Στον Μητροπολιτικό Ναό της Αγίας Τριάδος Πειραιώς, υπάρχει ένα μικρό Παρεκκλήσιο. Στον χώρο αυτό, φιλοξενήθηκε για λίγες ώρες έως ότου μεταβεί στην Αίγινα για να ταφεί, το πολύπαθο σώμα ενός από τους πλέον αγαπημένους Αγίους του λαού μας,του Αγίου Νεκταρίου Επισκόπου Πενταπόλεως, του Θαυματουργού… Εκατοντάδες άνθρωποι περνούν από εκεί καθημερινά, να ανάψουν ένα κερί και να προσευχηθούν στον άγιο με το γλυκύτατο πρόσωπο, την σεβάσμια φυσιογνωμία που όταν διαβάσει κάποιος τον βίο του, αντιλαμβάνεται τι σημαίνει να κερδίζεις τον παράδεισο , ζώντας στην γη… Ο Άγιος, γεννήθηκε στην Σηλυβρία της Ανατολικής Θράκης την 1η Οκτωβρίου του 1846 από ευσεβείς γονείς που δεν μπορούσαν να γνωρίζουν ότι το πέμπτο από τα έξι παιδιά τους, έμελλε να γίνει ο Άγιος του 20ου αιώνα…
Η πορεία του ξεκινά από εκεί, στα πονεμένα χώματα της Ανατολικής Θράκης που κάποτε έσφυζαν από ζωή. Ελληνικές περιοχές, με παράδοση, με βυζαντινό πολιτισμό , με αρχοντικά, με Εκκλησιές και Μοναστήρια που γέμιζαν από τις ψαλμωδίες και το θυμίαμα της προσευχής. Οι ανατολικοθρακιώτες αγαπούσαν τον Θεό! Σε τέτοιο περιβάλλον μεγάλωσε ο Αναστάσης Κεφαλάς, μοσκομυρισμένος από θυμίαμα και αγιασμένος από τις μητρικές προσευχές της μητέρας του Μαρίας!
Μικρό παιδί, προσευχόταν μπροστά την θαυματουργό Εικόνα της Κυράς Παναγιάς της Συλυβριανής που τα αγιασμένα χέρια των προσφύγων την ταξίδεψαν και την έφεραν να σκεπάζει την πόλη της Καβάλας όπου και φυλάσσεται στον Μητροπολιτικό Ναό της. Κοιτούσε την Παναγιά κατάματα και αισθανόταν πως Εκείνη, άκουγε τις αθώες παιδικές προσευχές του… Το κατάλαβε μετέπειτα, όταν ξανά και ξανά, είδε την παρουσία της Παναγίας να τον επισκιάζει. Τα πρώτα χρόνια ζει και εργάζεται σε δύσκολες συνθήκες στην Κωνσταντινούπολη. Στην συνέχεια μεταβαίνει στην μυροβόλο Χίο, όπου εργάζεται ως δάσκαλος. Λίγο αργότερα, κείρεται μοναχός και μετά χειροτονείται διάκονος της Εκκλησίας του Χριστού.
Από την Χίο, στην Αθήνα για λίγο και στην συνέχεια, στην Αλεξάνδρεια, όπου λαμβάνει τον δεύτερο βαθμό της Ιεροσύνης ως Πρεσβύτερος και Αρχιμανδρίτης . Το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας θα τον προάγει σε Μητροπολίτη Πενταπόλεως το 1889. Από εκεί ξεκινά ο Γολγοθάς του που θα ολοκληρωθεί με την μακαρία κοίμηση του το 1920. Τελικά, ο Άγιος Νεκτάριος αγαπήθηκε από τον λαό μας γιατί έζησε τον πόνο, την θλίψη, την πικρία, την πείνα, τον φθόνο, την συκοφαντία και τέλος τον διωγμό… Διωγμό από την πρώτη στιγμή που η Εκκλησία τον καθιστά Επίσκοπο Της… Αποχωρεί από την Αλεξάνδρεια και φθάνει στην Αθήνα. Πιστεύει πως εδώ, θα βρει ένα χαμόγελο μια κουβέντα αγάπης από τους συλλειτουργούς αδελφούς του στο θυσιαστήριο του Θεού! Γρήγορα όμως οι ελπίδες εξανεμίζονται…
