🔺Του Σωτήρη Μ. Τζούμα
Έχουμε κατ´επανάληψη γράψει και δηλώσει ότι η Εκκλησία μας αν θέλει να κάνει αισθητή την παρουσία της σε αυτούς τους δύσκολους και χαλεπούς καιρούς, πρέπει να αναδιοργανώσει τις δυνάμεις της και να ανασυστήσει δια των ιερών ναών της το έργο της ενορίας, αυτό που την κατέστησε ανά τους αιώνες σε φιλόστοργη μητέρα κάθε ψυχής θλιβομένης και καταπονουμένης! Η ενορία είναι το κύτταρο της Εκκλησίας, με κέντρο-πυρίνα τον Ναό, στον οποίο εξ ονόματος του Επισκόπου, τελείται η Θεία Λειτουργία και συγκεντρώνονται οι πιστοί.
Δυστυχώς το ενοριακό έργο σήμερα έχει ατονήσει για πολλούς λόγους.Οι ιερείς μας, ενταγμένοι ως επί το πλείστον στη λογική του δημοσιοϋπαλληλισμού- έκανε ο,τι μπορούσε η διοίκηση της Εκκλησίας για να τους δημιουργήσει αυτή τη σιγουριά του δημοσίου- έχουν αδρανήσει εντελώς και η φλόγα της θείας εκείνης αποστολής που τους ενέπνευσε και τους τράβηξε για να γίνουν κληρικοί, υπάρχει μεν αλλά σιγοκαίει κατά περίσταση. Χρειάζεται να γίνει κάτι για να αναζωπυρωθεί και να μη σβήσει εντελώς.
Οι κληρικοί μας σήμερα έχουν αφήσει στο συρτάρι τους όλα τα εφόδια εκείνα που κράτησαν για αιώνες ζωντανό και απαραίτητο το έργο της ενορίας.Το έργο του παπά –που εκ της αριθμητικής ανάλυσης της λέξης π α π ά s σημαίνει αυτός που μπορεί να ιερουργεί 362 ημέρες το χρόνο, δεν τελείται λειτουργία τρείς φορές, Τετάρτη και Παρασκευή της εβδομάδος της Τυρινής που διανύουμε και την Μεγάλη Παρασκευή– δεν είναι μόνο το να τελεί τα ιερά Μυστήρια της Εκκλησίας μας, να βαφτίζει, να παντρεύει και να κηδεύει το χριστεπώνυμο πλήρωμα. Είναι πολύ πιο σοβαρό και σημαντικό.Και στο σημείο αυτό πάσχει σήμερα η Εκκλησία.
Έχει δεχθεί στις τάξεις της κληρικούς με πολλά ενδεχομένως τυπικά προσόντα, αλλά δεν έχει δυστυχώς ανθρώπους με ιεραποστολικό ζήλο. Κληρικούς που πάσχουν ή έστω ενδιαφέρονται για τον συνάνθρωπο. Όλα κινούνται σε μία πορεία εική και ως έτυχε. Έχουμε χάσει το όραμα και την θεία αποστολή.
Χρειάζεται πάραυτα, ένας επαναπροσδιορισμός του “πορευθέντες μαθητεύσατε “, το οποίο πρέπει να αρχίσει να εφαρμόζεται εκ νέου στον τόπο μας.Πρέπει να κατηχήσουμε το λαό μας ώστε να πάψει να είναι άσχετος με τα της Εκκλησίας.
Πρέπει να σταματήσουν οι κληρικοί μας να εφαρμόζουν μία τυπική πορεία και ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα, όπως αυτό καθορίζεται από τον εκάστοτε Μητροπολίτη και πέραν τούτου, όλα τα υπόλοιπα επαφίενται στον προσωπικό ζήλο και στο φιλότιμο που διαθέτει κάθε κληρικός. Διότι ναι, υπάρχουν και οι φωτεινές εκείνες εξαιρέσεις που επιτελούν με αφοσίωση και αυταπάρνηση το ιερό καθήκον τους, έτσι για να επιβεβαιώνουν τον κανόνα.
Όμως κακά τα ψέματα, αφού “εμαράνθη το άλας” και μάλιστα προ πολλού.Το ότι δεν παράγεται σήμερα σωστό ενοριακό έργο και κυρίως στα αστικά κέντρα οι λόγοι είναι πολλοί! Η διάγνωση είναι εύκολη. Στην θεραπεία έχουμε πρόβλημα.
