You are currently viewing Η Ελληνική Βίβλος του Αλ Καπόνε
Ο "Σημαδεμένος" Αλ Καπόνε απεικονίζεται στο γραφείο του ντετέκτιβ του Σικάγο μετά τη σύλληψή του με την κατηγορία της αλητείας. (Φωτογραφία: Wikipedia/Public Domain)

Η Ελληνική Βίβλος του Αλ Καπόνε

  • Reading time:1 mins read

🔺Του Steve Frangos

Λένε ότι όλα είναι δυνατά στο Σικάγο. Ετσι, το γεγονός ότι ο Αλφόνσο Καπόνε είχε μια Ελληνική Βίβλο αποκλειστικά για τους σκληρούς γκάνγκστερ του δεν θα έπρεπε να αποτελεί έκπληξη. Οπως συμβαίνει με πολλά ιστορικά αντικείμενα, αυτή η Βίβλος και η εκτεταμένη χρήση της έχει μια μοναδική ιστορία. Αυτό που ακολουθεί δεν είναι παρά ένα σκιαγράφημα αυτής της συλλογής απροσδόκητων δρόντων, ιστορικών συνδέσεων και ιερών περγαμηνών.

Ηταν στις αρχές του καλοκαιριού του 1930. Ο Χάρολντ Ε. Γουίλομπι (Harold E. Willoughby), τότε αναπληρωτής καθηγητής της Καινής Διαθήκης στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου, έλαβε ένα εντελώς απροσδόκητο τηλεφώνημα. Τηλεφωνούσε ο Μάικλ Μπίσκος (Michael Biskos), τότε υπεύθυνος του καφέ «Colosimo» στη γειτονιά Levee του Σικάγου. Ο Βιντσέντζο «Διαμαντένιος Τζιμ» Κολοσίμο (Vincenzo «Diamond Jim» Colosimo) (γεν. 1878) ήταν εγκέφαλος του εγκλήματος στο Σικάγο από το 1902 περίπου μέχρι τον θάνατό του το 1920. Στις 11 Μαΐου 1920, ο «Diamond Jim», πυροβολήθηκε στην μπροστινή πόρτα αυτού του καφέ. Η συμμορία του Κολοσίμο έγινε γνωστή, μετά το θάνατό του, ως Chicago Outfit.

Ο Μπίσκος, ήταν συγγενής του Μάικ «Ο Ελληνας» Πότσον (Mike «The Greek» Potson) (1883-1955). Ο Μάικ Πότσον, Ελληνας μετανάστης, ήταν κατά τη διάρκεια της ζωής του ένας ιδιαίτερα περιβόητος εγκληματίας. Ο Μπίσκος, για τον οποίο δεν υπάρχει σχεδόν καμία άλλη δημόσια αναφορά πέρα από αυτό το ένα περιστατικό, θέλησε να πουλήσει στο Πανεπιστήμιο αυτό που αποκαλούσε «μια Βίβλο με περίεργη ιστορία (βλ. ‘The Mafia Encyclopedia by Carl Sifakis’ NY: Facts On File, 2005: 24)». Υποτίθεται ότι ο τόμος αυτός μεταφέρθηκε από την Ελλάδα στις Ηνωμένες Πολιτείες από την οικογένεια Μπίσκου. Λέγεται ότι «κάποτε αποτελούσε μέρος του ιερατικού υλικού του Καθεδρικού Ναού του Αργους στην Ελλάδα (Bismarck Tribune, 17 Ιουλίου 1930)». Σύμφωνα με τον Μπίσκο, όταν όμως βρέθηκε στο Σικάγο, «το χειρόγραφο είχε χρησιμοποιηθεί ως ‘βιβλίο όρκων’ από τους θαμώνες του εστιατορίου του (Wilkes-Barre Times Leader (PA) 17 Ιουλίου 1930)».

Ο Μπίσκος συνέχισε να ισχυρίζεται ότι το βιβλίο αυτό χρησιμοποιήθηκε κατά την ένταξη των μελών της συμμορίας. Οι επίδοξοι νεοσύλλεκτοι έβαζαν το χέρι τους πάνω σε αυτόν τον τόμο και στη συνέχεια έδιναν όρκο πίστης στη συμμορία του Σικάγου. Το ίδιο βιβλίο λέγεται επίσης ότι είχε χρησιμοποιηθεί ειδικά από τον Αλ Καπόνε. Σε μια σειρά από άλλες περιπτώσεις, ο Καπόνε έβαζε διάφορα μέλη της συμμορίας των κακοποιών του να τοποθετήσουν το χέρι τους πάνω σε αυτή τη Βίβλο και στη συνέχεια να ορκιστούν ότι έλεγαν την αλήθεια.

