Του Σωτήρη Μ. Τζούμα
Η Ιεραρχία που συνήλθε εκτάκτως 19,20 και 21 Μαρτίου, εξέλεξε τρεις νέους Μητροπολίτες και τρείς Βοηθούς Επισκόπους.
Οι εκλογές αυτές Μητροπολιτών και Επισκόπων,μας δίνουν την ευκαιρία να αντλήσουμε πολλά και σοφά συμπεράσματα,τα οποία θα προσπαθήσουμε να σας καταθέσουμε αναπτύσσοντας τις απόψεις μας με σεβασμό και ευθύνη αλλά λέγοντας και αλήθειες που πονούν!
Πριν αναλύσουμε τα επιμέρους στοιχεία που προκύπτουν από την κάθε εκλογή θα καταθέσουμε σε ευσύνοπτο μέγεθος τα τριά μεγάλα ευρήματα που προκύπτουν από τις εκλογές αυτές.
🔘 Παρά τον διχασμό της Ιεραρχίας στην εκλογή του νέου Γλυφάδας , ο Αρχιεπίσκοπος κ. Ιερώνυμος με τις εκλογές αυτές καθίσταται πλέον παντοδύναμος. Η Ιεραρχία αποκτά τρείς νέους Μητροπολίτες οι οποίοι θα επιτελούν στο ακέραιο τα κελεύσματα του Αρχιεπισκόπου . Επίσης τρεις νέοι Επίσκοποι που θα είναι εσαεί ευγνώμονες στον Αρχιεπίσκοπο και θα παροτρύνουν τους Γέροντές των Μητροπολίτες να μην χαλούν τα χατήρια του Αρχιεπισκόπου.
🔘Θα πρέπει να ωριμάσουμε ως Εκκλησία και να αλλάξουμε το σύστημα εκλογής Μητροπολιτών. Όσο συνεχίζεται η κατάσταση αυτή τόσο θα δημιουργούνται καταστάσεις ανάλογες με αυτή που ζήσαμε στην εκλογή για την Μητρόπολη Γλυφάδα.
🔘Όσο ισχύει το σύστημα αυτό οι Αρχιερείς μας πρέπει να μάθουν να λένε ναί ή όχι και να το εννοούν. «ΕΣΤΩ ΔΕ Ο ΛΟΓΟΣ ΥΜΩΝ ΝΑΙ, ΝΑΙ , Ή ΟΥ ,ΟΥ!ΤΟ ΔΕ ΠΕΡΙΣΣΟΝ ΤΟΥΤΩΝ ΕΚ ΤΟΥ ΠΟΝΗΡΟΥ ΕΣΤΙΝ»
🔘Όταν έχουμε ισοδύναμες υποψηφιότητες η Ιεραρχία διχάζεται και η εκλογή κρίνεται στην κόψη του ξυραφιού. Η περίπτωση Αλεξίου Αντωνίου είναι χαρακτηριστική.
🔘 Ο εκάστοτε Αρχιγραμματέας πρέπει να ελέγχει με την δέουσα προσοχή τα ψηφοδέλτια και να τα ξεχωρίζει πριν τα αποσύρει από το προσκήνιο. Δεν είναι σοβαρή αιτιολογία το… «κόλλησαν τα ψηφοδέλτια», όταν το διακύβευμα είναι τόσο σοβαρό, από το οποίο μάλιστα κρίνεται η προαγωγή ενός ανθρώπου και δοκιμάζεται η ψυχική ισορροπία του.
🔘 Πρέπει να αλλάξει το κενό νόμου που υπάρχει σε περίπτωση ισοψηφίας. Τί σημαίνει εκλέγεται ο Επίσκοπος, ως έχων ανώτερο βαθμό του ισοψηφούντος πρεσβυτέρου; Είναι δίκαιο αυτό; Προτιμότερο να γίνεται κλήρωση μεταξύ των ισοψηφούντων. Αυτό εφαρμόζεται σε άλλες Εκκλησίες. Είναι δικαιότερο και πιο εκφραστικό της έννοιας της εκλογής, καθότι όταν εκλέγεται ένας Επίσκοπος ή Μητροπολίτης, γίνεται λόγος περί λαχούσης επαρχίας.