Τον Άγιο Νεκτάριο, τον εξεδίωξαν οι Δεσποτάδες και τον αγκάλιασε ο απλός λαός, που στο πρόσωπο του βρήκε τον αληθινό εργάτη του Ευαγγελίου της Αγάπης του Ιησού! Έφθασε στο σημείο να μείνει νηστικός γιατί κανείς από τους ΄΄αδελφούς του” δεν σκέφθηκε να του προσφέρει ένα πιάτο φαγητό… Μόνο, μια ηλικιωμένη γυναίκα, η σπιτονοικοκυρά του στο μικρό δωματιάκι που νοίκιαζε στην Αθήνα και που δεν γνώριζε πως ο απλούς ρασοφόρος που νοίκιαζε το δωμάτιο του σπιτιού της, ήταν Μητροπολίτης, τον άκουσε κρυφά να παρακαλεί την Παναγία να τον βοηθήσει στις δύσκολες ώρες που περνούσε και να Της λέει πως ήταν για δύο ημέρες νηστικός… Έσπευσε η ηλικιωμένη σπιτονοικοκυρά να ετοιμάσει λιτό φαγητό, να στηρίξει τον άγιο του Θεού… Παρακαλούσε ο φτωχός Δεσπότης τους ΄΄Αγίους αδελφούς ” του να του επιτρέψουν να λειτουργεί στο θυσιαστήριο. Η ντροπή τους έκανε να δέχονται περιστασιακά τον διωγμένο από τους ανθρώπους , φίλο του Θεού. Ο φθόνος, τύφλωνε τις ψυχές που αδυνατούσαν να καταλάβουν τον πτωχό Αρχιερέα.
Μετά από πολλές παρακλήσεις και ικεσίες τελικά κατάφερε να διοριστεί Ιεροκήρυκας στην Χαλκίδα! Ποια θυσιαστήρια δέχτηκαν σαν λειτουργό τους τον Άγιο; Ποιοι είχαν την ξέχωρη ευλογία να κοινωνήσουν τον Χριστό από τα χέρια Του; Μόνον ο Θεός γνωρίζει… Όμως και εκεί ακολουθεί ο φθόνος, το σκουλήκι που κατατρώγει την ψυχή του ανθρώπου και τον θεριεύει κάνοντας τον να τρώει τις σάρκες του αδελφού του. Ο Άγιος Νεκτάριος μέσα από τους διωγμούς και τις συκοφαντίες κατάκτησε τον παράδεισο. Η απαράμιλλη συγχωρητικότητα του, έγινε θρύλος στα χείλη των πολλών. Τα χρόνια περνούν και εκείνος βρίσκεται Διευθυντής στην περίφημο Ριζάρειο Εκκλησιαστική Σχολή. Το πέρασμα του από την σχολή θα μείνει στην ιστορία! Τα γεγονότα που διαδραματίζονται εκεί, φέρνουν δάκρυα στα μάτια του αναγνώστη του συναξαριού του, όταν διαβάζει πως για να σώσει την δουλειά του φτωχού επιστάτη που έπρεπε να λείψει για κάποιο χρονικό διάστημα για λόγους υγείας από τα καθήκοντα του, ανέλαβε ο ίδιος να καθαρίζει ακόμα και τις τουαλέτες, ώστε ο φτωχός μεροκαματιάρης να μην αντικατασταθεί στον χρόνο της απουσίας του…
Πόσο ευλογημένοι υπήρξαν οι μαθητές της σχολής που έβλεπαν τον δεσποτοκαλόγερο με το φωτεινό πρόσωπο να τους διδάσκει της αιώνιες ευαγγελικές αλήθειες! Για δεκατέσσερα χρόνια, διευθύνει την Ριζάρειο, ώσπου το 1908, υποβάλει την παραίτηση του για λόγους υγείας. Δημιουργεί ένα μικρό ησυχαστήριο στην Αίγινα, όπου εκεί, στο ευλογημένο νησάκι του Αργοσαρωνικού θα αφήσει τις τελευταίες του παρακαταθήκες στην ζωή! Θεολογικά συγγράμματα, μελέτες και άλλα πολλά συνθέτουν το τεράστιο συγγραφικό του έργο. Ξεχωρίζουν οι ύμνοι στην Κυρία Θεοτόκο που έγραψε με τα χέρια του και μέχρι σήμερα αποτελούν μνημειώδη υμνολογικά κείμενα ποιητικής τέχνης.
