Σαν σήμερα 28 Νοεμβρίου 1930, κοιμήθηκε ειρηνικά στο σπίτι του στη Ν. Φιλαδέλφεια ο εξόριστος , ανταλλάξιμος , Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντίνος ΣΤ΄σε ηλικία 71 ετών . Κρίθηκε ανταλλάξιμος επειδή είχε γεννηθεί στη Προύσα και η Συνθήκη έλεγε οτι από την ανταλλαγή εξαιρούνται μόνο όσοι έχουν γεννηθεί στη Πόλη, στην Ιμβρο και στην Τένεδο. Το ερώτημα είναι αφού αναγνώρισαν την εκλογή του γνωρίζοντας εξ αρχής το τόπο γεννήσεώς του τι μεσολάβησε μετά και θυμήθηκαν την συνθήκη και τον εξόρισαν ; Η νεκρώσιμος Ακολουθία εψάλει στον Μητροπολιτικό Ναό Αθηνών και η ταφή έγινε στο Α΄ Κοιμητήριο με τιμές εν ενεργεία Πατριάρχου. Το 2008 έγιναν στη Ν. Φιλαδέλφεια τα αποκαλυπτήρια του ανδριάντα του από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο ενώ το 2011 τα σεπτά λείψανά του μεταφέρθηκαν με ενέργειες του Πατριάρχη στην Κωνσταντινούπολη αφού πρώτα, με Πατριαρχική εντολή, πήγαν για προσκύνημα και απόδοση τιμών στον Ι. Ναό του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού Ν.Φιλαδελφείας και στις 6 Μαρτίου 2011, Κυριακή της Τυρινής, ενταφιάστηκαν στη Μονή Ζωοδόχου Πηγής Βαλουκλή. Ήταν πατριώτης και σπουδαία – ισχυρή προσωπικότητα.
Γεννήθηκε το 1859 στη Συγή Προύσης. Σπούδασε στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Το 1896 εξελέγη επίσκοπος Ροδοστόλου, υπαγόμενος στη Μητρόπολη Αδριανουπόλεως. Το 1899 εξελέγη μητροπολίτης Βελλάς και Κονίτσης. Το 1906 μετατέθηκε στη Μητρόπολη Τραπεζούντος, το 1913 στη Μητρόπολη Κυζίκου, το 1922 στη Μητρόπολη Προύσης και το 1924 στη Μητρόπολη Δέρκων.
Πατριαρχία και απέλαση
Επεξεργασία
Στις 17 Δεκεμβρίου 1924 εξελέγη Οικουμενικός Πατριάρχης και ενθρονίστηκε αυθημερόν. Σύμφωνα όμως με τη συμφωνία ανταλλαγής των πληθυσμών, οι τουρκικές αρχές του είχαν ήδη τονίσει από την παραμονή της εκλογής ότι τον θεωρούσαν «ανταλλάξιμο», καθώς είχε εγκατασταθεί στην Κωνσταντινούπολη μετά το 1918. Ο ίδιος, ως Μητροπολίτης Δέρκων, επιχειρηματολογούσε ότι, αφού το Πατριαρχείο είχε εξαιρεθεί ρητώς της ανταλλαγής, η εξαίρεση δεν αφορούσε το κτιριακό του συγκρότημα αλλά και τα φυσικά πρόσωπα που το συναποτελούσαν ως νομικό πρόσωπο. Κατόπιν ανεπιτυχών διπλωματικών παρεμβάσεων, ο εκλεγείς Πατριάρχης απελάθηκε σιδηροδρομικώς στις 30 Ιανουαρίου 1925 από την Κωνσταντινούπολη.
Η Κυβέρνηση Μιχαλακόπουλου προέβη σε έντονα διπλωματικά διαβήματα και, φοβούμενη όξυνση της κατάστασης, του σύστησε να αποσυρθεί στο Άγιο Όρος. Αυτός όμως μετέβη αρχικά στη Θεσσαλονίκη, όπου τον υποδέχτηκαν 30.000 συγκεντρωμένοι Έλληνες.Από την Θεσσαλονίκη προέβη σε ανεπιτυχή διαβήματα προς την Κοινωνία των Εθνών για να του επιτραπεί η επιστροφή. Παράλληλα, η απέλασή του όξυνε τα πνεύματα και στην Αθήνα, σε βαθμό που στρατιωτικοί κύκλοι με επικεφαλής τον Θεόδωρο Πάγκαλο να ζητούν επανάληψη των εχθροπραξιών με την Τουρκία λόγω μη τήρησης της συμφωνίας ανταλλαγής.Η Ελληνική Κυβέρνηση επιχείρησε να διεθνοποιήσει το ζήτημα, προσφεύγοντας στην Κοινωνία των Εθνών, ζητώντας και την συνδρομή ξένων Κυβερνήσεων και του πρώην πρωθυπουργού, Ελευθέριου Βενιζέλου. Αυτός στάθηκε μεν στο πλευρό της Κυβέρνησης, αρνήθηκε όμως να εκπροσωπήσει για το θέμα αυτό την χώρα στη Γενεύη,καθώς διαφωνούσε με την πράξη της Συνόδου του Πατριαρχείου να επιμείνει στην εκλογή ανταλλαξίμου ως Πατριάρχη. Στις 4 Φεβρουαρίου 1925 η Τουρκική Εθνοσυνέλευση επικύρωσε την απέλαση και στις 11 Φεβρουαρίου η Ελλάδα προσέφυγε στην Κοινωνία των Εθνών.
Αφού η Τουρκία αποδέχτηκε να αποσύρει τους φακέλους των υπολοίπων ανταλλάξιμων Μητροπολιτών, απέσυρε και η Ελλάδα την προσφυγή της στην ΚτΕ και προέτρεψε τον Πατριάρχη Κωνσταντίνο να παραιτηθεί, διαβεβαιώνοντάς τον ότι θα του εξασφαλιστεί επίπεδο διαβίωσης ανάλογο του αξιώματός του. Τελικά, ο Κωνσταντίνος υπέβαλε την παραίτησή του στις 22 Μαΐου 1925. Κατόπιν πήγε για κάποιο διάστημα στη Χαλκίδα, ως φιλοξενούμενος της εκεί Μητροπόλεως Χαλκίδος. Τέλος, εγκαταστάθηκε οριστικά στη Νέα Φιλαδέλφειατης Αττικής, σε σπίτι που του παραχωρήθηκε.
Πέθανε στις 28 Νοεμβρίου 1930 και ετάφη στο Πρώτο Νεκροταφείο Αθηνών. Το 2011 τα οστά του μεταφέρθηκαν στην Κωνσταντινούπολη και στις 6 Μαρτίου 2011 ενταφιάστηκαν κοντά στους τάφους των Πατριαρχών στη Μονή Ζωοδόχου Πηγής Βαλουκλή. Αιωνία η μνήμη του μακαριστού Πατριάρχου Κωνσταντίνου του ΣΤ ´.