Στὴν ἐκκλησιά μας θὰ παρουσιαστεῖ τὴν 28η Ὀκτωβρίου καὶ ὥρα 19:00 ἐντός τοῦ ναοῦ, σὲ πρώτη προβολή, ἡ ἀφηγηματικὴ ἱστορικὴ ταινία «ἡ Παναγιὰ τῆς Νίκης», ἔργο τοῦ ἐνορίτη Ἀπστόλου Μπρέντα, ὁ ὁποῖος εἶναι καὶ ὁ σκηνοθέτης της. Ἀφηγητὴς εἶναι ὁ ἠθοποιὸς Γρηγόρης Βαλτινός.

Τὸ πρωὶ στὶς 8:00, ὁ Μητροπολίτης Βρεσθένης Θεοκλητὸς θὰ λειτουργήσει καὶ θὰ τελέσει στὶς 9:30 τὴν δοξολογία γιὰ τὴν ἐθνικὴ ἐπέτειο, μὲ τὴν παρουσία τιμητικοῦ ἀγήματος ὁμάδος ἀναβιωτῶν Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ 1940-1941.

Στὶς 10:30 θὰ ψαλλεῖ Τρισάγιο στὸ δαφνοστεφανομένο, ἀπὸ τὸ πρωὶ τῆς ἐθνικῆς ἐπετείου, μνημεῖο τῆς πλατείας Ἀνεξαρτησίας.

Ἀπὸ φωτογραφία τῆς ἐποχῆς τῆς χαμένης εἰκόνος τῆς Παναγίας τῆς Νίκης, τὴν ὁποία κατεῖχε ὁ μεγάλος ζωγράφος καὶ δημιουργός της, φαντάρος μηχανικοῦ τότε στὸ μέτωπο, Γιάννης Τσαρούχης,  εἰκονογραφήθηκε τὸ ἀντίγραφο καὶ θὰ τὸ ὑποδεχθοῦμε στὸ ναὸ τὴν Κυριακὴ 25 Ὀκτωβρίου 2020 ὥρα 9:15.

Τὴν Κυριακή τῆς Τυρινῆς, 2 Μαρτίου 1941, μέσα στὴν ἀντάρα τοῦ πολέμου καὶ τῆς καταστροφῆς, στὴ περιοχὴ ἑνὸς ἀλβανικοῦ χωριοῦ ποὺ ὀνομάζεται Γκολέμι, ἐμφανίστηκε ἡ Παναγία ὁλοζώντανη σ’ ἕναν Ἕλληνα ἀξιωματικό, τὸ Νικόλαο Γκάτζαρο καὶ τοῦ μίλησε. Τοῦ εἶπε γιὰ τὶς αἰτίες ποὺ ἔγινε ἐκεῖνος ὁ πόλεμος, μὲ τὰ γλυκὰ καὶ ἤρεμα λόγια τῆς τὸν συμβούλευσε καὶ τὸν παρηγόρησε, ἐνῶ τέλος τοῦ προφήτευσε τὰ γεγονότα ποὺ θὰ ἐπακολουθοῦσαν.

Μὲ βάση τὴν ἐπίσημη ἀναφορὰ τοῦ ἀξιωματικοῦ γιὰ τὸ θαυμαστὸ γεγονός, ὁ ὑποστράτηγος Χαράλαμπος Κατσιμῆτρος ἐξέλαβε τὴν ἰδέα νὰ κτιστεῖ στὸ σημεῖο τῆς Παναγιοφάνειας ἕνα ἐκκλησάκι, ἀφ’ ἑνὸς γιὰ νὰ θυμίζει τὸ θαῦμα ποὺ ἔγινε ἐκεῖ, κι ἀφ’ ἑτέρου νὰ ἐνισχύσει τὴν πίστη τῶν στρατιωτῶν του γιὰ τὴ νίκη. Λίγα χρόνια ἀργότερα, ὁ Κατσιμῆτρος μνημόνευσε στὸ βιβλίο τοῦ τὸ θαυμαστὸ περιστατικὸ ὡς: “ἐν συνταρακτικὸν καὶ συγκλονιστικὸν γεγονός”.

Τὸ ἐκκλησάκι κτίστηκε μὲ ἔρανο καὶ προσωπικὴ ἐργασία ἀπὸ τοὺς Ἕλληνες στρατιῶτες, ἐνῶ τὴν εἰκόνα γιὰ νὰ στολιστεῖ τὸ τέμπλο τῆς ἁγιογράφησε ὁ μεγάλος ἕλληνας ζωγράφος Γιάννης Τσαρούχης, ὁ ὁποῖος τότε ἦταν στρατιώτης τοῦ μηχανικοῦ. Ὁ ἴδιος ὁ Τσαρούχης “βάφτισε” τὴν εἰκόνα μὲ τὸ μοναδικὸ προσωνύμιο: “Ἡ Παναγία τῆς Νίκης”.

