Εκδήλωση έγινε το βράδυ της Πέμπτης 10 Νοεμβρίου 2022 στο Πνευματικό Κέντρο της Ιεράς Μητροπόλεως Κερκύρας για την συμπλήρωση 100 χρόνων από την Μικρασιατική καταστροφή. Την εκδήλωση συνδιοργάνωσαν η Ιερά Μητρόπολις Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων, ο Δήμος Κεντρικής Κέρκυρας και Διαποντίων Νήσων και η Εστία Πολιτισμού.
Η εκδήλωση ήταν αφιερωμένη στην μνήμη του Αγίου Αρσενίου του Καππαδόκη, ο οποίος εκοιμήθη στην Κέρκυρα στις 10 Νοεμβρίου 1924, καθώς και στον τρόπο με τον οποίο οι πρόσφυγες από την Καππαδοκία έφτασαν και έζησαν τόσο στην Ελλάδα, όσο και στην Κέρκυρα μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών.
Την εκδήλωση άνοιξε ο Ψαλτικός Χορός της Σχολής Εκκλησιαστικής Μουσικής της Ιεράς Μητροπόλεως Κερκύρας «Ο ΑΓΙΟΣ ΑΡΣΕΝΙΟΣ», υπό την διεύθυνση του πρωτοψάλτη και χοράρχη κ. Γιώργου Λαδοβρέχη, ο οποίος απέδωσε ύμνους από την ακολουθία του Αγίου Αρσενίου του Καππαδόκη. Στην συνέχεια, απηύθυνε χαιρετισμό η δήμαρχος Κεντρικής Κέρκυρας κ. Μερόπη Υδραίου, η οποία τόνισε ότι οι πρόσφυγες της Μικρασίας είχαν αρχοντιά, πίστη και προοδευτικότητα, ενώ ήταν φορείς ενός πολιτισμικού ήθους που ενέπνευσε και τους ντόπιους πληθυσμούς, μετά τον ερχομό τους στην Ελλάδα. Η Κέρκυρα αποδείχτηκε φιλόξενη και μπολιάστηκε και από την συνεισφορά των προσφύγων.
Στην συνέχεια έγιναν οι δύο ομιλίες της βραδιάς. Πρώτος μίλησε ο Πρωτ. Θεμιστοκλής Μουρτζανός, Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος της Ιεράς Μητροπόλεως Κερκύρας, ο οποίος αναφέρθηκε την επικαιρότητα της ζωής και του αγώνα του Αγίου Αρσενίου του Καππαδόκη. Τόνισε, μεταξύ άλλων, ότι ο άγιος ενδιαφερόταν για την κατανόηση του ευαγγελίου από τους Έλληνες των 6 χωριών των Φαράσων της Καππαδοκίας και γι’ αυτό το μετέφρασε στα Φαρασιώτικα, ενώ το διάβαζε και στα ελληνικά και τα τουρκικά. Παράλληλα, αφιέρωσε την ζωή του στην παιδεία, μαθαίνοντας στα παιδιά γράμματα εν είδει κρυφού σχολειού, για να διατηρήσουν την ελληνική ταυτότητα και την ορθόδοξη πίστη, ενώ στην πνευματική καθοδήγηση και εξομολόγηση έβαζε ως κανόνες όχι την στέρηση της θείας κοινωνίας, αλλά το να κάνει ο άνθρωπος ελεημοσύνες και καλοσύνες. Παράλληλα, ήταν άνθρωπος ασκητής και αυτό το κράτησε μέχρι το τέλος της ζωής του. Δεν έδινε δημοφιλή ονόματα στα παιδιά όταν τα βάπτιζε, αλλά ονόματα ασκητών ή δικαίων της Παλαιάς Διαθήκης, ενώ στα κορίτσια έδινε συχνά το όνομα «Αθήνα», για να θυμίζει τις οικογένειες την ελληνική καταγωγή. Απώτερο σκοπό του είχε να προστατέψει τους Έλληνες από την οινοποσία και τις φιλονικίες, που συνόδευαν τα γλέντια και να ασχοληθούν με τις επιδρομές των Τσετών. Τέλος, ο άγιος παρέμεινε δίπλα στον λαό του μέχρι και την προσφυγιά και τον ακολούθησε μέχρι την Κέρκυρα. Εκεί, σε ηλικία 84 ετών, εκοιμήθη από τις κακουχίες, αφού άφησε τις πνευματικές του παρακαταθήκες στο ποίμνιό του, δείχνοντας την μείζονα αγάπη υπέρ των φίλων του Χριστού. Τα στοιχεία αυτά είναι πολύτιμα και για την δική μας ζωή.
Δεύτερος ομιλητής ήταν ο Δρ. Σπυρίδων Μουρατίδης, ιστορικός και ζωγράφος, γόνος προσφυγικής οικογένειας, ο οποίος μίλησε για τους πρόσφυγες μέσα από τα μάτια ενός ζωγράφου και ιστορικού. Παρουσίασε περί τις 25 δικές του ακουαρέλες, στις οποίες απεικονίζονται οι δοκιμασίες των προσφύγων, το πώς εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα, η πίστη και η προσευχή τους, μαζί με την αποφασιστικότητά τους να μην ξεχάσουν τις πατρίδες τους, όπως επίσης και οι σκληρότατες συνθήκες στις οποίες έζησαν, πέρα από τον πόνο για την ανταλλαγή των πληθυσμών, την οποία δεν αποδέχτηκαν στην ψυχή τους.
Την εκδήλωση έκλεισε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων κ. Νεκτάριος, ο οποίος επεσήμανε ότι δεν πρέπει να λησμονήσουμε τις χαμένες πατρίδες, ότι εκεί εκφράστηκε η ιστορία μας, η φιλοσοφία, η χριστιανική παράδοση, ότι το πνεύμα των Πᾳτέρων της Ανατολής ήταν το πνεύμα του αυθεντικού χριστιανισμού, στον οποίο δεσπόζει η πίστη, η άσκηση, η συνύπαρξη των ανθρώπων, και όχι το πνεύμα του ατομισμού, όπως διακατέχεται από αυτό ο δυτικός πολιτισμός. Ζήτησε από όλους να αγωνιστούμε με την βοήθεια της Εκκλησίας να κρατήσουμε αυτό το ήθος της Ανατολής, δηλαδή την αγάπη για τον Θεό και τον συνάνθρωπο, τον πατριωτισμό, την μη υποδούλωση στο εκκοσμικευμένο και άθεο δυτικό πνεύμα, αλλά και άσβεστη την μνήμη για τις πατρίδες της Μικρασίας. Συνεχάρη τους συντελεστές της εκδήλωσης και τόνισε ότι η τοπική Εκκλησία κάνει αγώνα ώστε η ορθόδοξη παράδοση να παραμείνει ζώσα και ότι χαίρεται διότι σ’ αυτόν τον αγώνα και οι φορείς του τόπου, όπως ο Δήμος Κεντρικής Κέρκυρας, συμπαρίστανται.
