Του Γιάννη Τζούμα
Κυριακή 10 Φεβρουαρίου στον Αγιο Χαράλαμπο του Τσεσμέ.
Τα δυό καραβάκια γεμάτα προσκυνητές έφταναν από τη Χίο στο υπερσύγχρονο Λιμάνι του Τσεσμέ, φτιαγμένο μαζί με την Μαρίνα μειδιωτική πρωτοβουλία.
Πολυτέλεια, πολιτισμός… Ευρώπης, 8 ρεύματα ελέγχου, κοντά στα 200 άτομα τελειώνουμε σε 10’ και επιβιβαζόμαστε στα λεωφορεία του πάντα οργανωμένου και εξυπηρετικού Sunrise tours. Μπροστά μας η επιβλητική Εκκλησιά του Αγίου Χαραλάμπους, σήμερα Αίθουσα πολλαπλών χρήσεων του Δήμου Τσεσμέ.
Ψαλμωδίες, ο Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος, δύο Αρχιερείς, αρκετοί Ιερείς και ο κόσμος να παρακολουθεί με ευλάβεια. Εξω ο χώρος γεμάτος Αστυνομικούς για την ασφάλεια του Πατριάρχη, μέσα διακριτικά Αστυνομικοί με πολιτικά. Η Τουρκία θέλει να αποδεικνύει παντού ότι σέβεται τις θρησκευτικές ελευθερίες.
Η Λειτουργία συνεχίζεται και παίρνω την μικρή μου κόρη, ανηφορίζοντας για τον πάνω μαχαλά, μακριά από το τουριστικό κέντρο.
Στενά σοκάκια, σπίτια με κιοσέδες και πέτρες που… μιλούν.
Εδώ κιονόκρανα, εκεί μαίανδροι, ένα παλιό σπίτι με μπλέ περίγραμμα στα παραθύρια του, πιο κάτω στη μέση των τριών παραθύρων τα αρχικά του κτήτορα, νοικοκύρη, δίπλα πάνω από την εξώπορτα σμιλεμένη η χρονολογία 1897.
Εξηγώ στο παιδί ότι κάποτε εδώ περπατούσαν οι προ παππούδες μας, η φωνή του Πατριάρχη εδώ στο λόφο ακούγεται πιο καθαρή για την ειρήνη στο Αιγαίο, για τα μέρη που πιά δεν είναι δικά μας, αλλά δική μας είναι η μνήμη και οι θύμισες, που πρέπει να μεταφέρομε στις νέες γενιές.
Από ψηλά φαίνεται πιο επιβλητικός ο άλλοτε Μητροπολιτικός Ναός Κρήνης του Αγίου Χαραλάμπους. Γυρνάω το ρολόϊ 23 χρόνια πίσω, όταν μια ομάδα δημοσιογράφων μετά τα Ιμια, ξεκινούσαμε απ’ τα νησιά να βρούμε τους συναδέλφους μας στη Σμύρνη, να πούμε μαζί στις πολιτικές ηγεσίες, ότι δεν πρέπει στο Αιγαίο ο όλεθρος κι’ αν γίνει, τουλάχιστον να μην ανοίξουμε εμείς οι δημοσιογράφοι την πόρτα του Φρενοκομείου.
Θυμάμαι τον τότε Δήμαρχο του Τσεσμέ, ευλαβή Μουσουλμάνο Νουρί Ερντάν, τότε που στο δρομολόγιο Χίου – Τσεσμέ… επιβάτης ήταν μόνο ο συγχωρεμένος Ξενοφών Μηνιώτης, να μου ζητάει, βλέποντας 20 χρόνια μπροστά ένα μανουάλι και κεριά για να πείσει το υπουργείο Πολιτισμού της χώρας του ο Αγιος Χαράλαμπος να παραμείνει χώρος λατρείας για τους Ορθοδόξους προσκυνητές – τουρίστες.
Μου διηγούνταν ότι το 1922 δόθηκε από την πυρπολημένη Σμύρνη εντολή να γκρεμιστεί η Εκκλησιά. Πήγαν λέει τότε οι παππούδες τους με γκασμάδες και έκαναν ότι την γκρεμίζουν, στέλνοντας απελπισμένοι δήθεν, μήνυμα ότι τούτο το πράγμα για να πέσει θέλει μπουλντόζα.
Και άντε να βρείς μπουλντόζα στην Τουρκία του Κεμάλ.
Αντ’ αυτού ήρθε μια γεννήτρια ρεύματος, να δεί φώς το βράδυ ο Τσεσμές. Και που να μπεί; Την έβαλαν στον Αγιο Χαράλαμπο. Μετά ήρθαν οι εναέριες γραμμές, έφυγε η γεννήτρια αλλά ήρθαν τα λεωφορεία. Που να μπούν; Να σταθμός λεωφορείων ο Αγιος Χαράλαμπος, μέχρι που την γλύτωσε για να κηρυχθεί σήμερα διατηρητέο μνημείο και να γίνεται μέσα και αποκατάσταση Αγιογραφιών.
Η Λειτουργία έχει τελειώσει, ο Πατριάρχης με κοφτερό πάντα μυαλό αλλά με βαριά τα χρόνια στους ώμους του. Τον θυμάμαι το 1997 στην Κωνσταντινούπολη, όπου είχαμε πάει μαζί με την Ειρήνη Αναγνώστου για να μας απονεμηθεί μαζί με τον Μυτιληνιό συνάδελφο Στρατή Μπαλάσκα το βραβείο ελληνοτουρκικής φιλίας Ιπεκτσί.
Τότε μας κάλεσε να φωτογραφηθούμε μαζί του. Μπήκε στη μέση και μας αποκάλεσε… άγγελους του Αιγαίου. Στο στιγμιότυπο φαίνεται να χαμογελά γιατί ο Στρατής γυρίζει και του λέει αυθόρμητα. «Παναγιότατε, λίγο παχύς δεν είμαι για άγγελος;»
Εκτοτε δεν τον είδα ξανά από κοντά, αλλά παρατηρώντας την λιτή μορφή του, σήμερα στον Αγιο Χαράλαμπο, θυμήθηκα μια ιστορία του Στρατή, που όχι μόνο τον είδε ξανά στην Πόλη αλλά τον κάλεσε και σε γεύμα.
Περιχαρής ο Στρατής, μου το ανακοίνωσε. Αντε τυχεράκια του λέω θα φας… καλά.
Το απόγευμα μου τηλεφώνησε ξανά.
Ε, τι έγινε, φάγατε τον ρωτάω;
Αμε, μου λέει. Καθίσαμε και μας σερβίρισαν από ένα πιάτο φακή.
Τι φακή ρε Στρατή; Αυτό που ακούς. Φακή νερόβραστη. Ο Πατριάρχης είδε πως περίμενα μήπως έρθει και δεύτερο πιάτο και μου είπε δήθεν αδιάφορα.
Παρασκευή αδελφέ… νηστεία.
Ο Στρατής ακόμα φυσάει την… φακή και δεν κρυώνει. Μια φορά του έτυχε να φάει με τον Πατριάρχη και ήταν… Παρασκευή.
ΠΗΓΗ: Alithia.gr
