Του π. Ηλία Μάκου
Συμπληρώθηκαν 31 χρόνια, ματωμένα και σταυρώσιμα, αλλά παράλληλα και χαρούμενα και αναστάσιμα, από την ενθρόνιση του Αρχιεπισκόπου Αλβανίας Αναστασίου.
Στα Τίρανα εορτάστηκε, την Τετάρτη 2 Αυγούστου, κατάλληλα η επέτειος αυτή, με τη συμμετοχή κληρικών και λαϊκών απ’ ολόκληρη την Αλβανία.
Μιλώντας ο ίδιος στην επέτειο των 31 χρόνων τόνισε, μεταξύ άλλων: “Η πρώτη λέξη, που έμαθα, όταν ήρθα για πρώτη φορά εδώ στα Τίρανα, ως πατριαρχικός Έξαρχος το 1991, ήταν, το “Χριστός Ανέστη”. Με αυτό το σύνθημα προχωρήσαμε όλον αυτόν τον καιρό, ζώντας μέσα στη χαρά και στην ελπίδα της Ανάστασης. Όλο αυτό το θαύμα, που ζούμε στην Εκκλησία της Αλβανίας, είναι θαύμα του Θεού. Θα ήταν αδύνατο να πετύχουμε έστω και ένα μικρό ποσοστό, από αυτά, τα οποία έγιναν, χωρίς τη βοήθειά του. Πλούσια μας χάρισε τα δώρα του ο Θεός”.
Ήταν 2 Αυγούστου του 1992 όταν οι Αλβανοί, Ορθόδοξοι και μη, τον υποδέχονταν επίσημα (από το 1991 είχε ορισθεί Πατριαρχικός Έξαρχος), προσμένοντας πολλά από εκείνον.
Αλλά ξεπέρασε τις προσδοκίες τους και έκανε πολύ περισσότερα.
Κατόρθωσε με το πνεύμα ειρήνης, συνεργασίας και συνεννόησης, που ξετύλιξε με φυσικό τρόπο, αφού αυτό είναι το περιεχόμενο της ακτινοβολούσας προσωπικότητάς του, να πείσει και να φέρει κοντά του και τους αρχικά δύσπιστους προς αυτόν, και να αναγνωριστεί το πρόσωπο και η προσφορά του ακόμη και από κάποιους, που τον πολέμησαν τα πρώτα χρόνια.
Δεν τρομοκρατήθηκε απ’ ότι έβλεπε, και άκουγε γύρω του, αλλά προχώρησε με ακράδαντη εμπιστοσύνη στο Θεό.
Γνωρίζει καλά ότι ο κόσμος μας ούτε τυχαίος είναι ούτε πορεύεται τυχαία.
Την ιστορία του καθενός και του κόσμου, την κατευθύνει ο Θεός. Γι’ αυτό ο Μακαριώτατος και στο βαθύτερο έρεβος βλέπει φως και ουρανό.
Μιλώντας ο ίδιος στην επέτειο των 31 χρόνων τόνισε, μεταξύ άλλων: “Η πρώτη λέξη, που έμαθα, όταν ήρθα εδώ στα Τίρανα, ως πατριαρχικός Έξαρχος το 1991, ήταν, το “Χριστός Ανέστη” Με αυτό το σύνθημα προχωρήσαμε όλον αυτόν τον καιρό, ζώντας μέσα στη χαρά και στην ελπίδα της Ανάστασης. Όλο αυτό το θαύμα, που ζούμε στην Εκκλησία της Αλβανίας, είναι θαύμα του Θεού. Θα ήταν αδύνατο να πετύχουμε έστω και ένα μικρό ποσοστό, από αυτά, τα οποία έγιναν, χωρίς τη βοήθειά του.Πλούσια μας χάρισε τα δώρα του ο Θεός”.
Ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος δεν ξεχωρίζει τους ανθρώπους ανάλογα με τη γλώσσα, τη θρησκεία και την καταγωγή τους, αλλά αντίθετα όλους τους θεωρεί παιδιά του και τους αγκαλιάζει πατρικά, καλλιεργώντας στην πράξη τον αλληλοσεβασμό και την αλληλοκατανόηση στο πλαίσιο της διαφορετικότητας.
