Η πρόσφατη γνωμοδότηση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα δικαιώνει τις προσφυγές δεκάδων γονιών και μαθητών, σχετικά με την απαλλαγή από το μάθημα των Θρησκευτικών. Σύμφωνα με τη πρόσφατη γνωμοδότηση, η απαλλαγή δεν αφορά μόνο τη θρησκευτική συνείδηση, αλλά οποιονδήποτε λόγο ανάγεται σε γενικότερες κοσμοθεωρητικές αντιλήψεις.

Δηλαδή, αν ένας μαθητής δηλώνει χριστιανός ορθόδοξος, θα δύναται να πάρει απαλλαγή από το μάθημα των θρησκευτικών, αν διαφωνεί με το περιεχόμενό του και τον τρόπο που αυτό διδάσκεται. Ο μαθητής που διαφωνεί δεν θα χρειάζεται να δηλώνει τι πιστεύει, αν πιστεύει και πώς πιστεύει, αλλά θα αρκεί να επικαλεστεί “λόγους συνείδησης”. Η απόφαση αυτή έρχεται ως επιστέγασμα της σχετικής απόφασης του ΣτΕ, ενώ αποτελεί και πάγιο αίτημα της Ένωσης Αθέων, η οποία με ανακοίνωσή της ζητά από την υπουργό Παιδείας, κ. Νίκη Κεραμέως, “να συμμορφωθεί άμεσα με το ΣτΕ και την ΑΠΔΠΧ, νομοθετώντας επιτέλους μια απλή και σύννομη διαδικασία απαλλαγής από το μάθημα για όλους, αντί να προσπαθεί να εμποδίσει τις “διαρροές” με νομικά τεχνάσματα που ακυρώνονται στα δικαστήρια”.

Πρακτικά, το Κράτος καλείται τις επόμενες ημέρες να εκδώσει νέα εγκύκλιο για τον τρόπο που όσοι μαθητές το επιθυμούν θα λαμβάνουν απαλλαγή. Σημειώνεται πως η περσινή απόφαση της υπουργού Παιδείας, Νίκης Κεραμέως όριζε ότι απαλλαγή θα μπορούσαν να πάρουν μόνο όσοι επικαλούνται λόγους θρησκευτικής συνείδησης. Η κ. Κεραμέως μάλιστα, πέρασε τη ΚΥΑ χωρίς να περιμένει τη γνωμοδότηση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.

Αναλυτικά η ανακοίνωση της Ένωσης Αθέων:

“Η γνωμοδότηση 2/2022 (απ 2092/22-08-2022) της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα δεν αφήνει καθόλου περιθώρια για παρερμηνείες: η απαλλαγή των μαθητών από τo μάθημα των θρησκευτικών οφείλει να γίνεται με απλή επίκληση σε λόγους συνείδησης, δίνοντας μάλιστα αυτό το δικαίωμα σε όλους, χωρίς οποιαδήποτε καταγραφή ή έλεγχο θρησκευτικών πεποιθήσεων.

Την ίδια θέση έχει επαναλάβει η ΑΠΔΠΧ και αρκετές άλλες φορές, ενώ είναι πάγιο αίτημα της Ένωσης Αθέων εδώ και χρόνια. Όπως επισημαίνει και η ΑΠΔΠΧ, το Συμβούλιο της Επικρατείας απέρριψε τις προηγούμενες αποφάσεις του κράτους επειδή δεν ζητήθηκε η γνώμη της. Απέχουμε πλέον μόλις δύο εβδομάδες από το άνοιγμα των σχολείων και όλες οι προηγούμενες αποφάσεις για τη διαδικασία απαλλαγής από το μάθημα των θρησκευτικών έχουν ακυρωθεί δικαστικά.

Το κράτος οφείλει να συμμορφωθεί άμεσα με το ΣτΕ και την ΑΠΔΠΧ, νομοθετώντας επιτέλους μια απλή και σύννομη διαδικασία απαλλαγής από το μάθημα για όλους, αντί να προσπαθεί να εμποδίσει τις “διαρροές” με νομικά τεχνάσματα που ακυρώνονται στα δικαστήρια”.

Θυμίζουμε πως η Πανελλήνια Ένωση Θεολόγων αντιδρά σχετικά με τη γνωμοδότηση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, χαρακτηρίζοντας “αντισυνταγματική” την απόφαση αυτή. “Με τη γνωμάτευση αυτή το Μάθημα των Θρησκευτικών χάνει την υποχρεωτικότητά του και, για πρώτη φορά στην ιστορία της Παιδείας της χώρας, μετατρέπεται από υποχρεωτικό σε προαιρετικό” τονίζεται σχετικά. Εξαπολύει ακόμη επίθεση κατά της ΑΠΔΠΧ, λέγοντας ότι είναι αδύνατο “μια Ανεξάρτητη Αρχή να αποκτά, αφ΄ εαυτής, υπερέχουσα θέση του Ελληνικού Συντάγματος αλλά και του ΣτΕ και με τις αποφάσεις της να καταλύει τόσο το Σύνταγμα όσο και τις Αποφάσεις του ΣτΕ και του Υπουργείου Παιδείας”.

