✔️Η Αγία Σοφία και η Ι. Λαυρεντιανή  Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος – Νέα Σουμελά

Γράφει και περιγράφει ο Σωτήρης Μ. Τζούμας

Για να φτάσεις στη Δράμα  από την Θεσσαλονίκη δεν κάνεις ώρα πολύ. Στο δρόμο σου εναλλάσσονται τόσες πολλές εικόνες και φυσικές ομορφιές  και δεν καταλαβαίνεις πότε έφτασες.
Ορη κύκλω αυτής   και ο Κύριος κύκλω του λαού αυτής.
Από   την πρώτη στιγμή που εισέρχεσαι στα όρια της Μητροπόλεως Δράμας καταλαβαίνεις  ότι πρόκειται για μια ευλογημένη επαρχία. Μπορεί να μην είναι Αποστολική αλλά είναι γνήσια και αυθεντική χριστιανική επαρχία. Μάλιστα χάρη στις επίμονες προσπάθειες του ποιμενάρχη της Παύλου, η Δράμα πολύ σύντομα θα αναδείξει  ιστορικά μνημεία που χρονολογούνται οτι ανήκουν στους πρώτους χριστιανικούς αιώνες.
Κάθε γωνιά της Δράμας μοσχομυρίζει  ουράνιο μοσχολίβανο που κάνει τους παλμούς μας  να χτυπούν μακεδονικά,  με Χριστό και Ελλάδα.
Ο λόγος του ταξιδιού αυτού    η συμμετοχή μου σε ένα ιερό καθήκον. Να ανταποκριθώ στην τιμητική και ευλογημένη πρόσκληση του λίαν αγαπητού και πολυσεβάστου μου Μητροπολίτη Δράμας κ. Παύλου, ενός αγωνιστή Ιεράρχη, πνευματικού αναστήματος του μεγάλου Αρχιεπισκόπου της καρδιάς μας , του Χριστοδούλου. Ο Χριστόδουλος ξεχώριζε και θεωρούσε τον Παύλο άξιο Ιεράρχη της Εκκλησίας μας. Και περίμενε να δει πολλά απ´αυτόν. Και δικαιώθηκε. Αλλά δεν έζησε για πολύ  να τον δει και να τον καμαρώσει!
Ο Παύλος  αναλώνει καθημερινά την ζωή του στην υπηρεσία του Θεού. Είναι ένας  σύγχρονος Παπαφλέσσας που πυρπολεί και εμψυχώνει το εμπιστευθέν από την Πρόνοια του Θεού ποίμνιο της μαρτυρικής Μητρόπολης του και το κατευθύνει εις νομάς σωτηρίους.
Η πρόσκληση αφορούσε στα εγκαίνια του ιστορικού και ταλαιπωρημένου Ναού της Παναγίας Πετρούσας, που πραγματοποιήθηκαν το περασμένο Σαββατοκύριακο με την συμμετοχή δυο καταξιωμένων  Ιεραρχών της Εκκλησίας μας με λόγο και έργο , του Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως κ. Βαρνάβα και του  Λαγκαδά, Λητής και Ρεντίνης κ. Ιωάννου.
Μα δεν μείναμε μόνο στα εγκαίνια. Είχα το ξεχωριστό προνόμιο να ξεναγηθώ σε δύο σπάνια έργα που ξεκίνησε με προσωπικές του φροντίδες και  ενέργειες  ο Παύλος, τα οποία όταν τελειώσουν και εγκαινιαστούν θα έχουν προσθέσει ένα μεγάλο λιθάρι στην πολιτισμική κληρονομιά της Δράμας.

🔷Το ένα έργο αφορά την  αποκατάσταση ενός μνημείου του 10ου αιώνος. Πρόκειται για  τον ιερό ναό της Αγίας Σοφίας και την επαναφορά του στην αρχική του μορφή και εμφάνιση.
Ο Σεβ. Παύλος  χάρη στις προσπάθειες του κατάφερε να το εντάξει σε πρόγραμμα του Υπ. Πολιτισμού και σε συνεργασία με την Υπ. Πολιτισμού κ. Μενδώνη  προχωρά σε ικανοποιητικούς ρυθμούς.

Ο αεικίνητος Ιεράρχης παρακολουθεί με ανύστακτο ενδιαφέρον την πρόοδο των εργασιών και συνεργάζεται άψογα με την ομάδα των Αρχαιολόγων και λοιπών υπηρεσιακών παραγόντων του Υπ. Πολιτισμού που έχουν αναλάβει την αναστήλωση και ανάδειξη του έργου.

