Σύμφωνα με κτηματολόγιο, το οποίο δεν υπάρχει σήμερα, αλλά αναφέρεται σε ιστορικές πηγές, που συντάχθηκε στις 25 Οκτωβρίου του 1887, και φέρει την υπογραφή του επισκόπου Παραμυθίας Ιωάννου και έχει την σφραγίδα “Ιερά Επισκοπή Παραμυθίας”, υπήρχαν δεκαεννιά ναοί στο ιστορικό Σούλι.

Η 58η σελίδα του κτηματολογίου αυτού, περιείχε κατάλογο των ναών του Σουλίου, που έχει ως εξής:

1) Άγιος Δονάτος 2) Άγιος Ιωάννης 3) Κωνσταντίνου και Ελένης 4) Άγιος Νικόλαος 5) Κοίμηση της Θεοτόκου 6) Άγιος Δημήτριος 7) Προφήτης Ηλίας 8) Άγιος Δονάτος 9) Αγία Παρασκευή 10) Αγία Κυριακή 11) Άγιος Σπυρίδων 12) Άγιος Δημήτριος 13) Άγιος Νικόλαος 14) Άγιος Βασίλειος 15) Άγιος Μηνάς 16) Άγιος Χαράλαμπος 17) Αγία Μαρίνα 18) Αγία Αικατερίνη 19) Άγιοι Ανάργυροι.

Από αυτούς τους ναούς, ο πρώτος, του Αγίου Δονάτου, διατηρείται μέχρι σήμερα.

Η μονή της Αγίας Παρασκευής (Κουγκίου), αναστηλώθηκε το 1963.

Εξάλλου σκόρπια ερείπια του ναού του αγίου Γεωργίου συναντά ο προσκυνητής στο Σούλι.

Οι ναοί του Αγίου Νικολάου και του Αγίου Ιωάννου, χρησίμευαν για τον ομαδικό εκκλησιασμό όλων των κατοίκων του Σουλίου, ενώ οι υπόλοιποι 17 ήταν είτε παρεκκλήσια, είτε ναοί, που ανήκαν στις πατριές των Σουλιωτών, όπου οι Σουλιώτες εκκλησιάζονταν κατά συνοικίες.

Με εξαίρεση το ναό του Αγίου Δονάτου, που βρίσκεται σε λόφο κοντά στο Σούλι, οι υπόλοιποι 18 στον κατάλογο του κτηματολογίου ήταν μέσα στον χώρο του ιστορικού Σουλίου.

Τα νεότερα χρόνια χτίστηκε ο ναός των αγίων Κων/νου και Ελένης από την Ελληνική Πολιτείας, προς τιμή και μνήμη της θυσίας ττων ηρωικών Σουλιωτών.

Ο μεγάλος αριθμός των ναών (19 συνολικά) σ’ έναν μικρό εδαφικά τόπο, όπως είναι αυτός του Σουλίου, δηλώνει απερίφραστα την μεγάλη θεοσέβεια των Ελλήνων Ορθόδοξων Σουλιωτών.

Τα ορθόδοξα μνημεία στην  περιοχή του Σουλίου καταγράφουν μια σημαντική πτυχή του αγώνα των Σουλιωτών, που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην αντίστασή τους στον Αλή πασά, και δεν ήταν άλλη από την πίστη.

Η Ορθοδοξία υπήρξε για τους Σουλιώτες ψυχική πηγή δυνάμεως, γεγονός, που καταγράφεται με σαφήνεια τόσο σε  κείμενα όσο και σε προσωπικές μαρτυρίες των αγωνιστών Σουλιωτών.

Για τους κατοίκους του Σουλίου η Ορθοδοξία ήταν κάτι παραπάνω από θρησκευτικό δόγμα.

Ήταν το πνευματικό πλαίσιο, μέσα στο οποίο εκφραζόταν η εθνική τους συνείδηση.

Ολόκληρος ο κόσμος τους, που έκλεινε μέσα του το ένδοξο παρελθόν και τις ελπίδες να σταθούν όρθιοι και ελεύθεροι.

Η μορφή του καλόγηρου Σαμουήλ αποτελεί τον συνδετικό κρίκο της φυλής από τα πανάρχαια χρόνια ώς τώρα, όπου το ακατάλυτο ιδα­νικό της ελευθερίας ενσαρκώνεται στον αρμονικό συνδυασμό υπεράσπισης της Πατρίδας και της Ορθοδοξίας, η οποία ήταν αναγνωριστική ταυτότητα των Σουλιωτών.

Βασικό στοιχείο του πατριωτισμού των Σουλιωτών ήταν η πίστη. Έλληνας κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας δεν ήταν όποιος μιλούσε ελληνικά, αλλά ο Ορθόδοξος.

 

Δεν ήταν συνεπώς η γλώσσα που διαφοροποιούσε τον Έλληνα από τον κατακτητή, αλλά η πίστη του, η Ορθοδοξία, τα ήθη και τα έθιμά του.