Μὲ τὴν πρὸ μηνὸς περίπου, ὑποβληθεῖσα στὴν διάθεση τοῦ
Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καὶ πάσης Ἑλλάδος καὶ
στὴν περὶ αὐτὸν Ἱερὰ Σύνοδο τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος,
παραίτησή του, ὁ Παναγιώτατος Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης κ.
Ἄνθιμος, ὁλοκληρώνει μία μακρὰ καὶ πολυετὴ Ἀρχιερατικὴ
Διακονία.
Τελευταῖος κρίκος τῆς μακρᾶς ἁλυσίδας τῶν Ἐπισκόπων
Ἱεραρχῶν, ἐξ ἀποστολικῆς διαδοχῆς, ἐποίμανε τὴν Ἱστορικὴ καὶ
Ἀποστολικὴ αὐτὴ Ἐκκλησία ἐπὶ δεκαεννέα (19) συναπτὰ ἔτη,
προσδίδοντας τὸ δικό του στίγμα καὶ θέτοντας τὴν δική του
σφραγῖδα στὴν ἱστορικὴ διαδρομὴ τῆς πόλεως καὶ Ἱερᾶς
Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης.
Καὶ σήμερα, ἄγοντας τὰ ξεχωριστὰ αὐτὰ ὀνομαστήρια
του, παρουσίᾳ τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καὶ
πάσης Ἑλλάδος, τοῦ ἐκπροσώπου τοῦ Παναγιωτάτου
Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου, πλειάδος Ἱεραρχῶν, οἱ ἄρχοντες, ὁ
κλῆρος του καὶ τὸ ποίμνιό του, διακατέχονται ἀπὸ τὴν αἴσθηση
καὶ διαθέτουν τὴν ἐντύπωση ὅτι ἀποχαιρετοῦν μία ὁλόκληρη
ἐποχή, τὴν περίοδο Ἀνθίμου στὴν Θεσσαλονίκη, ἴσως καὶ τὴν
περίοδο Ἀνθίμου στὰ τεκταινόμενα τῆς Ἐκκλησίας τῆς
Ἑλλάδος.
Μὲ τὴν ἐμβληματική του μορφή, τὴν πληθωρικὴ
φυσιογνωμία καὶ τὴν δυναμική του προσωπικότητα, ὁ
Μητροπολίτης Ἄνθιμος στὴν Θεσσαλονίκη ἄγγιξε καρδιές,
δίδαξε, ἐνέπνευσε, καθοδήγησε, ἀναπτέρωσε, ἐνεθάρρυνε.

2
Τί νὰ πρωτοαναφέρῃ κανεὶς γιὰ τὸ πολυσχιδὲς καὶ
πολυεπίπεδο ἔργο του στὴν λειτουργική, εὐχαριστιακή του
παρουσία, στὴν λατρευτική του συνεισφορά, στὴν κηρυγματική
του διακονία, στὴν κατηχητική του συμβολή, στὴν συγγραφική
του δραστηριοποίηση, στὴν φιλανθρωπική του προσήλωση, στὴν
πολιτιστικὴ καὶ ἐπιστημονική του συμβολή, τὶς ἀνεγέρσεις τῶν
Ναῶν, τοὺς ἐγκαινισμοὺς τῶν Συσσιτίων, τὶς κοινωνικὲς καὶ
κυρίως ἐθνικές του παρεμβάσεις, τὴν εὐαισθησία του γιὰ τὸ
ἀνεκπλήρωτο ὅραμα ἀνέγερσης ἑνὸς πολυδυνάμου
κοινωνικοφιλανθρωπικοῦ Ἱδρύματος, καὶ πόσα ἄλλα στὰ ὁποῖα
ἀνάλωσε τὸν ἑαυτό του, προσφέροντας κατάθεση ψυχῆς καὶ
παραθέτοντας κάθε δύναμη, σωματικὴ καὶ πνευματική, πολλὲς
φορὲς καθ᾽ ὑπερβολήν, καὶ μὲ ἐπιβάρυνση τῆς ὑγείας του.
Ὑπενθυμίζω ὅτι ἡ ἐδῶ Ἀρχιερατικὴ Διακονία τοῦ
Μητροπολίτου Ἀνθίμου, ἐξελίχθηκε ὑπὸ τὸ βάρος δύο
δυσάρεστων συγκυριῶν: ἀφενός μεν τῆς οἰκονομικῆς κρίσεως
τῆς πατρίδος μας, καὶ ἀφετέρου τῆς ὑγειονομικῆς κρίσεως τῆς
πανδημίας τοῦ κορωνοϊοῦ.
Δὲν ἐπιθυμῶ νὰ ἐπεκταθῶ περαιτέρω λεπτομερειακὰ στὸ
Ἀρχιερατικό του ἔργο, γιὰ οἰκονομία χρόνου, ἀλλὰ καὶ διότι
ἐνδεχομένως ἄλλοι ὁμιλητὲς ἐπιχειρήσουν ἐκτενέστερη
ἐνασχόληση.
Θὰ ἐπιθυμοῦσα ὅμως, μὲ κάθε συντομία, νὰ ἀναφερθῶ σὲ
δύο τρεῖς πτυχὲς ἀπὸ τὴν προσωπική μου συναναστροφὴ μαζί
του, οἱ ὁποῖες μὲ ἐντυπωσίασαν ἐξαρχῆς, μὲ παραδειγμάτισαν,

