Συνέντευξη στην Κάτια Τσιμπλάκη

Η κυβέρνηση της Αλβανίας δεν έχει επιστρέψει ακόμη την περιουσία της Ορθόδοξης Εκκλησίας που δήμευσε το κομμουνιστικό καθεστώς.

Την αποκάλυψη αυτή έκανε ο Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και Πάσης Αλβανίας Αναστάσιος μιλώντας στο CNN Greece.

Στο δεύτερο μέρος της αποκλειστικής συνέντευξής του, ο κ. Αναστάσιος μιλά για τα ερείπια που αντίκρισε μόλις ανέλαβε το πηδάλιο της Ορθόδοξης Εκκλησία της Αλβανίας, για τις παρεμβάσεις από τις γειτονικές Εκκλησίες που ήθελαν να δημιουργήσουν σε αυτή «μικρές φωλιές», όπως λέει χαρακτηριστικά, αλλά και για τον αγώνα που έκανε όχι μόνο για να αναστηλωθούν τα εκκλησιαστικά μνημεία αλλά και να δημιουργήσει δημόσια και κοινοφελή έργα.

«Ήταν μια εκκλησία εντελώς διαλυμένη…. Από το 1944 που ανέλαβε το κομμουνιστικό καθεστώς έγινε ο διωγμός που όλοι ξέρουμε στη Ρωσία και στις υπόλοιπες Βαλκανικές Χώρες. Από το 1967 όμως προχώρησαν σε κάτι πιο ολοκληρωτικό. Απαγόρευσαν με το Σύνταγμα οποιαδήποτε θρησκευτική έκφραση. Η Εκκλησία κατέρρευσε εντελώς», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος στο CNN Greece.

«Θυμάμαι», πρόσθεσε, «ότι εδώ στην Αθήνα είχαμε συμφιλιωθεί κάπως στην ιδέα ότι είχε σβήσει».

Η Αλβανική Κυβέρνηση δεν έχει επιστρέψει τους ιερούς τόπους που είχαν δημευθεί

Ρωτήσαμε τον Αρχιεπίσκοπο για την καταστροφή του ναού του Αγίου Αθανασίου, από την αλβανική κυβέρνηση.

«Είναι μια από τις λεπτομέρειες», είπε χαρακτηριστικά, «Όχι πολύ ευχάριστη. Ακόμη η κυβέρνηση δεν έχει επιστρέψει τους ιερούς τόπους που δήμευσε το κομμουνιστικό καθεστώς». Διευκρίνισε ότι υπάρχουν μοναστήρια που ανήκουν στην Ορθόδοξη Εκκλησία και δεν έχουν επιστραφεί. Άλλωστε, όπως εξηγεί «το τι είναι ιερό και τι δεν είναι δεν είναι θέμα της πολιτικής εξουσίας να το προσδιορίσει».

Ο Αρχιεπίσκοπος υπογράμμισε ότι μέλη της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλβανίας είναι περίπου το 22% του πληθυσμού της γειτονικής χώρας, ποσοστό που όπως εξηγεί δεν είναι ούτε η πλειοψηφία ούτε όμως και μια «νησίδα», αλλά ένα ζωντανό και παραγωγικό τμήμα της κοινωνίας.

«…Πρέπει να προσέχουμε να έχουμε καλές σχέσεις με τις άλλες θρησκευτικές κοινότητες και να ακτινοβολούμε με την δική μας πίστη στην κοινωνία», λέει χαρακτηριστικά.

Ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας αποκαλύπτει στο CNN Greece, ότι μόλις εξελέγη αρχιεπίσκοπος, στις απομακρυσμένες περιοχές και τα χωριά, κυρίως στα ελληνοαλβανικά σύνορα, δεν υπήρχαν μόνο κατεστραμμένες εκκλησίες αλλά ούτε καν οδικό δίκτυο, παροχή νερού και ρεύματος.

«Η κατάσταση ήταν τραγική. Όλη η περιοχή ήταν διάσπαρτη με πολυβολεία. Εκείνοι που τα δημιούργησαν έστελναν το μήνυμα ότι υπάρχει φόβος. Είμαστε υπό απειλή. Και το έκαναν αυτό για να ελέγχουν το λαό. Έπρεπε να εκφράσουμε την αγάπη μας και τη συμπαράστασή μας σε αυτούς τους ανθρώπους. Δεν μπορούσα να πάω να κάνω το κήρυγμα και να έφευγα έτσι».

