου το απέκλεισε!
Όταν, όμως,είδε και άκουσε από την τηλεόραση τον κορυφαίο του χορού των …ηθικολόγων Ιεραρχών, να μου επιτίθεται δημοσίως επί προσωπικού μου θέματος ( γιατί ήμουν διαζευγμένος),γεγονός που δημιούργησε τεράστιο πρόβλημα στις αθώες ψυχές των ανήλικων τότε παιδιών μου, κατάλαβε πόσο δίκαιο είχε ο Γέρων Κορίνθου με την συμβουλή που μου έδωσε.
Δεν θέλω να γράψω εδώ τί μου είπε τότε γιαυτόν τον πα-τέρα(s) της ηθικής! Το περιλαμβάνω άλλωστε στο υπό έκδοση δεύτερο βιβλίο μου για τον Χριστόδουλο!
Στις μέρες μας ζούμε ανάλογες καταστάσεις. Οι συνήθεις υπέρ-ηθικοί στιγματίζουν τους άλλους και οι ίδιοι παριστάνουν τις παρθένες!
Δεν αναφέρομαι σε κραυγαλέες περιπτώσεις κληρικών που δεν προσέχουν αλλά προκαλούν με την συμπεριφορά τους και τη ζωή που κάνουν! Αναφέρομαι σε περιπτώσεις κληρικών που έχουν στιγματιστεί από συγκεκριμένα κέντρα παραπληροφόρησης τα οποία έχουν ως στόχο τους να μειώσουν και να διασύρουν αυτούς τους κληρικούς !
Είναι οι εύκολοι στόχοι! Όταν οι ιεροκατήγοροι και οι λογής κουτσομπόληδες ασχολούνται με αυτούς τους εύκολους στόχους, τότε αφήνουν τους σούπερ ηθικούς να συνεχίζουν τη ζωή τους και να περιστάνουν τους αδάμαντες και τους κριτές των άλλων εκ του ασφαλούς !
Αφορμή για τις σκέψεις αυτές που μοιράζομαι μαζί σας σε αυτή την κατάθεση ψυχής μου, έδωσε η περίπτωση ενός φίλου κληρικού ο οποίος στο παρελθόν που όχι μόνο δοκιμάστηκε, πόνεσε και μάτωσε από τέτοια κουτσομπολιά, αλλά δέχθηκε να περάσει και από την βάσανο της Ιεράς εξετάσεως και μάλιστα από ανθρώπους- συγκληρικούς του που δεν ήταν υπεράνω πάσης υποψίας.
Και σήμερα ο άνθρωπος αυτός δοκιμάζεται στερούμενος στοιχειωδών πραγμάτων ενώ οι κριτές και …σταυρωτές του απολαμβάνουν την Αρχιερωσύνη τους εντός και εκτός Ελλάδος!
Και όμως όλα αυτά τα επιτρέπει ο Θεός! Και για κάθε δοκιμασία που μας δίνει έχει το αχέδιό του!
Περνάμε το τελευταίο διάστημα της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Την επόμενη βδομάδα θα ζήσουμε τα Ιερά Πάθη που θα μας οδηγήσουν στην ζωοφόρο Ανάσταση του Κυρίου.
Έρχονται και φεύγουν οι μέρες αυτές κάθε χρόνο για 2017 χρόνια!
Και αντί να μας οδηγούν στο δρόμο τον καλό και της κατά κατά Χριστόν ζωής, εμείς εξακολουθούμε να πορευόμαστε με κακότητα και μισαλλοδοξία και να πληγώνουμε το ιερό Σώμα της Εκκλησίας. Ο Θεός απλώς μας ανέχεται και μας συγχωρεί!
Αλλά έως πότε θα συμβαίνει αυτό;
Ας αναλογισθούμε τις ευθύνες μας και ας προσπαθήσουμε να γίνουμε οι άνθρωποι που θέλει ο δημιουργός μας!
Το κατ´εικόνα και καθ´ομοίωση Του, ας γίνει η μοναδική μας φροντίδα, ο μεγάλος μας στόχος και η πιο ιερή μας έγνοια!