Η αγάπη του στην Παναγία ήταν τόση, ώστε προσευχόμενος σε Εκείνην, να Της απευθύνεται σε πληθυντικό αριθμό, όπως αρμόζει στην Παντοβασίλισσα. Η ζωή του στο ησυχαστήριο του δεν είναι ανέφελη. Και εκεί ο φθόνος κάνει απειλητικά την εμφάνιση του. Ο διάβολος ωρύεται βλέποντας τον φτωχό Δεσποτοκαλόγερο να υπομένει μέχρι τέλους. Οι μοναχές , πνευματικές του θυγατέρες, ζουν το δράμα ενός Επισκόπου! Πως τα φέρνει όμως έτσι ο Θεός! Σε κάποια συνάντηση του με τον τοπικό Μητροπολίτη, ο Άγιος Νεκτάριος συναντά εκεί έναν ψηλό διάκονο με αρχοντικό παράστημα που σαγηνεύεται από την παρουσία του Αγίου. Βλέπει ο διάκονος την υπομονή του, διακρίνει την αγιότητα του και σκύβει στην γη και του φιλά το χέρι! Ποτέ, δεν ξέχασε το βλέμμα του Αγίου Νεκταρίου ο αρχοντικός διάκονος! Και το θυμήθηκε πολύ, την στιγμή που χρόνια αργότερα, υπέγραφε την Πατριαρχική Πράξη της Αγιοκατάταξης του εν Αγίοις Πατρός ημών, Νεκταρίου, Μητροπολίτου Πενταπόλεως του Θαυματουργού, ο τότε διάκονος και μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Αθηναγόρας…
Όμως, ο χρόνος σε άλλους λειτουργεί ως λύτρωση και σε άλλους σαν τιμωρία! Στον Άγιο Νεκτάριο, λειτούργησε ευεργετικά ώστε μέσα από την ανθρώπινη ασθένεια, σε ένα μικρό δωμάτιο του Αρεταίειου Νοσοκομείου των Αθηνών, να δώσει την τελευταία μάχη με τον σταυρό της ασθενείας του! Άφησε την τελευταία του πνοή εκεί, στις 9 Νοεμβρίου του 1920. Εκεί γίνεται και το πρώτο καταγεγραμμένο θαύμα του , μετά θάνατον. Το πολύπαθο σώμα μεταφέρεται στον Πειραιά ώστε να επιβιβασθεί σε πλοιάριο και να μεταφερθεί στην Αίγινα, στο αγαπημένο ησυχαστήριο του που δέχθηκε τα δάκρυα και τις προσευχές του, στα τελευταία χρόνια της ζωής του.
Αν βρεθείς στον Πειραιά, πέρασε από τον περικαλλή Ναό της Αγίας Τριάδος και πήγαινε στο παρεκκλήσιο που έχει το όνομα Του και που φιλοξένησε το σώμα Του για λίγες ώρες. Πήγαινε και κοίταξε Τον στα μάτια εκεί, στην Εικόνα που τον δείχνει ενδεδυμένο τα Αρχιερατικά του άμφια, να ευλογεί κάθε περαστικό που περνά το κατώφλι του παρεκκλησίου για να τον χαιρετίσει! Ο αγαπημένος Άγιος, διδάσκει την υπομονή, την συγχωρητικότητα και την αγάπη ακόμα και σήμερα, τόσα χρόνια μετά την κοίμηση του, μέσα από τα ατελείωτα κείμενα που γράφτηκαν για Εκείνον, τον φτωχό και άσημο για τους ανθρώπους, αλλά τόσο γνωστό στα μάτια του Θεού…
Μικρό παιδί, προσευχόταν μπροστά την θαυματουργό Εικόνα της Κυράς Παναγιάς της Συλυβριανής που τα αγιασμένα χέρια των προσφύγων την ταξίδεψαν και την έφεραν να σκεπάζει την πόλη της Καβάλας όπου και φυλάσσεται στον Μητροπολιτικό Ναό της. Κοιτούσε την Παναγιά κατάματα και αισθανόταν πως Εκείνη, άκουγε τις αθώες παιδικές προσευχές του… Το κατάλαβε μετέπειτα, όταν ξανά και ξανά, είδε την παρουσία της Παναγίας να τον επισκιάζει. Τα πρώτα χρόνια ζει και εργάζεται σε δύσκολες συνθήκες στην Κωνσταντινούπολη. Στην συνέχεια μεταβαίνει στην μυροβόλο Χίο, όπου εργάζεται ως δάσκαλος. Λίγο αργότερα, κείρεται μοναχός και μετά χειροτονείται διάκονος της Εκκλησίας του Χριστού.