«Η αγάπη που λέει η εκκλησία δεν είναι κάτι αόριστο. Εκφράζεται. Θα εκφραστεί στο σύνολο προς όλους», λέει χαρακτηριστικά ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος στο CNN Greece.

Φέρνει μάλιστα ως παράδειγμα τον τρόπο ανέγερσης του Καθεδρικού ναού των Τιράνων. Επάνω υπάρχει ναός και κάτω πολιτιστικό κέντρο.

«Αυτή η Εκκλησία δεν είναι μια κλειστή λέσχη για τους σεσωσμένους, αλλά μια ανοικτή κοινότητα των ανθρώπων και ένας ανοικτός πολιτισμός”.

Όπως επισημαίνει ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας, η Ορθόδοξη Εκκλησία δημιούργησε και ένα υπερσύγχρονο ιατρικό κέντρο που απευθύνεται σε όλους τους πολίτες, Ορθόδοξους και μη, το οποίο έχουν επισκεφθεί μέχρι σήμερα, περισσότεροι από 1,5 εκατομμύριο άνθρωποι.

Επίσης, η Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας, δημιούργησε σχολεία, ΙΕΚ και ιδιωτικά πανεπιστήμια.

Η ανοικοδόμηση από τις στάχτες της Ορθόδοξης Εκκλησίας

Αναδιοργανώθηκαν περίπου 460 ορθόδοξες ενορίες. Ανεγέρθηκαν εκ θεμελίων 150 νέοι ναοί, αναστυλώθηκαν 60 μοναστήρια και εκκλησίες.

Επίσης, έχουν επισκευασθεί περισσότερα από 160 πολιτιστικά μνημεία και ναοί.

Έχουν οικοδομηθεί, αγορασθεί και ανακαινισθεί, περισσότερα από 70 κτήρια, τα οποία στεγάζουν νηπιαγωγεία, σχολεία, νεανικά κέντρα, κέντρα υγείας, μητροπολιτικές έδρες, ξενώνες, εργαστήρια, συσσίτια για τους πτωχούς.

Συνολικά η Ορθόδοξη Εκκλησία πρόσθεσε στο οικοδομικό δυναμικό της περίπου 450 κτίρια.

Το 1998 συγκροτήθηκε η Ιερά Σύνοδος της Ορθοδόξης Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Αλβανίας. Σήμερα η Αρχιεπισκοπή Αλβανίας έχει οκτώ μητροπολίτες και υπηρετούν 149 κληρικοί με ανώτερες σπουδές.

Στις 24 Νοεμβρίου 2008 υπογράφηκε, βάσει του Συντάγματος της Δημοκρατίας της Αλβανίας (1998), η Συμφωνία για τη ρύθμιση των σχέσεων μεταξύ της Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Αλβανίας και της αλβανικής κυβέρνησης, η οποία στη συνέχεια επικυρώθηκε από το Αλβανικό Κοινοβούλιο και έγινε νόμος του Αλβανικού Κράτους (υπ’αριθμ. 10057/22.01.2009).

Η προσφορά στην υγεία

Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας, το 1994 ίδρυσε στα Τίρανα την πρώτη κλινική «Άγιος Λουκάς» και το 1999 το μεγαλοπρεπές Διαγνωστικό Κέντρο «Ευαγγελισμός».

Εκτείνεται σε έξι ορόφους, έχει υπερσύγχρονο εξοπλισμό και παρέχει ιατρικές υπηρεσίες σε 24 ειδικότητες. Κάθε μήνα εξετάζονται 6 χιλιάδες ασθενείς, ανεξαρτήτως θρησκεύματος.

Το Κέντρο προσφέρει σύγχρονες υγειονομικές υπηρεσίες, όπως τον υπερσύχρονο αξονικό τομογράφο.

Το 2000, ο Dr. Charles Linderman, Αμερικανός ιατρός της γενικής χειρουργικής, δημιούργησε χειρουργική μονάδα ημερήσιας νοσηλείας, με αίθουσα χειρουργείου πλήρως εξοπλισμένη και επανδρωμένη με ειδικευμένο προσωπικό.

Το 2006 εγκαινιάσθηκε ο σύγχρονος αξονικός τομογράφος στην Αλβανία από τον Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο Τιράνων και πάσης Αλβανίας κ. Αναστάσιο, παρουσία του υπουργού Υγείας κ. Μaksim Cikuli.

Το 2011 άρχισε να λειτουργεί, σε ιδιόκτητο κτήριο, το Οφθαλμολογικό και Ωτορινολαρυγγολογικό Κέντρο, με τον πλέον σύγχρονο ιατρικό εξοπλισμό.