3
μὲ δίδαξαν καὶ μὲ προβλημάτισαν πνευματικὰ ἐπ᾽ ἀγαθῷ. Ἡ
παράθεσή μου ποὺ ἀκολουθεῖ, δὲν διαθέτει καμμία δόση
ὑπερβολῆς καὶ καμμία τάση ἐξωραϊσμοῦ. Ἀποτυπώνει τὴν
ἀλήθεια.
Ἐπιτρέψτε μου νὰ πληροφορήσω τὴν ἀγάπη σας, ὅτι
καταρχήν, ἐγὼ προσωπικά, τὸν Μητροπολίτη Ἄνθιμο, δὲ τὸν
γνώριζα πρό τῆς καταστάσεώς του στὴν Μητρόπολη
Θεσσαλονίκης. Ἐδῶ ἐπισυνέβη ἡ πρώτη γνωριμία μας. Φυσικὰ
εἶχα ἀκούσει γι᾽ αὐτόν, εἶχα διαβάσει κείμενά του, δύο τρεῖς
φορὲς πῆρα τὴν εὐχή του, ἀλλὰ ὡς ἐκεῖ. Οὔτε ἐπεχείρησα καὶ
ποτὲ νὰ τὸν ἐπισκεφθῶ, κατὰ τὸ μακρὺ χρονικὸ διάστημα ἀπὸ
τὴν ἐκλογὴ μέχρι τὴν ἔλευσή του ἐδῶ (νὰ καταθέσω ὅτι ἤμουν
καὶ λίγο ἐπιφυλακτικὸς ἀπέναντί του, τὸ καταθέτω διότι ἤδη τὸ
ἔχω ἐξομολογηθεῖ πολλάκις καὶ στὸν ἴδιο).
Ἐπανέρχομαι. Τὸ πρῶτο λοιπὸν ποὺ μὲ ἐντυπωσίασε
βαθύτατα ἦταν ἡ ἐπιείκειά του, σὲ συνδυασμὸ μὲ μία εὐγένεια
καὶ μία ἀνεπιτήδευτα καλοσυνάτη καὶ ἁπλὴ συμπεριφορὰ πρὸς
τοὺς κληρικούς του καὶ τοὺς λαϊκοὺς ἐπισκέπτες.
Ὁ λόγος του βάλσαμο, ἡ ἐπιείκειά του ἀνυπέρβλητη. Τὸ
Ἀποστολικὸ λόγιο, τὸ ἀποτυπωμένο στὴν πρὸς Φιλιππησίους:
«τὸ ἐπιεικὲς ὑμῶν γνωσθήτω πᾶσιν ἀνθρώποις» (Φιλιπ. 4,5),
στὸ πρόσωπό του εὕρισκε πλήρη ἐφαρμογή! Ἀκόμη καὶ ὅταν
κάτι τὸν ἐνοχλοῦσε, διέθετε ἕναν γλυκύτατο καὶ διακριτικώτατο
τρόπο νὰ τὸ ἐκφράσῃ.