Μάλιστα η Πανελλήνια Ένωση Θεολόγων απειλεί το υπουργείο Παιδείας ότι αν “προκρίνει να συνταχθεί με αυτές τις απόψεις τότε είμαστε υποχρεωμένοι εκ της θέσεώς μας, για μια ακόμη φορά να προσφύγουμε, εναντίον του Υπουργείου μας, όπως είχαμε κάνει και με τους Υπουργούς κ. Φίλη και κ. Γαβρόγλου το 2016 και 2017, προκειμένου να επανέλθει ξανά η παιδεία μας στην ήδη σοφά καθορισμένη συνταγματικότητά της ως προς την υποχρεωτικότητα του πολύπαθου Μαθήματος των Θρησκευτικών”.

Η απόφαση του ΣτΕ

Σημειώνεται δε, πως τον Ιούλιο, η Ολομέλεια του ΣτΕ με την υπ’ αριθμ. 1478/2022 απόφασή της, ακύρωσε Κοινή Υπουργική Απόφαση του 2021, κατά το μέρος που προβλέπεται η απαλλαγή των μαθητών από το μάθημα των Θρησκευτικών, καθώς δεν προηγήθηκε της έκδοσης της ΚΥΑ η γνώμη της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα για αυτό το θέμα.

Αναλυτικά, η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας (πρόεδρος ο Δημήτρης Σκαλτσούνης και εισηγήτρια η σύμβουλος Επικρατείας Παρασκευή Μπραΐμη) έκανε δεκτή αίτηση γονέων, με την οποία ζητούσαν την ακύρωση της από 28.5.2021 ΚΥΑ κατά το μέρος που ρυθμίζεται η απαλλαγή των μαθητών – μαθητριών από το μάθημα των Θρησκευτικών.

Με την αίτησή τους, οι γονείς ζητούσαν την ακύρωση της επίμαχης υπουργικής αποφάσεως αφενός κατά το μέρος που αφορά στις προϋποθέσεις απαλλαγής από το μάθημα των Θρησκευτικών αφετέρου κατά το μέρος που προβλέπεται η εναλλακτική απασχόληση των απαλλασσόμενων από το μάθημα των Θρησκευτικών μαθητών και μαθητριών, αντί να προβλέπεται η διδασκαλία ισότιμου μαθήματος συναφούς περιεχομένου με το μάθημα των Θρησκευτικών.

Η Ολομέλεια του ΣτΕ έκρινε ότι η ρύθμιση, σύμφωνα με την οποία ο διευθυντής – διευθύντρια της σχολικής μονάδας σε συνεργασία με τον σύλλογο των διδασκόντων αποφασίζουν κατά περίπτωση για τον τρόπο που απασχολούνται υποχρεωτικά οι απαλλασσόμενοι μαθητές, είναι συνταγματικώς ανεκτή, ως μεταβατική, μέχρι την οριστική ρύθμιση του θέματος εντός ευλόγου χρόνου. Και από το ΣτΕ ως εύλογος χρόνος κρίνεται το τέλος του σχολικού έτους 2022-2023.

Τέλος, οι σύμβουλοι Επικρατείας έκριναν ότι “πριν από την έκδοση της προσβαλλόμενης πράξεως απαιτείτο, ως ουσιώδης τύπος, η παροχή γνώμης της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, η οποία όμως, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, δεν υπάρχει”.

Τους ισχυρισμούς της Πανελλήνιας Ένωσης Θεολόγων αποδομεί πάντως ο νομικός, Βασίλης Σωτηρόπουλος. Σε αναλυτική και ιδιαίτερα κατατοπιστική ανάρτησή του στο Twitter, αναφέρει:

“Η Πανελλήνια Ένωση Θεολόγων με ανακοίνωση της εξαπολύει μύδρους εναντίον της γνωμοδότησης της Αρχής Προστασίας Δεδομένων που τόλμησε να κρίνει ότι για την απαλλαγή από το μάθημα των θρησκευτικών δεν επιτρέπεται να δηλώνουν οι γονείς «λόγους θρησκευτικής συνείδησης» (για να μην αποκαλύπτουν έτσι έμμεσα το θρήσκευμα όπως έχει επιβάλλει και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο) αλλά αρκεί να δηλώνουν σκέτο «για λόγους συνείδηση», γενικά. Η ΠΕΘ κατηγορεί την Αρχή ότι… αλλάζει το Σύνταγμα που επιβάλλει υποχρεωτικό μάθημα των θρησκευτικών για τους Χριστιανούς Ορθόδοξους, ενώ με την γνωμοδότηση της Αρχής θα έχουν δικαίωμα απαλλαγής και οι ΧΟ! Δηλαδή οι θεολόγοι αυτοί της ΠΕΘ (γιατί υπάρχουν κι άλλοι) θεωρούν ότι το Σύνταγμα λέει ότι αν είσαι Χριστιανός δεν έχεις δικαίωμα απαλλαγής από τα θρησκευτικά.