🔘Η εμφάνιση ικανού αριθμού λευκών ψηφοδελτίων τόσο στην εκλογή του Μητροπολίτη Περιστερίου( 12 λευκά και 1 άκυρο) και στις τρεις εκλογές Επισκόπων είναι καινοφανές φαινόμενο το οποίο χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή και ειδική μελέτη.
👁🗨 Παραθέτοντας τα επιμέρους συμπεράσματα για την κάθε εκλογή έχουμε να επισημάνουμε τα εξής:
🔵🔵🔵 Ξεκινώντας από την εκλογή του νέου Μητροπολίτη Σισανίου και Σιατίστης Αθανασίου έχουμε να επισημάνουμε τα εξής:
🔛 Η επιτυχής έκβαση της υποψηφιότητας του Αρχιμ. Αθανασίου Γιαννουσά και μάλιστα με αυτή την υψηλή αποδοχή εκ μέρους της Ιεραρχίας,αποτελεί ασφαλώς μιά καθαρή-προσωπική νίκη του πανηγυρικά εκλεγέντος Αθανασίου αλλά και του εισηγητή της υποψηφιότητας αυτής, του Σεβ. Καστορίας Σεραφείμ- Γέροντά του.Το είπε και ο Μακ. Αρχιεπίσκοπος στην ομιλία του προς τον χειροτονούμενο.
✔️Ο Αθανάσιος , άντλησε ψήφους απ´ όλες τις πτέρυγες της Ιεραρχίας ( από την πρεσβυτέρα Ιεραρχία, από τους Χριστοδουλικούς Ιεράρχες, αλλά και από τη νεώτερη γενιά Ιεραρχών που εξελέγησαν επί Ιερωνύμου Β ´) και κατάφερε να εκλεγεί με ποσοστό που θύμιζε εκλογή Αρχιγραμματέως προαγομένου σε Μητροπολίτη.
Ούτε ο Αρχιγραμματέας δεν πήρε τόσες ψήφους για το Περιστέρι που πήρε ο Αθανάσιος- ο οποίος είχε λιγότερη έως ανύπαρκτη επικοινωνία με τους Αρχιερείς απ´αυτή που είχε ο Αρχιγραμματέας της Συνόδου.
Ασφαλώς και το γεγονός ότι δεν υπήρχε ισχυρός αντίπαλος και ο Αθανάσιος διέθετε την στήριξη του ίδιου του Αρχιεπισκόπου, έως την τελευταία στιγμή, του έδινε εξ αρχής τον αέρα του νικητή.
✔️ Η νίκη του Αθανασίου πιστώνεται αφ´ενός στον Σεβ. Καστορίας Σεραφείμ που τον πρότεινε και επέμεινε την πρότασή του και δεν ενέδωσε σε πιέσεις και αφ´ετέρου στην ευρεία αποδοχή του Αθανασίου από όλους τους Αρχιερείς.
✔️ Οι Ιεράρχες κινήθηκαν πιο πολύ με κριτήρια συμπαθείας προς τον υποψήφιο παρά πειθαρχίας προς τον Αρχιεπίσκοπο αλλά και προς τον συνεπίσκοπό τους Σεβ. Καστορίας ο οποία επιθυμούσε διακαώς να καμαρώσει τον πρωτότοκό του σε Ιεράρχη.
✔️Ο καταλυτικός παράγων που βοήθησε για να φτάσουμε σε αυτό το εκπληκτικό αποτέλεσμα ήταν και το γεγονός ότι η της προς πλήρωση Μητρόπολη δεν ήταν κάποια μεγάλη και νευραλγική Μητρόπολη ώστε να κινήσει το ενδιαφέρον περισσότερων υποψηφίων.