Με δεδομένο ότι ο Μπίσκος λειτουργούσε το καφέ «Big Jim Colosimo’s» και τη μακρόχρονη σχέση του με τους εγκληματίες του Σικάγου, τα σχόλιά του για ένα «βιβλίο όρκων» υποδηλώνουν ότι το χειρόγραφο αυτό «μπορεί να έχει παίξει στρατηγικό ρόλο στην (τότε) ιστορία της συμμορίας του Σικάγου (Lansing State Journal (MI) 17 Ιουλίου 1930- Plain Speaker (PA) 17 Ιουλίου 1930)».

Για όσους από εσάς δεν γνωρίζετε επαρκώς το έγκλημα στο Σικάγο, ο Τζέιμς «Μεγάλος Τζιμ» Κολοσίμο (James «Big Jim» Colosimo) ήταν ο πρώτος αναγνωρισμένος αρχηγός συμμορίας της πόλης. Ο Κολοσίμο, διατηρούσε ένα δημοφιλές εστιατόριο, το «Colosimo’s Cafe», στη διεύθυνση 2126 S. Wabash Avenue, το οποίο αποδείχτηκε hot-spot της βίας του Σικάγου. Ο Κολοσίμο πυροβολήθηκε στην μπροστινή πόρτα του εστιατορίου του στις 11 Μαΐου 1920. Μια θεωρία λέει ότι ο δεύτερος στην ιεραρχία του, ο Τζόνι Τόριο («Johnny Torrio»), έστησε τη δολοφονία και ότι, στην πραγματικότητα, ο Αλ Καπόνε ήταν αυτός που πάτησε τη σκανδάλη. Ο,τι κι αν συνέβη, ο Τόριο ανέλαβε την αυτοκρατορία του Μπιγκ Τζιμ μέχρι να παραδώσει τα ηνία στον Καπόνε.

Μετά από προσεκτική εξέταση από ειδικούς του Πανεπιστημίου του Σικάγου, αυτή η «Βίβλος» αποδείχθηκε ότι ήταν ένα εγχειρίδιο («lectionary») του 9ου αιώνα. Σύμφωνα με τη Wikipedia «ένα ‘lectionary’… είναι ένα βιβλίο ή μια λίστα που περιέχει μια συλλογή από γραπτά αναγνώσματα που έχουν οριστεί για τη χριστιανική ή την εβραϊκή λατρεία σε μια δεδομένη ημέρα ή περίσταση».

Ο,τι και να ήταν αυτό το βιβλίο ηλικίας 1.000 ετών, φέρεται να ήταν ο τόμος στον οποίο ο Αλ Καπόνε και άλλοι γκάνγκστερ της εποχής της ποτοαπαγόρευσης έδιναν τους πιο σκοτεινούς τους όρκους (Plain Speaker (PA) 17 Ιουλίου 1930).

Ο Αλφόνσο Γκάμπριελ Καπόνε (1899-1947) ήταν ενίοτε γνωστός με το παρατσούκλι «Σημαδεμένος» και αποδείχθηκε ένας ιδιαίτερα περιβόητος Αμερικανός γκάνγκστερ και επιχειρηματίας που απέκτησε αμφίβολη φήμη κατά την εποχή της ποτοαπαγόρευσης ως συνιδρυτής και αφεντικό της Συμμορίας του Σικάγου. Η επταετής κυριαρχία του ως εγκέφαλος του εγκλήματος έληξε όταν μπήκε στη φυλακή σε ηλικία 33 ετών.

Γνωστή ως «Βίβλος των Γκάνγκστερ» στον δημόσιο Τύπο, σήμερα, στο πλαίσιο των συλλογών του Πανεπιστημίου του Σικάγου, ο τόμος αυτός είναι επίσημα γνωστός ως «Lectionary 1599» και χαρακτηρίζεται επίσημα με το siglum ℓ 1599 (στο σύστημα αρίθμησης Gregory-Aland).

Το χειρόγραφο εξετάστηκε από τους Κλαρκ και Γουίλιαμ Χατς (Clark and WilliamHatch) και τον Ερνεστ Κάντμαν Κόλγουελ (Ernest Cadman Colwell). Στην πραγματικότητα, αντί για έναν σκληρόδετο τόμο, πρόκειται μάλλον για μια συλλογή σελίδων και κεφαλαίων από ένα ελληνικό χειρόγραφο της Καινής Διαθήκης, σε περγαμηνή. Ο αρχικός κώδικας περιείχε διδασκαλίες από το Ευαγγέλιο του Ιωάννη, του Ματθαίου και του Λουκά με κάποια κενά. Αναφέρεται ότι έχουν διασωθεί 145 φύλλα περγαμηνής του κώδικα. Τα μεμονωμένα φύλλα έχουν διαστάσεις 28,8 cm επί 22 cm.

