Γράφει ο π. Ηλίας Μάκος
Είναι συνώνυμος του Αγίου Νικολάου, επισκόπου Μύρων της Λυκίας και εορτάζει την ίδια ημέρα με αυτόν, στις 6 Δεκεμβρίου.
Αλλά λίγοι γνωρίζουν τη βιωτή του, που είναι ένα μήνυμα στο σημερινό κόσμο, καθώς ως γενναίος αγωνιστής, δεν έσκυψε δουλικά το κεφάλι μπροστά στις αφόρητες πιέσεις των Τούρκων. Πρόκειται για το νεομάρτυρα Νικόλαο Καραμάνο από τη Σμύρνη.
Λαϊκός ήταν και μάλιστα έγγαμος, όμως δεν κιότεψε και δεν πρόδωσε την πίστη του στα σκληρά χρόνια της Τουρκοκρατίας και τον κρέμασαν το 1657, μόλις σε ηλικία 34 ετών.
Η μητέρα του, αλλά και η γυναίκα του προσπάθησαν να τον μεταπείσουν, του πρότειναν να συμβιβαστεί, να αλλαξοπιστήσει, αλλά εκείνος παρέμεινε ακλόνητος και σταθερός.
Μάλιστα μπροστά στους διώκτες του με τόλμη ομολόγησε: «Δεν θα αρνηθώ ποτέ Εκείνον, που θα κρίνει ζώντες και νεκρούς”.
Και χρησιμοποίησε τα λόγια του Μ. Βασιλείου:
“Με εκβιάζετε να αποστατήσω από το Θεό το ζώντα και να υπακούσω στους δαίμονες της καταστροφής. Δεν έχετε και δεν μπορείτε να μου δώσετε αγαθά ίσης αξίας προς την πίστη, που προσπαθείτε να μου αφαιρέσετε”.
Ό,τι και αν του έκαναν: Βία περιτομή, επώδυνους ραβδισμούς, φρικτά βασανιστήρια, εξοντωτικές φυλακίσεις δεν έσκυψε το κεφάλι.
Έδειξε τέτοια ατσαλένια υπομονή στην βάρβαρη επιθετικότητα των αλλόθρησκων, ώστε συγκινήθηκε ακόμη και ο Ιησουίτης Vabois σε τέτοιο σημείο, που έγραψε το μαρτυρολόγιό του.
Αφού τον απαγχόνισαν, Μεγάλη Πέμπτη ήταν, έριξαν το σώμα του στη θάλασσα, δεμένο με μια μεγάλη πέτρα, ώστε να καταλήξει στο βυθό και να μη βρεθεί.
Αλλά εντοπίστηκε τυχαία και μεταφέρθηκαν τα λείψανά του στην Ευρώπη.
Το μαρτυρικό του τέλος, ανέδειξε την πνευματική πανδαισία, μέσα στην οποία ζούσε ο Ιωάννης, και δεν ήταν άλλη από την πραγματοποίηση της ομοίωσης με το Θεό, δηλαδή της θέωσης, που συμμετέχει όχι μόνο το πνεύμα, αλλά και το σώμα, το οποίο έγινε και αυτό φωτεινό.
Δεν φρόντισε να προστατεύσει τον εαυτό του από τη μανία των Τούρκων, εγκαταλείποντας το Θεό του, αλλά δέχθηκε την αγχόνη, για να κρατήσει απόρθητο φρούριο την ψυχή του.
Και έτσι δεν νικήθηκε, αλλά συνέτριψε τους πολέμιους. Και λυτρώθηκε, και ελευθερώθηκε, και αγιάστηκε, και χαριτώθηκε, και υψώθηκε και λαμπρύνθηκε.
Ο νεομάρτυρας Νικόλαος, μπροστά στην αμετροέπεια, την αδικία και το… θρίαμβο της σκληρότητας, άκουσε τη φωνή της συνείδησής του και στράφηκε με φυσικό και αυθόρμητο τρόπο προς το Θεό και σχετίστηκε στενά μαζί Του.
Μπροστά σε όσους προσπάθησαν να τον φιμώσουν, σε όσους επιχείρησαν συστηματικά να τον καταρρακώσουν και να τον διαστρέψουν με πράξεις προσβλητικές και απάνθρωπες, αυτός επιβεβαίωσε ότι «η ψυχή είναι από τη φύση της Χριστιανή».
Σε μια εποχή, όπου οποιοσδήποτε επιχειρεί να βάλει φραγμό στην κατρακύλα απαξιώνεται, σε μια περίοδο, όπου το κακό θεωρείται νόμιμο, ηθικό και δίκαιο, είναι χρέος των πιστών να ακολουθήσουμε την ψυχική διαδρομή του Νικολάου.
Να ακούσουμε και εμείς τη φωνή της συνείδησης, τη φωνή της καρδιάς μας για να μπορέσουμε να πορευτούμε σύμφωνα με το θείο θέλημα και όχι κατά τις αντιλήψεις του κόσμου.
Ας είναι κριτήριο των πράξεών μας η συνείδηση, που αντιτίθεται και ξεσηκώνεται στις σάπιες προθέσεις, αποφάσεις και ενέργειές μας, και επικροτεί τα καλά και ικανοποιείται απ’ αυτά.