✔️Και για να γίνει αυτό κατανοητό, αρκεί να πούμε ότι αν για παράδειγμα είχαμε από πλευράς Καστορίας , την πρόταση για προαγωγή ενός άλλου υποψηφίου, που δεν διέθετε την διεισδυτικότητα του Αθανασίου στην Ιεραρχία και μάλιστα στους Ιεράρχες της Μακεδονίας μας και αν η προς πλήρωση Μητρόπολη ήταν κάποια μεγάλη και πολύφερνος νύφη , τότε θα άλλαζαν άρδην τα δεδομένα.
☑️ Επομένως η προς πλήρωση ταπεινή Μητρόπολη Σισανίου και ο ενάρετος υποψήφιος Αθανάσιος που δεν ήθελε να περιμένει για να διεκδικήσει κάτι καλύτερο , έκαναν πιο προσιτή την επιτυχή έκβαση της όλης διαδικασίας.
🔵🔵Το δεύτερο μήνυμα που μας δίνει η εκλογή για τη Μητρόπολη Σισανίου, είναι ότι η Ιεραρχία είναι έτοιμη να δεχτεί προτάσεις προς προαγωγή αξίων κληρικών μας που υπηρετούν στην επαρχία, μακριά από το κέντρο των αποφάσεων, προτάσεις οι οποίες δεν θα αποτελούν προϊόν του εσωτερικού … «σωλήνα» και της καμαρίλας της Ιεραρχίας, όπως γίνεται σε τέτοιες περιπτώσεις, ούτε προϊόν σκοπιμότητας,συναλλαγής και συμφωνιών των επιμέρους ομάδων που δεούν εντός της Ιεραρχίας και αποβλέπουν στην επόμενη μέρα,αλλά υγιείς προτάσεις από Ιεράρχες όπως ο Σεβ.Καστορίας, που πήγε νεώτατος στην Καστοριά και δεν απώλεσε τον ρομαντισμό και την αγνότητα που τον διακρίνει.
🔵 Η αξιοπρεπής παρουσία στο Τριπρόσωπο της Μητρόπολης Σισανίου , του Αρχιμ. Εφραίμ Τρανταφυλλόπουλου, Πρωτοσύγκελλου της Μητρόπολης και συνεργάτη του αειμνήστου Παύλου, , δείχνει την ωριμότητα με την οποία η Ιεραρχία θέλησε να επιβραβεύσει και αυτόν τον αγωνιστή και ιεραπόστολο κληρικό που Ευαγγελίζεται Χριστό και κηρύττει την αγάπη Του. Να σημειώσουμε την άριστη συνεργασία που υπήρξε μεταξύ του Πρωτοσυγκέλλου πατρός Εφραίμ και του Σεβ. Καστορίας Σεραφείμ, τοποτηρητή της Μητρόπολης Σισανίου και τον ειλικρινή τρόπο που αντιμετώπιζε ο ένας τον άλλον, το βραχύβιο αυτό διάστημα της άμεσης επικοινωνίας τους. Είναι βέβαιο ότι και ο νέος Ποιμενάρχης Αθανάσιος θα επιδείξει την ίδια αγάπη προς όλους τους πατέρες της επαρχίας που τον ενέταξε η Εκκλησία.
🔴🔴 Η εκλογή για την Μητρόπολη Γλυφάδας στις 20 Μαρτίου 2019, θα αποτελεί εφ´εξής ένα μελανό σημείο για την Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος και για όλη την Εκκλησία μας, που ανάλογό του δεν υπήρξε και ελπίζουμε να μην υπάρξει στο μέλλον ποτέ.
Μάλιστα οι Ιεράρχες και λοιποί κληρικοί που συμμετείχαν περισσότερο σε αυτή την ανίερη πράξη,είτε εκουσίως, είτε ακουσίως,όσο περνά ο καιρός θα αισθάνονται ντροπή και κρίση συνειδήσεως και ο Κύριος δεν θα αφήσει ατιμώρητη αυτή την αδικία που συντελέστηκε. Το άδικον ουκ ευλογείται!
