Του π. Ηλία Μάκου

Τα αποκαλυπτήρια της προτομής του Σουλιώτη ήρωα Μάρκου Μπότσαρη έγιναν στη Βήσσανη Πωγωνίου, με πρωτοβουλία του δήμου Πωγωνίου και της Αδελφότητας Βησσανιωτών.

Αλλά τι σχέση είχε ο Μάρκος Μπότσαρης με το Πωγώνι; 

Έζησε εκεί και συγκεκριμένα στον Κακόλακκο  επί επτά ολόκληρα χρόνια, από το 1813 έως το 1820, σαν Μουτεσελίμης (Διοικητής) του Πωγωνίου.

Η προτομή υπήρξε  δωρεά του Ιδρύματος Ελληνισμού Αμερικής, που εκπλήρωσε ένα όραμα του αείμνηστου προέδρου του Μιχάλη Σέρβου.

Μετά την κατάθεση στεφάνων και τα αποκαλυπτήρια της προτομής από το δήμαρχο Πωγωνίου Κώστα Καψάλη, μίλησε ο ιστορικός ερευνητής κ. Παπανώτης, που εξιστόρησε με ιστορικά στοιχεία τη ζωή και τη δράση του Μάρκου Μπότσαρη στο Πωγώνι.

Μάλιστα υπερτόνισε ότι οι Πωγωνήσιοι μετά το θάνατό του, ακόμη και μέχρι σήμερα, δεν λησμόνησαν τη θυσία για την ελευθερία  του Μάρκου Μπότσαρη.

Τον Ιανουάριο του  1813 ο Αλή πασάς έστησε  παγίδα στον Κίτσο Μπότσαρη, τον πατέρα του Μάρκου. Το αρματωλίκι Ραδοβιζίου (περιοχή Βουλγαρελίου Άρτας) το είχε παλαιότερα ο πατέρας του Γεώργιος Μπότσαρης. Έπειτα από την καταστροφή του Σουλίου ο Αλής το παραχώρησε στο Γώγο Μπακόλα. Με δόλιο τρόπο διέδωσε τώρα ότι θα το δώσει στον Κίτσο Μπότσαρη, μετά τη συμφιλίωσή τους. Έτσι πήγε στο Βουλγαρέλι να τακτοποιήσει τα σχετικά, αλλά νωρίτερα είχε διατάξει την εξόντωσή του από τον Μπακόλα. Μπακόλα για την εξόντωση του Κίτσου.

Μετά τη δολοφονία του πατέρα του ο Μάρκος με την από δεύτερο γάμο οικογένειά του, τη σύζυγό του Χρυσούλα, κόρη του αρματωλού της Πρέβεζας Χρηστάκη Καλογήρου και τις δύο κόρες του (στον Κακόλακκο απέκτησε και ένα γιο τον Δημήτριο), εγκαταστάθηκε στον Κακόλακκο.

Οι κάτοικοι όχι μόνον του Κακολάκκου αλλά και των γύρω χωριών, αγαπούσαν και εκτιμούσαν το Μάρκο. Στην αρχή, στο διάστημα που επισκευάζονταν η Κούλια (ο Πύργος) στον Κακόλακκο, ο Μάρκος παρέμεινε στη Βήσσανη.

Μορφές σαν τον Μάρκο Μπότσαρη μας θυμίζουν τη φάλαγγα των μαρτύρων και των ηρώων του Έθνους. Τα ηρωικά και ομηρικά πρόσωπα, που θυσιάστηκαν για την πατρίδα,  που αντιμετώπισαν θαρραλέα το θάνατο, που δεν υπήρξαν προσκυνημένοι. 

Τον δρόμο, που περνάει από τα πλατώματα του μαρτυρίου και της θυσίας ακολούθησε πρόθυμα ο Μάρκος Μπότσαρης, γιατί νωρίς συνειδητοποίησε πως ανήκε σε γένος, που ήταν προορισμένο να ζήσει ελεύθερο.

Γι’ αυτό συμμετείχε στην ανάσταση της αντρείας και συνετέλεσε ο τόπος αυτός να παραδοθεί χωρίς τυράννους στις επόμενες γενιές.