Στις 1 Ιουνίου του 2014,  έγιναν τα εγκαίνια του Ορθόδοξου ναού της Ανάστασης στα Τίρανα, που είναι ένα πραγματικό κομψοτέχνημα.

Και ο αναγεννησιακός του χαρακτήρας αποτυπώνει με πολύ ζωηρά χρώματα το “φτερούγισμα” από τις στάχτες της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλβανίας, μετά από πολλά χρόνια διωγμού. 

Στις 1 Ιουνίου του 2024 εορτάστηκε η 8η επέτειος των εγκαινίων, ιερουργούντων του Μητροπολίτου  Αμαντίας Ναθαναήλ και του Επισκόπου Βίλιδος Αστίου,  πλαισιουμένων από ιερείς της Αρχιεπισκοπής. 

Στο κήρυγμά του ο αρχιμανδρίτης Γρηγόρης Πελούσης τόνισε μεταξύ άλλων ότι η 10 επέτειος μαρτυρά: 

Την επιστροφή στο κέντρο της πρωτεύουσας ορθόδοξου  ναού, μετά τα γκρεμίσματα και τους βανδαλισμούς ναών σ’ ολόκληρη τη χώρα κατά τη διάρκεια του αθεϊστικού καθεστώτος. 

Την οριστική και σαφέστερη επιβεβαίωση της αποκατάστασης της Ορθόδοξης Εκκλησίας  στην αγκαλιά της παγκόσμιας Ορθόδοξης Εκκλησίας, ως ισότιμη μεταξύ ίσων. 

Τη ζωντανή μαρτυρία των εξαιρετικών επιτευγμάτων της Ορθόδοξης Εκκλησίας  σε αυτά τα 33 χρόνων της υπέροχης και πρωτοφανούς αναβίωσης της Ορθοδοξίας από τους διωγμούς και το κάλπασμά της προς το μέλλον και την αιωνιότητα. 

Να σημειωθεί ότι ο καθεδρικός ναός «Ανάσταση» των Τιράνων, είναι ένα κτιριακό επίτευγμα, πολύ αστραφτερό και συνάμα πολύ πρακτικό ως προς τη λειτουργική του δομή, αφού διαθέτει πολλούς χρηστικούς χώρους, και εντάσσεται ισορροπημένα στην αισθητική εικόνα του ιστορικού κέντρου της αλβανικής πρωτεύουσας, προσθέτοντας σ’ αυτήν εξελικτικά στοιχεία του 21ου αιώνα.

ΤΑ ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΤΟΥ ΝΑΟΥ

Τα εγκαίνια έγιναν με λαμπρότητα, παρουσία του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαθρολομαίου, καθώς και των Πατριαρχών Ιεροσολύμων και Σερβίας, Αρχιεπισκόπων Αυτοκέφαλων Εκκλησιών και Μητροπολιτών, εκπροσώπων  θρησκευτικών κοινοτήτων: Μουσουλμάνων, Μπεκτασίδων, Καθολικών, καθώς και του τότε προέδρου της Αλβανικής Δημοκρατίας Μπουγιάρ Νισιάνι, του Πρωθυπουργού της Αλβανίας Έντι Ράμα, του τότε προέδρου του Αλβανικού Κοινοβουλίου Ιλίρ Μέτα,  υπουργών της κυβέρνησης, βουλευτών  και άλλες προσωπικοτήτων. 

Όπως είχε τονίσει τότε ο Μακαριώτατος:«Eλπίζουμε ότι ο Καθεδρικός αυτός Ναός θα αποτελέσει -όπως δεηθήκαμε στην Ακολουθία των Εγκαινίων- “λιμένα χειμαζομένων, ιατρείον παθών, καταφύγιον ασθενών”, πηγή παρηγορίας, αγάπης και ελπίδος, συμβάλλοντας στην ανάπυξη μιάς δυναμικής λειτουργικής ζωής και Ορθοδόξου πνευματικότητος. Και ότι θα προσφέρει αδιάκοπη έμπνευση για τη “συνέχιση της λειτουργίας μετά τη Λειτουργία”. Ώστε η καθημερινή μας ζωή να μεταμορφώνεται σε προσωπική Λειτουργία, όπου με δοξολογική διάθεση θα μοιραζόμαστε με τους συνανθρώπους μας, έργω και λόγω, τα δώρα, που μας έχει χαρίσει ο Θεός».

