Μέσα σέ κλῖμα βαθειᾶς θρησκευτικῆς κατανύξεως καί ὑψηλοῦ ἐθνικοῦ φρονήματος ἑορτάσθηκε ἡ ἐπέτειος τοῦ Ὁλοκαυτώματος τῆς ἡρωικῆς νήσου τῶν Ψαρῶν τήν 3η καί 4η Ἰουλίου 2021.
Τό ἀπόγευμα τοῦ Σαββάτου 3 Ἰουλίου ἐ.ἔ. τελέσθηκε δισαρχιερατικός Μέγας Ἑσπερινός στόν Ἱερὸ Ναὸ Ἁγίου Ἰωάννου Προδρόμου & Ἁγίας Ἄννης Μαύρης Ράχης Ψαρῶν μέ τήν συμμετοχή τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Χίου, Ψαρῶν καί Οἰνουσσῶν κ. Μάρκου καί τοῦ Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Ἀπολλωνιάδος κ. Ἰωακείμ, ὁ ὁποῖος καί ἐχοροστάτησε. Στήν συνέχεια ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Χίου κ. Μᾶρκος ἐτέλεσε «Τρισάγιον» στό Μνημεῖο Πεσόντων πάντων τῶν «ὑπέρ τῆς Πίστεως καί τῆς Πατρίδος ἡρωικῶς ἀγωνισαμένων καί ἐνδόξως πεσόντων»,
ἀναφερόμενος στήν Δόξα τῶν Ψαρῶν ὡς ὑπέρ χιλιετῆ παρουσία στήν Ἑλληνική Ἱστορία.
Ἀκολούθησε ἐπετειακή ἐκδήλωση στήν πλατεῖα ἡρώων τοῦ Ὁλοκαυτώματος μέ χαιρετισμούς ἐπισήμων, κέρασμα παραδοσιακῶν γλυκῶν άπό τό Μορφωτικό καί Ἐξωραϊστικό Σύλλογο Ψαρῶν «Ὁ Κωνσταντῖνος Κανάρης», ἀπαγγελίες ποιημάτων, παρουσίαση τοῦ χρονικοῦ τοῦ Ὁλοκαυτώματος ἀπό τήν κ. Ἑλένη Καραγιώργη, λαμπαδηδρομία, ἀναπαράσταση τῆς ἀνατίναξης τῆς πυριτιδαποθήκης καί ρίψη πυροτεχνημάτων.
Κατά τήν διάρκεια τῆς ἐκδήλωσης ἀπονεμήθηκε στόν Σεβασμιώτατο Ποιμενάρχη μας τιμητική πλακέτα ἀπό τόν Δῆμο Ψαρῶν, ὁ ὁποῖος στή συνέχεια ἀνέφερε ὅτι: «Στίς 6 Ἰουνίου 1822 ὁ Ψαριανός πυρπολητής Κωνσταντῖνος Κανάρης πυρπολοῦσε στό λιμάνι τῆς Χίου τήν τουρκική Ναυαρχίδα, παίρνοντας ἐκδίκηση γιά τή Σφαγή τῆς Χίου. Ἐξ αἰτίας αὐτοῦ τοῦ γεγονότος κατέστη ἀδύνατος ὁ ἀπό θαλάσσης ἀνεφοδιασμός τοῦ στρατοῦ τοῦ Δράμαλη στόν Μοριᾶ, ὥστε ὁ Τοῦρκος πασᾶς νά ὑποχρεωθεῖ νά ἐπιχειρήσει ἐπιστροφή στήν Κόρινθο καί νά συντριβεῖ ἀπό τόν Θεόδωρο Κολοκοτρώνη στά Δερβενάκια τόν Ἰούλιο τοῦ 1822. Τό κατόρθωμα τοῦ Κανάρη ἔσωσε τήν ἐπανάσταση ἐν τῇ γενέσει της. ……Γιά ἐμᾶς πού γεννηθήκαμε, ζήσαμε καί μάθαμε γράμματα στή Χίο, τά Ψαρά καί τήν Αἰγνοῦσα ὁ Κωνσταντῖνος Κανάρης ἦταν τό παιγνίδι τῶν παιδικῶν μας χρόνων, τό περιεχόμενο τῶν σχολικῶν ἑορτῶν στίς ἐθνικές ἐπετείους, τό σχολικό ἤ ἐλεύθερο ἀνάγνωσμα στίς μελέτες μας, οἱ ἐπισκέψεις μας στήν καρδιά τοῦ Δημοτικοῦ Κήπου τῆς Χίου. Γι’αὐτό ἐπελέγη νά κοσμήσει τό λογότυπο τῆς τοπικῆς μας Ἐκκλησίας γιά τά 200 χρόνια ἀπ’τό 1821, μέ τή φράση του «τίποτα ἀρχόντοι δέν φελᾶ μονάχα τό καράβι». Γιατί γιά ἐμᾶς ἡ ναυτοσύνη διά τῶν τιμίων πατεράδων μας μᾶς ἐγέννησε, μᾶς ἐτάϊσε, μᾶς ἔντυσε, μᾶς ἐσπούδασε, μᾶς ἔκανε ἀνθρώπους. «Τό μέγα τῆς ἑλληνικῆς θαλάσσης κράτος» (Θουκ. Ι 143,5), «ἡ θάλασσα, ἡ μεγάλη καί εὐρύχωρος» (Ψαλμ. 103, 25), ἐπάνω στά κύματα τῆς ὁποίας περπάτησε ὁ Χριστός μας, εἶναι ζωτικό ὑπαρξιακό μας στοιχεῖο. Ὁ μῦλος τῆς ζωῆς μας γυρίζει μέ ἁρμυρό νερό. Ἡ θάλασσα ὀξυγονώνει πολιτιστικά τούς πνεύμονές μας, ἡ θάλασσα αἱμοδοτεῖ πνευματικά τήν καρδιά μας. Γιά ἐμᾶς ἡ ἐνασχόληση μέ τήν θάλασσα, ὡς προτροπή τοῦ Ὁσίου Νικηφόρου τοῦ Χίου, εἶναι ἁγιολογική ἐπιταγή. Ἡ θάλασσα ἔσωσε, σώζει καί θά σώζει τήν Ἑλλάδα, τήν Χίο τόν καθένα μας».