Από την Χίο, στην Αθήνα για λίγο και στην συνέχεια, στην Αλεξάνδρεια, όπου λαμβάνει τον δεύτερο βαθμό της Ιεροσύνης ως Πρεσβύτερος και Αρχιμανδρίτης . Το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας θα τον προάγει σε Μητροπολίτη Πενταπόλεως το 1889. Από εκεί ξεκινά ο Γολγοθάς του που θα ολοκληρωθεί με την μακαρία κοίμηση του το 1920. Τελικά, ο Άγιος Νεκτάριος αγαπήθηκε από τον λαό μας γιατί έζησε τον πόνο, την θλίψη, την πικρία, την πείνα, τον φθόνο, την συκοφαντία και τέλος τον διωγμό… Διωγμό από την πρώτη στιγμή που η Εκκλησία τον καθιστά Επίσκοπο Της… Αποχωρεί από την Αλεξάνδρεια και φθάνει στην Αθήνα. Πιστεύει πως εδώ, θα βρει ένα χαμόγελο μια κουβέντα αγάπης από τους συλλειτουργούς αδελφούς του στο θυσιαστήριο του Θεού! Γρήγορα όμως οι ελπίδες εξανεμίζονται…
Τον Άγιο Νεκτάριο, τον εξεδίωξαν οι Δεσποτάδες και τον αγκάλιασε ο απλός λαός, που στο πρόσωπο του βρήκε τον αληθινό εργάτη του Ευαγγελίου της Αγάπης του Ιησού! Έφθασε στο σημείο να μείνει νηστικός γιατί κανείς από τους ΄΄αδελφούς του” δεν σκέφθηκε να του προσφέρει ένα πιάτο φαγητό… Μόνο, μια ηλικιωμένη γυναίκα, η σπιτονοικοκυρά του στο μικρό δωματιάκι που νοίκιαζε στην Αθήνα και που δεν γνώριζε πως ο απλούς ρασοφόρος που νοίκιαζε το δωμάτιο του σπιτιού της, ήταν Μητροπολίτης, τον άκουσε κρυφά να παρακαλεί την Παναγία να τον βοηθήσει στις δύσκολες ώρες που περνούσε και να Της λέει πως ήταν για δύο ημέρες νηστικός… Έσπευσε η ηλικιωμένη σπιτονοικοκυρά να ετοιμάσει λιτό φαγητό, να στηρίξει τον άγιο του Θεού… Παρακαλούσε ο φτωχός Δεσπότης τους ΄΄Αγίους αδελφούς ” του να του επιτρέψουν να λειτουργεί στο θυσιαστήριο. Η ντροπή τους έκανε να δέχονται περιστασιακά τον διωγμένο από τους ανθρώπους , φίλο του Θεού. Ο φθόνος, τύφλωνε τις ψυχές που αδυνατούσαν να καταλάβουν τον πτωχό Αρχιερέα.
Μετά από πολλές παρακλήσεις και ικεσίες τελικά κατάφερε να διοριστεί Ιεροκήρυκας στην Χαλκίδα! Ποια θυσιαστήρια δέχτηκαν σαν λειτουργό τους τον Άγιο; Ποιοι είχαν την ξέχωρη ευλογία να κοινωνήσουν τον Χριστό από τα χέρια Του; Μόνον ο Θεός γνωρίζει… Όμως και εκεί ακολουθεί ο φθόνος, το σκουλήκι που κατατρώγει την ψυχή του ανθρώπου και τον θεριεύει κάνοντας τον να τρώει τις σάρκες του αδελφού του. Ο Άγιος Νεκτάριος μέσα από τους διωγμούς και τις συκοφαντίες κατάκτησε τον παράδεισο. Η απαράμιλλη συγχωρητικότητα του, έγινε θρύλος στα χείλη των πολλών. Τα χρόνια περνούν και εκείνος βρίσκεται Διευθυντής στην περίφημο Ριζάρειο Εκκλησιαστική Σχολή. Το πέρασμα του από την σχολή θα μείνει στην ιστορία! Τα γεγονότα που διαδραματίζονται εκεί, φέρνουν δάκρυα στα μάτια του αναγνώστη του συναξαριού του, όταν διαβάζει πως για να σώσει την δουλειά του φτωχού επιστάτη που έπρεπε να λείψει για κάποιο χρονικό διάστημα για λόγους υγείας από τα καθήκοντα του, ανέλαβε ο ίδιος να καθαρίζει ακόμα και τις τουαλέτες, ώστε ο φτωχός μεροκαματιάρης να μην αντικατασταθεί στον χρόνο της απουσίας του…
Πόσο ευλογημένοι υπήρξαν οι μαθητές της σχολής που έβλεπαν τον δεσποτοκαλόγερο με το φωτεινό πρόσωπο να τους διδάσκει της αιώνιες ευαγγελικές αλήθειες! Για δεκατέσσερα χρόνια, διευθύνει την Ριζάρειο, ώσπου το 1908, υποβάλει την παραίτηση του για λόγους υγείας. Δημιουργεί ένα μικρό ησυχαστήριο στην Αίγινα, όπου εκεί, στο ευλογημένο νησάκι του Αργοσαρωνικού θα αφήσει τις τελευταίες του παρακαταθήκες στην ζωή! Θεολογικά συγγράμματα, μελέτες και άλλα πολλά συνθέτουν το τεράστιο συγγραφικό του έργο. Ξεχωρίζουν οι ύμνοι στην Κυρία Θεοτόκο που έγραψε με τα χέρια του και μέχρι σήμερα αποτελούν μνημειώδη υμνολογικά κείμενα ποιητικής τέχνης.
