Του π. Ηλία Μάκου
Μια ιστορική αδικία σε βάρος του αγνού επαναστάτη και πατριώτη ιερωμένου Διονυσίου του Φιλοσόφου, με καταγωγή πιθανότατα από την Παραμυθιά, διορθώθηκε στην Ηγουμενίτσα.
Στην πόλη , πρωτεύουσας του νομού Θεσπρωτίας, υπάρχει οδός, αφιερωμένη στον Μητροπολίτη Λαρίσης – Τρίκκης Διονύσιο.
Και αυτό, για να τιμηθεί η επανάστασή του το 1661, όπου συμμετείχαν άοπλοι σχεδόν Θεσπρωτοί και η οποία ξεκίνησε από τη Μονή Διχουνίου και κατέληξε σε αιματοκύλισμα στα Γιάννινα.
Και στο φρικτό μαρτύριο του ιδίου, τον έγδαραν ζωντανό, ωστόσο είχε ρίξει το σπόρο της ελευθερίας.
Σ’ αυτή την οδό υπήρχε μια κραυγαλέα παραφωνία ως προς την ονομασία της και ως προς την τιμή για τον πρωτομάρτυρα της λευτεριάς Διονύσιο. Ονομαζόταν «Οδός Διονυσίου Σκυλοσόφου».
Το προσωνύμιο, όμως, «Σκυλόσοφος» του το είχαν αποδώσει οι Τούρκοι, που τον θεωρούσαν φαρμακερό αντίπαλό τους. Αλλά και οι Έλληνες εχθροί του, που διαφωνούσαν με τον ξεσηκωμό του Γένους, που ήθελε, δύο και πλέον αιώνες πριν συμβεί, να επιτύχει.
Αλλά κατηγορήθηκε και για τις συνέπειες της ατυχούς εξέγερσής του, που ήταν βαριές στις περιοχές Ιωαννίνων και Θεσπρωτίας με θανατώσεις, βασανιστήρια, εξισλαμισμούς, εκτοπίσεις.
Θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι τότε εξισλαμίστηκαν, για να σώσουν τη ζωή τους πολλοί Χριστιανοί της Θεσπρωτίας, οι οποίοι ονομάστηκαν «Τσάμηδες».
Ο τ. Σύμβουλος Φιλολόγων Γ. Καπρινιώτης εισηγήθηκε την αλλαγή της ονομασίας της οδού από «Διονυσίου Σκυλοσόφου» σε «Διονυσίου Φιλοσόφου», κάτι που αποδέχθηκε το δημοτικό συμβούλιο Ηγουμενίτσας.
Μάλιστα η πινακίδα με την ονομασία «Οδός Διονυσίου Σκυλοσόφου» βρισκόταν απέναντι από Γυμνάσιο και οι μαθητές είχαν εσφαλμένη εντύπωση για τη δράση του μεγάλου αυτού άνδρα, που όταν όλα τάσκιαζε η φοβέρα και τα πλάκωνε η σκλαβιά, όρθωσε το ανάστημα του και ας μην είχε υποστήριξη από κανέναν, αλλά μόνος του έκανε το χρέος του, όπως η συνείδησή του το επέβαλε, προς την πατρίδα.
Αφετηρία του Διονυσίου του Φιλοσόφου ήταν η ιδέα για απελευθέρωση, που όχι με την πρόσκληση στη βία, αλλά με την άμυνα στην επιβολή της τυραννίας. Για μια ανάταση μιας πατρίδας, που ήθελε να αναπνεύσει…