Και όντως, έτσι συμβαίνει. Από εκεί διαχέεται άφθονη η ευωδιά της Ανάστασης.

Ο Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχης είχε επισημάνει, κατά την τελετή των εγκαινίων, πως:

«Μαρτυρία δεν είναι μόνον τα Εγκαίνια του περικαλλούς τούτου Ιερού Καθεδρικού Ναού. Είναι και η εκ βάθρων ανοικοδόμησις και ανακαίνισις τοσούτων, πέραν των 150, ανάτήν Αλβανικήν επικράτειανΙερών Ναών και Ιερών Μονών, η ίδρυσις Ορφανοτροφείων, Παιδικών Σταθμών και Σχολείων της Εκκλησίας, ιδία δε της Θεολογικής Ακαδημίας του Αγίου Ιερομάρτυρος Βλασίου εν Δυρραχίω διά την κατάρτισιν των υποψηφίων κληρικών και την καλλιέργειαν της ιεράς επιστήμης της Θεολογίας, η σύστασις του αρτίως εξωπλισμένου πολυωρόφου πολυδυνάμου Ιατρικού Κέντρου, το οποίον προκαλεί θαυμασμόν εις πάντας, ως και διαφόρων ιατρικών μονάδων κατά τόπους, το πολυεπίπεδον εκδοτικόνκαί μεταφραστικόν έργον, η συστηματική οργάνωσις της κατηχήσεως του λαού δια της λειτουργούσης Κατηχητικής Σχολής, η λειτουργία του εκκλησιαστικού συγκροτήματος εργαστηρίων «Ναζαρέτ» και τόσα άλλα αγαθά καί καλά έργα, μαρτυρούντατήν μέριμναν της Εκκλησίας εις όλας τας εκφάνσεις της ζωής του λαού».

ΝΑΟΣ ΚΟΜΨΟΤΕΧΝΗΜΑ

Ο ναός στηρίζεται σε τέσσερεις πυλώνες, οι οποίοι σχηματίζουν σταυρό. Πάνω σ᾽ αυτόν υψώνεται ο τρούλλος με 52 παράθυρα, σύμβολο των εβδομάδων του έτους.

Η δομή του συνυφαίνεται με πολλούς συμβολισμούς από την Ορθόδοξη Παράδοση. Πηγή εμπνεύσεως υπήρξε το κορυφαίο δημιούργημα, η Αγία Σοφία, αλλά αναζητήθηκε νέος τρόπος έκφρασης, βασισμένος στη σύγχρονη τεχνολογία.

Ταυτόχρονα ο κατακόρυφος αυτός άξονας αποτελεί και το κέντρο ενός υπερμεγέθους σταυρού, μήκους και πλάτους 49 μ., οι κεραίες του οποίου αποτελούν πυλώνες του ναού.

Η αρχιτεκτονική σύλληψη του ναού στηρίζεται στον κύκλο, που εμπεριέχει την έννοια του αιώνιου χρόνου και στον κατακόρυφο άξονά του, που συνδέει τη γη με τον ουρανό.

Ταυτόχρονα ο κατακόρυφος αυτός άξονας αποτελεί και το κέντρο ενός υπερμεγέθους σταυρού, μήκους και πλάτους 49 μ., οι κεραίες του οποίου αποτελούν πυλώνες του ναού.

Και έχει πολλές εισόδους, που σημαίνει ότι δεν είναι ένας περίκλειστος χώρος, αλλά ολάνοιχτος προς όλους.

Στην πραγματοποίηση της ανεγέρσεως του καθεδρικού αυτού ναού συνέβαλαν πολυάριθμοι επώνυμοι και ανώνυμοι. Τα δίπτυχα προσευχής του ναού, περιλαμβάνουν εκατοντάδες ονόματα.