Συνέβαλε στη συνοχή του λαού, συνεργαζόμενος και με τις άλλες θρησκευτικές κοινότητες, αποφεύγοντας συγκρουσιακές σχέσεις, χωρίς καμία έκπτωση, βέβαια, στις ορθόδοξες πεποιθήσεις και ιδέες.
Παρέλαβε μια Εκκλησία μέσα από τις στάχτες της αθεΐας. Με κατεστραμμένους ναούς, με λίγους γέροντες ιερείς, χωρίς διοικητική δομή.
Όταν έφτσε στον ερειπωμένο καθεδρικό ναό του Ευαγγελισμού στα Τίρανα, ο οποίος τα προηγούμενα χρόνια είχε μετατραπεί σε γυμναστήριο, ρώτησε πώς λέγεται το “Χριστός Ανέστη” στα αλβανικά. Του το είπαν.
Στη συνέχεια κάλεσε τους λιγοστούς παρευρισκόμενους να ανάψουν ο καθένας από ένα κερί. Όταν το άναψαν, αναφώνησε “Krishti u Ngiall”! (Χριστός Ανέστη!).
Με πολλή συγκίνηση και δάκρυα αντιφώνησαν “Vertet u Ngjall”! (Αληθώς Ανέστη!).
Το «Χριστός Ανέστη» καθόρισε και καθορίζει το ρυθμό και τον παλμό και τον ανασασμό και την ελπίδα της όλης πορείας του Αναστασίου στην Αλβανία.
Σε μικρό χρονικό διάστημα, μοχθώντας και κυρίως προσευχόμενος, όχι μόνο έδωσε υπόσταση στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας, αλλά και περιέβαλε με το δικό του διεθνές κύρος.
Τον εμπιστεύτηκαν -και τους δικαίωσε- από αρχηγοί κρατών και θρησκειών μέχρι χιλιάδες άνθρωποι όλων των τάξεων απ’ ολόκληρο τον κόσμο και στήριξαν τη γενναία προσπάθειά του.
Και δεν περιορίστηκε μόνο στην αναδημιουργία της Εκκλησίας της Αλβανίας.
Ταυτόχρονα μερίμνησε και για την ανασυγκρότηση της αλβανικής κοινωνίας, εκτελώντας έργα υποδομής (δρόμους, υδραγωγεία, κ.λπ.), αλλά και αναπτύσσοντας πρωτοβουλίες στον εκπαιδευτικό και πολιτιστικό τομέα (ίδρυση σχολείων, Θεολογικής Ακαδημίας και Πανεπιστημίου, ανάδειξη ιστορικών ναών και μοναστηριών), καθώς και στη φιλανθρωπία, όπου το μέγεθος της συνεισφοράς του έχει απεριόριστες διαστάσεις.
Η ευαισθησία του για τα παιδιά μεγάλη. Καθημερινά στρέφει προς αυτά το ενδιαφέρον του και τους δείχνει με ποικίλους τρόπους την αμέριστη στοργή του.
Στην Αλβανία μικροί και μεγάλοι, άνδρες και γυναίκες μόνο λόγια θαυμασμού και σεβασμού έχουν για τον προκαθήμενο της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Αμέτρητα είναι τα έργα του. Όπως αμέτρητο είναι και το ύψος της αγάπης του.
Ο κόσμος της καρδιάς του της δοσμένης στο Θεό δεν είναι κάτι ξεχωριστό από τη ζωή και την καθημερινότητά του.
Η καρδιά του η δοσμένη στο Θεό είναι, που δίνει τον τόνο και το μέγεθος της τεράστιας προσφοράς του σε πολλά επίπεδα.
Η καρδιά του η δοσμένη στο Θεό είναι το αγκωνάρι για την ατέλειωτη πορεία του στους δρόμους του αγαπητισμού, της καταλλαγής, της ειρήνης, της συνεργασίας.
Η καρδιά του η δοσμένη στο Θεό είναι το κίνητρο, αλλά και η αφετηρία για το ξεπέρασμα κάθε κρίσιμης καμπής, κάθε δύσκολης στροφής της γήινης πραγματικότητας.
Η καρδιά του η δοσμένη στο Θεό είναι ο οδηγός του στη διακονία της αλήθειας.