Η εκλογή αυτή έδειξε την ανωριμότητά μας ως Εκκκησία.
✔️Η εκλογή της Γλυφάδας εγκυμονούσε κινδύνους με την υποψηφιότητα που πρόταξε ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος, όχι γιατί ήθελε να αποκαταστήσει τον Τιτουλάριο Επίσκοπο Σαλώνων Αντώνιο, αλλά γιατί ο Αντώνιος ήταν ο πλέον κατάλληλος για να υλοποιήσει τα σχέδια που κυοφορούνται καιρό τώρα για την Εκκλησιαστική περιουσία που υπάρχει κατά μήκος της αθηναϊκής Ριβιέρας και γνώστης των θεμάτων που άπτονται της εκκλησιαστικής περιουσίας.
✔️Το νομικό κώλυμα που ακούστηκε ότι υπάρχει για την υποψηφιότητά του ως βοηθού Επισκόπου, ήταν η αιχμή του δόρατος και υπό άλλας συνθήκας θα μπορούσε να ανακόψει την διάθεση τόσο του Αρχιεπισκόπου και να ρίξει σε άλλον υποψήφιο το βάρος του, όσο και της πλειοψηφίας της Ιεραρχίας.
Ο στόχος επετεύχθη κατά το ήμισυ. Ο Αρχιεπίσκοπος όμως δεν μετακινήθηκε από την γραμμή του. Επέμεινε για τον Αντώνιο μέχρις εσχάτων.
🔵🔴 Οι διαδοχικές ανατρεπτικές συμπτώσεις και καταστάσεις έως τον οριστικό καθορισμό αποτελέσματος έριξαν βαριές -ίσως και ύποπτες και περίεργες – σκιές, πυροδοτώντας έντονες παρασκηνιακές συζητήσεις τόσον εντός, όσο και εκτός της Ιεραρχίας.
Η ανατρεπτική έκβαση κατέδειξε το σοβαρό νομικό κενό στον καταστατικό χάρτη της Εκκλησίας της Ελλάδος, που αφορά την εκλογή μητροπολίτη σε περίπτωση ισοψηφίας.
🔚🔳 Αυτό που εκτυλίχτηκε στην ψηφοφορία για την εκλογή του νέου μητροπολίτη Γλυφάδας δεν το περίμεναν ούτε οι εκλέκτορες ούτε οι υποψήφιοι. Ολοι γνώριζαν ότι η εκλογή αυτή θα είχε συστατικά θρίλερ, καθώς η αποπφαση του Αρχιεπισκόπου να προτάξει τον Επιπσκοπο Σαλώνων Αντώνιο ως υποψήφιο, συνάντησε από την πρώτη στιγμή ισχυρή αντίδραση από μεγάλη ομάδα μητροπολιτών και την τοπική αυτοδιοίκηση σε Γλυφάδα, Ελληνικό και Βούλα, οι οποίοι επιθυμούσαν την εκλογή του Πρωτοσυγκέλλου της Μητρόπολης Γλυφάδας Αρχιμ. Αλέξιου Ψωίνου.
✔️Η ανακοίνωση του τριπροσώπου, όπου ο Αλέξιος Ψωίνος έλαβε 52 ψήφους (έναντι 50 του επισκόπου Σαλώνων Αντωνίου), ερμηνεύτηκε ως επερχόμενη ήττα της υποψηφιότητας που στήριζε σθεναρά και παρασκηνιακά μέχρι το πρωί της Τετάρτης ο Αρχιεπίσκοπος ο οποίος φώναζε τους Αρχιερείς στο γραφείο του και τους έδινε γραμμή.
Πράγματι λίγη ώρα μετά, στην καταμέτρηση για το Τριπρόσωπο, διαπιστώθηκε ότι ο Αλέξιος Ψωίνος εκλέχτηκε με 38 ψήφους, έναντι 37 ψήφων που συγκέντρωσε ο Σαλώνων Αντώνιος. Και εκεί που άρχισαν έξω από το μεγάλο συνοδικό οι συζητήσεις για την συμβολική ήττα που υπέστη ο Αρχιεπίσκοπος , ήρθε η ανατροπή.