Το γεγονός ότι την ευθύνη της διοίκησης των ενοριών έχουν στα χέρια τους οι λεγόμενοι “κληρικοί καριέρας”, όπως επικράτησαν να λέγονται στις μέρες μας, όσοι εκ των αγάμων κληρικών “επισκοπής ορέγονται”, αλλά και οι έγγαμοι που εξαιτίας των πανεπιστημιακών τους περγαμηνών ή άλλων προσόντων, καθίστανται συχνά οι ισχυροί βραχίονες της διοίκησης δηλαδή του κάθε Μητροπολίτη.Το αποτέλεσμα της εκφυλιστικής αυτής πορείας είναι να ασχολούνται με όλα τα άλλα εκτός από το κατ´εξοχήν κύριο έργο τους και την ιερή αποστολή τους.Δυστυχώς, στις μέρες μας οι ιερείς μας δεν γνωρίζουν, όπως τον παλιό καλό καιρό, τους ενορίτες τους «κατ’ όνομα», όπως ο «καλός ποιμήν», πλην του σκληρού πυρήνα των πιστών, που εκκλησιάζονται συχνά και μάλιστα σε μερικές περιοχές τους ηλικιακά προχωρημένους. Υπάρχουν ενορίες στα αστικά κέντρα με 300 χιλιάδες ενορίτες και αυτοί που εκκλησιάζονται τακτικά ή είναι ενεργά μέλη της ενορίας, δεν είναι περισσότερα από 500, ή 700, ή έστω 1000 άτομα! Και περιμένει ένας ναός για να γεμίσει και να χαρούν οι ιερείς και οι ιεροψάλτες τη θεία λειτουργία που επιτελούν, μόνο σε μία μεγάλη εορτή.
Αλλά και στην επαρχία όπου οι ενορίες έχουν σαφώς λιγότερο πληθυσμό, το κοινό που εκκλησιάζεται είναι και σε αυτή την περίπτωση σε πολλές περιοχές συγκεκριμένο και περιορισμένο!
Όσο η (Διοικούσα) Εκκλησία ομιλεί σε χρόνο παρελθόντα και όχι μέλλοντα, θα συρρικνώνεται η δύναμή της και θα περιορίζεται η ισχύς της, στις νέες γενιές, στη νεολαία. Και αυτό αποτυπώνεται σε όλες τις έρευνες που γίνονται τελευταία. Και αυτός ήταν ο μεγάλος στόχος του μεγάλου Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου που ήθελε να γεμίσει τις Εκκλησίες με νέους ανθρώπους . Και το κατάφερε όσο ζούσε. Αλλά η προσπάθεια σταμάτησε στο τότε.
Οι ενορίες που αναπτύσσουν δραστηριότητες σήμερα για να κερδίσουν τη νεότητα είναι ελάχιστες. Τα κατηχητικά σχολεία, που κάποτε αποτελούσαν την αιχμή του δόρατος κάθε ενορίας σήμερα υπολειτουργούν. Και εκεί που δραστηριοποιούνται ανιδιοτελώς διάφορες ιεραποστολικές προσπάθειες, συχνά αντιμετωπίζουν τον ωχαδερφισμό κάποιων προϊσταμένων ή τον φθόνο των άλλων που προτιμούν να περνούν την ώρα τους στις καφετέριες και να πίνουν φρέντο και να σαχλαμαρίζουν με νεαρούς!