Τήν Κυριακή 4η Ἰουλίου τελέσθηκε δισαρχιερατική Θεία Λειτουργία συλλειτουργούντων τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Χίου, Ψαρῶν καί Οἰνουσσῶν κ. Μάρκου καί τοῦ Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Ἀπολλωνιάδος κ. Ἰωακείμ καί συμμετεῖχαν ὁ Πανοσ. Ἀρχιμανδρίτης κ. Βικέντιος Γιαννάκος, ὁ Αἰδεσιμ. Πρεσβύτερος κ. Εὐάγγελος Φιαμός, Ἐφημέριος τοῦ Ἱ. Ναοῦ Μεταμορφώσεως Χριστοῦ Ψαρῶν καί ὁ Ἱερολογ. Ἀρχιδιάκονος κ. Ἀπόστολος Λάρδας. Κατά τήν ὁμιλίαν του ὁ Σεβασμιώτατος Χίου κ. Μᾶρκος ὁμίλησε μέ θέμα: «Θεολογική καί Ἐθνική Ἀνάλυση τῶν βαθμίδων ΘΥΣΙΑ, ΔΟΞΑ, ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» καί ἀκολούθησαν ἡ Δοξολογία γιά τό Ὁλοκαύτωμα τῶν Ψαρῶν, τό Ἱ. Μνημόσυνο στή μνήμη τοῦ Κωνσταντίνου Κανάρη, ἡ ἐκφώνηση τοῦ πανηγυρικοῦ τῆς ἡμέρας ἀπό τήν πρόεδρο τοῦ Συλλόγου «Ἀδελφότης Ψαριανῶν» κ. Ἑλίνα Κωνσταντάρα ὡς καί ἡ καθιερωθεῖσα ἀπό τοῦ Σεβ. Μητροπολίτη Χίου, Ψαρῶν καί Οἰνουσσῶν κ. Μᾶρκο ἐπίδοση τῶν χρηματικῶν βραβείων καθώς καί τοῦ πονήματός του «Η ΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΟΛΕΜΙΚΟΥ ΝΑΥΤΙΚΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΠΕΛΑΓΟΥΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ (1912-1913) στούς πρωτεύσαντες μαθητές τῆς Γ΄ Λυκείου τῶν Ψαρῶν στό μάθημα τῆς Ἱστορίας: Γεωργία Γιαννάκου τοῦ Σπυρίδωνος , Μιλτιάδη Πετραλῆ τοῦ Ανδρέα καί Ἰωάννη Σκαρλέτο τοῦ Θεοδώρου.
Στή συνέχεια ὁ Σεβασμιώτατος Χίου ἐτέλεσε «Τρισάγιον» στό κῆπο πού ὑπῆρχε ἡ οἰκία τοῦ Κωνσταντίνου Κανάρη καί ἀκολούθησε ἡ κατάθεση στεφάνων στό μνημεῖο πεσόντων, ἡ ἀπαγγελία τοῦ ποιήματος «Ἡ καταστροφή τῶν Ψαρῶν» ἀπό τήν μαθήτρια Ἀθηνᾶ Κλίτσα καί ἡ ἀπαγγελία τοῦ ποιήματος «Ὁ Ματρόζος» ἀπό τήν κ. Ἑλένη Καραγιώργη.
Τίς ἐκδηλώσεις ἐτίμησαν μέ τήν παρουσία τους οἱ: κ. Παναγιώτης Μηταράκης, Ὑπουργός Μετανάστευσης καί Ἀσύλου – Βουλευτής Χίου, ὁ ὁποῖος ἐκπροσώπησε τήν Ἑλληνική Κυβέρνηση, ὁ κ. Ἀλκιβιάδης Στεφανῆς, Ὑφυπουργός Ἐθνικῆς Ἄμυνας, ὁ κ. Παναγιώτης Λυμπέρης, Ἀντιναύαρχος (Π.Ν.) ὡς ἐκπρόσωπος τοῦ Ἀρχηγοῦ Γ.Ε.ΕΘ.Α., ὁ κ. Κωνσταντῖνος Κολοκοτρώνης Ταξίαρχος – Διοικητής τῆς 96 ΑΔΤΕ, ὁ κ. Κωνσταντῖνος Βρατσάνος Δήμαρχος Ψαρῶν, ὁ κ. Κωνσταντῖνος Μουτζούρης, Περιφερειάρχης Βορείου Αἰγαίου, ὁ κ. Παντελῆς Μπουγδάνος, Ἀντιπεριφερειάρχης Χίου, ὁ κ. Παναγιώτης Λυράκης, Δήμαρχος Σπετσῶν, ὁ κ. Ἰωάννης Δημητρόπουλος, Δήμαρχος Ἐρέτριας, ἐκπρόσωποι τῆς τοπικῆς Αὐτοδιοίκησης καί ἐκπρόσωποι τῶν Σωμάτων Ἀσφαλείας.