Το συγκρότημα, στο κέντρο των Τιράνων, αποτελείται από τον καθεδρικό ναό, το παρεκκλήσιο, το κωδωνοστάσιο, το συνοδικό μέγαρο και το συνεδριακό και πολιτιστικό κέντρο και άλλους χώρους.

Εξυπηρετεί πολυδιάστατους σκοπούς, που έχουν να κάνουν με τις θρησκευτικές ανάγκες των πιστών, την πνευματική καλλιέργεια των νέων, την αναβάθμιση της κοινωνικής και πολιτιστικής ζωής των Τιράνων και ευρύτερα της Αλβανίας, την ανάπτυξη των διαπολιτισμικών σχέσεων μεταξύ των κοινωνικών ομάδων και την κάλυψη των στεγαστικών αναγκών της Ιεράς Συνόδου και της Αρχιεπισκοπής Τιράνων.

Πραγματικά είναι ένα έργο του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου, που συμβολίζει τη θριαμβευτική ανάσταση της Ορθοδοξίας στην Αλβανία εκ θεμελίων με τις κοπιώδεις προσπάθειές του, αλλά και την αυθεντική πνευματικότητά του, μέσω των οποίων, και παρά τις δυσκολίες έκανε «βατή» την πορεία της αναγέννησης από τα συντρίμμια.

ΑΝΑΣΤΑΣΙΜΗ ΠΟΡΕΙΑ

Το έναυσμα για την αναστάσιμη πορεία της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλβανίας δόθηκε, όταν το μεσοκαλόκαιρο του 1991, έφθασε για πρώτη φορά ο Αναστάσιος ως Πατριαρχικός Έξαρχος.

Αντίκρισε τον ερειπωμένο καθεδρικό ναό του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, όπου πήρε ένα κερί, και αναφώνησε προς τους λίγους πιστούς, που τον είχαν υποδεχτεί, Χριστός Ανέστη (Κρίστι Ουνγκιάλ). Το ένα μετά το άλλο άναψαν τα κεριά τους και αποκρίθηκαν με δάκρυα στα μάτια: “VërtetuΝgjall”, “Αληθώς Ανέστη”.

Όπως ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος έχει αναφέρει: «Έκτοτε, το “Χριστός Ανέστη” έγινε το σύνθημα με το οποίο πορευθήκαμε μέχρι σήμερα. Χάρισε φως στο μελαγχολικό φθινόπωρο και την παγερή βαρυχειμωνιά που ακολούθησαν. Και κυριαρχεί στην πνευματική άνοιξη, που τελικά μας χάρισε ο Θεός. Η Ανάσταση του Χριστού έγινε το εκφραστικότερο σύμβολο της Εκκλησίας μας».

Η αγάπη του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου δεν χάρισε μόνο επιβλητικούς ναούς, αλλά, το κυριότερο, θέρμανε  βλέμματα, διέλυσε σκοτάδια, μεταμόρφωσε ζωές, έφερε τη χαρά και την ειρήνη.

Και έδειξε ότι η ζωή μπορεί να είναι ολόκληρη μια Ανάσταση… Ότι μπορεί το Πάσχα να είναι πάντοτε μέσα στα σωθικά των ανθρώπων και να τους φλογίζει για το καλό.

Και αποτελεί μια ακόμη απόδειξη ότι η Εκκλησία στο διάβα των αιώνων είναι ανίκητη, όσους διωγμούς, όσες απειλές, όσους εχθρούς και όσους φόβους και αν έχει να αντιμετωπίσει.

Η ζωή της Ορθοδοξίας δίνει τη δυνατότητα σε κάθε άνθρωπο να συμμετάσχει στην αιώνια αναστάσιμη πορεία.

Και πρώτος σταθμός στην ανάστασή μας είναι η έξοδός μας από τη φυλακή του εαυτού μας και τον τάφο της αμαρτίας μας και η αποκατάσταση μας στη δόξα των παιδιών του Θεού.