✖️🔙 Η παρέμβαση του Μητροπολίτη Θεσσαλιώτιδος Τιμοθέου έπαιξε καταλυτικό ρόλο:
«Πρέπει να έχει γίνει λάθος στην καταμέτρηση, 38 και 37 συν μια λευκή ψήφος βγάζει αποτέλεσμα 76, ενώ οι παρόντες εκλέκτορες είμαστε 77, πρέπει να ξαναμετρήσουμε τα ψηφοδέλτια» φέρεται ειπών στο σώμα της Ιεραρχίας.
🔛Σύμφωνα με το καταστατικό, τρεις ψηφολέκτες μετρούν και αριθμούν με αύξοντα αριθμό τα ψηφοδέλτια. Πράγματι, η καταμέτρηση έβγαζε 77 ψηφοδέλτια. Οπως εικάζεται, την ώρα που ο αρχιγραμματέας διάβαζε και έδειχνε το κάθε ψηφοδέλτιο μάλλον δυο από αυτά «κόλλησαν» μαζί και έτσι υπήρξε το πρώτο αποτέλεσμα που έβγαζε την εκλογή του Αλέξιου Ψωίνου. Η επανακαταμέτρηση έβγαλε ένα ακόμη ψηφοδέλτιο το οποίο συμπτωματικά έγραφε το όνομα του Σαλώνων Αντωνίου και έδωσε την ισοψηφία Αντωνίου και Αλεξίου.
Με διπλή ερμηνεία από το νομικό σύμβουλο , ότι λόγω του ότι ο Σαλώνων Αντωνίου είναι Επίσκοπος αλλά έχει και πρεσβεία ιερωσύνης έναντι του Αλέξιου Ψωίνου , η Ιεραρχία κατέληξε στο τελικό αποτέλεσμα. Εξελέγη ο Σαλώνων Αντώνιος, νέος Μητροπολίτης Γλυφάδας.
🔴⚫️ Αυτό από μόνο του θα έπρεπε να οδηγήσει στην ακύρωση της όλης διαδικασίας και οι Ιεράρχες μας αλλά και ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος αν σέβονταν αυτό που έκαναν εκείνη την ώρα θα έπρεπε να εισηγηθούν στο Σώμα όχι την …επανακαταμέτρηση, αλλά την επανάληψη της εκλογής! Ή να γίνονταν η εκλογή δια κληρώσεως, όπως κάνουν κι άλλες Εκκλησίες.
🔴🔘Τελευταία αλλά όχι και έσχατη η εκλογή του νέου Μητροπολίτη Περιστερίου. Η συγκεκριμένη υποψηφιότητα δεν παρουσίαζε προβλήματα ευθύς εξ αρχής δεδομένου ότι ο εκάστοτε Αρχιγραμματέας όταν τίθεται υποψήφιος σε κάποια Μητρόπολη εκλέγεται άνετα! Τα προβλήματα εν προκειμένω παρουσιάστηκαν στην προ της παραιτήσεως του Γέροντος Περιστερίου Χρυσοστόμου εποχή και στα όσα διαδραματίζονταν στους νοσοκομειακούς θαλάμους με τους συγγενείς του Γέροντος.. 🔘Μια φωτό, ωστόσο, που κυκλοφόρησε ευρέως και απεικόνιζε τον Γέροντα Ιεράρχη σε αθλία κατάσταση δημοσιεύτηκε από την ιστοσελίδα μας και έδωσε το έναυσμα για να επιταχυνθούν οι διαδικασίες. Ναί επί της ουσίας η ανάρτηση αυτής της φωτό άνοιξε την διαδικασία της παραίτησης στην οποία συνέβαλε αποφασιστικά ο συνεργάτης του Αρχιεπισκόπου και Διευθυντής του Ραδιοφωνικού Σταθμού της Εκκλησίας Αλέξανδρος Κατσιάρας. Επίπεδης η αμετροέπεια που εκδηλώθηκε λόγω της αγωνίας και αδημονίας που είχε ο υποψήφιος και ήθελε να μαθαίνει νέα περί της πορείας της υγείας του Γέροντος και οι παρεμβάσεις του σε ιερείς ή άλλους παράγοντες της περιοχής δημιούργησαν ένα εκρηκτικό κλίμα που το ηρέμησε η παραίτηση και η δρομολόγηση της εκλογής.