Το κείμενο είναι γραμμένο στα ελληνικά, σε δύο στήλες ανά σελίδα, 17 γραμμές ανά σελίδα (και, μερικές φορές, περισσότερες). Το χειρόγραφο περιέχει διδάγματα του Ευαγγελίου για ανάγνωση στην Εκκλησία τις καθημερινές από το Πάσχα έως την Πεντηκοστή και διδάγματα του Ευαγγελίου για το Σάββατο/Κυριακή τις υπόλοιπες εβδομάδες. Μπορεί κανείς επίσης να βρει μουσικές σημειώσεις σε διάφορες σελίδες. Τα αρχικά γράμματα κάθε αρχικής ενότητας/σελίδας είναι διακοσμημένα. Οπως αναφέρουν περαιτέρω οι δημοσιεύσεις «το ύφος της γραφής αυτού του κώδικα παρουσιάζει μια εντυπωσιακή γενική ομοιότητα με αυτό τριών ευαγγελικών χειρογράφων του 10ου και 11ου αιώνα: Κώδικας Κύπρος, Ανάγνωσμα 3 και ℓ 296».

Δεδομένου ότι αυτή η συλλογή υλικού προέρχεται από τον Καθεδρικό Ναό του Αργους, σήμερα, μεταξύ των ακαδημαϊκών και σε επίσημους λογαριασμούς, αναφέρεται συνηθέστερα ως «Εγχειρίδιο του Αργους» (Argos Lectionary), λόγω του τόπου προέλευσής του.

Διάφοροι ακαδημαϊκοί, μεταξύ των οποίων και εκείνοι του Ερευνητικού Κέντρου Ειδικών Συλλογών του Πανεπιστημίου του Σικάγου, χρονολόγησαν αυτή την συλλογή εγγράφων περίπου την ίδια εποχή με μια προηγούμενη συλλογή περγαμηνών και έτσι χρονολογούν τη συλλογή εγγράφων της Μαφίας στον 9ο ή 10ο αιώνα. Ο,τι κι αν ισχύει, σήμερα ο κώδικας φυλάσσεται στη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου του Σικάγου (Ms. 128) στη συλλογή χειρογράφων Goodspeed (News-Palladium (MI) 17 Ιουλίου 1930- St. Cloud Times (MN) 18 Ιουλίου 1930- Chillico the Gazette (OH) 17 Ιουλίου 1930).

Τώρα, επειδή το Σικάγο είναι Σικάγο, υπάρχει τουλάχιστον μια ακόμη ιστορία για το πώς αυτό το σύνολο των περγαμηνών έγινε γνωστό στους ιστορικούς του Πανεπιστημίου του Σικάγου. Σε αυτή την εκδοχή της ιστορίας ένας μαθητής του Γκούντσπιντ (Goodspeed) του έδειξε το Εγχειρίδιο του Αργους. Ο Γκούντσπιντ θέλησε να μάθει περισσότερα γι’ αυτό, και αυτό οδήγησε σε μια συνάντηση μεταξύ αυτού του ακαδημαϊκού και ενός από τους ιδιοκτήτες του εστιατορίου Colosimo’s.

Δεδομένου ότι οι πρώτες αναφορές κάνουν λόγο για την απόκτηση από το Πανεπιστήμιο του Σικάγου αυτής της σπάνιας και εξαιρετικά πολύτιμης συλλογής θρησκευτικών εγγράφων, η συλλογή αυτή διατυμπανίστηκε στον εθνικό Τύπο ως η «Βίβλος των Γκάνγκστερ». Κατά περίεργο τρόπο, ενώ όλες οι περιγραφές αναφέρουν ότι το εν λόγω εγχειρίδιο πωλήθηκε στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου, δεν αναφέρεται ποτέ κανένα ποσό που δόθηκε για αυτό το υλικό. Αναρωτιέμαι – γιατί όχι; Δεν είναι δυνατόν να κλέψετε αυτή τη συλλογή από ανάμεικτες περγαμηνές και να τις πουλήσετε μία προς μία σε κάποιο άλλο πανεπιστήμιο.

Και κάτι τελευταίο. Να γνωρίζετε ότι αυτός ο όρκος πάνω στη Βίβλο ή κάτω από άλλες συνθήκες δεν είναι άγνωστος ή ασυνήθιστος μεταξύ των Αμερικανών κακοποιών. Υπάρχουν πολυάριθμες μαρτυρίες που αναφέρουν αυτή την πρακτική μεταξύ εγκληματικών οργανώσεων σε όλη τη χώρα. Συνολικά, λοιπόν, δεν θα πρέπει να αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η Μαφία του Σικάγου έχει τη δική της «Ελληνική Βίβλο».

ΠΗΓΗ: «Εθνικός Κήρυκας»