Πρέπει να υπάρχει κάποιος φλογερός κληρικός σε μία ενορία, που να έχει γαλουχηθεί με τα ιερά νάματα της πίστεως μας και δεν σκέφτεται το πότε θα φορέσει τη μίτρα και το… καρδιοτονωτικό εγκόλπιο, για να υπάρχει στην ενορία ζωντανή νεανική κίνηση! Και όπου υπάρχουν τέτοιες πρωτοβουλίες το πρόβλημα των ναρκωτικών ή άλλα προβλήματα στα οποία εμπλέκονται οι νέοι, είναι μηδαμινά έως ανύπαρκτα!Παρακολουθώ εκ του σύνεγγυς το έργο των ολίγων ενοριών των σοβαρών παλαιοημερολογιτών του λεκανοπεδίου. Και υποκλίνομαι! Είναι οι άνθρωποι μια γροθιά! Ενωμένοι και αγαπημένοι! Έφυγε από τη ζωή εντελώς αναπάντεχα ένας αθλητής της Πυγμαχίας, ο οποίος ανήκε στο παλαιό ημερολόγιο.Η Εκκλησία, λοιπόν, στην οποία ανήκει δεν άφησε τους γονείς και την οικογένεια όλο αυτό το διάστημα. Ήταν και είναι κοντά τους. Δυστυχώς αυτό δεν το συναντάμε στην δική μας την επίσημη Εκκλησία. Υπάρχει αδιαφορία. Μόνο αν ένας κληρικός έχει μέσα του αναπτυγμένο ιεραποστολικό ζήλο και ξέρει από ενοριακό έργο έχει ανάλογη συμπεριφορά και προσεγγίζει με τα ίδια ευαίσθητα αντανακλαστικά τους ενορίτες!
Ένα ακόμη θέμα που αντιμετωπίζει μια ενορία είναι το θέμα της σύνθεσης των εκκλησιαστικών συμβουλίων. Πρόκειται για μία παράμετρο που πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη και να προσεχθεί!Η μονιμοποίηση, τρόπον τινά, των εκκλησιαστικών συμβούλων γκετοποιεί το σύστημα και απομακρύνει άλλους ανθρώπους που θέλουν να προσφέρουν, αλλά νομίζουν ότι δεν θεωρούνται αποδεκτοί. Το φαινόμενο των ίδιων προσώπων σε αυτές τις θέσεις γεννά την φημολογία, μερικές φορές όχι άδικα.Τέλος ας σταματήσουν κάποιοι εκ των Αρχιμανδριτών μας στην Αθήνα, να επισκέπτονται, δις την ώρα, άλλους ναούς και άλλες Μητροπόλεις και να συμμετέχουν σε εορτές και πανηγύρια! Με τόσες βόλτες και επισκέψεις που κάνουν, πότε αλήθεια προλαβαίνουν και ασχολούνται με το έργο των δικών τους ενοριών και τα καθήκοντα που τους έχει εμπιστευθεί η Εκκλησία;;Το αυτό ισχύει και για μερικούς Αρχιμανδρίτες που έχουν γίνει περίγελος με το να επισκέπτονται εορτάζοντες Μητροπολίτες για να τους υπενθυμίζουν την παρουσία τους και ότι περιμένουν ασμένως την προαγωγή τους! Έχουν λιώσει τις σόλες πολλών υποδημάτων τους και έχουν ξοδέψει πολλά λίτρα βενζίνης με το να πηγαίνουν πάνω-κάτω, πέρα-δώθε, μέχρι να κατακτήσουν το στόχο τους!Και δεν αναφέρομαι, με την επισήμανση αυτή, στους Αρχιμανδρίτες εκείνους που όντως έχει αργήσει η προαγωγή τους, η διοίκηση της Εκκλησίας τους έχει ξεχάσει και δικαίως ανησυχούν!
Αλλά σε αυτό θα αναφερθούμε σε άλλο σχόλιο.Δεν θα αργήσουμε να το κάνουμε κι αυτό.
Προς το παρόν ένα μένει να πούμε: άνθρωποι των ενοριών μας εγείρεσθε!!! Κανείς δεν περισσεύει στην Εκκλησία. «Το στάδιον των αρετών ηνέωκται» και μαζί με τον προσωπικό πνευματικό αγώνα, οφείλουμε όλοι να συστρατευθούμε για την σωτηρία την δική μας και των γύρω μας. Γιατί άνθρωποι χωρίς Θεό είναι αδίστακτοι και ικανοί για κάθε είδους εγκλήματα. Και όσο η κοινωνία μας απομακρύνεται από τον Θεό, τόσο θα ισχύουν νόμοι της ζούγκλας. Είναι κρίμα, η πατρίδα μας από περιβόλι του Θεού να καταντήσει μία ζούγκλα άγριων θηρίων αλληλοσπαρασσομένων. Και φευ, ήδη άρχισε! Ας κάνουμε μια προσπάθεια να σταματήσει το κακό. Οι καιροί είναι κρίσιμοι και αυτή η κρίση που διερχόμεθα ας γίνει το νέο εφαλτήριό μας!!