.
✔️ΤΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΑΝΑΛΑΒΕΙ ΤΟ ΕΡΓΟ  ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ  ΝΑΟΥ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ (10ος Αιώνας)  ΕΙΝΑΙ:

1.ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΔΑΔΑΚΗ ,ΠΡΟΙΣΤΑΜΕΝΗ ΕΦΟΡΕΙΑΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΒΑΛΑΣ ΚΑΙ ΘΑΣΟΥ
2.ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΠΟΥΛΙΟΥΔΗ ,ΠΡΟΙΣΤΑΜΕΝΗ ΕΦΟΡΕΙΑΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΔΡΑΜΑΣ.
3.ΜΑΡΙΑ ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ  ΤΜΗΜΑΤΑΡΧΗΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ.✔️ΤΗΝ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ:
1.ΙΩΑΝΝΑ ΚΟΚΚΑΛΙΔΟΥ ,ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ
2.ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΓΙΑΜΑΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ
3.ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΑΜΟΙΡΙΔΟΥ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΟΣ
4.ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΙΑΓΤΖΟΓΛΟΥ ΣΥΝΤΗΡΗΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ
5.ΑΔΡΙΑΝΝΕΤΑ ΒΑΣΙΛΑΚΗ ΣΥΝΤ. ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ
6.ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΑΚΟΔΕΙΠΝΑΚΗΣ ΣΥΝΤ. ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ

Εργάζονται φιλότιμα και με αγάπη να αναδείξουν αυτό το μοναδικό μνημείο που θα προσθέσει πολλά στην πνευματική υπόσταση της Δράμας.
Όταν τον έκλεισε το ναό αυτό ο Παύλος για να ξεκινήσει η ομάδα των Αρχαιολόγων με τα συνεργεία  την αποκατάσταση όλοι απόρησαν γιατί δεν ήξεραν τι θα γίνει. Τώρα που βλέπουν την αποκατάσταση και την ανακάλυψη  κάτω από τα θεμέλια του ναού την ύπαρξη δεκάδων τάφων επισήμων προσώπων  και κοινών θνητών έχουν μείνει άφωνοι.
Το συγκλονιστικότερο ωστόσο έγκειται στην αποκάλυψη πέριξ της Αγίας Σοφίας ενός άλλου ναού κατά τέσσερις αιώνες παλαιότερου που αποδεικνύει ότι υπήρχε ανθηρή χριστιανική κοινότητα στη Δράμα πολύ πιο πριν από τα ισχύοντα έως σήμερα.
Παράλληλα η αποκάλυψη ενός μικρού τμήματος μωσαϊκού  από το δάπεδο που υπήρχε στον έξω μεγάλο  ναό  έχει να φανερώσει πολλά για την ιστορική αυτή περίοδο. Εντύπωση μου προκάλεσαν τα διάσπαρτα οστά που αποκαλύφθηκαν με το σκάψιμο περιμετρικά του ναού.Δεν υπάρχουν ιστορικές μνήμες από την περίοδο αυτή αλλά τα οστά αυτά θα αποτελούν σίγουρα απομεινάρια απο τάφους επιφανών χριστιανών της εποχής αφού τους ενταφίαζαν εντός του ναού. Τα υπόλοιπα μπορεί να προέρχονται και κάποια σφαγή και μικρών παιδιών  που μπορεί έγινε στην ευρύτερη περιοχή.
Ο χρονικός προσδιορισμός των λειψάνων θα καθορίσει και τα υπόλοιπα. Αυτό ωστόσο που μας αποτυπώθηκε στο μυαλό είναι ότι το μνημείο αυτό αναδεικνύεται χάρη στις επίμονες προσπάθειες του Σεβ. Δράμας Παύλου.
Δηλαδή η Δράμα εκεί που δεν είχε μέχρι τώρα ιστορία και βυζαντινά μνημεία θα αποκτήσει ένα νέο πολιτιστικό μνημείο το οποίο αποδεικνύει ότι η ιστορία της έχει τις ρίζες της στο βάθος των αιώνων. Και θα μείνει εσαεί.