Ιατρικές κλινικές λειτουργούν στην Καβάγια, τη Λούσνια, την Κορυτσά και τους Γεωργουτσάτες.

Κινητή οδοντιατρική μονάδα προσφέρει υπηρεσίες (κυρίως σε παιδιά) σε πόλεις και χωριά.

Παιδεία

Για την εκκλησιαστική εκπαίδευση λειτουργεί η Ανώτερη Θεολογική Ακαδημία “Ανάστασις” στον Άγιο Βλάσιο Δυρραχίου και δυο εκκλησιαστικά λύκεια (ένα στο Αργυρόκαστρο και ένα στο Σούκθ Δυρραχίου) με την ονομασία «Τίμιος Σταυρός».

Επίσης, έχουν ιδρυθεί 17 νηπιαγωγεία στα: Τίρανα, Δυρράχιο, Καβάγια, Κορυτσά, Λούσνια, Ελμπασάν, Αργυρόκαστρο, Άγ. Σαράντα, Δερβιτσιάνη, Πόγραδετς, Σκόδρα, Αυλώνα, Πρεμετή, Βεράτιο, Τεπελένη, Τσερρίκ.

Στα Τίρανα λειτουργεί το Άλβανοαμερικανικό Σχολείο «Πρωταγωνιστές», στο Δυρράχιο το Αλβανοελληνικό Σχολείο «Πνοή Αγάπης», και στο Αργυρόκαστρο επίσης το Αλβανοελληνικό Σχολείο «Πνοή Αγάπης».

Επίσης, λειτουργεί στο Μεσοπόταμο στον Νομό Δελβίνου (κοντά των Αγίων Σαράντα) το Τεχνικό Λύκειο «Απόστολος Παύλος» και στα Τίρανα το Άλβανοαμερικανικό Λύκειο «Πρωταγωνιστές». Στο Βουλιαράτι Αργυροκάστρου λειτουργεί οικοτροφείο θηλέων για μαθήτριες λυκείου. Στους χώρους της Ιεράς Μονής Αγίου Βλασίου στο Δυρράχιο λειτουργεί το ορφανοτροφείο «Ορθόδοξος Οίκος της Ελπίδας».

Επίσης, η Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας έχει προσφέρει τεχνική και υλική υποστήριξη σε Δημόσια Σχολεία. Έχει επισκευάσει κατεστραμμένα πανεπιστημιακά κτίρια στα Τίρανα και το Αργυρόκαστρο, έχει ανακαινίσει 10 σχολεία και 7 νηπιαγωγεία καθώς και τους αθλητικούς χώρους του Ορφανοτροφείου «Ζυμπέρ Χαλούλι» στα Τίρανα.

Από το 2000 λειτουργεί στα Τίρανα -με παράρτημα στο Αργυρόκαστρο – το Ινστιτούτο Επαγγελματικής Καταρτίσεως «Πνοή Αγάπης» και από το 2010 το Πανεπιστήμιο «Logos».

Το μεταναστευτικό στο Κοσσυφοπέδιο

Το 1999, η Ορθόδοξη Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Αλβανίας, σε συνεργασία με άλλες Ευρωπαϊκές Εκκλησίες (ιδιαίτερα με την ΑCT του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών), υλοποίησε ένα ευρύτερο πρόγραμμα παροχής βοήθειας, το οποίο ξεπέρασε τα 12 εκατομμύρια δολάρια, φιλοξενώντας 33.000 πρόσφυγες, προσφέροντας τρόφιμα, ρουχισμό, οικιακή και ιατρική βοήθεια, στέγη. Ο καταυλισμός προσφύγων που έκλεισε τελευταίος στην Αλβανία (Ιούνιο του 2001), ήταν υπό τη φροντίδα της Εκκλησίας.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία έδωσε τη βοήθεια της στους κατοίκους που επλήγησαν από τις πλημμύρες το 2002 στις περιοχές της Λέζας, Βερατίου, Αργυροκάστρου και της Σκόδρας το 2010.

Ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος, στο τρίτο μέρος της αποκλειστικής συνέντευξης που παραχώρησε στο CNN Greece κάνει εκ βαθέων εξομολόγηση.

Μιλά για τα προβλήματα υγείας που αντιμετώπισε. Αποκαλύπτει ότι είχε την αίσθηση ότι έφτανε σε μια χαράδρα, αλλά η πίστη του τον οδηγούσε στο ξέφωτο.