Ὁ παραγωγὸς τοῦ ντοκιμαντέρ, Ἀπόστολος Μπρέντας, καὶ εἰκονολήπτης τηλεοράσεως, ρωτήθηκε γιὰ τὸ ἔργο του καὶ δήλωσε:

«…ὅταν ἔμαθα τὸ θαυμαστὸ γεγονὸς ποὺ συνέβη στὸ Γκολέμι στὰ χρόνια του ἑλληνοϊταλικοῦ πολέμου, θέλησα νὰ τὸ καταγράψω γιὰ νὰ διασωθεῖ. Ἡ ἔρευνα ἦταν πολὺ κοπιαστικὴ καὶ κράτησε 12 ὁλόκληρα χρόνια γιὰ νὰ συγκεντρωθεῖ τὸ ἀπαιτούμενο ὑλικό, ὥστε νὰ στηθεῖ τὸ ντοκιμαντὲρ ποὺ θὰ παρακολουθήσουμε. Ἀπ’ ὅλη αὐτὴ τὴν προσπάθεια, τρία σημεῖα μου ἔκαναν ἐντύπωση καὶ θέλω νὰ τὰ τονίσω.

Τὸ πρῶτο εἶναι ὅτι ὁ πόλεμος, σὲ κάθε μορφὴ καὶ παραλλαγή του, εἶναι ἡ χειρότερη καὶ ἡ μεγαλύτερη κατάρα ποὺ μπορεῖ νὰ χτυπήσει μιὰ ἀνθρώπινη κοινωνία.

Τὸ δεύτερο, ἡ μεγάλη πίστη τῶν Ἑλλήνων στρατιωτῶν, οἱ ὁποῖοι θεμελίωσαν καὶ ἔκτισαν στὴν πρώτη γραμμὴ τῶν πολεμικῶν συγκρούσεων ἐκκλησία. Σημεῖο μοναδικὸ στὴν παγκόσμια πολεμικὴ ἱστορία, διότι κανένας σύγχρονος στρατὸς δὲν ἔστησε, οὔτε καὶ ἀποπειράθηκε νὰ κατασκευάσει ναὸ στὴν πρώτη γραμμή.

Τὸ τρίτο σημεῖο, ἴσως καὶ τὸ σημαντικότερο γιὰ μένα, εἶναι ὅτι, τά ὁράματα, οἱ ὀπτασίες καὶ τὰ ὄνειρα ποὺ ἔβλεπαν οἱ Ἕλληνες στρατιῶτες στὰ Ἠπειρώτικα βουνὰ δὲν ἦταν ἀποκυήματα τῆς φαντασίας ἁπλοϊκῶν, θρησκόληπτων καὶ φοβισμένων ἀντρῶν, ἀλλὰ ἦταν οἱ θεϊκὲς καὶ ζωντανὲς παρεμβάσεις τόσο τῆς Παναγίας ὅσο καὶ πλείστων των Ἁγίων της Ὀρθοδοξίας.

Τέλος, πάτερ Σεραφείμ, θὰ ἤθελα νὰ κλείσω αὐτὴ τὴν ἀναφορὰ μὲ μιὰ ἐπισήμανση τοῦ καθηγητῆ Ζαχαρία Τσιρπανλῆ, ὁ ὁποῖος ἔγραψε στὸ βιβλίο τοῦ «ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ ΙΤΑΛΟΙ ΣΤΑ 1940-41» ὅτι, ἐκτὸς ἀπὸ τὰ λάθη τῶν Ἰταλῶν στὰ ἐπίπεδα διπλωματίας, στρατηγικῆς καὶ τακτικῆς, ὑπῆρχε καὶ κάτι ἄλλο ποὺ ἔκρινε τὴν ἔκβαση τοῦ πολέμου: «…καὶ κάτι ἄλλο ἀκόμη ἔλειπε ἀπὸ τοὺς ἐπιτιθέμενους (Ἰταλούς): ἦταν ἡ ταύτιση τοῦ θρησκευτικοῦ συναισθήματος μὲ τὸ ἐθνικὸ αἴσθημα. Εἶναι ἡ ἁρμονικὴ σύζευξη ψυχολογικῶν καταστάσεων ποὺ παρατηρεῖται ἰδιαίτερα ἔντονα στὸν ἑλληνικὸ λαὸ ἀπὸ τὰ χρόνια της τουρκοκρατίας, καὶ συνεχίζεται ὡς σήμερα. Γιὰ τὸν Ἕλληνα, Πατρίδα – Γένος – Ἔθνος καὶ Ὀρθοδοξία – Ἐκκλησία εἶναι ἔννοιες ταυτόσημες». “

 Ἦχος γ΄ Τὴν ὡραιότητα

Ὑμνογράφημα Θωμὰ Ζήση φιλολόγου

“Μήτερ ἀνύμφευτε, Ἔθνος ἡ σκέπουσα,

δῶρον προσέφερες νίκας στρατεύμασι,

τοῖς πολεμούσι τὸν ἐχθρὸν ἐν ὄρεσι τῆς Ἠπείρου.

Σὺ γὰρ τότε ὤφθης δὴ εὐλαβεῖ Νικολάω πέρ,

βεβαιοῦσα δίκαιον καὶ τὴν νίκην πατρίδος γέ.

Διὸ ἀξιοχρέως βοῶμεν, Χαῖρε, Ἑλλάδος ἡ Προστάτις”