🔵🔘Ο νέος Μητροπολίτης Περιστερίου Κλήμης, μολονότι εξελέγη άνετα, εισέπραξε μια σιωπηρή μομφή, τρόπον τινά, με 12 λευκά ψηφοδέλτια που ευρέθησαν στην καταμέτρηση των ψήφων στο μονοπρόσωπο.Εχει σημασία να το επισημάνουμε αυτό : ότι δηλαδή τα λευκά βρέθηκαν στην δεύτερη ψηφοφορία . Είναι η πρώτη φορά, μετά από πολλά χρόνια – από τα έτη Αρχιεπισκοπείας Σεραφείμ – που συναντάμε εκ νέου αυτό το φαινόμενο της ομαδικής και συντεταγμένης απόρριψης, επστω και με έμμεσο τρόπο, ενός υποψηφίου – και μάλιστα του Αρχιγραμματέως – με ρίψη λευκών ψήφων. ⚫️⚫️Αν υπάρχει παρασκήνιο σε αυτή την ενέργεια θα μας απασχολήσει εκ μέου ως θέμα. Επειδή όμως ετέθη το ερώτημα αν οι 12 λευκές ψήφοι και η 1 άκυρος, στην εκλογή Περιστερίου ήταν μήνυμα προς τον Αρχιεπίσκοπο ή προς τον υποψήφιο , εκ των συμφραζομένων ενεργειών και πράξεων συνάγεται ότι απευθύνονταν μάλλον προς τον υποψήφιο. Και τούτο διότι αν είχαν στόχο τον Αρχιεπίσκοπο τότε οι Αρχιερείς που ψήφισαν λευκό στην εκλογή Περιστερίου θα έκαναν το ίδιο και στις άλλες δύο εκλογές για να περάσουν ηχηρά το μήνυμά τους. Επομένως στην περίπτωση αυτή κάτι θέλουν να μας πουν οι 12 Ιεράρχες που προτίμησαν να χαραμίσουν την ψήφο τους και να ρίξουν λευκό από το να ψηφίσουν έναν άλλο κληρικό ως παραγέμισμα. Η λευκή ψήφος εμπεριέχει χαρακτήρα μομφής και διαμαρτυρίας ενώ η ψήφος προς ένα άλλο πρόσωπο έχει χαρακτήρα νέας προτάσεως και προβολής ενός άλλου υποψηφίου για να ακουστεί το όνομά του και να πάρει σειρά για μια μελλοντική εκλογή.
🔘Επισης η ύπαρξη λευκών ψηφοδελτίων και στις τρεις εκλογές Επισκόπων έχει άλλο χαρακτήρα και ερμηνεύεται με διαφορετικά κριτήρια. Προφανώς οι Μητροπολίτες που έριξαν λευκή ψήφο είναι αυτοί που διαφωνούν με τις εκλογές Βοηθών Επισκόπων.
🔵🔵☑️ Ολοκληρώνοντας τις επισημάνσεις και τα συμπεράσματα που εξάγουμε από τις εκλογές αυτές πρέπει να πούμε κάτι που συζητείται ευρέως τόσο σε επίπεδο Μητροπολιτών όσο και σε επίπεδο δημοσιογραφικό: ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Ιερώνυμος θα θεωρείται σε λίγο ως ο Αρχιεπίσκοπος που επί των ημερών του η Ιεραρχία ανανεώθηκε εκ θεμελίων αφού σε λίγο θα είναι ο Αρχιεπίσκοπος που εξέλεξε τους περισσότερους Ιεράρχες.