4
Τὸ δεύτερο, συναφὲς μὲ τὸ πρῶτο, εἶναι ἡ ἀπαράμιλλη
πραότητά του. Ποτὲ ἐκνευρισμός! Ποτὲ ὑπερύψωση τοῦ τόνου
τῆς φωνῆς. Ποτέ! Ἀκόμη καὶ ὅταν ἔπρεπε, ἐπὶ προδήλως
ἐκνευριστικῶν καταστάσεων! Ἡ ἀπόλυτη πραότητα, μὲ
νηφαλιότητα, μὲ ὑπομονή, μὲ ψυχραιμία. Αὐτὸ τοῦ Κυρίου:
«Μάθετε ὅτι πρᾶος εἰμί» (Μτθ. 11, 29), ἡ πραότητα καὶ ἡ
ἐπιείκειά τοῦ Κυρίου ποὺ συναντᾶμε στὴν Β´ Κορινθίους (Β´
Κορ. 10, 1), στὴν πράξη, σὲ ἐφαρμογή ἴσως καὶ ἐμπνευσμένος
ἀπὸ τὸν πολυαγαπημένο του Ἅγιο Νικόλαο, τὴν εἰκόνα
πραότητος τῆς Ἐκκλησιαστικῆς μας παραδόσεως.
Αὐτὴ ἡ ἀντιμετώπιση μὲ ἐντυπωσίασε καὶ μὲ
παραδειγμάτισε βαθύτατα διδακτικά, σίγουρα τὴν ἐλαχιστότητά
μου, καὶ νομίζω καὶ ὅλους τοὺς κατ᾽ ἰδίαν συναναστρεφομένους
μαζί του, τοὺς συνεργάτες του πρῶτα, ἀλλὰ καὶ εὐρύτερα. Καὶ
ὁ ἐντυπωσιασμὸς ἦταν καταφανὴς κυρίως σὲ ἀνθρώπους ποὺ
σχημάτιζαν ἄλλη εἰκόνα περὶ αὐτοῦ ἀπὸ τὸν δημόσιο λόγο του,
τὸν δυναμικὸ καὶ μαχητικό! Μία κατ᾽ ἰδίαν ἐπαφὴ ἦταν ἱκανὴ νὰ
ἀνατρέψῃ κάθε ἐνδεχόμενη ἀρνητικὴ ἐντύπωση περὶ τοῦ
προσώπου του.
Ἡ τελευταῖα πτυχὴ τῆς προσωπικότητός του, ποὺ θὰ
ἀναφέρω, πάλι ἀντλώντας ἐκ τῆς προσωπικῆς μου
συναναστροφῆς μαζί του, εἶναι ἡ εὐχάριστη καὶ χιουμοριστικὴ
διάθεση, ἡ ὁποία τὸν διακατεῖχε. Ἀκόμη καὶ σὲ στιγμὲς ποὺ
λυπηρὰ νέφη σκοτείνιαζαν τὴν περιρρέουσα ἀτμόσφαιρα,
διοικητικῶν ζητημάτων, δυσεπίλυτων προβλημάτων, στιγμὲς
ἀνησυχίας, ἀγωνίας, κόπωσης, μὲ ἕναν ἀστεϊσμό, μὲ ἕνα πλατὺ

5
χαμόγελο, μὲ ἕνα εὐφυολόγημα σὲ εὐχάριστο τόνο, κατόρθωνε
νὰ ἐλαφρύνῃ, ὄχι ἀσφαλῶς τὴν δυσκολία, ἀλλὰ τὸ ὅλο κλῖμα,
μεταδίδοντας αἰσιοδοξία καὶ ἐνθάρρυνση, πρὸς τὴν κατεύθυνση
τῆς προσπάθειας ἀντιμετώπισης τῶν ζητημάτων καὶ ἐπίλυσης
τῶν προβλημάτων. Κατὰ τὴν ταπεινή μου γνώμη, δεῖγμα
ὡριμότητας καὶ ἐμπειρίας, πάντα ὅμως μὲ πνευματικὸ
ὑπόβαθρο καὶ πνευματικὴ ἀφετηρία τὴν ἀνάπαυσή μας.

Κατ᾽ αὐτὸν τὸν τρόπο πολιτεύθηκε στὴν Ἀρχιερατική του
Διακονία ὁ Παναγιώτατος Μητροπολίτης κ. Ἄνθιμος, αὐτὸ
εἰσέπραξε τὸ προσφιλές του ποίμνιο, ὁ πολλαπλῶς εὐεργετηθεὶς
κλῆρος του, οἱ ἄρχοντες τοῦ τόπου, οἱ πολυάριθμοι συνεργάτες
του, καὶ ἡ ἐλαχιστότητά μου, ἀνεβαίνοντας σταδιακὰ τὴν
κλίμακα τῶν στενοτέρων συνεργατῶν του, πολυτρόπως
εὐεργετηθεὶς καὶ ἐσαεὶ εὐγνώμων πρὸς τὸ Ἱερό του πρόσωπο.
Ἅπαντες τοῦ εὐχόμαστε μακροημέρευση, μὲ κατ᾽ ἄμφω
ὑγεία καὶ τὸν παρακαλοῦμε θερμὰ νὰ μὴν μᾶς λησμονῇ στὶς
προσευχές του. Καὶ ἐμεῖς, σὲ αὐτὴν τὴν περιώνυμο καὶ
ἀγιοτόκο πόλη, θὰ θυμόμαστε πάντα τὴν ἐποχὴ Ἀνθίμου.

Τέλος, εὐχόμαστε, τὸ Πανάγιο Πνεῦμα, διὰ τῶν κανονικῶν
συνοδικῶν διαδικασιῶν, ὑπὸ τὴν πεπνυμένη πρωθιεραρχία τοῦ
Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καὶ πάσης Ἑλλάδος κ.
Ἱερωνύμου, νὰ ἀναδείξῃ τὸν διάδοχο τοῦ ἀπελθόντος Γέροντος
Μητροπολίτου μας, ἐπ᾽ ἀγαθῷ τῆς τοπικῆς μας Ἐκκλησίας.

6
Χαρά, τιμὴ καὶ εὐγνωμοσύνη, Μακαριώτατε, γιὰ τὴν
ἐνταῦθα σήμερον παρουσίας σας καὶ γιὰ τὸν κόπο ποὺ
ὑποβληθήκατε γιὰ τὴν πραγμάτωσή της.