Τον ρωτήσαμε για τις δύσκολες στιγμές που κλήθηκε να διαχειριστεί, όταν έπεσε θύμα απόπειρας δολοφονίας, όταν επλήγη από ελονοσία στην Αφρική και εάν υπήρξαν στιγμές που λύγισε, θυμίζοντάς του μια παλαιότερη δήλωσή του «εγώ δεν κληρονόμησα ένα θρόνο αλλά σηκώνω ένα σταυρό».

Ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος, μιλά για τα θαύματα που βίωσε ο ίδιος προσωπικά και για τα προβλήματα υγείας που αντιμετώπισε, στα μάτια, στη σπονδυλική στήλη και το άσθμα.

Αποκαλύπτει ότι έφτασε σε στιγμές πλήρους αδυναμίας, λόγω της κήλης που είχε στην σπονδυλική στήλη αλλά ανέκαμψε.

Ωστόσο, όπως λέει στο CNN Greece, μιλά για όλα αυτά τα προβλήματα που αντιμετώπισε σε προσωπικό επίπεδο για να ενθαρρύνει τους συνανθρώπους μας που ανεβαίνουν το δικό τους Γολγοθά.

Αυτή είναι η ομορφιά της ζωής, να ξέρεις ότι αντιμετωπίζεις το τέλος και να λες: «Θεέ μου η ζωή μου είναι στα χέρια Σου»

«…Ήμουν σε μία χαράδρα και κατόπιν ο Θεός έδειχνε ένα μονοπάτι και ανεβαίναμε πάλι σε ένα ξέφωτο. Και δοξάζω το Θεό για αυτό. Αυτό το οποίο με στήριξε είναι η αίσθηση ότι δεν έκανα κάτι για τον εαυτό μου, αλλά είχα μία αποστολή.

Πήγαινα απλά με όλη μου την καρδιά προσευχόμουν. Και πρέπει να πω ότι έχω δει πολλά τέτοια θαύματα στη ζωή μου, όχι από αυτά που περιγράφονται για να κάνουν εντύπωση, αλλά από αυτά που ήσουν σε πλήρη αδυναμία και στο τέλος ξαναγυρίζεις πάλι.

Αλλοίμονο στους ανθρώπους που δεν έχουν πονέσει. Δεν έχουν περάσει δυσκολίες. Είναι σκληροί. Μόνο ο πόνος μας κάνει να καταλαβαίνουμε τους άλλους και να είμαστε πιο ώριμοι. Να μην ανησυχούμε για τον πόνο. Μας κάνει πιο ώριμους.

Ήδη τον προηγούμενο χρόνο από το Πάσχα μέχρι το Καλοκαίρι δεν μπορούσα να σταθώ. Είχα ένα πρόβλημα με μία κήλη στη σπονδυλική στήλη.

Στη ζωή την ανθρώπινη δεν πηγαίνουν όλα ομαλά η πορεία μας δεν είναι σαν ένα βουνό, όπως το Κιλιμάντζαρο, που πηγαίνει πάνω.

Είναι σαν τα δικά μας βουνά, σαν τον Παρνασσό, που έχει χαράδρες, κορφές, ξέφωτα.

Αυτή είναι η ζωή μας και αυτή είναι η ομορφιά. Να ξέρεις κανείς ότι κάθε μέρα αντιμετωπίζεις το τέλος και να λες Θεέ μου στα χέρια Σου είμαι και να συνεχίζεις.

Έτσι καταλαβαίνεις και τους άλλους.

Οι μεγαλύτερες δυσκολίες είναι από το περιβάλλον σου

Ο Προκαθήμενος της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλβανίας, «εξομολογείται» στο CNN Greece τις δυσκολίες που αντιμετώπισε από το περιβάλλον του.

«Το μεγάλο πρόβλημα είναι άλλες δυσκολίες οι οποίες έρχονται από το στενό σου περιβάλλον και οι οποίες μπορεί να σε οδηγήσουν σε κάμψη σε απογοήτευση. Από εκεί που περιμένεις μια βοήθεια δεν έρχεται, έρχεται το αντίθετο ή από εκεί που έχεις βοηθήσει έρχεται η αγνωμοσύνη. Όλα αυτά κουράζουν. Αλλά, όλα αυτά ωριμάζουν τους ανθρώπους. Η ελευθερία από την πικρία, την αγανάκτηση και το παράπονο είναι πολύ ουσιαστικές μορφές ελευθερίας.
Πρέπει να είμαστε ελεύθεροι και από την απαίτηση ευγνωμοσύνης απέναντι στον άλλο. Να προσφέρουμε την ευχαριστία μας αλλά να μην έχουμε την απαίτηση να μας δίνουν ευγνωμοσύνη. Να μην φανταζόμαστε ότι από παντού θα έχουμε κοινή αποδοχή.