Και  θα αποτελεί το μεσότοιχο μεταξύ της  παλαιάς  εποχής και του σήμερα.  Και ευτυχώς που βρίσκονται άνθρωποι με το ανήσυχο και ευρηματικό πνεύμα  του Σεβ. Δράμας κ. Παύλου  ο οποίος ξέρει να διατηρεί, να συντηρεί, να συνθέτει  και  να αναδεικνύει τα μνημεία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.

🔺Σας παρουσιάζω μερικές φωτό από τα έργα που γίνονται στην Αγία Σοφιά.

🔷Το δεύτερο σπουδαίο έργο που είχα την τιμή και την ευλογία να ξεναγηθώ από τον ποντιακής καταγωγής Αρχιμ. Χριστόδουλο  Μετεντζίδη , Αρχιερατικό Επίτροπο Προσοψάνης,είναι  η Ι. Λαυρεντιανή Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος – Νέα Σουμελά

Πρώτος Κτήτωρ ήταν ο απο Χαλδίας του Πόντου Μητροπολίτης Δράμας κυρός Λαυρέντιος (Παπαδόπουλος) 1868 -24.7.1928. Ο τάφος του μάλιστα όπως βλέπετε από τις φωτό βρίσκεται εκτός του ναού και θα υπάρχει για πάντα.
Είναι  ο Πρώτος ναός ο οποίος θα αφιερωθεί στις 353.000 ψυχές- θύματα της Γενοκτονίας του Ευξείνου Πόντου.Η Λαυρεντιανή Μονή στη Δράμα έχει μία ιδιαίτερη και ξεχωριστή ιστορία. Είναι ένα λατρευτικό οικοδόμημα το οποίο αν και αντικατέστησε παλαιότερο ναΐδριο ,διατηρεί με απόφαση του Σεβ. Μητροπολίτη Δράμας κ.Παύλου την ονομασία του ως Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος – Νέα Σουμελά.
Η ιστορική ιδιαιτερότητα είναι ότι το αρχικό ναϊδριο ήταν η πρώτη προσπάθεια αναβίωσης της Παναγίας Σουμελά του Πόντου στη δεκαετία του 1930, κάτι που μαρτυρείται από το ότι τοποθετήθηκε σε αυτόν αντίγραφο της ιεράς εικόνας της Παναγίας Σουμελά (εποχή που η πρωτότυπη εικόνα βρισκόταν ακόμα θαμμένη από τους μοναχούς της, μαζί με άλλα κειμήλια στον Πόντο) ενώ παράλληλα δύο από τους πατέρες της Μονής του Πόντου (ο Πολύκαρπος και ο ηγούμενος Άνθιμος) έζησαν και πέθαναν στη Δράμα

Ο νέος  ναός που ανεγείρεται με φροντίδα του Σεβ. Δράμας κ Παύλου αποτελεί έργο ζωής και θα είναι ένας ναός κόσμημα για τη Δράμα. Από τις φωτό που δημοσιεύουμε παρακάτω θα δείτε με πόσο μεράκι στήθηκε αυτός ο ναός. Πόση κομψότητα τον διακρίνει! Το σχέδιο του, η δομή του, τα μάρμαρα που χρησιμοποιήθηκαν τον καθιστούν ναό μοναδικό σε όλη την Ελλάδα. Και αυτός ο ναός- μνημείο αξίζει να αποτελεί το σύμβολο του ποντιακού ελληνισμού. Οι άνθρωποι ερχόμαστε και φεύγουμε απο τον
παρόντα βίο. Τα έργα μας όμως μένουν στην αιωνιότητα. Όπως ο από Χαλδίας Μητροπολίτης Δράμας Λαυρέντιος
έχτισε τον πρώτο ναό και έμεινε στην αιωνιότητα έτσι και νυν Μητροπολίτης Δράμας Παύλος με το νέο ναό δημιουργεί ένα νέο μεγάλο κεφάλαιο στην ιστορία του Ποντιακού ελληνισμού που θα μας θυμίζει για πάντα  την θυσία εκείνων.
Δείτε τις φωτό απο το ναό αυτό και βγάλετε τα δικά σας συμπεράσματα για το πόσο υπερήφανοι θα αισθάνονται οι κάτοικοι της Δράμας για το μνημείο αυτό μόλις ολοκληρωθεί. Και θα μακαρίζουν εσαεί τον ποιμενάρχη τους Παύλο για  το όραμα, την ενόραση  και την καλή του διάθεση να ανεγείρει το ναό αυτό, πραγματικό κόσμημα για όλο τον Ορθόδοξο κόσμο! .