Γράφει: Μιχάλης Χατζηστυλιανού
Το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε χθες νομοσχέδιο που θεσμοθετεί τη συμφωνία μεταξύ της Κυβέρνησης και της Εκκλησίας της Κύπρου σε Νόμο, διευθετώντας έτσι οριστικά και αμετάκλητα το ζήτημα που αφέθηκε να διαιωνίζεται από το 1971 και αφορά στην παραχώρηση ανταλλαγμάτων προς το Κράτος για την επιδότηση της μισθοδοσίας περίπου 700 ιερέων της υπαίθρου.
Επιδότηση που ανέρχεται σε αρκετά εκατομμύρια ευρώ ετησίως. Τα ανταλλάγματα αφορούν μεταβίβαση εκκλησιαστικής γης που παρόλο που συμφωνήθηκε επί καιρώ Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ’ –ουσιαστικά πρόκειται για δική του απόφαση καθώς ήταν συνάμα και Πρόεδρος της Δημοκρατίας– εντούτοις ουδέποτε μεταβιβάστηκε στην κυριότητα του Κράτους.
Αξίζει να αναφερθεί ότι, με το νομοσχέδιο που εγκρίθηκε χθες από το Υπουργικό Συμβούλιο επήλθαν αλλαγές στην αρχική συμφωνία, που αφορούν τόσο το ύψος όσο και τον τρόπο της επιδότησης της μισθοδοσίας του εφημεριακού κλήρου της υπαίθρου.
Όπως αναφέρεται στο ενημερωτικό σημείωμα που κατέθεσε ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου ο υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης –το οποίο και εξασφάλισε ο «Φ»–, η Κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας από το 1971 μέχρι σήμερα, με βάση απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου που λήφθηκε στις 11 Φεβρουάριου 1971 επί προεδρίας Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ’, επιδοτεί τη μισθοδοσία των ιερέων που λειτουργούν σε ναούς της υπαίθρου.
Ως ύπαιθρος, με τα τότε δεδομένα, ορίζονταν όλες οι περιοχές που βρίσκονταν εκτός των τειχών των πόλεων.
Αποτέλεσμα τούτου, σήμερα Δήμοι όπως του Στροβόλου, της Αγλαντζιάς, των Λατσιών, της Λακατάμιας και της Μέσα Γειτονιάς, να θεωρούνται ύπαιθρος για σκοπούς επιδότησης.
Οι επιδοτούμενοι ιερείς, κατά τον Μάιο του 2015 ανέρχονταν σε 713 ενώ το κόστος της επιδότησης για ολόκληρο το έτος 2014 ανήλθε σε €6.157.194 περιλαμβανομένης της επιδότησης για τον 13ο μισθό.
Η επιδότηση σήμερα παραχωρείται σε κάθε ιερέα ξεχωριστά με βάση τους δικαιούχους που καθορίζει η Εκκλησία για το ποσό των €675 μηνιαίως, το οποίο αντιστοιχεί στο ήμισυ των απολαβών της αρχικής βαθμίδας της μισθοδοτικής κλίμακας Α5 και η Εκκλησία συμπληρώνει το μισθό του κάθε ιερέα, με βάση δικά της κριτήρια.
Ως αντάλλαγμα της κρατικής αρωγής προς τον ιερό κλήρο της υπαίθρου, με τη συμφωνία του 1971, η Εκκλησία συμφώνησε τη μεταβίβαση στο Κράτος αγροτικής κτημοσύνης ανερχόμενης σε 15.564 στρέμματα περίπου. Από τα συγκεκριμένα τεμάχια γης που διατέθηκαν από την Αρχιεπισκοπή, ποσοστό 73% περίπου βρίσκεται στις κατεχόμενες περιοχές.
Σύμφωνα με εκτίμηση του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, η αξία της εκκλησιαστικής γης που παραχωρήθηκε στην Κυβέρνηση και βρίσκεται στις ελεύθερες περιοχές, σε τιμές του 2010, ανέρχεται σε €81.268.000 ενώ η αντίστοιχη αξία της γης που βρίσκεται στις κατεχόμενες περιοχές, σε τιμές του 2009, στη βάση της αγοραίας αξίας για σκοπούς του Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών, εκτιμήθηκε σε €125.163.000.
Μετά από διαβουλεύσεις μεταξύ της Κυβέρνησης και της Εκκλησίας, συμφωνήθηκε από κοινού η επικαιροποίηση της βάσης παραχώρησης της κρατικής αρωγής ώστε να καθοριστεί ο αριθμός των επιδοτούμενων ιερέων για μια δεκαετή περίοδο σε 700 με ελάχιστο μηνιαίο ποσό €675 που συνεπάγεται ελάχιστη ετήσια δαπάνη €6.140.862.
Με τη θεσμοθέτηση της συμφωνίας με την Εκκλησία σε Νόμο, μεταβιβάζεται η εκκλησιαστική γη που παραχωρήθηκε στη Δημοκρατία το 1971, όποτε η Δημοκρατία το ζητήσει.
Σταματούν τα εμβάσματα
Αξίζει να αναφερθεί ότι, στο νομοσχέδιο που ενέκρινε χθες το Υπουργικό Συμβούλιο προβλέπεται και αλλαγή της διαδικασίας καταβολής της κρατικής αρωγής.
Συγκεκριμένα, αντί να πληρώνεται ο κάθε ιερέας σε προσωπικό του τραπεζικό λογαριασμό κάθε μήνα ένα κατ’ αποκοπή ποσό από τη Δημοκρατία, όπως γίνεται σήμερα, θα διενεργείται μια πληρωμή σε τακτά χρονικά διαστήματα στον Φορέα Μισθοδοσίας του Εφημεριακού Κλήρου του Κεντρικού Εκκλησιαστικού Ταμείου της Ιεράς Συνόδου για το σύνολο των 700 ιερέων και η Εκκλησία της Κύπρου θα αναλαμβάνει εξ ολοκλήρου τη μισθοδοσία των ιερέων σύμφωνα με τις δικές της εσωτερικές διαδικασίες.
Το νομοσχέδιο, στο οποίο καταγράφονται οι πρόνοιες της επικαιροποιημένης συμφωνίας μεταξύ της Κυβέρνησης και της Εκκλησίας της Κύπρου, έτυχε του δέοντος νομοτεχνικού ελέγχου από τη Νομική Υπηρεσία, αφού πρώτα το «ευλόγησε» ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος.
Το νομοσχέδιο αναμένεται να κατατεθεί, προσεχώς, στη Βουλή για ψήφιση.