Η αγάπη του στην Παναγία ήταν τόση, ώστε προσευχόμενος σε Εκείνην, να Της απευθύνεται σε πληθυντικό αριθμό, όπως αρμόζει στην Παντοβασίλισσα. Η ζωή του στο ησυχαστήριο του δεν είναι ανέφελη. Και εκεί ο φθόνος κάνει απειλητικά την εμφάνιση του. Ο διάβολος ωρύεται βλέποντας τον φτωχό Δεσποτοκαλόγερο να υπομένει μέχρι τέλους. Οι μοναχές , πνευματικές του θυγατέρες, ζουν το δράμα ενός Επισκόπου! Πως τα φέρνει όμως έτσι ο Θεός! Σε κάποια συνάντηση του με τον τοπικό Μητροπολίτη, ο Άγιος Νεκτάριος συναντά εκεί έναν ψηλό διάκονο με αρχοντικό παράστημα που σαγηνεύεται από την παρουσία του Αγίου. Βλέπει ο διάκονος την υπομονή του, διακρίνει την αγιότητα του και σκύβει στην γη και του φιλά το χέρι! Ποτέ, δεν ξέχασε το βλέμμα του Αγίου Νεκταρίου ο αρχοντικός διάκονος! Και το θυμήθηκε πολύ, την στιγμή που χρόνια αργότερα, υπέγραφε την Πατριαρχική Πράξη της Αγιοκατάταξης του εν Αγίοις Πατρός ημών, Νεκταρίου, Μητροπολίτου Πενταπόλεως του Θαυματουργού, ο τότε διάκονος και μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Αθηναγόρας…
Όμως, ο χρόνος σε άλλους λειτουργεί ως λύτρωση και σε άλλους σαν τιμωρία! Στον Άγιο Νεκτάριο, λειτούργησε ευεργετικά ώστε μέσα από την ανθρώπινη ασθένεια, σε ένα μικρό δωμάτιο του Αρεταίειου Νοσοκομείου των Αθηνών, να δώσει την τελευταία μάχη με τον σταυρό της ασθενείας του! Άφησε την τελευταία του πνοή εκεί, στις 9 Νοεμβρίου του 1920. Εκεί γίνεται και το πρώτο καταγεγραμμένο θαύμα του , μετά θάνατον. Το πολύπαθο σώμα μεταφέρεται στον Πειραιά ώστε να επιβιβασθεί σε πλοιάριο και να μεταφερθεί στην Αίγινα, στο αγαπημένο ησυχαστήριο του που δέχθηκε τα δάκρυα και τις προσευχές του, στα τελευταία χρόνια της ζωής του.
Αν βρεθείς στον Πειραιά, πέρασε από τον περικαλλή Ναό της Αγίας Τριάδος και πήγαινε στο παρεκκλήσιο που έχει το όνομα Του και που φιλοξένησε το σώμα Του για λίγες ώρες. Πήγαινε και κοίταξε Τον στα μάτια εκεί, στην Εικόνα που τον δείχνει ενδεδυμένο τα Αρχιερατικά του άμφια, να ευλογεί κάθε περαστικό που περνά το κατώφλι του παρεκκλησίου για να τον χαιρετίσει! Ο αγαπημένος Άγιος, διδάσκει την υπομονή, την συγχωρητικότητα και την αγάπη ακόμα και σήμερα, τόσα χρόνια μετά την κοίμηση του, μέσα από τα ατελείωτα κείμενα που γράφτηκαν για Εκείνον, τον φτωχό και άσημο για τους ανθρώπους, αλλά τόσο γνωστό στα μάτια του Θεού…
π. Θωμάς Ανδρέου
Ιεροκήρυξ Ι.Μητροπόλεως Ελευθερουπόλεως
Από τους “Ιερατικούς Στοχασμούς”