Υπάρχουν άνθρωποι που μας παρεξηγούν. Σχολιάζουν δυσμενώς και αυτά μας πικραίνουν”.

…Να σιωπήσω σε ένα κελί και να είμαι ο μοναχός Τασος

Ρωτήσαμε τον Προκαθήμενο της Εκκλησίας της Αλβανίας για ένα όνειρό του που δεν έχει υλοποιήσει.

Η απάντησή του μας αφόπλισε: «Το όνειρό μου είναι να σιωπήσω απόλυτα σε ένα κελί και να είμαι ο απλός μοναχός Τάσος, αλλά δεν ξέρω εάν θα το προλάβω αυτό».

Υπάρχουν όμως και άλλα όνειρά που αφορούν το έργο του στην Εκκλησία της Αλβανίας, όπως την αποπεράτωση ενός υδροηλεκτρικού έργου και την ίδρυση Πανεπιστημιούπολης.

«…Χρειάζεται να έχουμε και οικονομική ανεξαρτησία. Αυτή δεν έχουμε εδώ και τόσο καιρό.

Είμαστε αναγκασμένοι να συμπληρώνουμε τον προϋπολογισμό μας με δωρεές. Σκεφθήκαμε να κάνουμε ένα υδροηλεκτρικό έργο. Όμως τα χρήματα δεν θα τα κρατήσουμε για τους εαυτούς μας αλλά τα προσφέρουμε στους φτωχούς».

“Υπάρχουν πολλές Ορθόδοξες Εκκλησίες, που αντιμετωπίζουν τα δικά τους προβλήματα χωρίς να σκέφτονται τους άλλους που είναι πιο φτωχοί και πιο πονεμένοι. Δεν θα ήθελα να γίνει κάτι τέτοιο από τη δική μας Eκκλησία, στην οποία αρχίσαμε και μας βοήθησαν άνθρωποι από το μηδέν”.

Ρωτήσαμε τον Προκαθήμενο της Εκκλησίας της Αλβανίας πώς αποφάσισε να γράψει βιβλία και για τις άλλες θρησκείες, όπως το Ισλάμ, τον Ινδουισμό και τις Αφρικανικές Θρησκείες.

«Πήγα στην Αλβανία σε μεγάλη ηλικία 62 ετών, όταν ήμουν καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, στον τομέα της ιστορίας των θρησκευμάτων, δηλαδή των άλλων θρησκειών για είκοσι χρόνια…

Η διατριβή μου ήταν για τα Αφρικανικά Θρησκεύματα και έτσι είχα άμεση επαφή με τις ζωντανές θρησκείες», είπε χαρακτηριστικά επισημαίνοντας ότι έχει συνεχή επαφή με τις άλλες θρησκείες φέρνοντας ως χαρακτηριστικό παράδειγμα τον διαθρησκειακό διάλογο που συμμετέχει και υποστηρίζει.

«Όλη αυτή η δραστηριότητα μας αναγκάζει με σοβαρότητα και σεβασμό να προσέχουμε τις απόψεις των άλλων θρησκευτικών παραδόσεων για αυτό υπάρχει αυτή η συγγραφική δραστηριότητα».

Θα περάσουμε την κρίση, μόνο με περισσότερη γνώση, σοφία, διάθεση ανανεώσεως και μεταμορφώσεων

O Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος κάνει και την αυτοκριτική για το ρόλο των εκκλησιών που περιορίζονται μόνο σε κριτική.

«Η εκκλησία δεν πρέπει να περιορίζεται μόνο σε κριτική για τους άλλους. Πρέπει να φέρει ένα μήνυμα ελπίδας. Υπάρχει ελπίδα βρε παιδιά. Δεν τέλειωσε η ιστορία με τις δυσκολίες μας».

Και ολοκληρώνει ο Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και Πάσης Αλβανίας κ. Αναστάσιος, τη συνέντευξή του στο CNN Greece λέγοντας: «Θα περάσουμε την κρίση, μόνο με περισσότερη γνώση, περισσότερη σοφία, περισσότερη διάθεση ανανεώσεως και μεταμορφώσεων».