του Σωτήρη Τζούμα
Ήλθε η ώρα η Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου- η οποία συνέρχεται αυτές τις μέρες- να ασχοληθεί με θέματα που αφορούν το τυπικό και την τάξη που ακολουθεί αιώνες τώρα το Φανάρι.
Το Οικουμενικό Πατριαρχείο αν ξεχωρίζει για κάτι και μάλιστα διακρίνεται γιαυτό πανορθοδόξως, είναι η προσήλωσή του στον τύπο και στην εφαρμογή ενός αυστηρού εκκλησιαστικού τυπικού που μέχρι σήμερα δεν έχει αλλάξει.
Πολλοί είναι αυτοί που ισχυρίζονται ότι αυτό το τυπικό το κράτησε όρθιο αιώνες τώρα και στα πέτρινα χρόνια της τουρκοκρατίας αλλά και μέχρι σήμερα, το κρατά ενωμένο και πειθαρχημένο στα κελεύσματα του εκάστοτε Πρώτου, του Πατριάρχη.
Ωστόσο τα χρόνια περνούν, οι άνθρωποι αλλάζουν και οι συνήθειες ακολουθούν τον συρμό της εποχής και μοιραία εκσυγχρονίζονται. Το μόνο που ακολουθεί την ίδια γραμμή των παλαιών είναι το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως.
Ήλθε η ώρα η Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου- η οποία συνέρχεται αυτές τις μέρες- να ασχοληθεί με θέματα που αφορούν το τυπικό και την τάξη που ακολουθεί αιώνες τώρα το Φανάρι.
Ήλθε η ώρα να βγούν οι «αράχνες» από καποιες παλαιές συνήθειες και το τυπικό να προσαρμοστεί στις ανάγκες του σήμερα.
Αφορμή για το σχόλιο αυτό μας έδωσε η εκπροσώπιση του Πατριαρχείου από τον Μητροπολίτη Γαλλίας Εμμανουήλ στην Θρονική εορτή της Εκκλησίας της Κύπρου.
Πρόκειται για μία εικονική πραγματικότητα που μέσα στην αντίθεσή της κρύβει τον πλούτο και το μεγαλείο του ταπεινού μπροστά στην λάμψη και στη χλιδή του άλλου.
Είδαμε στο συλλείτουργο που έγινε στην Κύπρο για τη Θρονική εορτή του Αγίου Βαρνάβα, οι Ιεράρχες της Εκκλησίας της Κύπρου να φορούν άπασα την αρχιερατική στολή και με Μίτρα σε αντίθεση με τον εκπρόσωπο της Πρωτόθρονης Εκκλησίας που έφερε σεμνά και ταπεινά μόνο το …επανωκαλύμαυχο !! Και χωρίς ράβδο.
Και ενώ στην σειρά της Ιεραρχίας ήταν ως εκπροσωπος του Πατριάρχη μετά τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου, ένοιαζε με τον τελευταίο της σειράς Επίσκοπο.
Και δεν είναι το μόνο χειροπιαστό παράδειγμα. Υπάρχουν πολλά. Μερικά απ´αυτά μάλιστα είναι κραυγαλέα. Και στην Ελλάδα σε συλλείτουργα αν συμμετέχει Ιεράρχης του Θρόνου, πηγαίνει στη σειρά του φέρων επανωκαλύμαυχο, σαν τιμωρημένος.
Και είναι τόσο ορατή η διαφορά και η αντίθεση, μέσα στις απαστράπτουσες Μίτρες και στις ράβδους.
Θυμάμαι τον Γέροντα Περγάμου Ιωάννη τότε που ήταν νεώτερος και όργωνε την υφήλιο με ταξίδια σε όλο τον κόσμο, ως εκπρόσωπος του Φαναρίου να είναι πάντα ναί μεν ο Πρώτος μεταξύ ίσων, αλλά ο πιο ταπεινός και σεμνός, ίσως γιατί εκπροσωπούσε το σκλαβωμένο
Πατριαρχείο της Ρωμιοσύνης.
Ειδικά σε τέτοιες περιπτώσεις το Οικουμενικό Πατριαρχείο θα πρέπει να επαναπροσδιορίσει τη στάση του και την τακτική του και όταν υπάρχει συλλείτουργο στο οποίο συμμετέχουν Ιεράρχες το τότε για την ομοιομορφία της αμφίεσης να ενδύονται κατά τις συνήθειες και την παράδοση της Εκκλησίας που τους φιλοξενεί!
Με τον τρόπο αυτό θα αποφεύγονται οι συγκρίσεις και οι ψίθυροι από τον απλό κόσμο που δεν είναι υποχρεωμένος να ξέρει τις λεπτομέρειες και τα όσα ισχύουν στην Εκκλησία μας και να γνωρίζει το τυπικό της.
Ίσως ήλθε η στιγμή να επανεξετάσει το θέμα αυτό το Φανάρι και να δώσει την χαριστική βολή σε αυτούς που λένε ότι το Πατριαρχείο κρατά ομήρους τους Ιεράρχες του σε ένα αυστηρό τυπικό που δεν τους επιτρέπει ούτε να αναπνεύσουν αλλά ούτε και να χαρούν την Αρχιερωσύνη τους.
Παραδείγματα πολλά και ποικίλα. Επιληψει με γαρ ο χρόνος διηγούμενον. Δεν είναι της παρούσης να τα παρουσιάσουμε όλα. Θα έλθει η ώρα τους.
Καταθέτουμε το πρώτο ερέθισμα και αναμένουμε αντιδράσεις. Καλόν είναι οι Σύνοδοι εκτός από τις εκλογές νέων Ιεραρχών, να ασχολούνται και με πιο πρακτικά θέματα για την επόμενη μέρα.
Μας πρόλαβαν τα χρόνια! Και αν δεν κάνουμε κάποια βήματα μπροστά, αλλά εξακολουθούμε να λέμε τα ίδια και τα ίδια,τότε ο απολογισμός που θα κάνουμε θα μας βρεί σε πολύ δυσχερή θέση.
Η ταπείνωση και η σεμνότητα δεν εκφράζεται με τα άμφια και τις Μίτρες αλλά με τον ενάρετο βίο και το έργο προσφοράς και αγάπης προς τον συνάνθρωπο. Αν υπάρχει σωστή δοσολογία ο κόσμος αποδέχεται και αναγνωρίζει. Αν, όμως, το ένα καπελώνει το άλλο τότε η κατάσταση ξεφεύγει! Ας βοηθήσει το Φανάρι να βρουν οι Ιεράρχες του το ισοζύγιο.