Για να δούμε, όμως, τι ακριβώς λέει το Σύνταγμα στο περίφημο άρθρο 16.2:

«Η παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του Κράτους και έχει σκοπό την ηθική, πνευματική, επαγγελματική και φυσική αγωγή των Ελλήνων, την ανάπτυξη της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης και τη διάπλασή τους σε ελεύθερους και υπεύθυνους πολίτες.»

Εδώ λοιπόν, το Σύνταγμα καθορίζει τις υποχρεώσεις της ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ως προς την παιδεία. Δεν εισάγει ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ των πολιτών.

Η Πολιτεία οφείλει να παρέχει μια παιδεία που έχει το ανωτέρω περιεχόμενο, οι πολίτες έχουν δικαίωμα να απολαύσουν αυτό το περιεχόμενο. Όχι υποχρέωση!

Η μόνη υποχρέωση που έχουν οι πολίτες είναι η εννεαετής φοίτηση στο σχολείο, άρα μέχρι και το γυμνάσιο.

Από την στιγμή που αποφασίστηκε ότι το μάθημα των θρησκευτικών θα έχει αποκλειστικά ομολογιακό περιεχόμενο, το Σύνταγμα έχει κι άλλο ένα άρθρο, το 13 που ορίζει τα εξής:

«Η απόλαυση των ατομικών και πολιτικών δικαιωμάτων δεν εξαρτάται από τις θρησκευτικές πεποιθήσεις καθενός.»

Δηλαδή, αν θέλουν παρακολουθούν θρησκευτικά, αν δεν θέλουν ΔΕΝ παρακολουθούν θρησκευτικά ανεξάρτητα από τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις, ακόμη κι αν είναι δηλαδή Χριστιανοί Ορθόδοξοι!

ΔΕΝ ΕΠΙΒΑΛΛΕΙ ΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΛΙΓΟΤΕΡΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΥΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥΣ!

Πρώτη φορά βλέπω δασκάλους να επιμένουν για την υποχρεωτικότητα της διδασκαλίας τους, παρά τις αντίθετες επιθυμίες των γονέων των διδασκομένων! Ενώ η Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου ορίζει ξεκάθαρα ότι «Παν Κράτος εν τη ασκήσει των αναλαμβανομένων  αυτού καθηκόντων επί του πεδίου της μορφώσεως και της εκπαιδεύσεως θα σέβεται το δικαίωμα των γονέων όπως εξασφαλίζωσι την μόρφωσιν και εκπαίδευσιν ταύτην συμφώνως προς τας ιδίας αυτών θρησκευτικάς και φιλοσοφικάς πεποιθήσεις.» (Άρθρο 2 του Πρώτου Πρωτοκόλλου ΕΣΔΑ)

Πολλοί Χριστιανοί Ορθόδοξοι θέλουν να απαλλαγούν από το μάθημα χωρίς να είναι υποχρεωμενοι να δηλώσουν ότι δεν είναι ΧΟ, δηλαδή χωρίς να απαρνηθούν την πίστη τους. Κανένα Σύνταγμα δεν επιβάλλει σε κανέναν τα αντίθετα, λοιπόν.

Οι επιθέσεις στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων που υπερασπίζεται την θρησκευτική ελευθερία και την ελευθερία της συνείδησης γενικότερα, μη επιτρέποντας να καταγράφουν ευαίσθητα δεδομένα σε κρατικά αρχεία, θυμίζουν την εποχή των «ταυτοτήτων» που χάρη στη γνωμοδότηση της Αρχής κρίθηκε το αυτονόητο, ότι οι πολίτες δεν ταυτοποιούνται με το θρησκευμά τους ώστε αυτό να αναγράφεται στις αστυνομικές ταυτοτητες.

Την Δευτέρα είναι η μέρα που η Υπουργός Παιδείας θα αποφασίσει: ή με την γνωμοδότηση της Αρχής ή με τις οπισθοδρομικές φωνές που μας γυρίζουν πίσω στην εποχή των «ταυτοτήτων». Και όλοι θυμόμαστε πως τελείωσε νομικά και κοινωνικά η εποχή των «ταυτοτήτων»: με τον δρόμο που έδειξε εξ αρχής η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.

Η ΠΕΘ προανήγγειλε ότι αν η Υπουργός ακολουθήσει την γνωμοδότηση της Αρχής, θα προσβάλλει την απόφαση στο ΣτΕ. Αν όμως η Υπουργός ακολουθήσει την άποψη της ΠΕΘ, τοτε θα προσβάλλουμε εμείς (γονείς και μαθητές) την απόφαση της στο ΣτΕ, όπου έχουμε κερδίσει σε όλες τις δίκες το υπουργείο απο το 2019.

Επομένως, με την επιλογή της η Υπουργός διαλέγει ποιον θέλει να έχει αντίδικο στο ΣτΕ: θεολόγους ή γονείς και μαθητές”.